Krzyżacy - obraz średniowiecza 1
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846r Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846r. w Woli Okrzejskiej na Podlasiu, zmarł 15 listopada 1916r. w Vevey w Szwajcarii. Pochodził z patriotycznej rodziny szlacheckiej. Uczył się w gimnazjum w Warszawie, a od 1886r. studiował prawo i medycynę w Szkole Głównej. Studiów nie ukończył i podjął pracę w prasie warszawskiej jako felietonista i reporter. Wielką sławę przyniosły pisarzowi jego powieści. Najpopularniejsze z nich to : „Trylogia” („Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”), „Krzyżacy”, „Rodzina Połanieckich”, „W pustyni i w puszczy”, „Quo vadis”. Za ostatnią z nich Sienkiewicz otrzymał w roku 1905 literacką Nagrodę Nobla. Wiele dzieł H.Sienkiewicza przełożono na ponad 40 języków obcych. 2
Warstwy społeczne: Wyodrębniało się następujące warstwy społeczne: - chłopi i ziemiaństwo - rycerze - robotnicy - bogate mieszczaństwo - drobnomieszczaństwo Drobnomieszczaństwo dzieliło się na: - inteligencję - właścicieli drobnych przedsiębiorstw 3
Kodeks rycerski w punktach: Kodeks rycerski – zbiór zasad etycznych, moralnych i zawodowych, którymi kierowali się rycerze. Charakter kodeksów rycerskich umiejscawia je wśród tzw. kodeksów deontologicznych. Przestrzeganie ich gwarantowało dobrą opinię i godne życie. Kodeks rycerski w punktach: 1. Bądź zawsze oddany Bogu, Ojczyźnie, Panu. 2. Nigdy nie bądź tchórzliwy. 3. Bądź ambitny i podążaj do celu. 4. Przegrane bitwy znoś z honorem. 5. Bądź wzorem dla innych. 6. Szanuj ludzi wokół siebie. 7. Dobro i prawość przed niesprawiedliwością broń. 8. Bądź hojny dla ludzi w potrzebie. 9. Bądź wierny swym zasadom i ideałom. 10. Nie krzywdź słabszych. 4
Bitwa pod Grunwaldem – jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników), stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410, w czasie trwania wielkiej wojny, między siłami zakonu krzyżackiego, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi (złożonymi głównie z Polaków, Litwinów i Rusinów). Bitwa ta zakończyła się zwycięstwem wojsk polsko-litewskich i pogromem sił krzyżackich, nie została jednak wykorzystana dla całkowitego zniszczenia zakonu. 5
Bogurodzica – najstarsza utrwalona polska pieśń religijna i najstarszy zachowany polski tekst poetycki. Utwór powstał w średniowieczu, najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wiek. Najprawdopodobniej jest przeróbką pieśni pogańskiej. Pierwszy zapis tekstu jest późny, bo z początku XV wieku, wcześniejsze zapisy mogły zaginąć, ale też tekst mógł krążyć w obiegu ustnym. 6
Mapa średniowieczna Polski 7
Motywy w Krzyżakach Motyw władcy Motyw patriotyzmu Motyw rycerza Motyw podróży Motyw konfliktu Motyw wojny Motyw buntu Motyw spisku Motyw zdrady Motyw ojca Motyw córki Motyw miłości 8
Powieść historyczna to utwór, którego fabuła opiera się na faktach historycznych, a autor korzystał z różnorakich opracowań historycznych: dokumentów, pamiętników, opracowań naukowych i innych zabytków piśmienniczych. Powieścią historyczną są "Krzyżacy" Sienkiewicza. Autor pisał powieść w latach 1897-1900. Opisane w niej wydarzenia rozgrywają się na przełomie XIV i XV wieku . Sienkiewicz korzystał z różnych źródeł i opracowań historycznych. Ukazane wydarzenia historyczne powiązane są z postaciami historycznymi. Całość autor wzbogacił o fikcję literacką. Sienkiewicz nie tylko odtworzył fakty historyczne przełomu XIV i XV wieku, ale też uwzględnił średniowieczne obyczaje, myślenie ludzi oraz język tego okresu. 9
Postacie historyczne i fikcyjne: -Królowa Jadwiga -Król Władysław II Jagiełło -Książe Witold -Księżna anna Danuta -Książę Janusz -Księżna Aleksandra -Książę Ziemowit -Powała z Taczewa -Zawisza Czarny z Garbowa -Zyndram z Maszkowic -Kondrad von Jungingen -Urlyk von Jungingen Postacie fikcyjne: -Zbyszko z Bogdańca -Maćko z Bogdańca -Danusia Jurandówna -Jurand ze Spychowa -Jagienka ze Zgorzelic -Zych ze Zgorzelic -Czech Hlawa -Anula Sieciachówna -Sanderus 10
Źródła:: - http://pl.wikipedia.org/wiki/Henryk_Sienkiewicz - http://pl.wikipedia.org/wiki/Warstwa_spo%C5%82eczna - http://pl.wikipedia.org/wiki/Kodeks_rycerski - http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Grunwaldem - http://pl.wikipedia.org/wiki/Bogurodzica_(pie%C5%9B%C5%84) - http://krzyzacy.lektury.gazeta.pl/lektury/1,88874,5010356,Krzyzacy___motywy.html - http://krzyzacy.lektury.gazeta.pl/lektury/1,88874,5010349,Krzyzacy___jako_powiesc_historyczna.html - http://zapytaj.com.pl/Category/001,003/2,375566,Kto_umie_wymienic_z_powiesciquotKrzyzacyquot_postacie_historyczne_i_fikcyjne.html - http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Bogurodzica_rekopis1407.png/220px-Bogurodzica_rekopis1407.png - http://darmowe.ebooki24.netiz.pl/files/240px-Henryk_Sienkiewicz.PNG - http://skoroszyt.com/images/photoalbum/album_1/jan_matejko_-_bitwa_pod_grunwaldem__fragment.jpg 11
Mateusz Kolenda i Marcin Gorbaczewski Wykonanie: Mateusz Kolenda i Marcin Gorbaczewski 12