ZATRUDNIENIE OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ: OTWARTY RYNEK PRACY, ZAKŁAD PRACY CHRONIONEJ,
OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA Osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności zdolności do wykonywania pracy zawodowej (Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2011 nr. 127,poz. 27).
STATUS PRAWNY OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Osoby posiadające orzeczenie: o jednym z 3 stopni niepełnosprawności: (znacznym, umiarkowanym, lekkim,) lub orzeczenie o niepełnosprawności, wydane przed ukończeniem 16 roku życia (Miejskie i Powiatowe Komisje ds. Orzekania o Niepełnosprawności) o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy ( ZUS) całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (KRUS)
AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Współczynnik aktywności zawodowej: 27,5 % Wskaźnik zatrudnienia: 23 % Stopa bezrobocia: 16,3 %
Wsparcie zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami
9 maja 1991 uchwalono ustawę o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1991 nr 46, poz. 201). Podstawowym elementem nowego systemu było nałożenie na podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy obowiązku dokonywania ustawowych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). W 1997 r. obniżono ten wskaźnik do 25 osób.
Z obowiązkowych wpłat na PFRON zwolniono zakłady, które zatrudniały więcej jak 6% osób niepełnosprawnych przy zatrudnianiu ponad 25 pracowników. Powstał tzw. system kwotowy mający motywować wszystkich większych pracodawców do zatrudniana osób niepełnosprawnych oraz przekazujący pozyskane środki tym pracodawcom, u których występuje wysoka koncentracja zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
Zatrudnienie osób z niepełnosprawnością Prawo do pracy Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu Tzw. dyskryminacja pozytywna w zatrudnieniu –stwarzanie mechanizmów prawnych wyrównujących pozycję pewnych grup pracowników, którzy tradycyjnie są uważani za „kłopotliwych”, droższych, niepewnych
Gdzie można zatrudniać osoby z niepełnosprawnością? Zatrudnienie wspomagane: Zakłady Pracy Chronionej Zakłady Aktywizacji Zawodowej Zatrudnienie na otwartym rynku pracy
Zatrudnienie w ZPCH
Formy wsparcia udzielanego pracodawcom z tytułu zatrudniania osób niepełnosprawnych
Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy stworzonego dla osoby z niepełnosprawnością można ubiegać się o zwrot poniesionych kosztów, jeżeli wyposaży się stanowisko pracy dla osoby z niepełnosprawnością, zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna lub poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu. można starać się o dofinansowanie do 15-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia każdego wyposażonego stanowiska pracy (bez podatku VAT i podatku akcyzowego) Warunek: zatrudnienie pracownika z niep. na tym stanowisku przez okres 36 miesięcy
Zwrot kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych
Miesięczna refundacja kosztów zatrudnienia pracownika z niepełnosprawnością
Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego 1 800 zł - znaczny stopień niepełnosprawności; 1 125 zł - umiarkowany stopień niepełnosprawności 450 zł - lekki stopień niepełnosprawności dodatkowo 600 zł – osoby z niepełnosprawnością psychiczną, intelektualną, całościowym zaburzeniem rozwojowym, epilepsją oraz osoby niewidome
Refundacja kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego osobie niepełnosprawnej
RODZAJ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI A MOŻLIWOŚĆ WYKONYWANIA PRACY
01-U – niepełnosprawność intelektualna ograniczeniem jest stopień skomplikowania zadań, jakie trzeba wypełnić na konkretnym stanowisku. Zdolność do pracy na danym stanowisku będzie zależała od stopnia i rodzaju zaburzeń oraz indywidualnych predyspozycji. Co do zasady osoby niepełnosprawne z kodem 01U mogą pracować wszędzie, gdzie zadania nie są szczególnie skomplikowane, wliczając w to stanowiska obsługi maszyn. Możliwość udzielenia wsparcia asystenta osoby niepełnosprawnej lub trenera pracy.
02-P – niepełnosprawność psychiczna osoby z niepełnosprawnością psychiczną mogą być kierowane do różnych prac, przy czym należy uwzględnić typ i rozległość zaburzeń. Zasadniczo nie wydaje się zgód na pracę na stanowiskach wymagających obsługi maszyn o wysokim stopniu ryzyka, pracowników ochrony fizycznej i mienia czy kierowania pojazdami.
03-L – choroby narządu mowy lub słuchu w zależności od typu, mogą uniemożliwiać zawodowe prowadzenie pojazdów w kategorii C i D, pracę wymagającą wysiłku głosowego (w obsłudze klienta lub telemarketingu), a także pracę na wysokości lub w środowisku o wysokim natężeniu dźwięków. Ograniczenia te są mniejsze, jeśli dolegliwości choroby ustępują np. po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu.
04-O – choroby narządu wzroku o ile są nasilone, uniemożliwiają pracę na wysokości lub pracę z bronią, a także prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn. Pewne objawy chorobowe mogą pogłębiać się przy pracy, która naraża na działanie promieni UV, a także wymagającej skupienia wzroku na nieoddalonych punktach przez dłuższy czas, co dotyczy również pracy przy komputerze. Pomocne są w takich przypadkach lupy ekranowe lub wyższej klasy monitory, natomiast o zdolności do pracy każdorazowo powinien zdecydować lekarz medycyny pracy
05-R – choroby narządu ruchu wady wrodzone, schorzenia pourazowe, nowotwory rozwijające się w obrębie układu ruchowego, deformacje, choroby stawów, mięśni i tkanki łącznej w relatywnie niewielkim stopniu obniżają zdolność do wykonywania pracy przy zastosowaniu odpowiednich regulacji w zakresie czasu pracy i prawidłowej ergonomii stanowiska pracy, osoby z kodem 05R mogą zajmować praktycznie wszystkie stanowiska biurowe, a także wykonywać pracę fizyczną
06-E-Epilepsja Chorzy mogą wykonywać proste i bezpieczne prace, prace administracyjno-biurowe przy czym dodatkowymi obostrzeniami obłożona jest obsługa urządzeń z elementami migającymi lub wirującymi.
07-S-choroby układu oddechowego i układu krążenia Powodują obniżoną odporność i niską wydolność fizyczną. Przeciwskazania: praca w warunkach zapylenia, duży wysiłek fizyczny. Pracownik powinien mieć możliwość elastycznego ustalenia czasu i formy przerw adekwatnie do charakterystyki konkretnej jednostki chorobowej.
08-T – choroby układu pokarmowego istotnym ograniczeniem może być narażenie na czynniki toksyczne o charakterze chemicznym.
09-M-choroby układu moczopłciowego w większości przypadku zachodzi potrzeba dostosowania sposobu wykonywania pracy do zmienionej fizjologii pracownika, a więc uelastycznienie czasu przerw lub zmiana ergonomii stanowiska pracy.
10-N-choroby neurologiczne kategoria chorób neurologicznych obejmuje niemal wyłącznie choroby centralnego układu nerwowego o różnej etiologii i objawach. Ze względu na charakterystykę schorzeń, wskazania i przeciwwskazania do pracy kształtują się podobnie do tych, jakie dotyczą osób chorych psychicznie, natomiast szczegółowo określa się je dopiero na podstawie znajomości jednostki chorobowej oraz indywidualnych uwarunkowań pracownika.
11-I-choroby inne kategoria chorób innych obejmuje między innymi żółtaczkę, choroby krwi, cukrzycę, boreliozę, łuszczycę, otyłość znacznego stopnia.
12-C - całościowe zaburzenia rozwojowe mogą w różny sposób ustalać predyspozycje zawodowe danej osoby. W zależności od stopnia upośledzenia rozwojowego osoby takie mogą wykonywać różne obowiązki, natomiast absolutnie niezbędna jest w tym przypadku dokładna analiza medyczna
Opinia lekarska Zdolność do pracy Czas pracy Rodzaj pracy Warunki BHP Przystosowanie zawodowe Przekwalifikowanie
Zakład Prawa Karnego Wykonawczego Wydział Prawa i Administracji Dziękuję za uwagę Beata Tomecka- Nabiałczyk Zakład Prawa Karnego Wykonawczego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Łódzki