Profesor Stefan Markowski Ekonomia menedzerska Wykład 7 Struktury rynkowe i strategie cenowe: Konkurencja monopolistyczna i oligopol Profesor Stefan Markowski
Tematy i literatura obowiązkowa Struktury rynkowe: konkurencja monopolistyczna, oligopol i inne formy ograniczania konkurencji Konkurencja monopolistyczna Modele oligopolu Inne formy ograniczania konkurencji Zagadnienia: Monopol naturalny, dyskriminacja i interwencja rynkowa Literatura Froeb & McCann (2012), rozdz. 8-12: strony 118-188 Rekowski (2009): strony 259-300
Konkurencja monopolistyczna Zróżnicowane produkty Swobodne wejście na i wyjście z rynku Wielu kupujących i sprzedających Pełna informacja Każdy sprzedawca operuje w swojej niszy rynkowej ale konkurencja miedzy podobnymi produktami Maksymalizacja zysku Dostateczna konkurencja miedzy niszami aby nikt nie osiągnął zysków monopolistycznych
Konkurencja monopolistyczna Strategia własna i reakcja konkurentów Cena/koszty popyt zakładany C1 Cplan KM PMzak popyt po reakcji konkurentów Qsprz Qplan Q
Konkurencja monopolistyczna Równowaga w krótkim okresie Cena/koszty popyt zakładany Crow KM PMzak popyt po reakcji konkurentów Qrow Q
Konkurencja monopolistyczna Równowaga w długim okresie Cena/koszty popyt zakładany KPC Crow popyt po reakcji konkurentów Qrow Q
Konkurencja monopolistyczna Konkurencja przez promocje/reklamę (renta informacyjna) Konkurencja jakościowa (np. gwarancje) Konkurencja technologiczna
Modele oligopolu Nie wielu konkurentów (min. duopol) Jednorodny produkt Wielu kupujących Bariery wejścia na i wyjścia z rynku Pełna informacja i poczucie współzależności Konkurenci zachowują się “strategicznie” przewidując reakcje rywali
Identyczni konkurencji dzielą produkcje i zysk pro rata Modele oligopolu Model Chamberlina Identyczni konkurencji dzielą produkcje i zysk pro rata Cena/koszty popyt rynkowy Crow PM KM = 0 Qrow Q
Model załamanej krzywej popytu Modele oligopolu Model załamanej krzywej popytu Cena/koszty popyt zakładany popyt (brak reakcji konkurentów) Crow popyt (reakcja konkurentów) Qrow Q
Firma dominująca: przywództwo cenowe Modele oligopolu Firma dominująca: przywództwo cenowe Cena/koszty podaż małych firm Cfd popyt rynkowy KMfd popytfd PMfd Qfd Qcal Q
Modele oligopolu Firma dominująca musi mieć podstawy do dominacji, np, niższe koszty niż konkurenci (potencjalny monopol) Polityka cenowa aby odstraszyć konkurencje (np. wojny cenowe) Cena barometryczna – inne firmy się dostosowują Konkurencja nie-cenowa Gry strategiczne Poole i ringi (po stronie popytu) Kartele (po stronie podaży) Syndykaty firm Trusty (kartel o wspólnej własności firm udziałowców) Holdingi Konglomeraty
Inne formy ograniczania konkurencji Patenty, własność intelektualna Produkty “platformy” (np. Microsoft system operacyjny) Podział/segmentacja rynku (np. reprezentacja regionalna) Sieci dystrybucyjne i przywództwo cenowe (np. ceny dumpingowe, pakiety produktów) Protekcja państwa (najtrudniejsza do usunięcia) Ustawodawstwo antymonopolowe Przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym Ochrona konsumenta Problemy z ustaleniem dowodu działalności monopolistycznej
Zagadniena: Monopol naturalny, dyskriminacja i interwencja rynkowa Dyskusja: Monopole naturalne Jak interweniować Polityka cen: Mark-up pricing – dodatnie procentu zysku do kosztu przeciętnego Price lining – taryfa cenowa dla różnych nabywców Skimming – nowy produkt o początkowo wyższej cenie, pozniej obnizki Prestige pricing – ceny wyższe dla tych co oceniają jakość cena
Aplikacje: Monopol naturalny Koszty, Przychody Popyt Zysk monopolu Strata jeśli konkurencja KP KM Qm PM Qc Ilosc Q Economics for Managers
Aplikacje: Spekulacja rynkowa Cena Popyt rynkowy Podaz rynkowa PH b PS PL a QL QH Ilosc
Aplikacje: Dotacje dla producentow Cena P Podaz krajowa przed dotacja Popyt krajowy Podaz krajowa po dotacji Kosztkrajowy dotacja Pswiat Podaz swiatowa Import Qa Qb Ilosc
Aplikacje: Taryfa celna Cena P Popyt krajowy Podaz krajowa Pkraj Taryfa Pswiat Podaz swiatowa Import Qa Qb Qc Ilosc
Aplikacje: Pulap ceny Cena Popyt Podaz Cena rownowagi pulap ceny Nadwyzka popytu Qs Qeq Qd Ilosc
Aplikacje: Koszt zewnetrzny Cena p, Koszty Popyt Krancowy koszt spoleczny Podaz Pspoleczna Pprywatna Qspol Qprywatna Ilosc