Jak założyć fundację krok po kroku

KROK PIERWSZY Fundusz założycielski Fundacja zarejestrowana w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) to jedna z form prowadzenia działalności społecznej. Aby powstała fundacja konieczny jest fundator, który przeznacza pewien majątek na publicznie użyteczny cel. Fundator określa też majątek przeznaczony na ten cel, czyli tzw. fundusz założycielski. To, jaki jest cel i wysokość majątku fundacji przeznaczanego na realizację tego celu są najważniejszymi warunkami związanymi z utworzeniem fundacji. Fundusz założycielski Zgodnie z zapisami ustawy, fundator oprócz określenia celu fundacji, powinien przeznaczyć na rzecz fundacji, na realizację tego celu, pewien majątek. Na ten tzw. fundusz założycielski składać się mogą pieniądze, papiery wartościowe, rzeczy ruchome i nieruchome oddane na własność fundacji (art. 3 ust. 2-3). Majątek przeznaczony na realizację celu fundacji powinien umożliwić jej rozpoczęcie działań. Decyzję, co do wysokości funduszu założycielskiego podejmuje fundator.

KROK DRUGI Akt Fundacyjny Akt fundacyjny (założycielski) to oświadczenie woli fundatora zmierzające do ustanowienia fudacji, określające cel fundacji i majątek przeznaczony na realizację tego celu. Ustawa wymaga, żeby oświadczenie miało formę aktu notarialnego, dlatego fundator musi udać się do notariusza i w jego obecności wyrazić wolę o powołaniu fundacji, którą notariusz zapisze w formie aktu notarialnego (wyjątkiem jest sytuacja, kiedy ustanowienie fundacji następuje w testamencie – art. 3 ust. 1-3). Jeśli fundatora reprezentowałby pełnomocnik, to osoba ta musi mieć pełnomocnictwo ustanowione również w formie aktu notarialnego (art. 99 par. 1 k.c. w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o fundacjach). Akt notarialny można też sporządzić za granicą. Ma on wówczas taką samą moc, jak złożony przed notariuszem w Polsce, pod warunkiem jednak, że sporządzony jest przez polskiego konsula i po uzyskaniu od Ministra Sprawiedliwości pisemnego upoważnienia wydanego na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych (art. 19 ust. 4 i 5 Ustawy z dn. 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej).

KROK TRZECI Opracowanie Statutu Statut to najważniejszy wewnętrzny dokument – „konstytucja” fundacji – to pisemnie potwierdzona informacja o zasadach działania fundacji. Wraz z ustawą o fundacjach jest to podstawa działania – wyznacza granice, jest bazą, na której fundacja opiera swoją aktywność . Wszelkie działania, prowadzone przez fundację, muszą być zgodne ze statutem (muszą z niego wynikać) i nie mogą mu zaprzeczać. Musi też być napisany w miarę prosto, logicznie, bez zbędnych szczegółów, ale też bez braków utrudniających działania.

KROK CZWARTY Wybór zarządu Decyzja o wyborze zarządu i komisji rewizyjnej stowarzyszenia jest zawsze zarezerwowana dla walnego zebrania członków. W statucie podajemy dokładne informacje o sposobie wyboru: Czy wybór jest jawny czy tajny? Ilu członków musi być obecnych na walnym, aby decyzja była prawomocna? Czy zawsze musi być kworum1 by wybrać władze? Jak często wybierane są władze? PRZYKŁAD: Zarząd jest wybierany przez walne zebranie w głosowaniu jawnym zwykłą większością, przy obecności co najmniej połowy członków uprawnionych do głosowania. Ze względów praktycznych warto przewidzieć także możliwość uzupełnienia składu zarządu czy komisji rewizyjnej w trakcje trwania kadencji (o ile przewidujemy kadencję). PRZYKŁAD: Zarząd to 3 osoby. Jedna z nich musi zrezygnować z bycia członkiem zarządu z powodu konfliktu interesów. Statut przewiduje możliwość dokooptowania członka zarządu. Oznacza to, że nie musimy zmieniać całego zarządu, tylko dobieramy jedną osobę. Ponadto, statut powinien określać warunki, kiedy członek zarządu albo komisji rewizyjnej może zrezygnować z pełnienia funkcji w organie oraz kiedy, na jakiej podstawie można odwołać członka zarządu czy komisji rewizyjnej, bądź cały organ z pełnionych funkcji. PRZYKŁAD: Zarząd może być odwołany w przypadku nierealizowania celów statutowych stowarzyszenia. PRZYKŁADOWY ZAPIS W STATUCIE: 1. Władze Stowarzyszenia wybierane są przez Walne Zebranie Członków w głosowaniu tajnym zwykłą większością głosów. Walne Zebranie może zdecydować o przeprowadzeniu głosowania tajnego. 2. W razie, gdy skład władz Stowarzyszenia ulegnie zmniejszeniu w czasie trwania kadencji uzupełnienie ich składu może nastąpić w drodze kooptacji, której dokonują pozostali członkowie organu, który uległ zmniejszeniu. W tym trybie można powołać nie więcej niż połowę składu organu.

KROK PIĄ TY Zarejestrowanie w KRS Krajowy Rejestr Sądowy, w skrócie KRS, to ogólnopolski rejestr prowadzony przez wydziały gospodarcze sądów rejonowych, w którym rejestrują się różne podmioty np. stowarzyszenia, fundacje, spółki itd. Wydziały KRS znajdują się we wszystkich miastach wojewódzkich, przy czym w większych miejscowościach mogą to być dwa, trzy wydziały. W sumie jest ich 21. Cały rejestr jest podzielony na trzy części: rejestr przedsiębiorców rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej rejestr dłużników niewypłacalnych

PODSUMOWANIE KROK 1 KROK 2 Fundusz założeniowy Akt fundacyjny KROK 3 Uchwalenie statutu KROK 5 Zarejestrowanie w KRS KROK 4 Wybór zarządu