PISMA W POSTĘPOWANIU ADMINISTRACYJNYM I SĄDOWOADMINISTRACYJNYM

Jakie wymagania formalne musi spełniać każde pismo kierowane do organów administracji publicznej?

Minimalne wymagania formalne, jakim powinno odpowiadać każde pismo składane do organów administracyjnych określa art. 63 § 2 i 3 k.p.a. który w szczególności odnosi się do podania. W tym zakresie Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje cztery zasadnicze cechy każdego pisma w sprawach administracyjnych . Są to:

2) adres tej osoby, 4) jej podpis. 1) wskazanie osoby, od której pochodzi podanie, 2) adres tej osoby, 3) określone żądanie, oraz 4) jej podpis.

Ustanowienie w powyższym przepisie jedynie minimalnych wymagań co do danych zawartych w podaniu urzeczywistnia zasadę ograniczonego formalizmu postępowania administracyjnego (J. Borkowski (w:) Komentarz, 1989, s. 150). W wyroku NSA w Warszawie z dnia 20 lipca 1981 r.,SA 1461/81, ONSA 1981, nr 2, poz. 71, stwierdzono, że: "Kodeks postępowania administracyjnego wyraża m.in. w art. 63, 65, 128 i 140, pośrednio również w art. 206, zasadę odformalizowania postępowania na korzyść strony co do formy i treści żądania wszczęcia postępowania oraz odwołań od decyzji I instancji i skargi do NSA tak, aby sprawa mogła być rozpoznana zgodnie z intencją i interesem strony". 

W jaki formie można wnieść podanie? ( art. 63 k.p.a.)

1. Pisemnie 2. Telegraficznie 3. Telefaksem 4. Ustnie do protokołu 5 1. Pisemnie 2. Telegraficznie 3. Telefaksem 4. Ustnie do protokołu 5. Za pomocą środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne

Czy podanie może być wniesione telefonicznie ?

Wnoszący podanie ma co do zasady swobodę w wyborze formy, w jakiej wniesie podanie, powinien mieć jednak na względzie to, iż niemożliwe jest skuteczne wniesienie podania w sposób inny niż wskazany w art. 63 § 1 k.p.a. (R. Kędziora, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011, s. 368). W związku z tym należy przyjąć, że podanie wniesione np. telefonicznie nie powinno zostać rozpatrzone.  

Dlaczego należy wskazywać dane oraz adres osoby od której pismo pochodzi? Wskazanie osoby, od której pochodzi podanie, jej adresu oraz złożenie podpisu pozwalają organowi administracyjnemu na zidentyfikowanie podmiotu, od którego pochodzi podanie. Adres to miejsce zamieszkania lub pobytu osoby, siedziba instytucji. Wskazuje się jednak, że w związku z dopuszczeniem kontaktu w postaci elektronicznej, zwrot adres należy interpretować szeroko, uwzględniając jego nowe znaczenie .

Czy w związku z powyższym wystarczy podać adres poczty elektronicznej ? ( adres email)

Adres elektroniczny to oznaczenie systemu teleinformatycznego umożliwiające porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej (art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną). Wydaje się jednak, że z uwagi na cel podawania w treści podania adresu podmiotu wnoszącego to podanie oraz ze względu na art. 46 § 3 k.p.a. każde podanie, także wnoszone za pomocą środków komunikacji elektronicznej winno zawierać adres "tradycyjny". Brak adresu "tradycyjnego" w pewnych sytuacjach mógłby bowiem uniemożliwić skuteczne doręczenie pisma przez organ administracyjny/podatkowy.

Co oznacza podpis pod treścią podania? Złożenie podpisu pod treścią podania oznacza, że mamy do czynienia z uzewnętrznionym oświadczeniem woli bądź też wiedzy określonej osoby, która złożyła podpis. Brak takiego podpisu oznacza tyle, że określona w treści podania osoba nie złożyła takiego oświadczenia. Jest to brak, który może zostać usunięty w trybie przewidzianym w art. 64 § 2 k.p.a. Podpis powinien być własnoręczny (czytelny lub nieczytelny).

Należy pamiętać że: Podpisanie pisma innym podpisem niż własnoręczny osoby uprawnionej, np. faksymilą lub kserograficzną odbitką własnoręcznego podpisu, traktuje się jako pismo niepodpisane (por. wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 października 2008 r., III SA/Łd 164/08, LEX nr 510332). W sytuacji gdy podanie wnosi osoba, która nie może (np. z powodu choroby lub kalectwa) lub nie umie złożyć podpisu, podanie powinna podpisać za nią inna osoba przez nią upoważniona, czyniąc o tym wzmiankę obok podpisu.

Żądanie jako element podania Żądanie nie jest jednak elementem charakteryzującym każde podanie składane do organu administracyjnego. Pod pojęciem podania rozumie się również wyjaśnienia. Jeżeli zatem podanie zawiera wyłącznie odpowiedź określonego podmiotu na pytania postawione przez organ administracyjny, trudno mówić o żądaniu w treści takiego podania. Żądanie, a konkretnie jego zakres, jest natomiast charakterystycznym elementem wniosków inicjujących postępowanie oraz składanych w toku postępowania (np. wniosków dowodowych), a także odwołań, zażaleń, ponagleń. W przypadku postępowań wszczynanych na wniosek, to żądanie wnoszącego wyznacza zakres przedmiotowy sprawy.

Zakres żądania (wniosku) strony winien być oceniany i rozpatrywany przez organy administracyjne zgodnie z sensem i racją pisma zawierającego tenże wniosek, a nie na podstawie tytułu nadanego mu przez stronę. Powyższa reguła, mająca swe prawne unormowanie w treści art. 8 i 9 k.p.a. powinna być w szczególności przestrzegana, gdy skarżący działa sam, bez profesjonalnej pomocy prawnej (zob. wyrok NSA z dnia 11 października 2002 r., I SA/Łd 1136/01, A. Bartosiewicz, R. Kubacki, Leksykon Ordynacji podatkowej, Wrocław 2005, s. 618). To treść żądania przesądza o charakterze czynności procesowej dokonanej przez stronę.

Należy mieć na uwadze, że o tym, jaki jest charakter pisma strony, decyduje strona. Jeżeli jego treść nie jest jasna, obowiązkiem organu administracyjnego jest wyjaśnienie, jaka była rzeczywista wola strony (wyrok NSA z dnia 3 października 2003 r., I SA/Łd 652/02, niepubl.). Dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy w rozumieniu art. 7 k.p.a. obejmuje również ustalenie przez organ administracyjny treści rzeczywistego żądania strony, zwłaszcza w sytuacji, gdy zachodzi rozbieżność między nazwą pisma i jego uzasadnieniem (wyrok NSA z dnia 7 listopada 2003 r., I SA/Łd 1195/02, niepubl.)

Dlatego też w sytuacji gdy żądania zawarte w podaniu bywają zredagowane niezręcznie, niedbale, częściowo nieczytelnie, niezrozumiale …

W takich przypadkach, gdy treść żądania budzi wątpliwości, organ administracji publicznej nie jest uprawniony do precyzowania treści żądania, mogłoby to bowiem prowadzić do niedopuszczalnej zmiany kwalifikacji prawnej żądania, wbrew intencjom osoby wnoszącej podanie. Nie oznacza to jednak, że organ może pozostać bezczynny. Powinien bowiem udzielić wnoszącemu podanie niezbędnych wskazówek i wyjaśnień w tym zakresie, zwłaszcza wówczas, gdy strona zwraca się z żądaniem załatwienia sprawy administracyjnej przez ten organ. W niepublikowanym wyroku NSA w Krakowie z dnia 23 kwietnia 1993 r.,SA/Kr 2342/92, trafnie przyjęto, że: "O tym, jaki charakter ma mieć pismo wniesione przez stronę w postępowaniu administracyjnym decyduje ostatecznie strona, a nie organ administracyjny, do którego strona pismo to skierowała. W razie wątpliwości, organ administracyjny mając na względzie postanowienia art. 7-9 k.p.a. winien zapytać stronę o wyrażenie swego stanowiska"

Czy Kodeks postępowania administracyjnego odnosi się w jakikolwiek sposób do kwestii kultury w treści podań wnoszonych do organów administracyjnych ?

Odp. Nie ! Zasadne jest jednak zasygnalizowanie, że ubliżenie w podaniu wnoszonym do organu administracyjnego może stanowić przyczynę do wszczęcia postępowania karnego przeciwko sprawcy czynu określonego np. w art. 226 k.k. Odpowiedzialność karna za czyny opisane w art. 226 k.k. nie jest związana z treścią wypowiedzi, lecz z jej formą, mającą charakter znieważający. Czym innym są granice dopuszczalnej krytyki, a czym innym forma, w jakiej się to czyni. Argumentów w dyskusji nie można bowiem zastępować zniewagami. Należy wyraźnie rozróżniać dopuszczalną krytykę od zniewag.

Środki zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym Zwyczajne: Odwołanie ( art. 127-140 k.p.a.) Zażalenie ( art. 141 – 144 k.p.a.) Nadzywczajne: Wznowienie postępowania ( art. 145- 152 k.p.a.); Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej ( art. 154 -155 k.p.a.) Stwierdzenie nieważności decyzji ( art. 156-159 k.p.a.) Nadzywczajny tryb uchylenia decyzji (uprawnienia ministra, wojewody art. 161 k.p.a.) Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji art. 162 k.p.a.)

Jaki jest cel postępowania odwoławczego ?

! Celem postępowania odwoławczego jest ponowne rozpatrzenie i merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy przez organ odwoławczy. W ten sposób realizujemy zasadę dwuinstancyjności ( art. 78 Konstytucji RP i art. 15 k.p.a.)

Jak należy rozumieć odwołanie?

Jest to środek zaskarżenia o charakterze względnie dewolutywnym, gdyż powoduje co do zasady przeniesienie kompetencji do jego rozpoznania na organ wyższego stopnia, oraz bezwzględnie suspensywnym, bowiem jego wniesienie powoduje wstrzymanie wykonania decyzji wydanej w I instancji. ( art. 130§1 i 2 k.p.a.).

Czy są wyjątki od zasady bezwzględnej suspensywności ?

(tzw. względna suspensywność odwołania) Norm tych nie stosuje się, gdy decyzji nieostatecznej został nadany rygor natychmiastowej wykonalności bądź podlega ona natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy – np. decyzje administracyjne, które wydano w związku z realizacja przedsięwzięć Euro 2012 ( art. 34 ust. 1 ustawy z 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012) decyzje o czasowym odebraniu zwierzęcia właścicielowi lub opiekunowi w przypadku znęcania się nad nim ( art. 7 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt).

Jaka musi być minimalna treść odwołania?

Oraz czy odwołanie musi zawierać uzasadnienie?

ustawa zastrzega w treści art. 128 k. p. a ustawa zastrzega w treści art. 128 k.p.a., że nie wymaga ono szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści odwołania. Powinno ono zawierać elementy treści podania.

2) adres tej osoby, 4) jej podpis. A zatem każde co do zasady odwołanie winno składać się z następujących elementów : 1) wskazanie osoby, od której pochodzi podanie, 2) adres tej osoby, 3) określone żądanie, oraz 4) jej podpis. ! Z odwołania musi oczywiście wynikać że strona jest niezadowolona z treści decyzji.

Czy w każdym przypadku sporządzania odwołania obowiązywać nas będą minimalne wymogi co do jego treści?

Przepisy ustaw szczególnych mogą jednak wprowadzić odrębne rozwiązania w tym zakresie i przewidywać dla odwołania określone wymagania formalne. Przykładowo art. 53 ust. 6 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przewiduje, iż odwołanie od decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego powinno zawierać zarzuty odnoszące się do decyzji , określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. Należy zaznaczyć, że również w postępowaniu podatkowym odwołanie jest sformalizowane. W świetle art. 222 o.p. odwołanie ode decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające żądanie.

Z jakich zatem elementów powinno składać się odwołanie przygotowane przez profesjonalnego pełnomocnika?

adres tej osoby, jej podpis. Dlatego też dobrze napisane odwołanie winno składać się z następujących elementów: wskazanie osoby, od której pochodzi podanie, adres tej osoby, określone żądanie, oraz jej podpis. zarzuty odnoszące się do decyzji istota i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania dowody uzasadniające to żądanie.

Do jakiego organu i w jakim terminie należy wnieść odwołanie ?

Wojewoda – właściwy minister Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia (art. 17 k.p.a.), chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy. Np. JST – SKO Wojewoda – właściwy minister

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu który wydał decyzję w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie ( art. 129 §1 i 2 k.p.a.) Natomiast stronie która nie brała udziału w postępowaniu pierwszoinstancyjnym przysługuje prawo do wniesienia odwołania wówczas, gdy podmiot ten, któremu organ nie doręczył ani nie ogłosił decyzji ( a jest stroną w rozumieniu art. 28 k.p.a.), wnosi odwołanie w terminie przewidzianym dla pozostałych stron postępowania, którym decyzję doręczono. Po upływie tego terminu stronie przysługuje jedynie wniosek o wznowienie postępowania na podstawie art. 145§1 pkt 4 k.p.a.)

Pamiętajmy ! Przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się, zgodnie z art. 57 § 1, dnia doręczenia lub ogłoszenia treści decyzji stronie, lecz dzień następny (wyrok NSA w Poznaniu z dnia 14 marca 1996 r.,SA/Po 1726/95, LEX nr 26654). Czternastodniowy termin wniesienia odwołania zostanie zachowany, jeżeli odwołanie wpłynie w tym terminie do organu, który wydał decyzję w pierwszej instancji.

Dlaczego stosujemy pośredni tryb wnoszenia środka odwoławczego czyli za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję?

Jest to podyktowane względami praktycznymi: 1. umożliwia autokontrolę rozstrzygnięcia przez organ pierwszej instancji; 2. o wniesieniu odwołania należy powiadomić wszystkie strony ( art. 131 k.p.a.) 3. organ pierwszej instancji ma obowiązek przekazać wraz z odwołaniem przechowywane przez siebie akta sprawy.

Komu przysługuje prawo do wniesienia odwołania?

stronie, stronie, która nie brała udziału w tym postępowaniu, ale posiada interes prawny w rozumieniu art. 28 k.p.a. uczestnikom postępowania na prawach strony, tj. organizacji społecznej uczestniczącej w postępowaniu (art. 31 § 3 k.p.a.), prokuratorowi (art. 188 k.p.a.), Rzecznikowi Praw Obywatelskich (art. 14 pkt 6 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 z późn. zm.) w zw. z art. 188 k.p.a.) i innym podmiotom, jeżeli to wynika z przepisów szczególnych.

Kiedy odwołanie jest niedopuszczalne?

Może wynikać z przyczyn o charakterze przedmiotowych lub podmiotowych. Przyczyny przedmiotowe obejmują przypadki braku przedmiotu zaskarżenia oraz przypadki braku możliwości zaskarżenia decyzji w toku instancji. Odwołanie nie służy zatem od decyzji która nie weszła do obrotu prawnego lub gdy czynność organu administracji państwowej nie jest decyzją administracyjną lecz stanowi np. czynność materialno-techniczną. Niedopuszczalność odwołania z przyczyn podmiotowych obejmuje sytuacje wniesienia odwołania przez osobę niemającą legitymacji do wniesienia tego środka zaskarżenia zgodnie z art. 28 k.p.a. albo przez stronę niemającą zdolności do czynności prawnych przewidzianych art. 30§2 k.p.a. lub odwołanie zawiera braki formalne, np. wynikające z art. 64 k.p.a.

Czy w odwołaniu możemy wnosić o dodatkowe postępowanie wyjaśniające ?

Organ odwoławczy może samodzielnie przeprowadzić dodatkowe postępowanie wyjaśniające w celu uzupełnienia już zebranych materiałów i dowodów w sprawie albo zlecić jego przeprowadzenie organowi, który wydał decyzję ( art. 136 k.p.a.) Przepis ten jest podstawową regulacją dotyczącą postępowania wyjaśniającego prowadzonego prze organ odwoławczy ( kwestia ta jest identycznie unormowana w art. 229 o.p.) Kompetencja organu odwoławczego do merytorycznego rozpoznania sprawy, w tym do uzupełnienia materiałów i dowodów na podstawie art. 136 k.p.a. w żadnym razie nie narusza zasady dwuinstancyjności postępowania, lecz właśnie stanowi gwarancję wypełnienia tej zasady.

Można przyjąć, że to do organu odwoławczego należy ocena, czy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w całości lub znacznej części. Jeżeli jednak rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części, a więc istnieją przesłanki wydania decyzji kasacyjnej, to ogranicza to właściwość organu odwoławczego wyłącznie do możliwości uchylenia zaskarżonej decyzji. Warto zaznaczyć, że przeprowadzając w takim przypadku postępowanie rozpoznawcze w całości ( lub znacznej części), organ odwoławczy naruszyłby zasadę dwuinstancyjności, pozbawiając stronę prawa do dwukrotnego merytorycznego rozpoznania sprawy. ! Konieczność przeprowadzenia dowodu (w tym np. dodatkowej opinii biegłego) mieści się w kompetencji organu odwoławczego do uzupełnienia postępowania wyjaśniającego.

Jakiego rozstrzygnięcia możemy domagać się składając odwołanie. ( art Jakiego rozstrzygnięcia możemy domagać się składając odwołanie? ( art. 138 k.p.a)

1. utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji (organ odwoławczy wydaje decyzję wówczas, gdy stwierdzi, że decyzja organu pierwszej instancji jest prawidłowa, tzn. że jest zgodna z prawem i jest słuszna (zasadna, celowa); tego typu rozstrzygnięcie organ odwoławczy wydaje także w przypadku, gdy organ odwoławczy nie może uchylić zaskarżonej decyzji ze względu na zakaz orzekania na niekorzyść strony odwołującej się (tzn. zakaz reformationis in peius)

2. uchylenie zaskarżonej decyzji w całości lub w części i orzeczenie w tym zakresie co do istoty sprawy (tzw. decyzja reformatoryjna, merytoryczno-reformacyjna) [organ odwoławczy wydaje takie rozstrzygnięcie, gdy postępowanie wyjaśniające lub tylko sama ocena zaskarżonej decyzji wykazały, że narusza ona przepisy prawa materialnego albo jest niecelowa (niezasadna, niesłuszna), ale jednocześnie nie doszło do tak poważnego naruszenia przepisów postępowania, że konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie].

3. uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania w pierwszej instancji w całości lub w części [organ odwoławczy powinien tak orzec, jeżeli stwierdzi, że postępowanie pierwszoinstancyjne było ( w całości lub w części) bezprzedmiotowe (art. 105 k.p.a.); przykładami uzasadniającymi uchylenie decyzji i umorzenie postępowania mogą być: sytuacja, gdy sprawa została rozstrzygnięta decyzją ostateczną; skierowanie decyzji do podmiotu niebędącego stroną w sprawie, naruszenie przepisów o właściwości;

4. umorzenie postępowania odwoławczego [tego typu rozstrzygnięcie może zapaść wtedy, gdy postępowanie odwoławcze stało się bezprzedmiotowe; będzie to miało miejsce np. w przypadku, gdy strona skutecznie cofnie odwołanie ( art. 137 k.p.a.) albo odwołanie zostało wniesione przez podmiot niebędący stroną]

5. uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji (tzw. decyzję kasacyjną) [ taką decyzję można wydać tylko wtedy, gdy decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie ( czyli np. wówczas gdy organ pierwszej instancji w ogóle nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego albo wtedy, gdy organ pierwszej instancji pominął jedną ze stron postępowania); przekazując sprawę, organ odwoławczy musi wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy]

6. uchyleniu decyzji wydanej na blankiecie urzędowym i zobowiązanie organu pierwszej instancji do wydania decyzji o określonej treści ( organ odwoławczy wydaje takie rozstrzygnięcie , gdy: A) przepisy przewidują wydanie decyzji na blankiecie urzędowym ( w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej) B) istnieją podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji ]

Analiza elementów decyzji administracyjnej jako warunek skutecznego odwołania

Najważniejsze elementy decyzji administracyjnych i ich znaczenie dla prawidłowości rozstrzygnięć Zgodnie z art. 107§ 1 kpa decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji lub, jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego, powinna być opatrzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa lub skargi. Ponadto przepisy szczególne mogą określać także inne składniki, które powinna zawierać decyzja ( art. 107§ 2 kpa) Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa (art. 107§ 3 kpa) Od uzasadnienia decyzji można odstąpić, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony; nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania (art. 107§kpa) oraz gdy zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa Państwa lub porządek publiczny ( art. 107§5 kpa) Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

! Co do zasady przyjmuje się, że decyzja, która nie zawiera wszystkich składników określonych w art. 107§ 1 lub w przepisach szczególnych, jest decyzją wadliwą. Niemniej jednak brak poszczególnych elementów ma różną wagę procesową i powoduje różne skutki. Nawet brak określonego elementu nie musi automatycznie powodować wadliwości decyzji skutkującej jej uchyleniem lub stwierdzeniem nieważności. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

-rozstrzygnięcia sprawny, -podpis upoważnionego pracownika. Dlatego też należy zaznaczyć, że jak stanowi ugruntowany pogląd w orzecznictwie, o tym czy dane pismo stanowi decyzję administracyjną rozstrzyga jego treść a nie forma. Do tych niezbędnych elementów, których istnienie przesądza o bycie prawnym decyzji orzecznictwo zalicza: -oznaczenie organu -adresata, -rozstrzygnięcia sprawny, -podpis upoważnionego pracownika. Nawet zatem brak podstawy prawnej, uzasadnienia faktycznego i prawnego oraz pouczenia o przysługującym prawie do złożenia środka zaskarżenia nie pozbawia pisma cech konstytutywnych decyzji. Świadczy natomiast o jej wadliwości. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Oznaczenie organu Zgodnie z orzecznictwem sądowym brak oznaczenia organu pozbawia dany akt charakteru decyzji administracyjnej, chyba że identyfikacja organu nie przysparza żadnych problemów w oparciu o pieczęć widniejącą przy podpisie osoby upoważnionej przez organ. W takim przypadku nawet brak oznaczenia organu w nagłówku decyzji nie pozbawia jej cech władczego rozstrzygnięcia organu. „Decyzja administracyjna, w której zamiast prawidłowego oznaczenia organu będzie znajdowało się wskazanie na aparat pomocniczy tegoż organu, będzie decyzją wadliwą, jednakże wadliwość ta nie będzie wpływała na ważność wydanej decyzji. Inaczej należy ocenić sytuację, kiedy decyzja nie będzie zawierała oznaczenia organu, ani też nie będzie wskazany aparat pomocniczy organu. Wówczas decyzja taka będzie dotknięta wadą kwalifikowaną uzasadniającą stwierdzenie jej nieważności, ponieważ nie będzie zawierała jednego z niezbędnych elementów pozwalających uznać ją za decyzję administracyjną” (Postanowieni Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003.12.31) w Warszawie z dnia 27 lipca 1999 r I SA 1509/98) Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Data Kodeks postępowania administracyjnego wiąże skutek prawny decyzji z datą jej doręczenia, a nie podpisania. Przyjmuje się, ze błędne oznaczenie daty wydania decyzji może być przedmiotem sprostowania, natomiast brak tej daty nie pozbawia pisma charakteru decyzji administracyjnej, lecz stanowi wadliwość, która może być usunięta w trybie art. 113 kpa. „Datą wydania przez organ podatkowy decyzji określającej wysokość zaległości podatkowej jest data jej podpisania przez osobę upoważnioną do jej wydania, przy czym w razie wątpliwości jest to data umieszczona w decyzji (art. 210 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.). Nie wyklucza to przeprowadzenia dowodu przeciwnego, że data wydania decyzji jest inna niż w niej wskazana” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2002 r. III RN 149/01 „Oznaczenie daty decyzji jest doniosłe z tego względu, że dla oceny legalności decyzji przez sąd administracyjny miarodajny jest stan prawny i faktyczny istniejący w dniu wydania decyzji” ( wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2006 r., sygn. akt. II OSK 714/05) Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Data wydania (sporządzenia) decyzji zgodnie z art. 107 § 1 K. p. a Data wydania (sporządzenia) decyzji zgodnie z art. 107 § 1 K.p.a. jest czynnością procesową wywołującą oznaczone, choć nie wszystkie skutki prawne. Owe skutki prawne sprowadzają się do: 1) określenia momentu czasowego, w którym będzie oceniana legalność decyzji; podstawa prawna decyzji powinna odpowiadać stanowi prawnemu obowiązującemu w dniu jej wydania, a ustalony w toku postępowania administracyjnego stan faktyczny sprawy powinien odpowiadać stanowi rzeczywistemu z daty wydania decyzji, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej; 2) wyznaczenia terminu, w którym sprawa powinna być załatwiona; 3) skutków wynikających z przepisów szczególnych, np. określenie momentu czasowego, w którym będą oceniane przesłanki uzasadniające wznowienie postępowania (art. 145 § 1 pkt 5 K.p.a.). Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2006 r. II OSK 714/05

#Oznaczenie stron Odnosząc się do problemu oznaczenia stron decyzji należy rozróżnić trzy sytuacje: Gdy decyzja w ogóle nie zawiera oznaczenia strony, Strona została wskazana z oczywistą pomyłką w imieniu lub nazwisku Błąd co do oznaczenia strony Pierwsza ze wskazanych wadliwości pozbawia pisma cech decyzji administracyjnej. Przyjmuje się natomiast, że w przypadku oczywiście mylnego podania nazwiska lub imienia albo adresu zamieszkania strony, decyzja może być sprostowana w trybie art. 113 § 1 kpa W trzecim ze wskazanych przypadków tj. gdy jako stronę wskazano podmiot, który stroną nie jest i nie może być dochodzi do sytuacji, w której decyzja dotknięta jest wadą kwalifikowaną z art. 156§1 pkt 4 tj. w przypadku, gdy decyzja została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie, co stanowi podstawę do stwierdzenia jej nieważności. W przypadku wielu stron do stwierdzenia nieważności decyzji wystarczające jest błędne wskazanie chociażby jednego podmiotu jako strony. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Podstawa prawna ! Decyzja powinna wprawdzie zawierać powołanie podstawy prawnej, jednakże jej brak nie pozbawia jej bytu prawnego. Fakt powołania się przez organy administracji w decyzji na przepisy niewłaściwe w sprawie, jakkolwiek wskazuje na wadliwość działania tych organów, nie stanowi jednak przesłanki do uznania przez sąd, że nastąpiło naruszenie prawa w stopniu istotnym dla rozstrzygnięcia, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że organy administracji mogły wydać zaskarżone decyzje, mając do tego podstawę w innym przepisie tej samej ustawy. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003.12.31) w Warszawie z dnia 8 lutego 1983 r. I SA 1294/82 Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Brak rozstrzygnięcia Brak rozstrzygnięcia nie zezwala na uznanie danego aktu administracyjnego za decyzję administracyjną Nałożenie na właściciela (użytkownika) gruntu obowiązku przewidzianego w art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230), bez wykazania, że wprowadza on do wody ścieki nienależycie oczyszczone, stanowi naruszenie prawa, uzasadniające uchylenie decyzji administracyjnej nakładającej taki obowiązek. Decyzja organu administracji państwowej, nakładająca na stronę postępowania administracyjnego obowiązek określonego zachowania, powinna obowiązek ten wyrażać precyzyjnie, bez niedomówień i możliwości różnej interpretacji. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003.12.31) w Gdańsku z dnia 30 grudnia 1987 r. SA/Gd 1045/87 Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Uzasadnienie Uzasadnienie decyzji stanowi najważniejszy element umożliwiający kontrole prawidłowości stanowiska zajętego przez organ przy zastosowaniu reguł z art. 107§3 kpa Organ zatem musi przedstawić stan faktyczny, dokonać oceny prawnej i przedstawić odpowiednią argumentację przemawiającą za podjętym rozstrzygnięciem przy zastosowaniu zasady przekonywania (art. 11 kpa). Organ zobowiązany jest także odnieść się do wszystkich zarzutów zawartych w odwołaniu. Brak uzasadnienia nie pozbawia pisma charakteru decyzji administracyjnej, jednakże jest to zdecydowanie wadliwość wymagającą eliminacji decyzji z obrotu prawnego. Z kolei naruszenie art. 107§3 kpa rzadko stanowić będzie samodzielną wadliwość skutkującą eliminacją zaskarżonej decyzji. Będzie tak np. w przypadku decyzji o charakterze uznaniowym. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Pouczenie Decyzja powinna zawierać pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, zaś decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego, powinna zawierać pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa albo skargi. Brak pouczenia nie pozbawia wcale pisma cech decyzji jednakże rodzi uprawnienie strony do żądania uzupełnienia co do tego prawa, stosownie do treści art. 111 kpa. Z kolei błędne pouczenie nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia, co wynika wprost z treści art. 112 kpa i ma przełożone chociażby na zasadność wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia środka zaskarżenia. Niepouczenie strony w decyzji ostatecznej organu administracji wydanej w sprawie, która należy do katalogu spraw, o jakich mowa w art.196 § 2 k.p.a. - o terminie i trybie zaskarżenia tej decyzji do sądu administracyjnego powoduje, iż 30- dniowy termin do wniesienia skargi na tę decyzję nie biegnie (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003.12.31) w Warszawie z dnia 4 września 1981 r. II SA 505/81 Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

#Podpis W orzecznictwie istnieją rozbieżności w zakresie skutków procesowych braku podpisu osoby upoważnionej do wydania decyzji. Może zatem być uznane, że pismo takie traci charakter decyzji, ale też w niektórych wyrokach uznano, że pismo to pozostaje decyzją ale dotkniętą wadą kwalifikowaną określoną w art. 156§1 pkt 7 kpa. Z kolei przyjmuje się, że decyzja wydana przez pracownika organu, który nie posiada w ogóle upoważnienia organu jest dotknięta wadą nieważności określoną w art. 156§1 pkt 2 kpa Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Przykłady naruszenia przepisów postępowania administracyjnego jako podstawa do formułowania zarzutów w odwołaniu

Naruszenie reguł dowodowych ( art. 7, 77§1 kpa i nast. kpa Rozstrzygając w postępowaniu administracyjnym organ administracji publicznej zobligowany jest mieć na uwadze słuszny interes obywateli oraz uwzględniać interes społeczny, w szczególności zaś powinien zmierzać do realizacji zasady prawdy obiektywnej. Dlatego też trafność rozstrzygnięcia w każdym indywidualnym przypadku wymaga szczegółowego zbadania i rozważenia wszelkich argumentów, które stanowiłyby podstawę do przyjęcia określonego stanowiska. Wydając decyzję organ jest zobowiązany do przestrzegania przepisów kpa, a przede wszystkim do podejmowania wszelkich kroków niezbędnych w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Zobowiązany jest również do wyczerpującego zebrania, rozpatrzenia i oceny całego materiału dowodowego zgodnie z treścią art. 77§1 i art. 80 kpa oraz do uzasadnienia według wymogów określonych a art. 107§3 kpa Uchybienie tym przepisom skutkuje uchyleniem zaskarżonej decyzji na podstawie art. 145§1 pkt 1 lit c p.p.s.a. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Co istotne nie każde uchybienie ww Co istotne nie każde uchybienie ww. regułom postępowania wyjaśniającego powoduje wadliwość wydanego rozstrzygnięcia. Aby ustalić, czy w sprawie wystąpiło takie naruszenie przepisów postępowania, które powoduje konieczność uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia należy udzielić odpowiedzi na pytanie, czy uniknięcie wspomnianych wad spowodowałoby wydanie innego rozstrzygnięcia w sprawie. Innymi słowy, skoro ustawodawca posługuje się w art. 145§1 pkt 1 lit „c” p.p.s.a. pojęciem „istotnego wpływu na wynik sprawy” to należy przyjąć, że nie każde, nawet oczywiste naruszenie przepisów postępowania, w tym reguł dowodowych, powoływane przez stronę w skardze do sądu musi skutkować koniecznością uznania przez sąd wadliwości zaskarżonego aktu w stopniu uzasadniającym konieczność jego uchylenia. W celu ustalenia czy organy przeprowadziły właściwe postępowanie dowodowe konieczne będzie w pierwszej kolejności przeprowadzenie dokładnej analizy przesłanek podstawy prawnej prowadzonego postępowania a następnie dokładna kontrola postępowania pod kątem ustalenia wszystkich przesłanek przez organ. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Nieustalenie chociażby jednej przesłanki istotnej z punktu widzenia merytorycznego rozstrzygnięcia powoduje brak możliwości rozstrzygnięcia o istocie sprawy. Podjęcie takiego rozstrzygnięcia przez organ powoduje, że jest ono przedwczesne, wydane bez wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. W zależności od treści casusu naruszone oprócz art. 7 i 77§1 kpa mogą być też art. 75 kpa, art. 78 kpa, art. 80 kpa i art. 107§3 kpa. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Pozbawienie strony czynnego udziału w postępowaniu wyjaśniającym ( art Pozbawienie strony czynnego udziału w postępowaniu wyjaśniającym ( art. 10§kpa, 79§1 kpa, art. 81 kpa) Z powyższymi naruszeniami wiążą się także wadliwości polegające na pozbawieniu strony czynnego udziału w postępowaniu administracyjnym. Zgodnie z art. 10§1 kpa organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Należy pamiętać, że nie każde naruszenie art. 10§1 kpa będzie stanowić podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego w rozumieniu art. 145§1 pkt 4 kpa. Wręcz przeciwnie pozbawienie udziału w postępowaniu o którym mowa w art. 145§1 pkt 4 k.p.a. dotyczy przede wszystkim sytuacji, gdy strona w ogóle nie była brana pod uwagę w postępowaniu przez organy administracji publicznej, a następnie dowiedziała się o wydanej decyzji. W pozostałych przypadkach naruszenie art. 10§1 kpa należy wiązać z wadliwymi ustaleniami faktycznymi dokonanymi przez organy w toku postępowania. Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z art. 79§1 kpa strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu ze świadków, biegłych lub oględzin przynajmniej na siedem dni przed terminem. Z kolei stosowanie do treści art. 81 kpa okoliczność faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli strona miała możność wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów, chyba że zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 10§2 kpa. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Obowiązek merytorycznego rozpoznania sprawy ( naruszenie art Obowiązek merytorycznego rozpoznania sprawy ( naruszenie art. 138§2 kpa) Zgodnie z art. 138§2 kpa organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

W orzecznictwie wskazuje się, że przewidziane w art W orzecznictwie wskazuje się, że przewidziane w art. 138§2 kpa możliwość przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenie przez organ I instancji jest wyjątkiem od zasady merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ odwoławczy. Dlatego niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca tego przepisu i decyzja o charakterze kasacyjnym nie może więc być wydana w innych sytuacjach, z powodu innych wad decyzji I instancji ( NSA II OSK 633/05). Jedynie zatem w przypadku, gdy organ odwoławczy stwierdzi, że postępowanie wyjaśniające zostało przeprowadzone z istotnym naruszeniem przepisów procedury administracyjnej, zaś zgromadzony materiał dowodowy zawiera takie braki, które uniemożliwiają wręcz orzekanie w sprawie przez organ odwoławczy, zaś wspomniane braki uzupełnione w drodze uzupełniającego postępowania dowodowego przeprowadzonego przez organ odwoławczy lub zleconego w trybie art. 136 kpa , uzasadnione jest wydanie decyzji na podstawie art. 138§2 kpa. Należy też zaznaczyć, że gdy organ odwoławczy uchyla się od oceny merytorycznej i stosuje art. 138§2 kpa powołując się np. na braki dowodowe naraża się na zarzut naruszenia tego przepisu. Zazwyczaj bowiem nie istnieją przeszkody do rozstrzygnięcia sprawy merytorycznie, po ewentualnym uzupełnieniu postępowania dowodowego w oparciu o art. 136 kpa Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Wydanie decyzji w II instancji w oparciu o art Wydanie decyzji w II instancji w oparciu o art. 138§2 kpa w sytuacji, gdy brak jest przesłanek do zastosowania tego trybu stanowi podstawę do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, nienależnie od tego że decyzja organu I instancji jest niekorzystna dla strony. Podstawowy zarzut dotyczy w takim przypadku właśnie zastosowania art. 138§2 kpa a wniosek powinien być oparty o art. 145§1 pkt 1 lit „c”. W takim przypadku bez znaczenia stają się naruszenia dokonane przez organ I instancji, albowiem zaskarżone rozstrzygnięcie nie utrzymuje w mocy decyzji organu I instancji. Granice sprawy administracyjnej kontrolowanej przez sąd wytyczone są w takim przypadku postępowaniem odwoławczym Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Obowiązek merytorycznego rozpoznania sprawy (naruszenie art Obowiązek merytorycznego rozpoznania sprawy (naruszenie art. 138§1 pkt 3 kpa) Organ w II instancji może zastosować rozstrzygnięcie, o którym mowa w art. 138§1 pkt 3 kpa tj. umorzyć postępowanie odwoławcze wyłącznie wówczas, gdy pomiędzy decyzją organu I instancji a rozstrzygnięciem w II instancji wystąpią tego rodzaju okoliczności, które spowodują bezprzedmiotowość postępowania w rozumieniu art. 105§1 kpa ( np. cofnięcie odwołania, śmierć strony, zbycie nieruchomości). W każdym innym przypadku organ odwoławczy obowiązany jest rozstrzygnąć sprawę merytorycznie zapewniając stronie możliwość złożenia odwołania z poszanowaniem art. 127§1 kpa i art. 15 kpa. Nawet w przypadku, gdy osoba składająca odwołanie została błędnie uznana za stronę przez organ I instancji zasadne jest wydanie przez organ odwoławczy decyzji na podstawie art. 138§1 pkt 2 kpa, czyli uchylenie decyzji organu I instancji i umorzenie postępowania w I instancji w całości ( choć w tym ostatnim przypadku nie jest możliwe skuteczne złożenie skargi na korzyść strony) Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Wydanie decyzji w II instancji w oparciu o art Wydanie decyzji w II instancji w oparciu o art. 138§1 pkt 3 kpa w sytuacji, gdy brak jest przesłanek do uznania postępowania odwoławczego za bezprzedmiotowe stanowi podstawę do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, niezależnie od tego że decyzja organu I instancji jest niekorzystna dla strony. Podstawowy zarzut dotyczy w takim przypadku właśnie zastosowania art. 138§1 pkt 3 kpa, a wniosek powinien być oparty o art. 145§1 pkt 1 lit „c”. W takim przypadku bez znaczenia staja się naruszenia dokonane przez organ I instancji, albowiem zaskarżone rozstrzygnięcie nie utrzymuje w mocy decyzji organu I instancji. Granice sprawy administracyjnej kontrolowanej przez sąd wytyczone są w takim przypadku postępowaniem odwoławczym. Klinika prawa - Skarga do WSA - r.pr. Michał Jędrzejczyk

Reasumując..

Strona wnosi odwołanie od decyzji do organu administracyjnego wyższego stopnia –jednak co do zasady – strona czyni to za pośrednictwem organu I instancji. Odwołanie jako jedna z form podania, powinno zawierać elementy określone w art. 63 k.p.a Niemniej odwołanie przygotowane przez profesjonalnego pełnomocnika powinno zawierać: zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz, wskazywać dowody uzasadniające to żądania. Bardzo istotne jest precyzyjne określenie przedmiotu odwołania: - konkretnie wskazanej decyzji, jej numeru (znaku), - daty jej wydania, oznaczenie organu który ją wydał - i sprawy, której decyzja dotyczy

4. Konieczne jest wyraźne oznaczenie zakresu zaskarżenia 4. Konieczne jest wyraźne oznaczenie zakresu zaskarżenia. Strona musi wyraźnie wskazać, czy skarży decyzję administracyjną (postanowienie) w całości czy też wyłącznie w części 5. Zarzuty i wnioski procesowe są najważniejszym elementem każdego odwołania. To od trafności zarzutów zależy skuteczność odwołania. 6. Co do zasady każdy zarzut zawarty w odwołaniu powinien składać się z trzech podstawowych elementów: konkretnego przepisu, który został naruszony, sposobu w jaki doszło do tego naruszenia ( działanie lub zaniechanie) skutku, jaki wywołuje to naruszenie w rozumieniu art. 138 k.p.a.

7. Redakcja zarzutu powinna wskazywać wadliwe zachowanie organu administracyjnego i opisywać na czym ta wadliwość polega. 8. Z lewej strony wskazujemy przepis prawa, który twierdzimy, że został naruszony przez organ, następnie określamy na czym polegało to naruszenie ( czyli co organ zrobił źle przy stosowaniu wskazanego przepisu) oraz wskazujemy na skutek jaki ten błąd wywarł: - zarzucam naruszenie art…. poprzez……co skutkowało… ! Pamiętaj jeśli artykuł ma kilka paragrafów a dany przepis ma jeszcze ustępy, punkty czy podpunkty to zobowiązani jesteśmy pisząc odwołanie wskazać najmniejsze jednostki redakcyjne stosowane ustawie.

9. Należy pamiętać, że przedmiot i zakres zaskarżenia oraz zarzuty i wnioski zawarte w odwołaniu muszą być skonstruowane w sposób konsekwentny. A zatem jeżeli strona zaskarża decyzję w całości musi także wnieść o jej uchylenie w całości.

10. Przede wszystkim uzasadnienie zarzutów i wniosków 10. Przede wszystkim uzasadnienie zarzutów i wniosków. Ponadto starajmy się zwięźle stan faktyczny ograniczyć do przytoczenia najważniejszych etapów postępowania administracyjnego , które doprowadziły do wydania zaskarżonej decyzji ( lub postanowienia).

11. Pod odwołaniem a przed załącznikami powinien znaleźć się własnoręczny podpis sporządzającego odwołanie adwokata lub radcy prawnego lub strony działającej bez pełnomocnika. Pod podpisem stosowne załączniki:

Przykład odwołania

Lubelski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Lublinie za pośrednictwem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego miasta Lublin nr decyzji: .................... Strona: Rozrywka.pl Sp. z o.o., z siedzibą przy ul. Lubelskiej nr .................... w Lublinie Organ: Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Miasta Lublin, ul. .................... w Lublinie ODWOŁANIE od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego miasta Lublin z dnia .................... o nr ....................

Działając w imieniu strony na podstawie art. 127 k. p. a Działając w imieniu strony na podstawie art. 127 k.p.a. zaskarżam w całości decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Miasta Lublin nakazującą stronie przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania lokalu położonego przy ul. Lubelskiej .................... w Lublinie, użytkowanych niezgodnie z ich przeznaczeniem, jako lokalu usługowego zarzucając jej naruszenie przepisów postępowania mający istotny wpływ na rozstrzygnięcie a to:

* art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a., poprzez nie wyjaśnienie stanu faktycznego oraz nie wyczerpujące zebranie i błędne rozpatrzenie całości materiału dowodowego, przez co wydano decyzję, która narusza słuszny interes obywateli, * art. 8 k.p.a., poprzez nie przyczynienie się przez organ do starannego i zgodnego z przepisami prawa prowadzenia postępowania mającego zagwarantować równość wobec prawa oraz podważenie zasady dotyczącej pogłębiania zaufania obywatela do organów państwa * art. 10 § 1 k.p.a., poprzez nie wyjaśnienie, czy skarżąca wykonała właściwie ciążący na niej obowiązek wynikający z art. 71 Prawa budowlanego. Mając na uwadze powyższe zgodnie z art. 138 § 2 k.p.a. wnoszę o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I Instancji.

UZASADNIENIE W dniu .................... Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Lublinie wydał decyzję, mocą której nakazał właścicielowi nieruchomości położonej przy ul. Lubelskiej .................... w Lublinie, spółce Rozrywka.pl przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania lokalu mieszkalnego, użytkowanego niezgodnie z przeznaczeniem, jako lokalu usługowego. Zdaniem strony decyzja została wydana z istotnym naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego i wymaga kontroli instancyjnej. Podniesienia wymaga, iż organ w żaden sposób nie odniósł się w uzasadnieniu decyzji do ewentualnych okoliczności działających na korzyść strony. Organ całkowicie pominął tę kwestię nie tylko nie wskazując, jakie fakty działałyby na korzyść strony, ale nie wskazał także, że okoliczności takie nie istnieją. Przy czym organ zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę okoliczności działających tak na korzyść jak i niekorzyść strony, na co zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 22 marca 2013 r., sygn. VII SA/Wa 2282/12.

Z drugiej strony organ podkreśla w uzasadnieniu okoliczności działające na niekorzyść strony, które z kolei zostały poddane rozbudowanej analizie. W tym jednak zakresie organ doszedł do mylnych wniosków, które doprowadziły do wydania bezzasadnej decyzji nakazującej stronie przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania przedmiotowych lokali. Dodatkowo wskazania wymaga, iż z przepisu art. 71 Prawa budowlanego wynika, że nie każda zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części jest prawnie istotna, ale tylko taka, która wpływa na zmianę wymagań stawianych obiektowi, a co za tym idzie możliwość dalszego, zmienionego sposobu użytkowania. Tak orzekł chociażby WSA w Lublinie wyrokiem z 18 października 2012 r., II SA/Lu 695/12, LEX nr 1234365. Ustalenie, iż nastąpiła zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części sprowadza się do wyjaśnienia, czy i w jakim zakresie podjęcie lub zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności związanej z jego użytkowaniem wpływa na zmianę wymagań stawianych obiektowi, związanych głównie z bezpieczeństwem jego dalszego, zmienionego użytkowania. Ten aspekt sprawy w niniejszym postępowaniu został całkowicie pominięty.

Z przedstawionych powyżej względów istnieje konieczność zweryfikowania, czy organ prawidłowo uzasadnił wybór rozstrzygnięcia. Okoliczności podniesione przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego miasta Lublin nie potwierdzają bowiem zasadności wydanej decyzji. Z uwagi na powyższe wnoszę jak na wstępie. Za Zarząd - Prezes Zarządu podpis

Kazus W postępowaniu administracyjnym organ II instancji wydał rozstrzygnięcie reformatoryjne, przy czym uczynił to orzekając o podstawę materialnoprawną inną aniżeli organ I instancji. Jaki zarzut może postawić takiemu rozstrzygnięciu strona niezadowolona z jego treści?

Odp. Takie rozstrzygnięcie naruszało zasadę dwuinstancyjności postępowania, ponieważ orzekanie w oparciu o inną podstawę zmienia przedmiot sprawy administracyjnej. Wyrok NSA w Warszawie z 28.3.2006 r. „Organ odwoławczy uchylając zaskarżoną decyzję i orzekając co do istoty sprawy ( art. 138§1 pkt 2 k.p.a.), nie może rozstrzygać w oparciu o inny przepis prawa materialnego, niż wcześniej organ I instancji w uchylonej decyzji, gdyż w przeciwnym razie uległby zmianie przedmiot postępowania administracyjnego i decyzja tak wydana, naruszałaby zasadę dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 k.p.a. w zw. z art. 78 Konstytucji RP)

Kazus 2 Decyzja została wysłana do jednej ze stron na błędny adres i w następstwie uznano ja za doręczoną i – w konsekwencji – za ostateczną. Strona ta, dowiedziawszy się w inny sposób o treści rozstrzygnięcia, złożyła odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu. Czy postąpiła prawidłowo ?

Odp. Postępowanie strony było nieprawidłowe Odp. Postępowanie strony było nieprawidłowe. Powinna była ona ubiegać się o wznowienie postępowania, ewentualnie o stwierdzenie nieważności decyzji. ( art. 145§1 pkt 4 k.p.a.: W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli: (…) 4) strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu(…)

Kazus 3 Organ doręczył stronie decyzję, przy czym nie zawierała ona podpisu oraz danych ( imienia, nazwiska ani stopnia służbowego) osoby upoważnionej do jej wydania. Dopiero w toku postępowania odwoławczego przesłano stronie drugi egzemplarz decyzji, zawierający brakujące elementy. Odwołanie rozpatrzono odmownie. Czy strona może skutecznie ubiegać się o wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego w którymś z trybów nadzwyczajnych ?

Odp. Tak można ubiegać się stwierdzenie nieważności takiej decyzji, w szczególności wydanej w postępowaniu odwoławczym. Brak podpisu z podaniem imienia i nazwiska służbowego osoby upoważnionej do jej wydania sprawia, że pierwotnie doręczone pismo nie było decyzją, a zaledwie projektem. Wyrok NSA z 4.07.1997 r. I SA/Kr 88/97 „ Decyzja nie zawierająca podpisu z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jej wydania jest nieważna z mocy art. 156§1 pkt 7 k.p.a. Braku takiej decyzji nie można uzupełnić po jej doręczeniu stronie.

SKARGA DO WOEJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINSITRACYJNEGO

Zgodnie z art. 184 Konstytucji: „Naczelny Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne sprawują, w zakresie określonym w ustawie, kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej". Artykuł 3 § 1 p.p.s.a. stanowi: „Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone ustawą".

!!! Sąd administracyjny nie przejmuje kompetencji wykonywania administracji publicznej. Charakter kompetencji judykacyjnej oparty jest na regule kompetencji kasacyjnej: zniesienia działania organu wykonującego administrację publiczną przez zastosowanie sankcji nieważności lub sankcji wzruszalności, a w zakresie bezczynności lub przewlekłości nakazania podjęcia działania, bez określenia treści tego działania.

Artykuł 3 par 2 pkt. 1 p.p.s.a. umożliwia wnoszenie skarg na decyzję administracyjne ( w tym decyzje organów podatkowych) do sądów administracyjnych. Począwszy od 1 lipca 2007 r. dodano możliwość złożenia skargi na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach ( art. 3 par 2 pkt 4a p.p.s.a.) Skarżyć można również bezczynność organów w sprawach wskazanych powyżej ( od 1 kwietnia 2011 r.) na przewlekłe prowadzenie postępowania ( art. 3 par 2 pkt 8 p.p.s.a.).

Dlatego tez stronie przysługuje prawo złożenia skargi do sądu administracyjnego , jeżeli wyczerpany został tryb postępowania przed organami administracyjnymi, tj. została wydana administracyjna decyzja ostateczna przez organ drugiej instancji. Strona ma 30 dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają również postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowania, a także postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi: Co do zasady pisma w postępowaniu przed sądami administracyjnymi kierowane są bezpośrednio do sądu. Ważnym wyjątkiem od tej zasady jest postanowienie zawarte w art. 54 p.p.s.a. który stanowi, że skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu , którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi. Dotyczy to m.in. Odwołania od decyzji OAP ,z godnie z art. 127 k.p.a.

Nie można przystąpić do przygotowywania skargi do WSA bez znajomości podstawowych przepisów PPSA/KPA/OP!!!

Wyciąg z przepisów: p.p.s.a. Art. 3. § 1. Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. § 2. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na: 1)   decyzje administracyjne; 2)   postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty; 3)  (1) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, z wyłączeniem postanowień wierzyciela o niedopuszczalności zgłoszonego zarzutu oraz postanowień, przedmiotem których jest stanowisko wierzyciela w sprawie zgłoszonego zarzutu; 4)  (2) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, z wyłączeniem aktów lub czynności podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowaniaadministracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.) oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw; 4a)  pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej; 6)   akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej; 7)   akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego; 8)  (3) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a; 9)   (4) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw. § 3. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.

Art. 50. § 1. Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. § 2. Uprawnionym do wniesienia skargi jest również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi. Art. 51. Kilku uprawnionych do wniesienia skargi może w jednej sprawie występować w roli skarżących, jeżeli ich skargi dotyczą tej samej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności albo bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania.

Art. 52. § 1. Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka. § 2. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie. § 3. (22) Jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę na akty lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa. Sąd, po wniesieniu skargi, może uznać, że uchybienie tego terminu nastąpiło bez winy skarżącego i rozpoznać skargę. § 4. W przypadku innych aktów, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi i nie stanowi inaczej, należy również przed wniesieniem skargi do sądu wezwać na piśmie właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa. Termin, o którym mowa w § 3, nie ma zastosowania.

Art. 53. § 1. Skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. § 2. W przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. § 3. Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka mogą wnieść skargę w terminie sześciu miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, a w pozostałych przypadkach w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi. Termin ten nie ma zastosowania do wnoszenia skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej.

Art. 54. § 1. Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. § 2. (23) Organ, o którym mowa w § 1, przekazuje skargę sądowi wraz z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. § 3. (24) Organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości w terminie trzydziestu dni od dnia jej otrzymania. Uwzględniając skargę, organ stwierdza jednocześnie, czy działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzeniepostępowania miały miejsce bez podstawy prawnej albo z rażącym naruszeniem prawa. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio. § 4. (25) W przypadku, o którym mowa w art. 33 § 1a, organ zawiadamia o przekazaniu skargi wraz z odpowiedzią na skargę przez obwieszczenie w siedzibie organu i na jego stronie internetowej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, pouczając o treści tego przepisu.

Art. 55. § 1. W razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2, sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6. (do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim) Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. § 2. Jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na żądanie skarżącego rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości. § 3. O rażących przypadkach naruszenia obowiązków, o których mowa w § 2 lub w art. 54 § 2, skład orzekający lub prezes sądu zawiadamia organy właściwe do rozpatrywania petycji, skarg i wniosków. Art. 56. W razie wniesienia skargi do sądu po wszczęciu postępowania administracyjnego w celu zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności aktu lub wznowienia postępowania, postępowanie sądowe podlega zawieszeniu.

Art. 57. § 1. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: 1)   wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności; 2)   oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy; 3)   określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego; 4)   (26) w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa. § 2. W przypadku, o którym mowa w art. 51, skargi mogą być wniesione w jednym piśmie. § 3. Jeżeli w jednym piśmie zaskarżono więcej niż jeden akt lub czynność albo bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, przewodniczący zarządza rozdzielenie tych skarg.

Art. 57a. (27) Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowaniaprzepisu prawa materialnego . Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Art. 58. § 1. Sąd odrzuca skargę: 1)   jeżeli sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego; 2)   wniesioną po upływie terminu do jej wniesienia; 3)   gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi; 4)   jeżeli sprawa objęta skargą pomiędzy tymi samymi stronami jest w toku lub została już prawomocnie osądzona; 5)   jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo jeżeli skarżący nie ma zdolności procesowej, a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną skarżącą zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie; 5a)  (28) jeżeli interes prawny lub uprawnienie wnoszącego skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, nie zostały naruszone stosownie do wymagań przepisu szczególnego; 6)   jeżeli z innych przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne. § 2. Z powodu braku zdolności sądowej jednej ze stron albo zdolności procesowej skarżącego i niedziałania przedstawiciela ustawowego lub braku w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej skarżącym, uniemożliwiającego jego działanie, sąd odrzuci skargę dopiero wówczas, gdy brak nie zostanie uzupełniony. § 3. Sąd odrzuca skargę postanowieniem. Odrzucenie skargi może nastąpić na posiedzeniu niejawnym. § 4. Sąd nie może odrzucić skargi z powodu, o którym mowa w § 1 pkt 1, jeżeli w tej sprawie sąd powszechny uznał się za niewłaściwy.

Art. 59. § 1. Jeżeli do rozpoznania sprawy właściwy jest inny sąd administracyjny, sąd, który stwierdzi swą niewłaściwość, przekaże sprawę właściwemu sądowi administracyjnemu. Postanowienie sądu może zapaść na posiedzeniu niejawnym. § 2. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem o przekazanie sprawy. Nie dotyczy to przekazania sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu. § 3. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy. Art. 60. Skarżący może cofnąć skargę. Cofnięcie skargi wiąże sąd. Jednakże sąd uzna cofnięcie skargi za niedopuszczalne, jeżeli zmierza ono do obejścia prawa lub spowodowałoby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności.

Art. 61. § 1. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. § 2. W razie wniesienia skargi: 1)   na decyzję lub postanowienie - organ, który wydał decyzję lub postanowienie, może wstrzymać, z urzędu lub na wniosek skarżącego, ich wykonanie w całości lub w części, chyba że zachodzą przesłanki, od których w postępowaniu administracyjnym uzależnione jest nadanie decyzji lub postanowieniu rygoru natychmiastowej wykonalności albo, gdy ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania; 2)   na inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - właściwy organ może, z urzędu lub na wniosek skarżącego, wstrzymać wykonanie aktu lub czynności w całości lub w części; 3)   na uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków oraz na akty terenowych organów administracji rządowej - właściwy organ może, z urzędu lub na wniosek skarżącego, wstrzymać wykonanie uchwały lub aktu w całości lub w części, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie. § 3. Po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy. § 4. Postanowienia w sprawie wstrzymania aktu lub czynności wydane, na podstawie § 2 i 3, sąd może zmienić lub uchylić w każdym czasie w razie zmiany okoliczności. § 5. Postanowienia, o których mowa w § 3 i 4, sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym. § 6. (29) Wstrzymanie wykonania aktu lub czynności traci moc z dniem: 1)   wydania przez sąd orzeczenia uwzględniającego skargę; 2)   uprawomocnienia się orzeczenia oddalającego skargę.

Art. 62. Przewodniczący wydziału lub wyznaczony sędzia: 1)   zarządza skompletowanie akt niezbędnych do rozpoznania sprawy, a w razie potrzeby także innych dowodów; 2)   wskazuje skład sędziowski orzekający w sprawie, wyznaczony w sposób, o którym mowa w art. 17; 3)   wyznacza termin posiedzenia niejawnego lub rozprawy, w którym sprawa ma być rozpoznana.

Art. 145. § 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie: 1)   uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi: a)  naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, b)  naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, c)  inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy; 2)   stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach; 3)   stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. § 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie. § 3. (54) W przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, sąd stwierdzając podstawę do umorzenia postępowania administracyjnego, umarza jednocześnie to postępowanie.

Art. 145a. (55) § 1. W przypadku, o którym mowa w art Art. 145a. (55) § 1. W przypadku, o którym mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. a lub pkt 2, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, sąd zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie decyzji lub postanowienia wskazując sposób załatwienia sprawy lub jej rozstrzygnięcie, chyba że rozstrzygnięcie pozostawiono uznaniu organu. § 2. O wydaniu decyzji lub postanowienia, o których mowa w § 1, właściwy organ zawiadamia sąd w terminie siedmiu dni od dnia ich wydania. W przypadku niezawiadomienia sądu, może on orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. § 3. W przypadku niewydania decyzji lub postanowienia, o których mowa w § 1, w określonym przez sąd terminie, strona może wnieść skargę, żądając wydania orzeczenia stwierdzającego istnienie albo nieistnienie uprawnienia lub obowiązku. Sąd wyda orzeczenie w tym przedmiocie, jeżeli pozwalają na to okoliczności sprawy. W wyniku rozpoznania skargi sąd stwierdza czy niewydanie decyzji lub postanowienia miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa i może ponadto z urzędu albo na wniosek strony wymierzyć organowi grzywnę w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6  

Art. 146. (56) § 1. Sąd, uwzględniając skargę na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, uchyla ten akt lub interpretację albo stwierdza bezskuteczność czynności. Przepis art. 145 § 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio. § 2. W sprawach skarg na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4, sąd może w wyroku uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa. Art. 147. § 1. Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. § 2. Rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych, wydane na podstawie uchwały lub aktu, o których mowa w § 1, podlegają wzruszeniu w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym albo w postępowaniu szczególnym.   Art. 148. Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt.

Art. 149. § 1. (57) Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a: 1)   zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności; 2)   zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa; 3)   stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania. § 1a. (58) Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. § 1b. (59) Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego. § 2. (60) Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6.

Art. 150. W sprawach skarg na akty i czynności niewymienione w art Art. 150. W sprawach skarg na akty i czynności niewymienione w art. 145-148 sąd uwzględniając skargę uchyla lub stwierdza bezskuteczność aktu lub czynności.   Art. 151. (61) W razie nieuwzględnienia skargi w całości albo w części sąd oddala skargę odpowiednio w całości albo w części. Art. 152. (62) § 1. W razie uwzględnienia skargi na akt lub czynność, nie wywołują one skutków prawnych do chwili uprawomocnienia się wyroku, chyba że sądpostanowi inaczej. § 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do aktów prawa miejscowego. Art. 153. (63) Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

I Wymogi formalne skargi

Skarga powinna zatem zawierać: Zgodnie z art. 57§ 1 p.p.s.a. powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a zatem odpowiadać wymogom określonym w art. 46 p.p.s.a. Skarga powinna zatem zawierać: oznaczenie sądu, do którego jest skierowana, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników; oznaczenie rodzaju pisma; osnowę wniosku lub oświadczenia; podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika; wymienienie załączników. Wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności; Oznaczenie organu którego działania, bezczynności lub przewlekłego postępowania skarga dotyczy; Określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego; Gdy pismo strony jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku - adresu do doręczeń, lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sprawy, pisma zaś dalsze - sygnaturę akt. pełnomocnictwo lub jego wierzytelny odpis, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który w danej sprawie nie złożył jeszcze tych dokumentów przed sądem.

#Miejscowość i data: Skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego wnosi się w terminie ( art. 53 p.p.s.a.): trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. W przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa. sześciu miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, a w pozostałych przypadkach w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi (Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka) Skarga wniesiona po terminie podlega odrzuceniu ( art. 58 § 1 pkt 2 p.p.s.a.), a stronie pozostanie wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi, ale jego uwzględnienie przez sąd uzależnione jest od wykazania, że strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy ( art. 86 § 1 p.p.s.a.) czyli uprawdopodobni, że niedokonanie ww. czynności spowodowane było przeszkodą trudną do przezwyciężenia pomimo podjęcia odpowiedniego wysiłku ( zdarzenie losowe, nagła choroba, wypadek)  

# Oznaczenie sądu: Skarga powinna być adresowana do wojewódzkiego sądu administracyjnego, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej/organ podatkowy, którego działalność została zaskarżona (art. 13 § 2 p.p.s.a.)

# Oznaczenie stron i uczestników, adresy: Jak stanowi wprost art. 32 p.p.s.a. stronami w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym są skarżący oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekle prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi.   W rezultacie stronami w postępowaniu przed WSA będzie zawsze skarżący i organ, który wydał zaskarżoną decyzję lub postanowienie. Z kolei osoba która, brała udział w postępowaniu administracyjnym, a nie wniosła skargi, jeżeli wynik postępowania sądowego dotyczy jej interesu prawnego, jest uczestnikiem tego postępowania na prawach strony ( art. 33§ 1 p.p.s.a.) ! Oprócz stron postępowania konieczne jest wskazanie uczestników postępowania sądowoadmisntracynego. W tym zakresie jedynym kryterium uznania określonej osoby za uczestnika postępowania jest jej interes prawny w rozumieniu art. 28 kpa lub przepisu szczególnego np. art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego).

! W skardze należy pamiętać aby wskazać wyraźnie organ, którego działalność jest przedmiotem skargi oraz skarżącego i uczestników postępowania. Dodatkowo podkreślenia wymaga, że skarga kierowana jest do sądu za pośrednictwem organu ( art. 54 § 1 p.p.s.a.), co należy wyraźnie zaznaczyć w skardze. Dlatego też, samo wskazanie, iż skarga jest wnoszona za pośrednictwem określonego organu - nie zwalnia z obowiązku dodatkowego jednoznacznego oznaczenia organu jako strony postępowania.

# Odpisy skargi i załączników Zgodnie z art. 47§1 p.p.s.a. do pisma strony należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich stronom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. Należy podkreślić, że nie odpowiednia liczba odpisów skargi stanowi brak formalny skargi, którego nieuzupełnienie powoduje konieczność odrzucenia skargi. Zgodnie bowiem z art. 58§ 1 pkt. 3 p.p.s.a. sąd odrzuca skargę, gdy nie uzupełniono w terminie braków formalnych skargi.

Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Uchwała   Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie  7 sędziów NSA W-wa z dnia 18 grudnia 2013 r. I OPS 13/13 Tytuł: Skutki procesowe niezałączenia odpisów skargi dla strony przeciwnej. 1. Niedołączenie przez stronę skarżącą wymaganej liczby odpisów skargi i odpisów załączników, zgodnie z art. 47 § 1 P.p.s.a., jest brakiem formalnym, o którym mowa w art. 49 § 1 w związku z art. 57 § 1 P.p.s.a., uniemożliwiającym nadanie skardze prawidłowego biegu, który nie może być usunięty przez sporządzenie odpisów skargi przez sąd. 2. Złożenie przez skarżącego wymaganych odpisów skargi po wyznaczonym terminie, o którym mowa w art. 49 § 1 P.p.s.a., ale przed odrzuceniem skargi, oznacza, że skarga nie może otrzymać prawidłowego biegu i podlega odrzuceniu na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a.

W uzasadnieniu uchwały NSA zwrócił uznał, że brak jest podstaw do przyjęcia, że sąd administracyjny jest władnym wykonać kopie skargi we własnym zakresie. Z brzemienia art. 47§ 1 p.p.s.a. bowiem wynika wprost, że obowiązkiem składającego pismo i odpowiednio skargę jest dołączenie odpisów pisma (skargi). Ponadto NSA przypomniał, że Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie zwracał uwagę, że na treść prawa do sądu składają się trzy uprawnienia:

prawo uruchomienia procedury, prawo do korzystania z rzetelnej procedury sądowej zgodnie z wymogami jawności i sprawiedliwości, i prawo do wyroku.

NSA podkreślił również, że formalizm procesowy jest nieodzownym elementem sprawnego i rzetelnego przeprowadzenia postępowania. NSA zwrócił także uwagę, że uporządkowana procedura gwarantuje pewność prawa i jego przewidywalność dla uczestników postępowania a przepisy formalne zapewniają bezpieczeństwo prawne i przejrzystość postępowania. W sytuacji niedołączenia odpisu skargi przewodniczący wydziału wzywa zatem wnoszącego skargę do uzupełnienia tego braku, wskazując termin, który jest terminem ustawowym oraz rygor niewykonania zarządzenia.

# Wpis od Skargi Zgodnie z Art. 230. § 1. Od pism wszczynając ych postępowanie przed sądem administracy jnym w danej instancji pobiera się wpis stosunkowy lub stały. Pismami o których mowa w § 1 , są skarga, skarga kasacyjna, zażalenie oraz skarga o wznowienie postępowania ( art. 230§2 p.p.s.a.). Wpis stosunkowy pobiera się w sprawach, w których przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne. W innych sprawach pobiera się wpis stały ( art. 231 p.p.s.a.)

Art. 215 p.p.s.a. przewiduje obowiązek wskazywania wartości przedmiotu zaskarżenia w każdym piśmie procesowym, jeśli od tej wartości zależy wysokość opłaty. Nie ma potrzeby wskazywania wartości przedmiotu zaskarżenia, jeśli wpis w sprawie jest określony w wysokości stałej. Wpis stały pobiera się w sprawach wymienionych w § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z dnia 24 grudnia 2003 r.)   Na podstawie art. 233 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270) zarządza się, co następuje: § 1. Wpis stosunkowy zależy od wysokości należności pieniężnej objętej zaskarżonym aktem i wynosi:   1)   do 10.000 zł - 4 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 100 zł;   2)   ponad 10.000 zł do 50.000 zł - 3 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 400 zł;   3)   ponad 50.000 zł do 100.000 zł - 2 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 1.500 zł;   4)   ponad 100.000 zł - 1 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 2.000 zł i nie więcej niż 100.000 zł.

§ 2. 1. Wpis stały bez względu na przedmiot zaskarżonego aktu lub czynności wynosi w sprawach:   1)   skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, egzekucyjnym i zabezpieczającym - 100 zł;   2)   skarg na akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - 200 zł;   3)   skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej - 300 zł;   4)   skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej - 300 zł;   5)   skarg na akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego - 300 zł;   6)   skarg na bezczynność organów administracji publicznej - 100 zł;   7)   zażaleń na postanowienia wojewódzkich sądów administracyjnych - 100 zł. 2. Wpis stały wynosi w sprawach skarg dotyczących koncesji, zezwoleń lub pozwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie:   1)   budowy i eksploatacji autostrad płatnych oraz dróg ekspresowych - 10.000 zł;   2)   energetyki - 10.000 zł;   3)   transportu lotniczego, kolejowego i morskiego - 10.000 zł;   4)   radiofonii i telewizji - 10.000 zł;

publicznego obrotu papierami wartościowymi - 10.000 zł;   6)   działalności bankowej - 10.000 zł;   7)   ubezpieczeń bezpośrednich i reasekuracji - 10.000 zł;   8)   funduszy emerytalnych - 10.000 zł;   9)   funduszy inwestycyjnych - 10.000 zł;   10)  wytwarzania wyrobów spirytusowych i tytoniowych - 8.000 zł;   11)  obrotu hurtowego napojami alkoholowymi - 8.000 zł;   12)  kasyn gry - 10.000 zł;   13)  innych gier losowych i zakładów wzajemnych - 8.000 zł;   14)  łączności, w tym telekomunikacji, bez usług pocztowych - 8.000 zł;   15)  usług pocztowych - 1.000 zł;   16)  ochrony osób i mienia - 5.000 zł;   17)  usług detektywistycznych - 5.000 zł;   18)  obrotu dewizowego - 5.000 zł;   19)  prawa celnego - 5.000 zł;   20)  produkcji i obrotu hurtowego środkami farmaceutycznymi - 3.000 zł;   21)  aptekarstwa i zakładów opieki zdrowotnej - 1.000 zł;   22)  żywności i żywienia - 1.500 zł;   23)  geologii i górnictwa - 1.000 zł;   24)  kultury, edukacji i wychowania - 1.000 zł;   25)  sportu, turystyki i rekreacji - 1.000 zł;   26)  utrzymywania czystości i porządku - 800 zł;   27)  w pozostałym zakresie - 500 zł.

3. Wpis stały wynosi w sprawach skarg, nieobjętych wpisem stosunkowym, z zakresu:   1)   budownictwa i architektury - 500 zł;   2)   zagospodarowania przestrzennego - 500 zł;   3)   ochrony środowiska i przyrody - 200 zł;   4)   gospodarki wodnej - 300 zł;   5)   nieruchomości - 200 zł;   6)   rolnictwa i leśnictwa - 200 zł;   7)   ewidencji ludności i dowodów osobistych - 100 zł;   8)   cudzoziemców, paszportów i wiz - 300 zł;   9)   aktów stanu cywilnego i obywatelstwa - 100 zł;   10)  kombatantów - 100 zł;   11)  własności przemysłowej - 1.000 zł;   12)  zobowiązań podatkowych - 500 zł;   13)  prawa celnego - 500 zł. 4. Wpis stały w sprawach skarg dotyczących uprawnień do wykonywania określonego zawodu, czynności lub zajęć, bez względu na ich rodzaj i charakter, wynosi 200 zł. 5. Wpis stały w sprawach skarg dotyczących postanowienia lub decyzji wydanych w trybie wznowienia postępowania administracyjnego, stwierdzenia nieważności, uchylenia lub zmiany albo wygaśnięcia aktu, bez względu na przedmiot sprawy, pobiera się w wysokości 200 zł. 6. W sprawach skarg niewymienionych w ust. 1-5 wpis stały wynosi 200 zł.

§ 3. Wpis od skargi kasacyjnej oraz od skargi o wznowienie postępowania wynosi połowę wpisu od skargi, nie mniej jednak niż 100 zł. § 4. Wpis stały od wniosku o wszczęcie postępowania, bez względu na przedmiot sprawy, wynosi 100 zł. § 5. 1. Przy uiszczaniu wpisu - zarówno gotówką do kasy właściwego sądu administracyjnego, jak i na rachunek bankowy tego sądu - należy wskazać tytuł wpłaty, rodzaj pisma, od którego wpis jest uiszczany, oraz sygnaturę akt sądowych. 2. (1) (utracił moc). § 6. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.

nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych: ! zgodnie z art. 239 p.p.s.a   nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych: 1)   strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach: a)  z zakresu pomocy i opieki społecznej, b)  dotyczących statusu bezrobotnego, zasiłków oraz innych należności i uprawnień przysługujących osobie bezrobotnej, c)  dotyczących chorób zawodowych, świadczeń leczniczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych, d)  ze stosunków pracy i stosunków służbowych, e)  z zakresu ubezpieczeń społecznych, f)  z zakresu powszechnego obowiązku obrony, g)  udzielania cudzoziemcom ochrony,

h)  dotyczących dodatków mieszkaniowych; 2)   prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka; 3)   kurator strony wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekuńczy dla danej sprawy; 4)   strona, której przyznane zostało prawo do pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym (prawo pomocy), w zakresie określonym w prawomocnym postanowieniu o przyznaniu tego prawa. § 2. Nie mają obowiązku uiszczania opłat sądowych organizacje pożytku publicznego, działające na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w sprawach własnych, z wyjątkiem spraw dotyczących prowadzonej przez te organizacje działalności gospodarczej, a także organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, 1138 i 1146) w sprawach własnych dotyczących realizacji zleconego zadania publicznego na podstawie przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

# Przedmiot Skargi Przedmiotem skargi mogą być akty lub czynności oraz bezczynność i przewlekłość określone w art. 3§2 p.p.s.a. Przedmiotem skargi mogą zatem być m.in. decyzje administracyjne oraz postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie , a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty.   Bardzo istotne jest precyzyjne podanie przedmiotu skargi - konkretnie wskazanej decyzji, jej numeru (znaku), - daty jej wydania, oznaczenie organu który ją wydał - i sprawy, której decyzja dotyczy.

Należy zaznaczyć, że to strona decyduje o przedmiocie skargi i jej zakresie, a sąd nie może się domyślać przedmiotu zaskarżenia. Wobec powyższego nieprecyzyjne lub błędne ( z oczywistymi omyłkami) wskazanie przedmiotu zaskarżenia skutkuje w praktyce powstaniem braku formalnego, której nie można nadać biegu. Brak ten podlega uzupełnieniu na wezwanie przewodniczącego w odpowiednio zakreślonym terminie pod rygorem odrzucenia skargi.

! Konieczne jest także wyraźne oznaczenie zakresu zaskarżenia. Strona musi wyraźnie wskazać, czy skarży decyzję administracyjną (postanowienie) w całości czy też wyłącznie w części.

Należy bowiem zaznaczyć, że zaskarżenie decyzji w części skutkować będzie brakiem możliwości orzekania przez sąd administracyjny w pozostałej jej części , albowiem zgodnie z treścią art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną z zastrzeżeniem art. 57a p.p.s.a. zgodnie z którym Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowaniaprzepisu prawa materialnego.  W tym przypadku Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

! Należy pamiętać, że przedmiot i zakres zaskarżenia oraz zarzuty i wnioski procesowe zawarte w skardze muszą być skonstruowane w sposób konsekwentny. A zatem jeżeli strona zaskarża decyzję w całości musi także wnieść o jej uchylenie lub stwierdzenie nieważności w całości.

Przede wszystkim uzasadnienie zarzutów i wniosków!. # Uzasadnienie skargi. Przede wszystkim uzasadnienie zarzutów i wniosków!. Opis stanu faktycznego choć jest wymagany dla oceny skuteczności skargi nie ma żadnego znaczenia, bowiem sąd administracyjny ma obowiązek dokonania bardzo dokładnej analizy akt administracyjnych, ustalenia dokładnego przebiegu administracyjnego i dokonania oceny , czy stan faktyczny przyjęty przez organy został ustalony jako prawidłowy ( art. 134 § 1 p.p.s.a.) Dlatego też przy konstruowaniu skargi będziemy jedynie zmuszeni do sprowadzenia stanu faktycznego do przytoczenia najważniejszych etapów postępowania administracyjnego , które doprowadziły do wydania zaskarżonej decyzji ( lub postanowienia).

! Oczywiście w warunkach kiedy będziemy w praktyce rozstrzygać o zasadności skargi zaleca się sporządzać notatkę stanowiącą swoisty wyciąg z przebiegu postępowania - z zachowaniem jego chronologii i wskazaniem wszystkich najważniejszych aktów administracyjnych - z przytoczoną podstawą prawną, rozstrzygnięciem i adresatem. Notatka tak niewątpliwie zawierać będzie wówczas wskazówki ułatwiające poszukiwanie wadliwości w postępowaniu administracyjnym.

! Zatem najważniejsze w uzasadnieniu będzie: - właściwe uzasadnienie prawne, które co do zasady w pierwszej kolejności powinno zawierać analizę podstawy prawnej decyzji i poszczególnych jej przesłanek. - w dalszej kolejności konieczne jest uzasadnienie poszczególnych zarzutów skargi. Stanowi to rozwinięcie zarzutów skargi z opisaniem nieprawidłowości dokonanych przez organy w toku całego postępowania administracyjnego (w przypadku decyzji utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji) lub wyłącznie w drugiej instancji ( w przypadku rozstrzygnięcia procesowego z art. 138 kpa lub art. 134 kpa)

Pamiętajmy, że rozwinięcie zarzutów w uzasadnieniu nie może być zbyt rozwlekłe lub nieczytelne! Powinno być natomiast bardzo precyzyjne i jednoznacznie wskazywać na istotę problemu! ! W uzasadnieniu należy także krótko uzasadnić wnioski procesowe zawarte w skardze.

Ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do dostrzeżonej konieczności zastosowania art. 135 p.p.s.a. Skoro poddajemy pod rozwagę sądu możliwość zastosowania tego przepisu i wyeliminowania z obrotu prawnego również decyzji organu I instancji to wymagane staje się uzasadnienie dlaczego w ocenie piszącego skargę takie rozstrzygnięcie jest koneiczne. Uzasadnieniem tym może być w szczególności ekonomika procesowa, działanie na korzyść skarżącego.

Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji ( art. 61p.p.s.a.)

Na podstawie bowiem art. 61§2 pkt 1 p. p. s. a Na podstawie bowiem art. 61§2 pkt 1 p.p.s.a. w razie wniesienia skargi na decyzję lub postanowienie –organ który wydał decyzję lub postanowienie, może wstrzymać , z urzędu lub na wniosek skarżącego , ich wykonanie w całości lub w części, chyba że zachodzą przesłanki, od których w postępowaniu administracyjnym uzależnione jest nadanie decyzji lub postanowieniu rygoru natychmiastowej wykonalności albo , gdy ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Należy podkreślić, że ustawa nie wskazuje przesłanek pozytywnych wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji lub postanowienia przez organ a jedynie przesłanki negatywne dotyczące nadania rygoru natychmiastowej wykonalności. Dlatego nie jest konieczne uzasadnienie wstrzymania natychmiastowej wykonalności wniosku w części kierowanej do organu, chyba że ogranicza się wyłącznie do oświadczenia o braku ustawowych przeszkód do wydania takiego postanowienia przez organ.

Zupełnie inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku wniosku kierowanego do sądu. Sad może wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji lub postanowienia w całości lub w części jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Podkreślenia wymaga także to, że to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania przesłanek określonych w art. 61§3 p.p.s.a. Wstrzymanie wykonanie decyzji lub czynności powinno być uzasadnione szczególnymi okolicznościami wskazującymi na istniejące zagrożenie wystąpienia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków do czasu wydania przez Sąd orzeczenia kończącego postępowanie w pierwszej instancji.

! Tradycyjnie przyjmuje się, że uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji umieszcza się po uzasadnieniu właściwym skargi. Istotne jest aby to uzasadnienie zostało w sensie redakcyjnym wyraźnie oddzielone od pozostałej części uzasadnienia. Argumentacja dotycząca zastosowania tej szczególnej instytucji procesowej oraz jej zakres nie mogą bowiem pozostawać w sferze domysłów.

# Podpis i załączniki. Pod skargą a przed załącznikami powinien znaleźć się własnoręczny podpis sporządzającego skargę adwokata lub radcy prawnego. Pod podpisem stosowne załączniki: odpis skargi i innych pism procesowych, wydruk KRS, dowód uiszczenia wpisu stałego lub stosunkowego lub wypełniony formularz wniosku o przyznanie pomocy prawnej. Ponadto pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej.

II Sądowa Kontrola administracji publicznej

W przepisach normujących zakres uprawnień orzeczniczych sądu pierwszej instancji, w tym zwłaszcza w art. 145 p.p.s.a., została wyrażona generalna koncepcja działalności kontrolnej sądu administracyjnego. Uprawnienia tego sądu ograniczone zostały do orzekania o charakterze kasacyjnym. Sąd ten nie może (poza wyjątkowymi i o ograniczonym zakresie możliwościami, przewidzianymi w art. 146 § 2 i art. 154 § 2 p.p.s.a.) orzekać co do istoty sprawy administracyjnej, a więc wydać orzeczenia reformatoryjnego, które zmieniłoby zaskarżony akt lub czynność.

Art. 145. § 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie: 1)   uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi: a)  naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, c)  inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy; 2)   stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156  Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach; 3)   stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. § 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie. § 3. (54) W przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, sąd stwierdzając podstawę do umorzenia postępowania administracyjnego, umarza jednocześnie to postępowanie.

Analiza sprawy pod kątem Krok nr 1 czy stwierdzono naruszenie prawa dające podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia? Analiza sprawy pod kątem (art. 156 § 1  k.p.a., art. 247  o.p.)

Mianowicie sąd bada w pierwszym rzędzie, czy zaskarżony akt nie jest obciążony uchybieniami najpoważniejszymi. Takimi wadami są nieważność decyzji lub postanowienia (art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) oraz naruszenia dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a.). Dopiero jednak uprzednie wykluczenie istnienia przesłanek nieważności decyzji lub postanowienia uprawnia sąd do dalszej kontroli decyzji w zakresie, o którym mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit. a- c p.p.s.a. (zob. wyrok NSA z dnia 8 lipca 2009 r., II GSK 981/08).

W każdym zatem z przypadków musi zbadać, czy: decyzję wydał organ właściwy w sprawie ( skutek z art. 156§1 pkt 1 kpa) czy istnieje podstawa prawna do wydania decyzji ( skutek z art. 156§1 pkt 2 kpa) czy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inna decyzją ostateczną ( skutek z art. 156§1 pkt. 3 kpa) czy została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie ( skutek z art. 156§1 pkt. 4 kpa) czy była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały ( skutek z art. 156§1 pkt. 5 kpa) czy w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą ( skutek z art. 156§ 1 pkt6 kpa) oraz czy zawiera wadę powodującą jej nieważność ( skutek z art. 156§1 pkt. 7 kpa)

Art. 247. § 1. (OP )Organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która: 1)   została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości; 2)   została wydana bez podstawy prawnej; 3)   została wydana z rażącym naruszeniem prawa; 4)   dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną; 5)   została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie; 6)   była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały; 7)   zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu prawa; 8)   w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą. § 2. Organ podatkowy odmawia stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przewidzianych w art. 68 lub art. 70. § 3. Odmawiając stwierdzenia nieważności decyzji w przypadku wymienionym w § 2, organ podatkowy w rozstrzygnięciu stwierdza, że decyzja zawiera wady określone w § 1, oraz wskazuje okoliczności uniemożliwiające stwierdzenie nieważności decyzji.

!! Musimy pamiętać, że jedyna przesłanką oceną ( zawierającą elementy subiektywnego osądu) jest przesłanka rażącego naruszenia prawa, o której mowa w art. 156§1 pkt 2 kpa. Z tego względu zaleca się aby jej ewentualne wystąpienie było przedmiotem analizy po wcześniejszej weryfikacji postępowania administracyjnego pod katem wystąpienia pozostałych przesłanek, które co do zasady są obiektywne i jednoznaczne do ustalenia.

- oczywistość naruszenia prawa, W orzecznictwie panuje pogląd, że o rażącym naruszeniu prawa decydują łącznie trzy przesłanki: - oczywistość naruszenia prawa, - charakter przepisu, który został naruszony - oraz ekonomiczne lub gospodarcze skutki które wywołuje decyzja.

Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie Wyrok   Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2005 r. OSK 1134/04 O rażącym naruszeniu prawa decydują łącznie trzy przesłanki: oczywistość naruszenia prawa, charakter przepisu, który został naruszony oraz racje ekonomiczne lub gospodarcze - skutki które wywołuje decyzja. Oczywistość naruszenia prawa polega na rzucającej się w oczy sprzeczności pomiędzy treścią rozstrzygnięcia, a przepisem prawa stanowiącym jego podstawę prawną. W sposób rażący może zostać naruszony wyłącznie przepis, który może być stosowany w bezpośrednim rozumieniu, to znaczy taki, który nie wymaga stosowania wykładni prawa. Skutki, które wywołuje decyzja uznana za rażąco naruszającą prawo, to skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia wymagań praworządności - skutki gospodarcze lub społeczne naruszenia, których wystąpienie powoduje, że nie jest możliwe zaakceptowanie decyzji jako aktu wydanego przez organy praworządnego państwa.

Pamiętajmy że wystąpienie przesłanki nieważnościowej z art Pamiętajmy że wystąpienie przesłanki nieważnościowej z art. 156 § 1 kpa stanowi SKUTEK naruszeń w postępowaniu administracyjnym. A zatem w przypadku ustalenia istnienia takiej kwalifikowanej wadliwości konieczne będzie zarzucenie naruszenia określonych przepisów o charakterze materialnym ( np. art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego) lub procesowym ( np. art. 15 kpa, art. 16. Kpa, art. 139 kpa) i wskazanie skutku w postaci wystąpienia konkretnej przesłanki z katalogu art. 156§ 1 kpa, czyli wady kwalifikowanej powodującej konieczność stwierdzenia przez sąd nieważności decyzji lub postanowienia.

Krok nr 2 czy stwierdzono naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego? W następnej kolejności sąd administracyjny bada, czy zaskarżony akt nie zawiera wad kwalifikowanych dających podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Stwierdzenie, że takie podstawy istnieją, wyklucza dalszą analizę zgodności z prawem zaskarżonej decyzji lub postanowienia (pod kątem przesłanek określonych w lit. a i c art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).

Uchylenie decyzji lub postanowienia z uwagi na naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego nastąpi w wypadku stwierdzenia jednej z przesłanek tego wznowienia określonych w odpowiedniej ustawie procesowej. Chodzi tu głównie o przesłanki wznowienia wskazane w art. 145 § 1 pkt 1–8, art. 145a § 1 i art. 145b k.p.a. oraz w art. 240 § 1 pkt 1–11 o.p. Naruszenie prawa będące podstawą do wznowienia postępowania administracyjnego powoduje uwzględnienie skargi, niezależnie od tego, czy uchybienie to miało wpływ na wynik sprawy.

czy stwierdzono naruszenie prawa materialnego lub procesowego? Krok nr 3 czy stwierdzono naruszenie prawa materialnego lub procesowego? Ocena mających wpływ na wynik sprawy naruszeń prawa materialnego i procesowego (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a.) również ma charakter sekwencyjny.

Co do zasady, ewentualne ustalenie naruszenia prawa materialnego, stanowiące w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. podstawę uchylenia decyzji, może być dokonane dopiero po ustaleniu (przyjęciu przez sąd) stanu faktycznego sprawy, w odniesieniu do którego mają znaleźć zastosowanie normy prawa materialnego. Zatem wojewódzki sąd administracyjny powinien przedtem przeprowadzić kontrolę stosowania przepisów o postępowaniu administracyjnym. Kontrola przestrzegania przez organy administracyjne norm prawa materialnego przeprowadzana jest w ostatniej kolejności 

Zastrzec jednak należy, że w określonych okolicznościach konieczna może być w pierwszym rzędzie ocena dokonanej przez organ wykładni prawa materialnego, a dopiero w następnej kolejności analiza zastosowania przepisów postępowania. To bowiem przepis prawa materialnego wyznacza zakres koniecznych ustaleń faktycznych i ma rozstrzygające znaczenie dla oceny, czy określone fakty, jako ewentualny przedmiot dowodu, mają czy mogą w ogóle mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. Innymi słowy o tym, jakie ustalenia faktyczne są konieczne dla załatwienia danej sprawy, decydują prawidłowo zinterpretowane przepisy prawa materialnego (zob. wyrok NSA z dnia 3 kwietnia 2012 r., I OSK 1940/11; wyrok NSA z dnia 20 września 2011 r., II GSK 870/10; wyrok NSA z dnia 13 lipca 2011 r., II FSK 395/10).

Krok 3.1 Analiza pod kątem art. 145§1pkt 1) lit c pamiętajmy że dokonując analizy charakteru określonej wadliwości procesowej , musimy zawsze udzielić odpowiedzi na pytanie, czy zaskarżone rozstrzygnięcie byłoby inne, gdy określona wadliwość nie wystąpiła. Odpowiedź negatywna winna wskazywać na brak istotoności naruszenia w rozumieniu art. 145§1 pkt 1 lit c p.p.s.a.

Przykładowe wypowiedzi w orzecznictwie odnośnie do uchybień procesowych o istotnym wpływie na wynik sprawy: – wadliwe ustalenie stanu faktycznego sprawy przez organ (por. ww. wyrok NSA o sygn. II GSK 332/05). Przy tym uchybienie tego typu może być konsekwencją dokonania błędnej wykładni przepisów prawa materialnego, odnoszących się do przedmiotu sprawy. Może się bowiem okazać, że na skutek błędnej wykładni prawa materialnego organy nie dokonały koniecznych ustaleń faktycznych, od których zależne jest zastosowanie tego prawa (por. wyrok NSA z dnia 14 grudnia 2005 r., FSK 2328/04); – brak w tytule wykonawczym pouczenia zobowiązanego o przysługującym mu prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 stycznia 2004 r., I SA 2394/03, ONSAiWSA 2005, nr 1, poz. 10); – prawidłowe doręczenie wezwania, zwłaszcza podatnikowi mającemu siedzibę poza granicami Polski, ma istotne znaczenie dla ustalenia skutków czynności materialno-technicznej związanej z wezwaniem do uzupełnienia braków pisma; naruszenie w związku z tym art. 144 i art. 151 o.p. (wyrok NSA z dnia 27 czerwca 2006 r., I FSK 1047/05); – natomiast nieskuteczne zawiadomienie strony o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu (art. 79 k.p.a.), jeżeli nie miało wpływu na zapewnienie stronie czynnego udziału w postępowaniu, nie stanowi podstawy do uchylenia zaskarżonej decyzji z uwagi na treść art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. (wyrok WSA w Białymstoku z dnia 6 września 2007 r., II SA/Bk 432/07).

Krok 3.2 Analiza pod kątem zastosowania art. 145§1 pkt 1) lit a) Wprawdzie powołany przepis nie wskazuje na czym naruszenie prawa materialnego mogłoby polegać , to jednak, -stosując posiłkowo przepisy art. 174 pkt 1 p.p.s.a. –należy stwierdzić , że naruszenie prawa materialnego może mieć dwojaki charakter: 1) Błędnej wykładni 2) Niewłaściwego zastosowania

Błędna wyładnia – naruszenie to polega na dokonaniu niewłaściwego zabiegu interpretacyjnego co do treści normatywnej zakodowanej w przepisie stosowanym przez organ. A zatem dochodzi do niego wówczas, gdy organ niewłaściwie zrozumiał treść przepisu, myli się co do jego treści. Chodzi zarówno o mylne zrozumienie treści przepisu, jak i niewłaściwej interpretacji jego znaczenia.

Niewłaściwe zastosowanie przepisu prawa materialnego- to przede wszystkim błąd w subsumcji czyli wadliwego zastosowania niewłaściwej normy prawa materialnego w odniesieniu do określonego stanu faktycznego. O błędzie w subsumpcji można mówić wtedy, gdy stan faktyczny sprawy ustalony jest w sposób wyczerpujący i prawidłowy, a skarżący go nie kwestionuje. Podstawę skargi w postaci niewłaściwego zastosowania przepisu prawa materialnego można zatem powoływać wyłącznie w bezspornym stanie faktycznym sprawy, pozwalającym na zastosowanie do niego odpowiedniej normy prawa materialnego

Podsumowując:

Treść sentencji wyroku uwzględniającego skargę zależy od przedmiotu skargi, od kierunku rozstrzygnięcia oraz od zastosowanej sankcji. Tylko w przypadku nieuwzględnienia skargi treść sentencji jest taka sama, bez względu na przedmiot skargi. W takim przypadku sąd administracyjny zawsze skargę oddala (art. 151 p.p.s.a.).

1) uchylić decyzję lub postanowienie w całości lub w części, Natomiast w przypadku uwzględnienia skargi na decyzję lub postanowienie sąd może na podstawie art. 145 § 1 p.p.s.a.: 1) uchylić decyzję lub postanowienie w całości lub w części, 2) stwierdzić ich nieważność w całości lub w części lub 3) stwierdzić ich wydanie z naruszeniem prawa 

Badanie ww. przesłanek uwzględnienia skargi, określonych w art Badanie ww. przesłanek uwzględnienia skargi, określonych w art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a., jest dopuszczalne pod warunkiem wykluczenia, że zaskarżony akt obciążony jest wadami najpoważniejszymi, tj. dającymi podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia albo do wznowienia postępowania administracyjnego. Stanowi wobec tego ostatni etap oceny zgodności zaskarżonej decyzji/postanowienia z prawem.

Innymi słowy: Artykuł 145 p. p. s. a Innymi słowy: Artykuł 145 p.p.s.a. reguluje środki stosowane przez sąd administracyjny wobec zaskarżonej decyzji administracyjnej i postanowienia, dokonując ich usystematyzowania od stosowania środków wzruszenia decyzji administracyjnej lub postanowienia, następnie środka stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej lub postanowienia, do środka stwierdzenia wydania decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa. Przyjęta w art. 145 § 1 p.p.s.a. kolejność regulacji stosowanych środków nie może zostać przyjęta jako obowiązująca. Dokonując oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej lub postanowienia, sąd administracyjny obowiązany jest zastosować metodę gradacji wad.

Art. 145. § 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie: 1)   uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi: a)  naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, c)  inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy; 2)   stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156  Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach; 3)   stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. § 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie. § 3. (54) W przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, sąd stwierdzając podstawę do umorzenia postępowania administracyjnego, umarza jednocześnie to postępowanie.

Formułowanie Zarzutów i wniosków procesowych w skardze: III Formułowanie Zarzutów i wniosków procesowych w skardze:

Zarzuty i wnioski procesowe są najważniejszym elementem każdej skargi Zarzuty i wnioski procesowe są najważniejszym elementem każdej skargi. To od trafności zarzutów ( niezależnie od treści art. 134§ 1 p.p.s.a.) zależy skuteczność skargi.

konkretnego przepisu, który został naruszony, Co do zasady każdy zarzut zawarty w skardze powinien składać się z trzech podstawowych elementów: konkretnego przepisu, który został naruszony, sposobu w jaki doszło do tego naruszenia ( działanie lub zaniechanie) skutku, jaki wywołuje to naruszenie w rozumieniu art. 145 p.p.s.a. ( który umożliwia sądowi administracyjnemu uwzględnić skargę)

Redakcja Zarzutów Redakcja zarzutu powinna wskazywać wadliwe zachowanie OAP i opisywać na czym ta wadliwość polega. Z lewej strony wskazujemy przepis prawa, który twierdzimy, że został naruszony przez OAP, następnie określamy na czym polegało to naruszenie ( czyli co OAP zrobił źle przy stosowaniu wskazanego przepisu) oraz wskazujemy na skutek jaki ten błąd wywarł: - zarzucam naruszenie art…. poprzez……co skutkowało… ! Pamiętaj jeśli artykuł ma kilka paragrafów, a dany przepis ma jeszcze ustępy, punkty czy podpunkty to zobowiązani jesteśmy pisząc skargę do WSA wskazać najmniejsze jednostki redakcyjne stosowane ustawie.

1. Zarzut nieważności z powodu wystąpienia przesłanki, o której mowa w art. 156 § 1 kpa !!! Zarzut nieważności jest najdalej idącym zarzutem występującym w skardze i jako kwalifikowany powoduje konieczność stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia. Z tego względu zawsze analizę postępowania administracyjnego należy rozpocząć od poszukiwania wystąpienia ewentualnych przesłanek nieważnościowych.

Przykładowy zarzut: „ Na podstawie art. 57§ 1 pkt. 3 p.p.s.a. zaskarżonej decyzji zarzucam naruszenie art. 6 k.p.a poprzez wydanie decyzji bez podstawy prawnej, co powoduje, że decyzja jest dotknięta wadą nieważności, o której mowa w art. 156§1 pkt 2 kpa)

Przykładowy schemat zarzutu: 2. Zarzut naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego Przykładowy schemat zarzutu: „ Na podstawie art. 57§1 pkt. 3 p.p.s.a. zaskarżonej decyzji zarzucam naruszenie art. 24§1 pkt 5 kpa poprzez wydanie decyzji z udziałem pracownika podlegającego wyłączeniu z mocy ustawy, co stanowi podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego w oparciu o art. 145§1 pkt 3 kpa”

Przykładowy schemat zarzutu: 3. Zarzut naruszenia innych przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy Przykładowy schemat zarzutu: „ Na podstawie art. 57§ 1 pkt 3 p.p.s.a. zaskarżonej decyzji zarzucam naruszenie przepisu postępowania mającego istotny wpływ na wynik sprawy w postaci art. 7 i 77§1 kpa poprzez nie podjęcie wszelkich niezbędnych czynności oraz nie zebranie i nie rozpatrzenie materiału dowodowego, a w szczególności zaniechanie ustalenia okoliczności…….”

4. Zarzut naruszenia prawa materialnego Przykładowy schemat zarzutu: „ Na podstawie art. 57§1 pkt 3 p.p.s.a. zaskarżonej decyzji zarzucam naruszenie prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy w postaci art. 48 ust. 1 w zw. Z art. 29 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie do obiektu altany o powierzchni zabudowy 15 m2 w sytuacji, gdy obiekty te są zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę oraz ogłoszenia”

IV WNIOSKI PROCEOSWE

Wniosek o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, Wniosek o uchylenie zaskarżonej decyzji w części lub w całości, Wniosek o eliminacje decyzji organu I instancji, Wniosek o zwrot kosztów postępowania, Wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, Wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym

Ad 1) Wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji – kierujemy zawsze wtedy, gdy dostrzeżemy w postępowaniu administracyjnym wadliwość, której skutkiem będzie określona przesłanka w rozumieniu art. 156§1 kpa Jest to wadliwość najdalej idąca i skutkująca stwierdzeniem nieważności ze skutkiem ex tunc. W rezultacie wniosek ten powinien być kierowany w pierwszej kolejności do sądu. Przykład: „ Na podstawie art. 145§1 pkt 2 p.p.s.a. wnoszę o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w całości”

Ad 2) W przypadku naruszenia prawa materialnego lub innych przepisów postępowania mającego istotny wpływ na wynik sprawy a także naruszenia przepisów postępowania stanowiącego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego należy wnieść o uchylenie zaskarżonej decyzji ( w całości lub w części). Przykład: „ Na podstawie art. 145§1 pkt 1 lit „a” i „c” p.p.s.a. wnoszę o uchylenie zaskarżonej decyzji całości.”  

Ad 3) Wniosek o eliminację decyzji organu I instancji Jeżeli w sytuacji, gdy dostrzeżemy konieczność eliminacji z obrotu prawnego również decyzji (postanowień ) wydanych przez organ I instancji zasadne jest powołanie tego wniosku procesowego zgodnie z treścią art. 135 p.p.s.a. Taka konieczność wystąpi chociażby w sytuacji, gdy zarówno rozstrzygnięcie zapadłe w I instancji jak i rozstrzygnięcie ostateczne dotknięte jest wadą nieważności – Wówczas do końcowego załatwienia sprawy konieczne będzie zarówno stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. Podobnie, gdy w postępowaniu administracyjnym doszło do bardzo istotnych naruszeń procesowych, które – w naszej ocenie –powinny skutkować zastosowaniem przez organ II instancji rozstrzygnięcia kasatoryjnego z art. 138§2 kpa W takiej sytuacji ( gdy organ utrzymał w mocy wadliwe zaskarżoną decyzję w mocy) konieczne będzie uchylenie zarówno zaskarżonej decyzji jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, chociażby z powodu ekonomiki postępowania. Zastosowanie art. 135 p.p.s.a. do końcowego załataiwenia sprawy nie musi być konieczne w przypadku naruszenia prawa materialnego.

Przykład: „ Wnoszę o rozważenie zastosowania art. 135 p.p.s.a. i uchylenie ( stwierdzenie nieważności) również decyzji organu I instancji”

Ad 4) Wniosek o zwrot kosztów postępowania – zgodnie z art. 200 p.p.s.a. w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu , który dopuścił się bezczynności lub przewlekłego postępowania , zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw.   Przykład: „ Na podstawie art. 200 p.p.s.a. wnoszę o zwrot kosztów postępowania sądowo administracyjnego według norm przepisanych”

Ad 5) Wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji – Bardzo istotnym wnioskiem , będącym działaniem na korzyść strony jest wniosek o wstrzymanie zaskarżonej decyzji (postanowienia). Zasadą jest, iż wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności (art. 61§1 p.p.s.a.) Jednakże ustawodawca wprowadził możliwość tzw. Ochrony tymczasowej skarżącego do czasu wydania orzeczenia sądu kończącego postępowanie w pierwszej instancji ( wówczas art. 61§6 p.p.s.a. postanowienie wstrzymujące wykonanie upada z mocy prawa). W przypadku odmowy wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego złożenia wniosku do sądu. Zgodnie z art. 61§ 3 p.p.s.a. po przekazaniu sądowi skargi sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1 , jeśli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania.

Przykład wniosku: „ Na podstawie art. 61§2 pkt 1 p.p.s.a. wnoszę o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji (postanowienia) w całości ( w części) przez organ, a przypadku gdyby organ nie uwzględnił tego wniosku na podstawie art. 61§3 p.p.s.a. wnoszę o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji (postanowienia) w całości ( w części) przez Wojewódzki Sąd Administracyjny”

Ad 5) Wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym: Zgodnie z art. 119 p.p.s.a. Art. 119. Sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli: 1)   decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 Kodeksu postępowaniaadministracyjnego lub w innych przepisach albo wydane zostały z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowieniapostępowania; 2)   strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy; 3)   (42) przedmiotem skargi jest postanowienie wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończącepostępowanie, a także postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniuegzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie; 4)   (43) przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Przykład: „ Na podstawie art. 119 pkt 1 p.p.s.a. wnoszę o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym ze względu na wystąpienie wady powodującej konieczność stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji Lu: naruszenie prawa stanowiące podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego

V WZÓR SKARGI

Zasada konstruowania skargi do WSA obejmuje trzy podstawowe czynności: 1. Zaskarżenie ( decyzji organu II instancji – w całości lub w części) 2. Postawienie Zarzutów ( tej decyzji) 3. Złożenie Wniosków ( które obejmują zarówno czynności procesowe, jak i wnioski co do postulowanej treści orzeczenia WSA)

/miejscowość, data/ ................................. Wojewódzki Sąd Administracyjny w ................................. /Adres/ za pośrednictwem Wojewody Mazowieckiego   Strona Skarżąca : Domienex Sp z o.o. z siedzibą w Warszawie Organ: Wojewoda Mazowiecki Uczestnicy : Jan Kowalski ul…………………………….. Marek Nowak……………………………… Wartość przedmiotu zaskarżenia: [wartość wyrażona w pieniądzu, o ile stanowi przedmiot rozstrzygnięcia, wówczas należy uiścić wpis stosunkowy, w pozostałych przypadkach uiszcza się wpis stały] Wpis stały (stosunkowy) uiszczony w całości [stały/stosunkowy – należy wskazać wysokość i sposób uiszczenia]

Skarga W imieniu …………………… [Skarżącego], którego pełnomocnictwo przedkładam w załączeniu, na podstawie art. 50 § 1 [najważniejsza podstawa do wniesienia skargi, inne przepisy mają mniejsze znaczenie] w zw. z art. 52 § 1 w zw. z art. 53 § 1 i w zw. z art. 3 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 - prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 270 z późn. zm.) zaskarżam w całości [lub w części] decyzję [postanowienie] ……………………. [organu II instancji] z dnia ….………. nr ………………., utrzymującą w mocy decyzję/postanowienie [należy wpisać rozstrzygnięcie organu II instancji] organu I instancji z dnia ….………, nr w przedmiocie …………………………………………… [przedmiot decyzji/postanowienia]  

Zarzuty Na podstawie art. 57 § 1 pkt 3 ppsa zaskarżonej decyzji (postanowieniu) zarzucam: [nie ma potrzeby wskazywania podstawy prawnej stawianych zarzutów, jednakże praktyka taka utrzymuje się wśród pełnomocników konstruujących skargi] zarzut „nieważnościowy”: [art. 145 § 1 pkt 2 PPSA] [jako najdalej idący z zarzutów, powinien być wskazany jako pierwszy, o ile oczywiście jego postawienie jest zasadne]   1.naruszenie przepisów stanowiące podstawę stwierdzenia nieważności w postaci: zarzucam naruszenie art. …………………….. [konkretnie wskazane przepisy], poprzez …………………… [opis – na czym polegało owo naruszenie], co skutkuje tym że zaskarżona decyzja jest dotknięta wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 pkt ……….. KPA. zarzut naruszenia przepisu postępowania stanowiącego podstawę do wznowienia postępowania: [art. 145 § 1 pkt 1 lit „b” PPSA] 2. naruszenie przepisów prawa, stanowiące podstawę do wznowienia postępowania: zarzucam naruszenie art. ………. KPA poprzez …………………………………………….., co stanowi podstawę do wznowienia postępowania w oparciu o art. 145 § 1 pkt …………. KPA.

zarzut naruszenia prawa materialnego [art. 145 § 1 pkt 1 lit „a” PPSA] 3.naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy: zarzucam naruszenie art. ………. KPA poprzez ……………… [błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, przy czym nie ma konieczności wskazywania formy naruszenia przepisów prawa materialnego].

zarzut naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy [art. 145 § 1 pkt 1 lit „c” ppsa] naruszenie innych przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy w postaci: zarzucam naruszenie art. ………. KPA poprzez ……………….   na przykład: → art. 7 KPA poprzez niepodjęcie wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, a w szczególności poprzez …………….. [tu należy wskazać jakiej czynności organ nie podjął], → art. 77 § 1 KPA poprzez niezebranie i nierozpatrzenie w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego, czyli pominięcie …………… [tu należy wskazać w jakim zakresie organ nie zebrał materiału w sposób wyczerpujący albo jaki dowód pominął w rozpatrzeniu], → art. 78 § 1 KPA poprzez nieprzeprowadzenie dowodu …………… [tu należy wskazać jakiego dowodu] na wniosek Strony, pomimo iż przedmiotem dowodu była okoliczność mająca znaczenie dla sprawy,

→ art. 80 KPA poprzez niedokonanie na podstawie całokształtu materiału dowodowego oceny czy udowodniono okoliczność ……………… [tu należy wskazać która z okoliczności nie została dostatecznie wykazana dowodami i w konsekwencji czego nie może zostać uznana za udowodnioną], → art. 107 § 3 KPA poprzez brak wskazania w uzasadnieniu skarżonej decyzji (postanowienia) przyczyn dla których organ odmówił dowodowi (dowodom) ………….. wiarygodności i mocy dowodowej [tu należy wymienić dowody, co do których nie uzasadniono odmowy przyznania im wiarygodności bądź mocy dowodowej. Zwraca się uwagę, iż wszystkie naruszenia dotyczące braków uzasadnienia wskazane w treści art. 107 § 3 KPA mogą stanowić podstawę zarzutu opartego na tym artykule.], → art. 138 § 1 pkt 1 KPA poprzez utrzymanie w mocy wadliwej decyzji organu I instancji.

Wobec powyższych zarzutów wnoszę o: wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji (postanowienia) na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 PPSA stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w całości (lub w części). wniosek o uchylenie decyzji (postanowienia) na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a, b, c PPSA uchylenie zaskarżonej decyzji w całości (lub w części). wniosek o eliminację z obrotu decyzji (postanowienia) organu I instancji na podstawie art. 135 PPSA wnoszę również o stwierdzenie nieważności (uchylenie) w całości (lub w części) decyzji (postanowienia) organu I instancji.

Ponadto wnoszę o: zasądzenie kosztów postępowania administracyjnego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych [na postawie art. 200 PPSA - nie ma potrzeby wskazywania podstawy prawnej zgłaszanych wniosków, aczkolwiek jest to powszechnie przyjęte w postępowaniach sądowo- administracyjnych. W konsekwencji tego zalecamy na egzaminie wskazywanie tych podstaw w treści kierowanych do sądu żądań i wniosków].   Na podstawie art. 61 § 2 pkt 1 PPSA wnoszę o wstrzymanie w całości (lub w części) wykonania zaskarżonej decyzji (postanowienia) przez Organ II instancji, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku przez Organ, o wstrzymanie w całości wykonania zaskarżonej decyzji (postanowienia) przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w ……………. [na podstawie art. 61 § 3 PPSA] z powodu prawdopodobieństwa wyrządzenia znacznej szkody i spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. [konieczne jest uzasadnienie tego wniosku w części przeznaczonej na uzasadnienie skargi].

Na podstawie art. 119 pkt 1 PPSA wnoszę o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym. [o ile decyzja/postanowienie jest dotknięte wadą nieważności lub wadą będącą podstawą do wznowienia postępowania administracyjnego]. [Zaznacza się, że nie ma potrzeby wskazywania podstaw prawnych dokonywanych czynności procesowych. Nie jest to uzasadnione żadnym przepisem procedury. Pominięcie wskazania takiej podstawy nie może także powodować nierozpoznania bądź ograniczenie rozpoznania skargi (w jakiejkolwiek formie prawnej). Niemniej jednak wskazywanie podstaw procesowych jest dość powszechnie przyjęte w postępowaniach sądowo-administracyjnych, w konsekwencji czego zalecamy na egzaminie wskazywanie tych podstaw]

UZASADNIENIE [Uzasadnienie skargi powinno wykazywać zasadność jej wniesienia, czyli wykazywać że błędy popełnione przez organ dawały podstawę do wydania decyzji innej, odmiennej treści albo że brak było podstaw do wydania skarżonej decyzji. Uzasadnienie wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji – o ile zasadne w danej sprawie].   adw./r. pr. ………………………… /podpis własnoręczny/ Załączniki: 1. odpisy skargi, 2. dowód uiszczenia wpisu od skargi, 3. pełnomocnictwo wraz z potwierdzeniem uiszczenia opłaty skarbowej w kwocie 17 PLN, 4. dokumenty potwierdzające uprawnienie do reprezentacji przypadku osób prawnych.

Plan poszukiwania wadliwości w postępowaniu administracyjnym: PODSUMOWANIE: Plan poszukiwania wadliwości w postępowaniu administracyjnym:   Dokładne przeczytanie stanu faktycznego i wszelkich dostępnych akt postępowania administracyjnego oraz ustalenie które warunki formalne skargi należy przyjąć za obowiązkowe. Ustalenie na jakiej podstawie procesowej z art. 138 kpa opiera się ostateczna decyzja (postanowienie), która podlega skardze do sądu. ! Pamiętajmy, że jeżeli doszło do utrzymania w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji konieczne staje się ustalenie w oparciu i jaką „właściwą” normę prawną prawa prowadzone jest całe postępowanie administracyjne. Utrzymanie w mocy powoduje, że organ odwoławczy ponownie rozpoznanej sprawę administracyjną w jej całokształcie w oparciu o tę samą normę prawa co organ I instancji. Najczęściej zatem ustalenie ww. normy prawnej wymagać będzie sięgnięcia po decyzję organu I instancji, które w podstawie wprost wskazana będzie podstawa prawna, w oparciu o którą toczy się postępowanie. Co istotne w takim przypadku zarzuty powinny dotyczyć wszystkich wadliwości występujących zarówno w pierwszej I instancji , jak i w postępowani odwoławczym, jednakże należy je kierować bezpośrednio wyłącznie do decyzji zaskarżonej w II instancji. !! Pamiętajmy także że zupełnie inaczej będzie się przedstawiać, gdy w II instancji dojdzie do zupełnie innego rozstrzygnięcia np. w oparciu o art. 138 § 1 pkt. 3 kpa, art. 138§2 kpa, czy tez art. 134 kpa W każdym z tych przypadków pojawia się zupełnie nowy problem procesowy, nowa sprawa administracyjna, a zarzuty powinny dotyczyć wyłącznie przepisów naruszonych w II instancji i nie mogą wykraczać poza postępowanie odwoławcze, gdyż wykroczą poza granicę sprawy.

4. Analiza postępowania pod kątem wystąpienia przesłanek z art 4. Analiza postępowania pod kątem wystąpienia przesłanek z art. 156§1 kpa 5. Analiza postępowania pod kątem wystąpienia przesłanek z art. 145§1 kpa 6. Ustalenie czy wnioskodawca ma interes prawny do skutecznego wszczęcia postępowania, o ile jest przeciwnikiem procesowym ( ewentualny zarzut naruszenia art. 138§1 pkt 1 kpa poprzez utrzymanie w mocy w sytuacji gdy organ zobowiązany był do uchylenia zaskarżonej decyzji i umorzenia postępowania w pierwszej instancji w całości w oparciu o art. 138§1 pkt. 2 kpa) 7. Dokonanie ustalenia w jakim trybie prowadzone jest postępowanie administracyjne (zwyczajnym czy nadzwyczajnym). Dokonanie analizy etapów postępowania pod względem formalnym np. w postępowaniu wznowieniowym. 8. Analiza przesłanek „właściwej” podstawy prawnej decyzji ( jeżeli z samej treści wynika, że organ nie mógł zastosować takiego rozstrzygnięcia do określonego stanu faktycznego konieczne jest postawienie zarzutu naruszenia prawa materialnego) 9. Ustalenie czy w sprawie mają ewentualne zastosowanie przepisy interporalne oraz terminy procesowe i materialne. 10. Dokonanie analizy czy organy prowadziły właściwe postępowanie dowodowe pod kątem wypełnienia przesłanek zawartych w podstawie prawnej decyzji.

Kazus 18. W postępowaniu administracyjnym organ II instancji wydał rozstrzygnięcie reformatoryjne, przy czym uczynił to orzekając w oparciu o podstawę materialnoprawną inną aniżeli organ I instancji. Jaki zarzut może postawić takiemu rozstrzygnięciu strona niezadowolona z jego treści?

Źródła prawa Art. 15 KPA Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne. Art. 138 KPA § 1. Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której: 1) utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo 2) uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję – umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części, albo 3) umarza postępowanie odwoławcze. Orzecznictwo Wyrok NSA w Warszawie z 28.3.2006 r. (II OSK 664/05, orzeczenia.nsa.gov.pl) Organ odwoławczy uchylając zaskarżoną decyzję i orzekając co do istoty sprawy (art. 138 § 1 pkt 2 KPA), nie może rozstrzygać w oparciu o inny przepis prawa materialnego, niż wcześniej organ I instancji w uchylonej decyzji, gdyż w przeciwnym razie uległby zmianie przedmiot postępowania administracyjnego i decyzja tak wydana, naruszałaby zasadę dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 KPA w zw. z art. 78 Konstytucji RP). Odpowiedź Takie rozstrzygnięcie naruszało zasadę dwuinstancyjności postępowania, ponieważ orzekanie w oparciu o inną podstawę prawną zmienia przedmiot sprawy administracyjnej.

Kazus 19. Odwołanie złożone po terminie Strona wniosła odwołanie od decyzji administracyjnej po upływie ponad 2 tygodni. W tre- ści odwołania zawarła informacje świadczące o tym, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy, ale nie złożyła wyraźnego wniosku o przywrócenie terminu. Czy jej odwołanie zostanie rozpatrzone.

Źródła prawa Art. 7 KPA W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Art. 9 KPA Organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Art. 58 KPA § 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. § 2. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. § 3. Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne. Art. 59 KPA § 1. O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ administracji publicznej. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie. § 2. O przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia Odpowiedź Strona powinna jednocześnie z dokonaniem opóźnionej czynności włożyć wyraźny wniosek o przywrócenie terminu, w braku takiego wniosku nie domniemywa się woli strony w tym zakresie. Jednakże w razie wątpliwości obowiązkiem organu jest porozumienie się ze stroną i wyjaśnienie, czy jej zamiarem objęty jest także wniosek o przywrócenie terminu.

Kazus 20. Odwołanie bez dokumentu pełnomocnictwa Adwokat wniósł odwołanie w imieniu strony, nie dołączając dokumentu pełnomocnictwa. Organy prowadziły dalej postępowanie, aż do wydania decyzji w II instancji, wysyłając wszelką korespondencję jedynie pod adresem samej strony. Czy było to prawidłowe? Proszę uzasadnić odpowiedź.

Odpowiedź Ponieważ przepisy ustawy z 14. 6. 1960 r Odpowiedź Ponieważ przepisy ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie zawierają wyczerpującej regulacji odnoszącej się do pełnomocnika w postępowaniu, posiłkowo należy stosować normy Kodeksu cywilnego o pełnomocnictwie. Wynika z nich, że ważność czynności dokonanych przez osobę, która nie przedstawiła pełnomocnictwa, zależy od ich potwierdzenia przez samą stronę. Ponadto należy zauważyć, że w trybie przepisów ustawy z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego organ powinien był zwrócić się o uzupełnienie braku: bądź to do samej strony, aby podpisała odwołanie, bądź do pełnomocnika, aby złożył dokument ustanawiający go. Organ postąpił zatem nieprawidłowo.