Resuscytacja krążeniowo-oddechowa KROK PO KROKU
Co to jest resuscytacja? Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, RKO – zespół czynności stosowanych u poszkodowanego, u którego wystąpiło podejrzenie nagłego zatrzymania krążenia, czyli ustanie czynności serca z utratą świadomości i bezdechem. Celem resuscytacji jest utrzymanie przepływu krwi oraz przywrócenie prawidłowego krążenia w układzie.
KROK I - przygotowanie miejsca Zanim podejmiesz jakiekolwiek czynności ratownicze upewnij się, czy jest bezpiecznie w miejscu zdarzenia oraz czy Tobie i świadkom zdarzenia nic nie zagraża. Należy ulokować rannego w bezpiecznym miejscu. Odpowiednio je przygotuj. Jeśli posiadasz rękawiczki, to załóż je. Jeżeli jest bezpiecznie rozpocznij czynności ratownicze.
KROK II - ocenianie przytomności Pierwszą rzeczą, którą powinniśmy zrobić to sprawdzenie przytomności osoby poszkodowanej. Aby to zrobić wołamy do niej i pytamy się czy wszystko w porządku. Jeśli osoba nie reaguje, należy złapać ją za ramiona i lekko szturchnąć. Jeżeli osoba nie reaguje ani na mówienie do niej, ani na ruszanie jej, to znaczy, że jest nieprzytomna. OSOBA PRZYTOMNA OSOBA NIEPRZYTOMNA
KROK IIIA - osoba reaguje Jeżeli reaguje: zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, jeśli będzie potrzebna, l regularnie oceniaj jego stan.
KROK IIIB - udrożnianie dróg oddechowych ODDYCHA PRAWIDŁOWO KROK IIIB - udrożnianie dróg oddechowych Jeżeli nie reaguje: głośno zawołaj o pomoc, odwróć poszkodowanego na plecy, a następnie udrożnij jego drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy Umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe, opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych.
NIE ODDYCHA LUB ODDYCHA NIEPRAWIDŁOWO KROK IV - ocena oddechu Należy przyłożyć ucho do ust poszkodowanego i jednocześnie obserwować ruchy klatki piersiowej przez 10 sekund. Tym sposobem można ocenić oddech za pomocą słuchu, wzroku i dotyku (odczuwanie ruchów powietrza na policzku). Jeżeli pacjent nie oddycha lub oddech wydaje się nieprawidłowy należy zadzwonić pod numer 112 lub polecić komuś aby to wykonał i kontynuować postępowanie resuscytacyjne. ODDYCHA PRAWIDŁOWO NIE ODDYCHA LUB ODDYCHA NIEPRAWIDŁOWO
KROK VA - ustaw odpowiednio poszkodowanego Pozycja boczna ustalona – pozycja będąca jedną z pozycji bezpiecznych, umożliwiająca bezpieczne odzyskanie przytomności osobie nieprzytomnej, posiadającej oddech i inne funkcje życiowe. Pozycja boczna ustalona uniemożliwia zapadanie się języka na tylną ścianę gardła, co u nieprzytomnego może spowodować niedrożność dróg oddechowych i w wyniku tego śmierć. Dzięki jej zastosowaniu zmniejsza się ryzyko zadławienia się osoby poszkodowanej treścią ewentualnych wymiocin, bądź płynów znajdujących się w jamie ustnej, które (jeśli zaistnieją) samoistnie z niej wypływają. CZEKANIE NA KARETKĘ
KROK VB - uciskanie klatki piersiowej Uciskanie klatki piersiowej wykonuje się naprzemiennie z oddechem w stosunku30:2 – 30 uciśnięć na 2 oddechy: Należy uklęknąć obok poszkodowanego Ułożyć dłoń jednej ręki na środku klatki piersiowej Dołożyć dłoń drugiej ręki na grzbiecie dłoni leżącej i utrzymywać wyprost ramion Ustawić ramiona prostopadle do klatki piersiowej poszkodowanego Uciskać klatkę piersiową ciężarem swojego ciała na głębokość ⅓ GŁEBOKOŚCI CIAŁA Kontynuować uciskanie z częstością 100/min ale nie więcej jak 120/min nie odrywając rąk od klatki piersiowej Uciskać 30 razy, a następnie wykonać 2 oddechy ratownicze NIE ODDYCHA ODDYCHA
KROK VI - oddechy ratownicze Należy ponownie udrożnić drogi oddechowe Zacisnąć skrzydełka nosa Wziąć normalny wdech Objąć szczelnie ustami usta poszkodowanego Wdmuchać powietrze z normalnym natężeniem przez 1 sekundę, jednocześnie obserwując czy klatka piersiowa się porusza Należy wykonać 2 oddechy a następnie powrócić do uciskania klatki piersiowej w sekwencji 30:2 ODDYCHA NIE ODDYCHA
RESUSCYTACJA U DZIECI U dzieci do mechanizmu zatrzymania krążenia z powodu zaburzenia rytmu serca dochodzi znacznie rzadziej. Dominują przyczyny związane z układem oddechowym, dlatego algorytm postępowania jest nieco inny. Często jednak osoby niekwalifikowane obawiają się prowadzenia RKO ze względu na brak znajomości zasad resuscytacji dla dzieci. Lęk jest nieuzasadniony, ponieważ lepiej stosować sekwencję BLS dla dorosłych, niż nie robić nic.
RESUSCYTACJA U DZIECI Modyfikacji w algorytmie powinno się uczyć wyłącznie te osoby, które mają zawodowy obowiązek udzielenia pomocy. Zawsze, bez względu na powikłania można stosować algorytm BLS dla dorosłych (30:2) kiedy resuscytację prowadzi osoba niewykwalifikowana! Zmodyfikowany algorytm BLS u dzieci dla ratowników z obowiązkiem udzielania pomocy ma następującą formę: Sprawdź, czy poszkodowany reaguje. Udrożnij drogi oddechowe i sprawdź oddech - lekko odchyl głowę do tyłu i unieś żuchwę. Sprawdź, czy oddycha prawidłowo. Wykonaj 5 wdechów ratowniczych. Wykonaj 15 uciśnięć klatki piersiowej - uciskaj mostek na głębokość 1/3 wymiaru przednio-tylnego. U niemowląt jedynie dwoma palcami. Wykonaj 2 oddechy ratownicze. Po upływie 1 minuty wołaj, zadzwoń lub udaj się po pomoc. Kontynuuj resuscytację aż do przyjazdu karetki.
RESUSCYTACJA U PODTOPIONEGO WAŻNE!!!! W przypadku PODTOPIENIA RKO rozpoczynamy od 5 wdechów ratowniczych. Prowadzimy resuscytację przez 1 minutę, a POTEM WZYWAMY POMOC, następnie wracamy do RKO. Jeśli tonący jest nieprzytomny: Odholuj go do brzegu. W tym czasie, jeśli jest ktoś z Tobą – wzywa pomoc. Ułóż go na twardym podłożu, na boku i usuń ewentualne ciała obce z jamy ustnej – otwórz jamę ustną i palcem wskazującym wygarnij wszystko co się tam może znajdować, potem odwróć poszkodowanego na plecy. Udrożnij drogi oddechowe. Oceń oddech (pamiętasz: zasada „widzę, słyszę, czuję” – 10 sekund). Jeśli brak oddechu – natychmiast podejmij RKO. Jeśli jesteś sam kontynuuj RKO przez 1 minutę (już wiesz: wykonasz 5 wdechów ratowniczych + 3 cykle 30:2). Wezwij pomoc. Wróć do czynności ratowniczych.