Strefy klimatyczne Ziemi

STREFA KLIMATU RÓWNIKOWEGO Powietrze jest silnie nagrzane w ciągu całego roku – średnie miesięczne temperatury wahają się od 24ºC do 28ºC. Ruchy wstępujące wilgotnego powietrza prowadzą do wysokich opadów, występujących w godzinach popołudniowych i nasilają się w czasie wiosennego i jesiennego zenitalnego górowania Słońca. Wysoka wilgotność powietrza i zachmurzenia utrudniają utratę ciepła przez powierzchnię Ziemi, stąd niewielkie amplitudy temperatury. Roczne amplitudy- na nizinach nie przekraczają 5ºC, ze wzrostem wysokości temperatura obniża się a amplituda roczna pozostaje mała. Wyróżniamy trzy typy klimatu równikowego: równikowy wybitnie wilgotny- obfite opady, brak wyraźnej pory deszczowej. Kotlina Kongo, Nizina Amazonki, Archipelag Malajski. podrównikowy wilgotny- jedna i więcej pór deszczowych, opady poniżej 2000 mm. Wyżyna Brazylijska, Gujańska, część Australii, w południowej części Kotliny Kongo. podrównikowy suchy- krótka pora deszczowa, trwająca kilka miesięcy, na równiku dwie pory deszczowe, wahania temperatury w ciągu roku do 10ºC. Część Wyżyny Brazylijskiej, pn. Australia, Afryka środkowa.

STREFA KLIMATU ZWROTNIKOWEGO Pogoda kształtowana jest tu przez suche i gorące masy powietrza zwrotnikowego. Temperatury są wysokie.  Średnia temperatura najchłodniejszego miesiąca wynosi powyżej 10ºC. W strefie tej występują duże dobowe amplitudy powietrza. Przeważają układy wysokiego ciśnienia i ruchy zstępujące powietrza, co powoduje inwersyjny rozkład temperatur, który hamuje rozwój konwekcji, zachmurzenia i opadów. Temperatury w ciągu dnia są bardzo wysokie- najwyższe na całej kuli ziemskiej. W nocy następuje silne wychłodzenie. Średnie roczne temperatury powietrza wynoszą 24 - 27ºC. Wyróżniamy trzy typy klimatu zwrotnikowego: zwrotnikowy morski- częste napływy różnych mas powietrza. Floryda, część Australii, Zatoka Meksykańska. zwrotnikowy monsunowy- duży opad w okresie letnim, zimy ciepłe i suche. Opady 1000- 2000 mm. Pd.- wsch. Chiny, Indie. zwrotnikowy suchy, pustynny- mała ilość opadów, duże amplitudy dobowe temperatur. Płw. Arabski, pustynia Namib, Sahara, Atacama, Kalahari, zach. Część Australii.

STREFA KLIMATU PODZWROTNIKOWEGO klimat tej strefy tworzony jest przez powietrze zwrotnikowe latem i polarne zimą. Lata są słoneczne, gorące bez opadów, zimy łagodne, bez mrozu i śniegu. Średnia temperatura roczna poniżej 10ºC, a temperatura najchłodniejszego miesiąca wynosi 0°-10°C. Można określić trzy typy klimatu podzwrotnikowego: śródziemnomorski- lato gorące i suche, zima łagodna. Obszar Morza Śródziemnego, wybrzeża Kalifornii, Chile- środkowa część, południe Australii, południe Afryki. podzwrotnikowy monsunowy- suche zimy, duża ilość opadów w okresie letnim. W zasięgu tego klimatu znajduje się wschodnia część Chin, południe Japonii i Korei. podzwrotnikowy suchy- znaczne wahania temperatur między okresem letnim a zimowym, znaczne amplitudy dobowe. Pustynia Kara- Kum, Wyżyna Irańska.

STREFA KLIMATU UMIARKOWANEGO Klimaty tej strefy są wynikiem cyrkulacji zachodniej pod wpływem polarnych, arktycznych i zwrotnikowych mas powietrza. Występują częste zmiany pogody, układy niskiego ciśnienia. Roczna suma opadów- 700 mm., średnia roczna temperatura powietrza 0º-10ºC, zima względnie ciepła, lato ciepłe ale nie upalne. Występują cztery pory roku. Wyróżniamy następujące typy klimatu umiarkowanego: morski- opady występują przez cały rok, zimy łagodne. Zachodnia część Europy, wybrzeże Ameryki Pn. lądowy (kontynentalny)- niewielkie opady, głównie w lecie, lato gorące, zimy mroźne. Wschodnia część Europy, Obszary równinne w Ameryce Pn., Syberia. przejściowy- w zależności od kierunku napływania mas powietrza, duże wahania pogodowe. Roczne amplitudy powietrza powyżej 23°C. Polska, Europa Wschodnia, południowa Kanada. monsunowy- częste opady związane z kierunkiem wiatrów. Północna część Japonii.

STREFA KLIMATU OKOŁOBIEGUNOWEGO Klimat kształtowany jest pod wpływem różnic w nasłonecznieniu i oświetleniu letniego długiego dnia polarnego i długiej zimowej nocy polarnej. Przeważają opady śniegu. Średnia roczna temperatura powietrza poniżej 0°C. W obrębie klimatu okołobiegunowego można wyodrębnić typy: subpolarny- temperatura najcieplejszego miesiąca wynosi niewiele powyżej 0°C, śnieżne zimy. Północne rejony Syberii, Alaski i Kanady. polarny- tylko śnieżne opady, wyłącznie ujemne temperatury. Wyspy arktyczne, Antarktyda, Grenlandia, wyspy północnej Rosji