Przedstawicielstwo Przedawnienie i terminy zawite Mgr Aleksandra Spisz Instytut Prawa Cywilnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
DAWNOŚĆ Przedawnienie Terminy zawite Zasiedzenie Przemilczenie
PRZEDAWNIENIE Jest to termin, w ciągu którego uprawniony powinien podjąć działania zmierzające do zrealizowania swojego roszczenia, gdyż w przeciwnym wypadku zobowiązany będzie mógł bez negatywnych dla siebie konsekwencji odmówić jego spełnienia. Art. 117 § 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. § 2. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia.
SKUTEK RZEDAWNIENIA przedawnienie nie powoduje wygaśnięcia roszczenia – roszczenie istnieje nadal, ale ten, przeciwko komu jest ono skierowane, może uchylić się od jego zaspokojenia uprawniony nie może się domagać spełnienia świadczenia drogą przymusu państwowego powstaje zobowiązanie niezupełne (naturalne)
DŁUGOŚĆ TERMINÓW PRZEDAWNIENIA Art. 118 k.c. - Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat 10, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 3 lata.
ZAWIESZENIE BIEGU PRZEDAWNIENIA Art. 121 k.c. - Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu: 1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej; 2) co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli; 3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa; 4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.
PRZERWANIE BIEGU PRZEDAWNIENIA Art. 123 § 1. Bieg przedawnienia przerywa się: 1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia; 2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje; 3) przez wszczęcie mediacji.
TERMINY PREKLUZYJNE (ZAWITE) różnorodne terminy o rozmaitych funkcjach i konstrukcji, które łączy okoliczność, że po ich upływie wykonanie prawa czy dokonanie czynności, których dotyczyły, nie jest już możliwe.
PRZEDSTAWICIEL działa w imieniu reprezentowanego i na jego rzecz; wszelkie skutki prawne o charakterze majątkowym i niemajątkowym następuje względem majątku lub osoby reprezentowanego; składa oświadczenie woli w imieniu reprezentowanego, co powinno być wyraźnie oznaczone w treści czynności prawnej.
PRZEDSTAWICIELSTWO CZYNNE BIERNE
PRZEDSTAWICIELSTWO USTAWOWE PEŁNOMOCNICTWO
PRZEDSTAWICIELSTWO Art. 97 k.c. - osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.
PEŁNOMOCNICTWO 1) jednostronne oświadczenie woli mocodawcy umocowujące pełnomocnika do działania w imieniu mocodawcy; 2) dokument, z którego treści wynika udzielenie pełnomocnictwa
FORMA UDZIELENIA PEŁNOMOCNICTWA Zasada: swoboda formy Art. 99 k.c. § 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. § 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
RODZAJE PEŁNOMOCNICTWA OGÓLNE RODZAJOWE SZCZEGÓLNE
PEŁNOMOCNICTWO ROZŁĄCZNE ŁĄCZNE
PRZYCZYNY WYGAŚNIĘCIA PEŁNOMOCNICTWA upływ terminu, na jaki ustanowiono pełnomocnika dokonanie czynności prawnej (wyczerpanie) wygaśnięcie stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa odwołanie przez mocodawcę śmierć mocodawcy / pełnomocnika zrzeczenie się pełnomocnictwa utrata przez pełnomocnika zdolności do czynności prawnych
PROKURA jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
ELEMENTY PEŁNOMOCNICTWA SZCZEGÓLNEGO oznaczenie daty; oznaczenie mocodawcy, wraz ze wskazaniem jego miejsca zamieszkania, imienia i nazwiska, serii i numeru dowodu tożsamości, numeru PESEL; oznaczenie pełnomocnika, wraz ze wskazaniem jego miejsca zamieszkania, imienia i nazwiska, serii i numeru dowodu tożsamości, numeru PESEL; oświadczenie mocodawcy o udzieleniu pełnomocnictwa; oznaczenie czynności, do dokonania której pełnomocnictwo jest udzielane; podpis mocodawcy. UWAGA NA FORMĘ – art. 99 k.c.!!