Nowy System Zarządzania Ryzykiem Rozliczeniowym w KDPW 29 -10 - 2009

Co chcemy zrobić? III kwartał 2010 – wdrożenie Nowego Systemu Zarządzania Ryzykiem Rozliczeniowym w KDPW System zarządzania ryzkiem– zbiór powiązanych ze sobą elementów, służących ocenie, predykcji i aktywnemu zarządzaniu ryzykiem rozliczeniowym - metodologia sytemu gwarantowania dwustopniowy system (depozyty +fundusz) metodologia SPAN® - oprogramowanie własne - aplikacja SPAN-RM-Clearing - procedury

Nowy System Zarządzania Ryzykiem – dlaczego? Podnosimy dokładność pomiaru ryzyka Ujednolicamy strukturę systemu gwarantowania Wdrażamy globalny standard SPAN® Spełniamy postulat transparentności wykorzystywanych metod Zapewniamy elastyczne rozwiązanie Wskazujemy gotowe produkty IT dla inwestorów i biur maklerskich wspierające metodologię

Struktura systemu gwarantowania Depozyt UR Depozyt konto podmiotowe „123” Kompleks „A” Kompleks „B” Rynek terminowy Rynek kasowy Rynek kasowy Depozyt zabezpieczający Depozyt zabezpieczający Depozyt zabezpieczający Wyrównanie do rynku CRR Wyrównanie do rynku Fundusz rozliczeniowy „A” Fundusz rozliczeniowy „B”

Depozyty zabezpieczające Funkcja: zabezpieczają ryzyko zmiany wartości portfela w określonym horyzoncie czasu Zastosowanie: otwarte pozycje z rynku terminowego i transakcje w cyklu rozliczeniowym z rynku kasowego Wymagane przez KDPW i zwalniane po zamknięciu pozycji/rozliczeniu transakcji w KDPW Wnoszone indywidualnie przez UR na pokrycie własnego ryzyka Parametry ryzyka szacowane dla warunków normalnych ze znaczącą wartością współczynnika ufności Słownik: Pozycje nierozliczone – otwarte pozycje w derywatach i transakcje w instrumentach rynku kasowego w cyklu rozliczeniowym Portfel - zbiór pozycji zarejestrowanych na danym koncie podmiotowym

Wyrównanie do rynku/CRR Zapobiegają kumulowaniu się rozrachunków Redukują ryzyko do zadanego horyzontu czasowego (1-dniowego) Obliczane na portfel CRR/PREMIA Instrumenty rynku terminowego Podlegają rozliczaniu pomiędzy uczestnikami za pośrednictwem KDPW Wyrównanie do rynku Instrumenty rynku kasowego Wymagane przez KDPW i zatrzymywane do czasu rozliczenia transakcji (są częścią depozytu zabezpieczającego)

Fundusz rozliczeniowy - koncepcja Zasada 1 kompleks – 1 fundusz rozliczeniowy (aktualnie w 1 kompleksie giełdowym znajdą się transakcje z rynku regulowanego GPW rynek terminowy i kasowy, BondSpot rynek kasowy) Fundusz wzajemnego gwarantowania Zabezpiecza środki na pokrycie ryzyka niepokrytego depozytami zabezpieczającymi Ryzyko niepokryte = DZS –DZN DZN – depozyty zabezpieczające obliczone dla warunków normalnych DZS – depozyty zabezpieczające dla warunków stress-testowych (mogących wystąpić z mniejszym prawdopodobieństwem)

Określanie wartości funduszu rozliczeniowego DZ Normal DZ Normal DZ Normal DZ Stress DZ Stress DZ Stress UR 1 UR 2 UR 3 RN 1 RN 2 RN 3 FR=RN2

Fundusz rozliczeniowy - aktualizacja Duża aktualizacja wpłaty 1 raz na miesiąc Podstawa obliczeń: ryzyko niepokryte w ostatnich 60 dniach Dodatkowy czas na regulację Wartość funduszu: największe ryzyko niepokryte w okresie. Ograniczenie wahań funduszu o wartości FMIN i FMAX Dodatkowy depozyt dla uczestników, których wartość ryzyka niepokrytego przekracza wartość funduszu DZ Stress DZ Normal FR UR „A” Dodatkowy depozyt UR „A”

Depozyty na rynku terminowym Co nowego? Wzrost precyzji oszacowania ryzyka poprzez wdrożenie metodologii SPAN®: depozyt za spread wewnątrz klasy, kredyt za spread pomiędzy klasami, depozyt minimalny dla portfeli zawierających krótkie pozycje w opcjach, depozyt dostawy Zmienność implikowana na poziomie pojedynczej serii opcji na bazie arkusza zleceń Pełne uwzględnianie kompensacji ryzyka przez długie pozycje opcyjne (poprawa efektywności strategii)

Metodologia SPAN® Metodologia SPAN® szacuje całkowite ryzyko portfela obejmującego pozycje w opcjach i futures Uwzględnia największą utratę wartości portfela obliczoną z uwzględnieniem zestawu 16 przeciwstawnych scenariuszy zmian sytuacji rynkowej Scenariusze ryzyka wykorzystywane przez SPAN® uwzględniają: Zmianę ceny instrumentu bazowego, Zmianę zmienności instrumentu bazowego Wpływ upływu czasu na wartość opcji. Scenariusze ryzyka uwzględniają 7 możliwych zmian cen brak zmiany ceny Wzrost lub spadek ceny o 1/3 zakresu Wzrost lub spadek ceny o 2/3 zakresu Wzrost lub spadek ceny o 3/3 zakresu Każdemu scenariuszowi odpowiada zmiana zmienności (volatility) w górę lub w dół Scenariusz zmiany ceny 2x zakres uwzględniany tylko w ułamkowej części

Metodologia SPAN® Delta (composite delta) SPAN® wykorzystuje informacje o delcie obliczonej dla poszczególnych opcji do określenia pozycji netto wyrażonej w delcie. Pozycja netto w delcie jest „pozycją ekwiwalentną w delcie” i służy do formowania spreadów (spready wewnątrzklasowe i międzyklasowe). Composite delta – SPAN® oblicza cd jako ważoną prawdopodobieństwem średnią z delt, z których każdą obliczono przy założeniu, że warunki rynkowe uległy określonej zmianie w założonym horyzoncie czasu. Cd wahają się od 0 do 1 dla opcji call i 0 do -1 dla opcji put. SPAN® zakłada deltę dla kontraktów futures równą 1

Depozyty na rynku terminowym Depozyt za ryzyko scenariusza 16 scenariuszy zmiany ceny i zmienności Depozyt za spread wewnątrz klasy Poprawka na brak korelacji w klasie (np. spread FW20Z09/FW20H10) Depozyt za dostawę Pozycje spreadowe Pozycje odkryte Kredyt za spread pomiędzy klasami Silna korelacja obniża depozyt (np, klasy W20 i W40) Minimalny depozyt Ryzyko pozycji krótkich w opcjach Pozycja netto w opcjach Różnica wartości pozycji długich i krótkich

Obliczenie depozytu na rynku terminowym (trochę wzorów) drsc - depozyt za ryzyko scenariusza dswk - depozyt za spread wewnątrz klasy dd- depozyt za dostawę cspk – kredyt za spread kalendarzowy mdko – depozyt za pozycje krótkie w opcjach p – indeks portfela k – indeks klasy PNO – wartość pozycji netto w opcjach NOD – nadwyżka wartości pozycji długich w opcjach DZP – wymagany depozyt na portfel DZU – depozyt wymagany od UR

Monitoring sesji W ramach NSZR planowane jest wdrożenie monitoringu sesji w oparciu o aktualizowane zbiory wsadowe: zbiór parametrów ryzyka SPAN zbiór pozycji W procesie monitoringu dokonywane jest porównanie aktualnej ekspozycji uczestnika z wniesionym przez niego zabezpieczeniami, czy przyznanym limitem kredytowym W początkowym okresie przewidujemy objęcie monitoringiem sesji jedynie rynku terminowego

Wstępne depozyty zabezpieczające Obliczanie DZ w relacji klient - biuro maklerskie KDPW nie przewiduje regulacji dla relacji: klient – biuro maklerskie Regulowana będzie relacja: KDPW – uczestnik rozliczający

Wstępne depozyty zabezpieczające – warianty rozwiązań dla uczestników Wykorzystanie aplikacji PC-SPAN, Zakup licencji Integracja z systemem wewn. biura Wykorzystanie zbioru z parametrami ryzyka KDPW Zbudowanie własnego oprogramowania w oparciu o metodologię SPAN® lub własną Zachowanie status quo

Dystrybucja informacji Plik z parametrami ryzyka (.txt, .xls., .pdf) Specyfikacja wszystkich parametrów do modelu obliczeń depozytów metodologią SPAN, Zbiór wsadowy SPAN® (xml) Charakterystyki instrumentów Parametry ryzyka Ceny, zmienności Scenariusze ryzyka (zbiór kompatybilny z formatem aplikacji PC-SPAN) komunikat colr.mrg.001.01

PC-SPAN PC-SPAN to aplikacja PC umożliwiająca obliczanie wymagań depozytowych zgodnie z metodologią SPAN® KDPW W celu wykonania obliczeń należy wczytać zbiór parametrów ryzyka (dystrybuowany przez KDPW) oraz zbiór z pozycjami (zbiór wygenerowany z systemu wewnętrznego biura) Koszt aplikacji 1 stanowiskowej 500 USD, wersja aplikacji wzbogacona o funkcje obliczeń ryzyka 3000 USD Aplikacja wyposażona jest w interfejs graficzny użytkownika (GUI) oraz real time component interface

Aplikacja PC-SPAN

Aplikacja PC-SPAN

Aplikacja PC-SPAN

Aplikacja PC-SPAN RM

Cross-margining pomiędzy rynkiem kasowym i terminowym Rozwój systemu Cross-margining pomiędzy rynkiem kasowym i terminowym Osiąganie efektu redukcji wymagań depozytowych dla pozycji zarejestrowanych na tym samym koncie podmiotowym Obsługa pożyczek PW Obsługa transakcji repo i reverse-repo

Przykład obliczeń SPAN Definicja scenariuszy ryzyka Nr scenariusza Zmiana ceny instrumentu bazowego Zmiana zmienności Część uwzględnionego zysku/straty (waga) 1 +1 100% 2 -1 3 +1/3 4 5 -1/3 6 7 +2/3 8 9 -2/3 10 11 12 13 14 15 +3 32% 16 -3 Pary scenariuszy nr scenariusza ryzyka 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Scenariusz sparowany

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Analizowany portfel - 5 pozycji krótkich w kontrakcie FW20H6 - 6 pozycje długich w kontrakcie FW20M6 - 1 pozycje długa w kontrakcie FW20U6 - 4 pozycje długie w opcji kupna OW20C6290 (kurs wykonania 2900), premia 116 - 10 pozycji krótkich w opcji kupna OW20C6300 (kurs wykonania 3000), premia 63 - 1 pozycja krótka w kontrakcie FMIDM6 Nr scenariusza OW20C6300 ryzyko pojedynczej pozycji długiej liczba pozycji ryzyko całkowite [1] [2] [3] = [2] x [1] 1 -191 -10 1 910 2 209 -2 090 3 -429 4 290 4 -12 120 5 10 -100 6 373 -3 730 7 -704 7 040 8 -294 2 940 9 175 -1 750 484 -4 840 11 -1015 10 150 12 -632 6 320 13 306 -3 060 14 554 -5 540 15 -1081 10 810 16 200 -2 000 Obliczenie scenariuszy ryzyka dla pozycji w portfelu

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Obliczanie depozytu za ryzyko scenariusza dla portfela Nr scenariusza zmiana ceny zmiana zmienności waga FW20H6 FW20M6 FW20U6 OW20C6290 OW20C6300 KLASA W20 FMIDM6 KLASA MID 1 -752 1 910 1 158,00 2 -1 840 -2 090 -1 250,00 3 0,33 2 500 -3 000 -500 -1 992 4 290 1 298,00 367 4 120 -1 380,00 5 -0,33 -2 500 3 000 500 344 -100 1 244,00 -367 6 1 960 -3 730 -770,00 7 0,67 5 000 -6 000 -1 000 -3 360 7 040 1 680,00 733 8 -2 024 2 940 -1 084,00 9 -0,67 -5 000 6 000 1 000 1 300 -1 750 1 550,00 -733 10 2 852 -4 840 12,00 11 1,00 7 500 -9 000 -1 500 -4 848 10 150 2 302,00 1 100 12 -3 704 6 320 -384,00 13 -1,00 -7 500 9 000 1 500 2 108 -3 060 2 048,00 -1 100 14 3 516 -5 540 976,00 15 3,00 0,32 7 200 -8 640 -1 440 -4 892 10 810 3 038,00 1 056 16 -3,00 -7 200 8 640 1 440 1 460 -2 000 2 340,00 -1 056

Przykład obliczeń SPAN® c.d. 1 . Wartości delty dla poszczególnych instrumentów portfela instrument FW20H6 FW20M6 FW20U6 OW20C6290 OW20C6300 FMIDM6 Delta 1 0,591014 0,41955 4. Delta w poziomach 2. Definicje poziomów dla klasy W20 Klasa W20 Nr poziomu Delta dodatnia Delta ujemna Poziom 1   -50,0000 Poziom 2 60,0000 Poziom 3 10,0000 Poziom 4 -18,3144 Nr poziomu Nr kolejnego miesiąca wygaśnięcia Poziom 1 1 (futures) Poziom 2 2 (futures) Poziom 3 3 (futures) Poziom 4 opcje 3. Obliczenie delty dla poszczególnych miesięcy Nazwa instrumentu FW20H6 FW20M6 FW20U6 OW20C6290 OW20C6300 FMIDM6 Miesiąc delty 200603 200606 200609 999999 Współczynnik skalujący delty 10 Wartość delty -50 60 23,6406 -41,9550 -10

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Depozyt minimalny dla opcji Przykład obliczeń SPAN® c.d. Delta w spreadzie Priorytet Noga 1 Noga 2 Delta w spreadzie 1 -50,0000 60,0000 50,0000 2 0,0000 10,0000 3 4 -18,3144 5 6 -8,3144 8,3144 Definicje spreadów wewnątrz klasy Klasa Priorytet Noga 1 Strona rynku Noga 2 Depozyt W20 1 1N1 A 1N2 B 20 2 1N3 25 3 4 1N4 5 6 Depozyt minimalny dla opcji Klasa Depozyt minimalny dla pozycji krótkiej w opcji W20 10 Ostatecznie depozyt za spread wewnątrz klasy dla klasy W20 obliczymy: 50,0000 x 20 + 0,0000 x 25 + 0,0000 x 25 + 0,0000 x 25 + 0,0000 x 25 + 10,0000 x 25 + 8,3144 x 25 = 1.458 zł

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Definicja spreadu pomiędzy klasami Priorytet Stopa kredytu Noga 1 / Kod klasy Liczba delt Strona rynku Noga 2 / Kod klasy 1 70% W20 A MID B   Liczba delt w spreadzie międzyklasowym: min (|1,6856|; |-10|) = 1,6856 Ryzyko scenariusza = = ryzyko ceny + ryzyko volatility + ryzyko czasowe Aby policzyć kredyt dla danej klasy musimy wyznaczyć jednostkowe ryzyko zmiany ceny.

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Definicja spreadu pomiędzy klasami Priorytet Stopa kredytu Noga 1 / Kod klasy Liczba delt Strona rynku Noga 2 / Kod klasy 1 70% W20 A MID B Ryzyko scenariusza skorygowane o ryzyko zmienności = (ryzyko aktywnego scenariusza + ryzyko sparowanego scenariusza)/2 Ryzyko czasowe = (ryzyko scenariusza nr 1 + ryzyko scenariusza nr 2)/2 Ryzyko ceny = = ryzyko zmiany scenariusza skorygowane o ryzyko zmiany zmienności – ryzyko czasowe Jednostkowe ryzyko zmiany ceny = Ryzyko zmiany ceny / całkowita delta netto Wartość kredytu = Jednostkowe ryzyko zmiany ceny x delta w spreadzie x współczynnik skalujący delty x stopa kredytu

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Ryzyko scenariusza skorygowane o ryzyko zmienności = (ryzyko aktywnego scenariusza + ryzyko sparowanego scenariusza) / 2 (3.038 + 3.038) / 2 = 3.038   Ryzyko czasowe = (ryzyko scenariusza nr 1 + ryzyko scenariusza nr 2) / 2 (1.158 + (-1.250)) / 2 = -46 Ryzyko zmiany ceny = ryzyko zmiany scenariusza skorygowane o ryzyko zmiany zmienności – ryzyko czasowe (3.038 - (-46)) = 3.084 Wartość delty netto w całej klasie W20 wynosi 1,6856 (suma wartości długich i krótkich pozycji wyrażonych w delcie) Jednostkowe ryzyko zmiany ceny = Ryzyko zmiany ceny / całkowita delta netto (3.084/ 1,6856) = 1.829,62 Obliczenie wartości kredytu dla klasy W20 (1.829,62 x 1,6856 x 1 x 70%) = 2.159 zł

Przykład obliczeń SPAN® c.d. Wymaganie z tytułu depozytu zabezpieczającego dla klasy W20 obliczymy zatem jako max(3.038 + 1.458 – 2.159 ; 100) = 2.337 W kolejnym etapie należy uwzględnić wartość salda pozycji netto w opcjach. Wartość pozycji krótkich zostanie częściowo skompensowana wartością pozycji długich, zatem wartość salda pozycji netto w opcjach obliczymy: 4 x 10 x 116 + (-10 x 10 x 63) = -1.660 Zatem wartość wymaganego depozytu po uwzględnieniu wartości salda w opcjach wyniesie Max(2.337 - (- 1.660);0) = 3.997

Depozyty zabezpieczające ryzyko rynku kasowego

Zadanie depozytu zabezpieczającego na rynku kasowym Zabezpieczenie środków na pokrycie ewentualnej straty mogącej się pojawić przy rozliczaniu transakcji niewypłacalnego uczestnika

Ogólne zasady kalkulacji depozytu zabezpieczającego na rynku kasowym Depozyt liczony na poziomie portfela Depozyt liczony przy uwzględnieniu wyłącznie transakcji gwarantowanych i znajdujących się w cyklu rozliczenia

Składowe depozytu zabezpieczającego na rynku kasowym Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla obligacji Wyrównanie do rynku

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Podział papierów na klasy Przypisanie akcji do klas płynności: Papier wartościowy Klasa płynności PKOBP LQ1 AGORA VISTULA LQ2 CIECH SUWARY WOJAS LQ3 …

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Wyznaczenie bazy obliczeń. 1. Wyznaczenie pozycji netto kupna (PK) i pozycji netto sprzedaży (PS) w poszczególnych instrumentach i ostatecznie w każdej klasie płynności Klasa Akcje Strona rynku Liczba papierów Cena odniesienia Pozycja netto kupna (PK) Pozycja netto sprzedaży (PS) LQ1 PKOBP K 20 35,00 700 AGORA S 200 22,51 4502 Łącznie dla klasy LQ1 LQ2 VISTULA 50 2,50 125 CIECH 60 33,55 2013 SUWARY 100 47,22 4722 Łącznie dla klasy LQ2 2138 LQ3 WOJAS 1000 5,25 5250 Łącznie dla klasy LQ3

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Wyznaczenie bazy obliczeń c.d. 2. Obliczenie całkowitej pozycji brutto (CPB) i całkowitej pozycji netto (CPN) dla poszczególnych klas Klasa płynności Pozycja netto kupna (PK) Pozycja netto sprzedaży (PS) Całkowita pozycja brutto: CPB = PK+PS Całkowita pozycja netto: CPN = |PK-PS| Strona rynku dla CPN LQ1 700 4 502 5 202 3 802 S LQ2 4 722 2 138 6 860 2 584 K LQ3 5 250

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Wyodrębnione ryzyka. Ryzyko rynkowe – ryzyko związane ze zmiennością zdywersyfikowanego portfela papierów w danym segmencie rynku (klasie płynności), Ryzyko specyficzne – ryzyko zmiany ceny danego papieru odbiegającej od ogólnej zmiany cen papierów z klasy, odmienne dla każdego z papierów, wynikające ze specyfiki papieru. Obecne przy niezdywersyfikowanych portfelach. Spread międzyklasowy – powiązanie różnych klas uwzględniające ich korelację w celu redukcji całkowitego ryzyka portfela

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Schemat obliczeń Liquidation risk dla klasy LQ1 Kredyt za spread międzyklasowy dla klasy LQ1 (-) Pośredni liquidation risk dla klasy LQ1 (+) Ryzyko rynkowe klasy LQ1 Ryzyko specyficzne klasy LQ1 Liquidation risk dla klasy LQ2 Kredyt za spread międzyklasowy dla klasy LQ2 (-) Pośredni liquidation risk dla klasy LQ2 (+) Ryzyko rynkowe klasy LQ2 Ryzyko specyficzne klasy LQ2 Liquidation risk dla klasy LQ3 Kredyt za spread międzyklasowy dla klasy LQ3 (-) Pośredni liquidation risk dla klasy LQ3 (+) Ryzyko rynkowe klasy LQ3 Ryzyko specyficzne klasy LQ3

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Ryzyko rynkowe i specyficzne. Obliczenia depozytu za ryzyko rynkowe i ryzyko specyficzne w oparciu o ustalone parametry ryzyka Parametry liquidation risk Klasy płynności Parametr ryzyka specyficznego - x Parametr ryzyka rynkowego - y LQ1 3% 5% LQ2 4% 6% LQ3 8% Depozyt za ryzyko rynkowe i specyficzne Klasy płynności x% y% CPB CPN Depozyt za ryzyko rynkowe: DRR = y * CPN Depozyt za ryzyko specyficzne: DRS = x * CPB LQ1 3% 5% 5 202 3 802 190,10 156,06 LQ2 4% 6% 6 860 2 584 155,04 274,40 LQ3 8% 5 250 420,00 210,00

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Pośredni liquidation risk. Obliczenia depozytu za pośredni liquidation risk Klasy płynności Depozyt za ryzyko rynkowe (DRR) Depozyt za ryzyko specyficzne (DRS) Depozyt za pośredni liquidation risk: DPLR = DRR + DRS LQ1 190,10 156,06 346,16 LQ2 155,04 274,40 429,44 LQ3 420,00 210,00 630,00

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Kredyt za spread międzyklasowy Zasady obowiązujące przy kalkulacji kredytu za spread międzyklasowy: Obliczenia dokonywane w oparciu o tabelę zdefiniowanych spreadów międzyklasowych Kredyt wyznaczany tylko w przypadku przeciwnych pozycji netto w klasach Wielkość kredytu określona przez mniejszą z pozycji netto klas ze spreadu. Kredyt w danym spreadzie wyznaczany jednocześnie dla obu klas

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Kredyt za spread międzyklasowy c.d. Tabela zdefiniowanych spreadów Priorytet Współczynnik kredytu - crt Klasa płynności 1 Strona rynku 1 Klasa płynności 2 Strona rynku 2 1 4,12% LQ1 A LQ2 B 2 3,75% LQ3 3 2% Całkowite pozycje netto w klasach Klasa płynności CPN Strona rynku CPN LQ1 3 802 S LQ2 2 584 K LQ3 5 250

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Kredyt za spread międzyklasowy c.d. Sposób przeprowadzania obliczeń kredytu międzyklasowego Pozycje dostępne dla spreadu w priorytecie 1: LQ1: 3 802 S LQ2: 2 584 K LQ3: 5 250 K Spread o priorytecie 1: Pozycja LQ1: 3802 S Pozycja LQ2: 2584 K Pozycja do spreadu: Min(3802; 2584) =2584 Kredyt w priorytecie I: -4,12% * 2584 = -106,46 Pozycje dostępne dla kolejnych spreadów: LQ1: 3802-2584=1218 LQ2: 2584-2584= 0 LQ3: 5250 Pozycje dostępne dla spreadu w priorytecie 2: LQ1: 1 218 S LQ2: 0 Spread o priorytecie 2: Pozycja LQ2: 0 Pozycja LQ3: 5250 K Pozycja do spreadu: Min(0; 5250) = 0 Kredyt w priorytecie 2: -3,75% * 0 = 0 LQ1: 1 218 LQ3: 5 250 Pozycje dostępne dla spreadu w priorytecie 3: Spread o priorytecie 3: Pozycja LQ1: 1218 S Pozycja do spreadu: Min(1218;5250) = 1218 Kredyt w priorytecie 3: -2% * 1218 = -24,36

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Kredyt za spread międzyklasowy c.d. Podsumowanie kredytu za spread międzyklasowy Klasa Kredyt za spread 1 Kredyt za spread 2 Kredyt za spread 3 Kredyt dla klasy LQ1 -106,46 -24,36 -130,82 LQ2 LQ3

Depozyt zabezpieczający liquidation risk dla akcji. Wynik końcowy Klasa płynności Depozyt za pośredni liquidation risk Kredyt za spread międzyklasowy Depozyt zabezpieczający liquidation risk LQ1 346,16 -130,82 215,34 LQ2 429,44 -106,46 322,98 LQ3 630,00 -24,36 605,64 Łącznie 1143,96

Metodologia liquidation risk dla obligacji Obliczanie ryzyka dla obligacji Ryzyko na poziomie portfela W każdym instrumencie może występować pozycja netto kupna lub pozycja netto sprzedaży

Metodologia liquidation risk dla obligacji Przypisanie obligacji do klas duracji Wartość wskaźnika modified duration i ratingu Każdego dnia następuje przypisanie poszczególnych obligacji do klas duracji KDPW ma prawo zmienić przypisanie obligacji biorąc pod uwagę charakterystykę ryzyka

Metodologia liquidation risk dla obligacji   Rating Modified duration Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 (0,1) DR1 DR4 DR7 <1;4) DR2 DR5 DR8 <4;….) DR3 DR6 DR9

Metodologia liquidation risk dla obligacji Wycena pozycji netto wg instrumentów W danej klasie duracji zarejestrowane są transakcje kupna i/lub transakcje sprzedaży określonej liczby instrumentów Wartość pozycji w danym instrumencie jest iloczynem wartości nominalnej obligacji, ceny odniesienia i parametru modified duration Wartość pozycji kupna i wartość pozycji sprzedaży jest sumą wycenionych pozycji w poszczególnych instrumentach w danej klasie

Metodologia liquidation risk dla obligacji Całkowita pozycja netto i brutto w klasie duracji: Całkowita pozycja netto jest wartością bezwzględną różnicy pomiędzy sumą wartości pozycji kupna a sumą wartości pozycji sprzedaży Całkowita pozycja brutto jest sumą wartości pozycji kupna i sumą wartości pozycji sprzedaży

Metodologia liquidation risk dla obligacji Klasa duracji PK PS PK-PS |PK-PS| DR1 62 732,10 8 069,18 54 662,92 DR2 115 783,49 299 750,98 -183 967,49 183 967,49 DR3 398 471,53 388 171,24 10 300,29 Klasa duracji PK PS PK+PS DR1 62 732,10 8 069,18 70 801,28 DR2 115 783,49 299 750,98 415 534,47 DR3 398 471,53 388 171,24 786 642,77

Metodologia liquidation risk dla obligacji Obliczenie pośredniego liquidation risk Pośredni liquidation risk obliczany jest na podstawie wartości ryzyka rynkowego i specyficznego na poziomie poszczególnych klas duracji w portfelu. Ryzyko rynkowe wyraża ryzyko równomiernego przesunięcia krzywej dochodowości w danej klasie duracji. Ryzyko specyficzne uwzględnia ryzyko związane z możliwością odmiennej od założonej dla danej klasy duracji, zmienności danego instrumentu związanej z jego indywidualną charakterystyką. W obliczeniach uwzględnia się tylko transakcje, których rozliczenie jest gwarantowane i które nie są rozliczone. Pośrednie liquidation risk: DPLRpk =DRRpk +DRSpk

Metodologia liquidation risk dla obligacji Klasa duracji y (ryzyko rynkowe) x (ryzyko specyficzne) DR1 0,15% 0,30% DR2 0,20% 0,35% DR3 0,40% Klasa duracji y % [1] x % [2] całkowita pozycja netto [3] całkowita pozycja brutto [4] ryzyko rynkowe [5]=[1]*[3] ryzyko specyficzne [6]=[2]*[4] ryzyko pośrednie [7]=[5]+[6] DR1 0,15% 0,30% 54 662,92 70 801,28 81,99 212,40 294,40 DR2 0,20% 0,35% 183 967,49 415 534,47 367,93 1 454,37 1 822,31 DR3 0,40% 10 300,29 786 642,77 20,60 3 146,57 3 167,17

Metodologia liquidation risk dla obligacji Obliczanie ryzyka wewnątrz klasy Zabezpieczenie ryzyka nierównomiernego przesunięcia krzywej dochodowości w danej klasie duracji Depozyt jest obliczany w stosunku do obu pozycji tworzących spread w danej klasie DSWKpk = depk × min{│PKpk │; │PSpk│}

Metodologia liquidation risk dla obligacji Tabela 1‑20 Poziom depozytu za spread wewnątrzklasy Tabela 1‑21 Obliczenie depozytu za spread wewnątrz klasy Metodologia liquidation risk dla obligacji Klasa duracji depozyt za spread wewnątrz klasy DR1 0,15% DR2 0,20% DR3 Klasa duracji min(|PK|;|PS|) depozyt za spread DR1 8 069,18 12,1 DR2 115 783,49 231,57 DR3 388 171,24 776,34

Metodologia liquidation risk dla obligacji Obliczenie ryzyka między klasami instrumentów Uwzględnienie korelacji pomiędzy pozycjami w różnych klasach duracji Kredyt może zostać przyznany wyłącznie w stosunku do całkowitych pozycji netto, które mają przeciwne strony

Metodologia liquidation risk dla obligacji Obliczanie ostatecznego liquidation risk Depozyt za pośrednie liquidation risk dla klasy pomniejszony o kredyt dla danej klasy i powiększony o depozyt dla danej klasy DOLPpk DPLRpk DRRpk DRSpk KSPKpk DSWKpk

Metodologia liquidation risk dla obligacji Priorytet Klasa duracji a Strona rynku a Klasa duracji b Strona rynku b Wspł. Kredytowy 1 DR2 A DR3 B 0,10% Klasa płynności Całkowita pozycja netto kupna Całkowita pozycja netto sprzedaży DR2 0,00 183 967,49 DR3 10 300,29 Priorytet Całkowita pozycja netto kupna (K) Całkowita pozycja netto sprzedaży (S) Min(K;S) Wartość kredytu 1 DR2/DR3 10 300,29 183 967,49 -10,30 Klasa duracji ryzyko pośrednie depozyt za spread kredyt za spread ostateczny liquidation risk DR1 294,40 12,10 0,00 306,50 DR2 1 822,31 231,57 -10,30 2 043,58 DR3 3 167,17 776,34 3 933,21 Wszystkie klasy 6 283,28

Wyrównanie do rynku Odzwierciedla zyski i straty w portfelu przy bieżących cenach rynkowych Redukuje ryzyko rynkowe portfela do ryzyka jednodniowego

Wyrównanie do rynku Obliczanie wyrównania do rynku: Różnica między aktualną rynkową wartością papierów w cyklu rozliczenia a wartością rozliczenia (WROZ) wynikającą z transakcji Dla papieru wartościowego: WRpi= WROZpi+ (Bpi- Spi)×ci Dla portfela: Dla uczestnika rozliczającego:

Wyrównanie do rynku. Sposób określania ceny referencyjnej. Papier był notowany na sesji Papier nie był notowany na sesji Niewielka zmiana ceny (nie przekracza określonego progu) Duża zmiana ceny (przekracza określony próg) Cena referencyjna: cena ostatniej transakcji Cena referencyjna dla transakcji kupna: cena ostatniej transakcji * (1-cd1) Cena referencyjna dla transakcji sprzedaży: cena ostatniej transakcji * (1+cu1) (1-cd2) cena ostatniej transakcji * (1+cu2) cd1, cu1, cd2, cu2 – parametry podawane w komunikatach

Koniec