Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Opoczno "Każdy wygrywa lub nici z interesu" Stephen Covey Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Opoczno Paweł Walczyszyn 28 listopad 2016 rok

Projekt „Opracowanie Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Opoczno” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014–2020 oraz ze środków budżetu państwa przyznanych w ramach konkursu dotacji na działania wspierające gminy w zakresie przygotowania programów rewitalizacji na terenie województwa łódzkiego.

Rewitalizacja – co to takiego? Słowo to pochodzi z języka łacińskiego re + vita ‑ dosłownie oznacza przywrócenie do życia, ożywienie. „Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji.” Art. 2 ust. 1. Ustawy z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 1777, z późń. zm.) • Gmina przygotowuje, koordynuje i tworzy warunki do prowadzenia rewitalizacji, • ALE… Rewitalizacja prowadzona jest przez wielu interesariuszy.

Cele rewitalizacji GOSPODARCZE SPOŁECZNE ŚRODOWISKOWE PRZESTRZENNE pobudzenie rozwoju gospodarczego jednostki poprzez powstawanie i rozwój małych, lokalnych firm oraz przyciąganie inwestorów zewnętrznych, spadek bezrobocia, wzrost dochodów podatkowych gminy. GOSPODARCZE poprawa jakości życia mieszkańców, ograniczenie procesów negatywnej selekcji społecznej i wykluczenia społecznego, osiągnięcie wysokiego poziomu bezpieczeństwa publicznego, odbudowa więzi społecznych, poprawa sytuacji demograficznej. SPOŁECZNE polepszenie lub utrzymanie stanu środowiska przyrodniczego, powiększenie terenów zielonych, ograniczenie emisji zanieczyszczeń, ograniczenie zużycia nowych terenów niezainwestowanych dzięki wykorzystaniu terenów przemysłowych itp. ograniczanie ingerencji w środowisko naturalne – reurbanizacja. ŚRODOWISKOWE integracja izolowanych wcześniej terenów oraz poprawa dostępności komunikacyjnej, poprawa lub utrzymanie ładu przestrzennego, kształtowanie krajobrazu JST, rozbudowa infrastruktury komunalnej, w tym transportowej. PRZESTRZENNE

Interesariusze procesu rewitalizacji PARTNERSTWO Sektor społeczny Sektor publiczny Sektor prywatny

Interesariusze procesu rewitalizacji PROGRAMOWANIE REWITALIZACJI – PARTNERSTWO INTERESARIUSZY Art. 2 ust 2. Ustawy o rewitalizacji: Interesariuszami rewitalizacji są w szczególności: 1) mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze (…); 2) mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1; 3) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą; 4) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne; 5) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne; 6) organy władzy publicznej; 7) podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa. katalog interesariuszy – szeroki i otwarty szczególne uwzględnienie mieszkańców obszaru rewitalizacji rewitalizacja „z ludźmi i dla ludzi” organizacje pozarządowe podmioty gospodarcze podmioty publiczne

I ETAP PRAC OPRACOWANIE DIAGNOZY NA POTRZEBY WYZNACZENIA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI OBSZAR: gminy zdegradowany rewitalizacji

WSKAŹNIKI DO PRZEPROWADZENIA DIAGNOZY NEGATYWNE ZJAWISKA SPOŁECZNE Trendy demograficzne (depopulacja, starzenie się społeczności lokalnej), Sytuacja na rynku pracy/bezrobocie, Opieka społeczna, skala problemów społecznych, Poziomu edukacji i wychowania przedszkolnego, Stan bezpieczeństwa i porządku publicznego, Udział w życiu publicznym, Aktywność społeczna i kulturalna mieszkańców. NEGATYWNE ZJAWISKA GOSPODARCZE Niski stopień przedsiębiorczości, Słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw. NEGATYWNE ZJAWISKA ŚRODOWISKOWE Przekroczenie standardów jakości środowiska, Obecność odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska.

WSKAŹNIKI DO PRZEPROWADZENIA DIAGNOZY NEGATYWNE ZJAWISKA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNE Niewystarczające wyposażenie w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny, Brak dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, Niedostosowanie rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, Niski poziomu obsługi komunikacyjnej, Niedobór lub niska jakość terenów publicznych. NEGATYWNE ZJAWISKA TECHNICZNE Degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, Niefunkcjonowanie rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

Koncentracja negatywnych zjawisk w poszczególnych jednostkach referencyjnych – MAPA WYNIKOWA

OBSZAR ZDEGRADOWANY

OBSZAR REWITALIZACJI

OBSZAR REWITALIZACJI

II ETAP PRAC OPRACOWANIE PROGRAMU REWITALIZACJI Partycypacja społeczna i partnerstwo w rewitalizacji

Po co angażować mieszkańców? kreatywne pomysły – praca grupowa, większa efektywność wydatkowania środków publicznych, lepiej rozpoznane potrzeby lokalne zmniejszenie oporu na wprowadzanie zmian, wspólna hierarcha potrzeb i priorytetów, udział w realizacji – łączenie zasobów – redukcja kosztów publicznych, wspólna odpowiedzialność integracja – między sobą i z miejscem zamieszkania, budowanie wspólnoty interesów (spotkanie się różnych interesów i punktów widzenia). większa trwałość

Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Opoczno

Konsultacje społeczne Konsultacje społeczne projektu uchwały Rady Miejskiej w Opocznie w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Opoczno. Konsultacje projektu uchwały Rady Miejskiej w Opocznie w sprawie określenia zasad wyznaczania składu oraz działania Komitetu Rewitalizacji 3. Spotkania informacyjno-warsztatowe dotyczące założeń dokumentu: 19 września 10:00 – przedstawiciele instytucji publicznych, Rady Miejskiej, 11:30 – przedstawiciele przedsiębiorców, 13:00 – przedstawiciele organizacji pozarządowych, grup nieformalnych, mieszkańcy. 19 października 10:00 – mieszkańcy obszaru rewitalizacji, 15:00 –partnerzy rewitalizacji (osoby, które złożyły bądź zamierzają złożyć fiszkę projektową) Otwarty nabór projektów poprzez możliwość złożenia fiszki projektowej.

Pogłębiona diagnoza wyznaczonych podobszarów rewitalizacji na terenie gminy Opoczno – wybrane wskaźniki

Udział ludności według ekonomicznych grup wieku – porównanie Podobszaru I i II rewitalizacji do średnich wartości dla Gminy Opoczno i powiatu opoczyńskiego

Wskaźnik obciążenia demograficznego – porównanie Podobszaru I i II rewitalizacji do średnich wartości dla Gminy Opoczno

Udział osób, które otrzymały świadczenia pieniężne z pomocy społecznej (zasiłki celowe, okresowe lub stałe) w stosunku do liczby ludności ogółem – porównanie Podobszaru I i II rewitalizacji do średnich wartości dla Gminy Opoczno

Średnia wartości wskaźnika „Liczba osób którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej z powodu ubóstwa na 1 000 mieszkańców” – porównanie Podobszaru I i II rewitalizacji do średnich wartości dla Gminy Opoczno

Średnia wartości wskaźnika „Liczba osób którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej z powodu bezrobocia na 1 000 mieszkańców” – porównanie Podobszaru I i II rewitalizacji do średnich wartości dla Gminy Opoczno

Średnia wartości wskaźnika „Liczba przestępstw stwierdzonych przez policję na 1000 osób” dla Podobszaru I i II rewitalizacji w porównaniu do średniej wartości dla Gminy Opoczno [szt./100 os.].

dla Podobszaru I i II rewitalizacji oraz Gminy Opoczno Liczba zarejestrowanych działalności gospodarczych osób fizycznych w przeliczeniu na 100 mieszkańców w wieku produkcyjnym – porównanie średniej dla Podobszaru I i II rewitalizacji oraz Gminy Opoczno

Założenia Programu Rewitalizacji Gminy Opoczno

WIZJA MISJA REWITALIZACJI Staromiejska część Miasta Opoczna obszarem z rozwiniętymi funkcjami centrotwórczymi oraz spójnym przestrzennie z terenem wokół Zalewu na Drzewiczce, na którym przedsiębiorczy i aktywni społecznie mieszkańcy efektywnie wykorzystują lokalne zasoby dziedzictwa kulturowego i naturalnego oraz tradycje ceramiczne do włączenia osób wykluczonych społecznie i wzrostu dochodów w zakresie rozwoju funkcji turystycznej i rekreacyjnej gminy. MISJA REWITALIZACJI Tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości, aktywności społecznej i rekreacji, bazującego na międzysektorowej współpracy interesariuszy rewitalizacji z wykorzystaniem lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego i naturalnego w celu zapewnienia wysokiej jakości życia mieszkańców obszaru rewitalizacji.

Włączanie społeczne osób wykluczonych oraz zagrożonych ubóstwem Założenia Programu Rewitalizacji dla Podobszaru I i II rewitalizacji na terenie Gminy Opoczno MISJA Tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości, aktywności społecznej i rekreacji, bazującego na międzysektorowej współpracy interesariuszy rewitalizacji z wykorzystaniem lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego i naturalnego w celu zapewnienia wysokiej jakości życia mieszkańców obszaru rewitalizacji. CEL REWITALIZACJI 1. Staromiejska część Miasta Opoczna – międzysektorowe partnerstwo aktywnych społecznie i przedsiębiorczych mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA 1.1. Pobudzanie aktywności społecznej mieszkańców oraz inicjowanie działań międzysektorowych KIERUNEK DZIAŁANIA 1.3. Tworzenie przyjaznego klimatu do inwestowania i rozwoju działalności gospodarczych mieszkańców KIERUNEK DZIAŁANIA 1.2. Włączanie społeczne osób wykluczonych oraz zagrożonych ubóstwem

Założenia Programu Rewitalizacji dla Podobszaru I i II rewitalizacji na terenie Gminy Opoczno MISJA Tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości, aktywności społecznej i rekreacji, bazującego na międzysektorowej współpracy interesariuszy rewitalizacji z wykorzystaniem lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego i naturalnego w celu zapewnienia wysokiej jakości życia mieszkańców obszaru rewitalizacji. CEL REWITALIZACJI 2. Staromiejska część Miasta Opoczna – atrakcyjnym miejscem do mieszkania, wypoczynku i rekreacji z rozwiniętymi funkcjami centrotwórczymi KIERUNEK DZIAŁANIA 2.1. Kształtowanie estetycznej i funkcjonalnej przestrzeni publicznej KIERUNEK DZIAŁANIA 2.3. Zapewnianie dostępności do wysokiej jakości usług publicznych KIERUNEK DZIAŁANIA 2.2. Ochrona i wykorzystanie dziedzictwa kulturowego oraz zasobów środowiska naturalnego

PROJEKTY PODSTAWOWE Lp. 1. 2. 3. 4. 5. Nazwa projektu/przedsięwzięcia rewitalizacyjnego Podmiot realizujący Całkowita wartość projektu Główne powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań Uzupełniające powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań 1. Modernizacja i termomodernizacja budynku Zespołu Szkół Samorządowych nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Opocznie wraz z zagospodarowaniem przyległego terenu i stworzeniem wielofunkcyjnego boiska sportowego ZSS nr 2 Gmina Opoczno 1 250 000,00 Cel rewitalizacji 2. Kierunek działań 2.3. Cel rewitalizacji 1. kierunki działań 1.1., 1.2. Cel rewitalizacji 2., kierunek działania 2.1. 2. Remont, modernizacja oraz prace restauratorskie w zabytkowym budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opocznie wraz z zagospodarowaniem przyległego otoczenia oraz podniesienie standardów jej funkcjonowania zgodnie z kryteriami Certyfikatu Biblioteka +” MBP w Opocznie do ustalenia Cel rewitalizacji 1. kierunki działań 1.1., 1.2. Cel rewitalizacji 2., kierunek działania 2.1. 3. Wykonanie kompleksowego systemu sieci ciepłowniczej wraz z przyłączami do budynków zlokalizowanych przy Placu Kościuszki i Planu Kilińskiego oraz ulic: Żeromskiego, Kilińskiego, Szpitalnej, Sobieskiego, Kościuszki, Kościelnej oraz Staromiejskiej Zakład Energetyki Cieplnej sp. z o.o. 1 000 000,00 Cel rewitalizacji 1. kierunek działań 1.3. Cel rewitalizacji 2., kierunki działań 2.1., 2.2. 4. Termomodernizacja Przychodni Rejonowej w Opocznie wraz z dostosowaniem do potrzeb osób niepełnosprawnych SP ZOOZ Szpital Powiatowy w Opocznie 878 000,00 Kierunek działań 2.2. Cel rewitalizacji 2., kierunki działań 2.1., 2.3. 5. Przebudowa boiska sportowego na całoroczne wraz z instalacją oświetlenia przy Alei Sportowej 1 Gmina Opoczno, Stowarzyszenie KS „Ceramika” Opoczno 3 000 000,00 Kierunek działań 2.1.

PROJEKTY PODSTAWOWE Lp. 6. 7. 8. 9. 10. Nazwa projektu/przedsięwzięcia rewitalizacyjnego Podmiot realizujący Całkowita wartość projektu Główne powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań Uzupełniające powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań 6. Zwiększenie integracji mieszkańców obszaru rewitalizacji poprzez wykorzystanie potencjału budynku remizy oraz wzrost możliwości działań statutowych Ochotniczej Straży Pożarnej w Opocznie Ochotnicza Straż Pożarna w Opocznie 2 800 000,00 Cel rewitalizacji 1. Kierunek działań 1.1. Cel rewitalizacji 2. Kierunek działań 2.1. Cel rewitalizacji 1. kierunek działań 1.2. 7. Remont i adaptacja budynku po Komendzie Powiatowej Policji w Opocznie do pełnienia funkcji świetlicy środowiskowej i bursy szkolnej wraz z zagospodarowaniem terenu poprzez stworzenie boisk wielofunkcyjnych i placów zabaw Gmina Opoczno Zespół Szkół Prywatnych Cel rewitalizacji 2. kierunek działań 2.3. 8. Wykonanie prac restauratorskich i budowlanych w budynku Muzeum Regionalnego w Opocznie wraz zagospodarowaniem przyległego otoczenia Muzeum Regionalne w Opocznie 760 000,00 Kierunek działań 2.2. Cel rewitalizacji 1. kierunki działań 1.1, 1.3. Cel rewitalizacji 2. kierunki działań 2.1., 2.3. 9. Stworzenie produktu turystycznego bazującego na tradycjach ceramicznych poprzez budowę „Muzeum Płytki Ceramicznej” w Opocznie 1 000 000,00 10. Kompleksowe zagospodarowanie terenu zalewu wraz budową ścieżek rowerowych w kierunku ul. Partyzantów, Limanowskiego z kładką przez rzekę Wąglankę oraz przebudową nawierzchni ul. Wałowej w Opocznie 5 000 000,00 Cel rewitalizacji 1. kierunki działań: 1.1, 1.2., 1.3.

PROJEKTY PODSTAWOWE Lp. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Nazwa projektu/przedsięwzięcia rewitalizacyjnego Podmiot realizujący Całkowita wartość projektu Główne powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań Uzupełniające powiązanie z celami rewitalizacji i kierunkami działań 11. Remont i głęboka termomodernizacja budynku Domu Handlowego w Opocznie oraz adaptacja do rozwoju funkcji gospodarczych „Społem” Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Przyszłość” w Opocznie 786 000,00 Cel rewitalizacji 1. Kierunek działań 1.3. Cel rewitalizacji 2. kierunek działań 2.1. 12. Remonty kapitalne budynków zlokalizowanych na obszarze rewitalizacji i ich adaptacja do pełnienia funkcji mieszkań socjalnych (ul. Sobieskiego 1 i 10, Janasa 2 i 17, 1-go Maja 11) Zakład Gospodarki Mieszkaniowej Sp. z o.o. 2 850 000,00 Cel rewitalizacji 2. Kierunek działań 2.1. Cel rewitalizacji 1. kierunki działań: 1.1., 1.2., 1.3. Cel rewitalizacji 2. kierunek działań 2.3. 13. Remont kapitalny budynku przy ul. Plac Kościuszki 20 i jego adaptacja na Dzienny Dom Pomocy Społecznej 2 500 000,00 14. „W rodzinie siła” Ośrodek Pomocy Społecznej w Opocznie 550 000,00 Kierunek działań 1.2. Cel rewitalizacji 1. kierunek działań 1.1. Cel rewitalizacji 2. kierunki działań 2.3. 15. „Lepsze jutro” 460 000,00 16. „Aktywizacja osób po 29 roku życia pozostających bez pracy w powiecie opoczyńskim (II)" Powiatowy Urząd Pracy w Opocznie 1 637 413,00 Cel rewitalizacji 1. kierunki działań 1.1., 1.3. 17. „Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie opoczyńskim (II)" 2 590 704,00 18. Przebudowa budynków zamieszkania zbiorowego „A” i „B” ze zmianą sposobu użytkowania na budynki mieszkalne ul. Przemysłowa 3 w Opocznie. Gmina Opoczno 6 186 821,66

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ 