„Jak rozmawiać z osobą stosującą przemoc „Działania informacyjno-edukacyjne i szkoleniowe podejmowane na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie”. „Jak rozmawiać z osobą stosującą przemoc w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty”. Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”

Przemoc w rodzinie to zjawisko wynikające z działania lub zaniechania działania , które charakteryzuje się czterema właściwościami:

Przemoc jest działaniem intencjonalnym Przemoc używana jest po coś… min., żeby uzyskać: szacunek, posłuszeństwo, wypływ na najbliższych, żeby móc realizować swoje cele, inne, jakie???

W przemocy występuje wyraźna przewaga jednej ze stron nad drugą Przewaga w wielu obszarach życia rodzinnego i społecznego… fizyczna, psychiczna, ekonomiczna, społeczna, inna, jaka???

i dobra osobiste drugiego człowieka Przemoc narusza prawa i dobra osobiste drugiego człowieka prawo do wolności, prawo do nietykalności cielesnej, prawo do swobody wypowiedzi, prawo wyboru, inne, jakie???

Przemoc powoduje szkody oraz cierpienie psychiczne i fizyczne obrażenia fizyczne, obniżenie poczucia własnej wartości, zaburzenia w relacjach rodzinnych, szkody materialne, inne, jakie???

Definicja z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste (osób najbliższych lub innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Definicja z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 roku.

Zachowania przemocowe vs. zachowania agresywne

to PRZEWAGA SIŁ JEDNEJ ZE STRON To, co odróżnia przemoc od agresji to PRZEWAGA SIŁ JEDNEJ ZE STRON W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, W przypadku agresji – zrównoważona (nie ma przewagi), Zachowanie agresywne może zawierać intencje: „zaraz ci dołożę”, „popamiętasz”, „myślisz, że jesteś taki mocny – przekonasz się, że nie...”, „nauczę cię rozumu”, naruszać prawa i dobra jednostki poprzez: bicie, popychanie, obrażanie, gryzienie, kopanie, wyzywanie, krzyczenie, wyzwiska, itp., powodować ból, cierpienie oraz szkody, co jest oczywiste, bo agresja ma swoją siłę, dynamikę i „ładunek emocjonalny”.

Źródła przemocy w rodzinie

(kobiet nie da się zrozumieć), inne… Przekonania i wartości kulturowe dotyczące kobiety, mężczyzny, dzieci, rodziny (kobiet nie da się zrozumieć), inne… Obowiązujące koncepcje nt. władzy i posłuszeństwa (w rodzinie ktoś musi rządzić), inne… Postawy wobec używania siły do rozwiązywania sytuacji konfliktowych (tylko siłą można uzyskać respekt i szacunek), inne… Sposób rozumienia praw, ról i odpowiedzialności w rodzinie, (kto to widział, żeby dzieci mogły decydować), inne…

Instytucjonalne uprawomocnienie przemocy Agresywne wzorce, Wtórna wiktymizacja, Brak adekwatnych przepisów prawnych lub ich stosowania Bezkarność osób stosujących przemoc, Czynniki społeczne (min. izolacja, uzależnienia, bezrobocie)

Osobiste historie (przemoc w rodzinie pierwotnej) Uczenie się rozwiązywania konfliktów przemocą, Autorytarne relacje w rodzinie, Niska samoocena, Izolacja, Mechanizmy psychologiczne.

KWESTIONOWANIE WŁASNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI - to nie ja, ale siły z zewnątrz: „wypadek”, „wódka” KWESTIONOWANIE i POMNIEJSZANIE WYRZĄDZONEJ KRZYWDY - „nic się nie stało, tylko ja popchnąłem” KWESTIONOWANIE OFIARY - „to okropna baba, sama sobie winna” POTĘPIANIE POTĘPIAJĄCYCH - „sama jesteś nic nie warta”, „policjanci też biją” ODWOŁYWANIE SIĘ DO WYŻSZYCH RACJI - „biłem, bo żonę trzeba sobie wychować” RACJONALIZOWANIE - „ ma takie ciało, że sinaki jej się robią od byle dotknięcia”

Osoby stosujące przemoc cechuje niska wrażliwość : jako jeden ze skutków doznawania przemocy kształtowanie się tożsamości męskiej brak empatii, niepewność w sferze tożsamości, niskie poczucie własnej wartości, mały kontakt ze sobą – niska świadomość i zdolność rozpoznawania różnych stanów emocjonalnych, łatwość przeżywania złości i gniewu, zaborczość, zazdrość oraz lęk przed porzuceniem.

Postawy wobec osób stosujących przemoc

Osoba stosująca przemoc Sprawca przemocy Osoba stosująca przemoc

Jak patrzymy na stosowanie przemocy przez OSP Stosuje przemoc bo lubi…?, Bo chce wszystko kontrolować…?, Z chęci zemsty…?, Bo chce mieć władzę…?, Bo nie zależy mu na rodzinie…?, Bo chce się wyżyć…? Inne…?

Postawy i myślenie o OSP Emocje i reakcje emocjonalne Postawy/emocje wobec OSP niepomocne To łobuzy! Kawał drania (itp.) Do więzienia z nimi! Nic im nie pomoże! Przypalać na ogniu, to za mało! Bezczelny typ – niczego się nie boi! Niebezpieczny dla otoczenia! Izolować go! Powinien dostać za swoje! Powinien na własnej skórze odczuć krzywdy innych… Lęk Strach Złość Przerażenie Jak tak można!?! To oburzające! Bezsilność Rezygnacja Inne… Postawy i myślenie o OSP Emocje i reakcje emocjonalne

Postawy i myślenie o OSP Emocje i reakcje emocjonalne Postawy/emocje wobec OSP pomocne Pewnie nie umie inaczej… Pogubił się. Tak się nauczył. Nadrabia miną, bo się boi. Jest w trudnej sytuacji Ma niskie poczucie wartości. Tez był bity. To taki sam klient jak każdy inny. Inne… Zrozumienie Ciekawość Empatia Postawy i myślenie o OSP Emocje i reakcje emocjonalne

Przykłady wypowiedzi OSP „Zależy mi, żeby dzieci dobrze się uczyły” „Chcę, żeby rodzina dobrze funkcjonowała” „Tylko ja potrafię zrobić coś dobrze” „Chcę, żeby rodzina szanowała moją pracę” „Kiedy kontroluję, czuję się bezpiecznie” „Inni mają mnie słuchać i szanować” „Chcę mieć wpływ na to co się dzieje w mojej rodzinie” „Rodzina dobrze funkcjonuje, jak każdy zna swoje miejsce” „Robię tak, bo chcę dla nich dobrze” „Tylko ja potrafię zapanować nad tym co się dzieje w domu” Jakie potrzeby stoją za tymi wypowiedziami?

min. szacunek akceptacja bezpieczeństwo uznanie wpływ inne, jakie?

Interwencja wobec osób stosujących przemoc

Interwencja kryzysowa wkroczenie w: ostry kryzys, „tu i teraz” sytuację „ustabilizowaną” (ujawnienie kryzysu) Działania kryzysowe Pomoc psychologiczna

INTERWENCJA działanie arbitralne – z „zewnątrz” Cele: zatrzymanie przemocy „tu i teraz” zapewnienie bezpieczeństwa poszkodowanym doraźna pomoc Klient: osoby poszkodowane (ofiary) Ważne: z urzędu i w imieniu prawa pewna i spokojna = „poza przemocą” jednoznaczna = ofiara i sprawca uwzględniająca potrzeby i sytuację ofiary z uwagą na dzieci początek dalszych działań INTERWENCJA POWODUJE, ŻE SPRAWCA MA NIEWYGODĘ, KŁOPOTY…

INTERWENCJA działanie arbitralne – z „zewnątrz” Wkroczenie służb w sytuacji ustabilizowanej Cele: W takim przypadku interwencja polega na przeprowadzeniu w środowisku wywiadu i zbadaniu sytuacji po to, aby podjąć odpowiednie działania chroniące pokrzywdzonych. Klient: osoby poszkodowane (ofiary) Ważne: Interwencja „drugiego typu” jest o tyle trudniejsza, że w tym przypadku osoby interweniujące wywołują kryzys, ponieważ zaczynają mówić i badać coś, o czym się w tej rodzinie nie mówiło, albo nie uważało za niepokojące, albo było tajemnicą.

INTERWENCJA - zasady PRZYCHODZI: interwent do klienta lub klient jest WEZWANY (zaproszony) CEL: interwent ma cel chce wprowadzić zmianę Przedstawia się, mówi jaką instytucje reprezentuje, przedstawia cel spotkania, mówi co wie o sytuacji (fakty) ARBITRALNIE stawia warunki i jasno określa co się stanie, gdy warunki nie zostaną spełnione określa czas na ich spełnienie (z uwaga na sytuację) określa sposób realizacji warunków (z uwagą na sytuację i uwagą na to co klient mówi) informuje o konsekwencjach, jeśli warunki nie zostaną spełnione informuje jakie procedury zostaną podjęte (uruchomione) i co może z tego dla klienta wyniknąć WAŻNE! Zachować dystans – bez ocen i moralizowania! Mimo arbitralności pozostawać w kontakcie z klientem i odnosić się do tego co mówi. Można skierować do pomagacza (innej osoby) w placówce pomocowej INTERWENCJA - zasady

Działania pomocowe

rozwijać się osobiście CELE : odzyskanie mocy osobistej, żeby: rozwijać się osobiście realizować zakładane cele życiowe budować satysfakcjonujące życie budować satysfakcjonujące relacje a to wszystko BEZ UŻYWANIAPRZEMOCY, czyli UCZENIE SIĘ JAK MOŻNA INACZEJ? Klienci: osoby doznające przemocy, osoby stosujące przemoc, świadkowie przemocy; dorośli i dzieci Narzędzia: konsultacje indywidualne, grupy terapeutyczne, warsztaty (dot. rozwijania umiejętności komunikacji, rozwiązywania konfliktów, zachowań asertywnych), programy korekcyjno-edukacyjne

Dziękujemy za uwagę!!! m.moderski@niebieskalinia.org „Działania informacyjno-edukacyjne i szkoleniowe podejmowane na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie”. Dziękujemy za uwagę!!! m.moderski@niebieskalinia.org Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”