Przygotowała: Marta Białek Pomiar tętna i ciśnienia Przygotowała: Marta Białek

Puls, tętno – falisty ruch naczyń tętniczych zależny od skurczów serca i od elastyczności ścian tętniczych Dokonuje się go na tętnicach powierzchniowych, najczęściej tętnicy promieniowej, choć także na innych tętnicach dostępnych badaniu palpacyjnemu – tętnicy szyjnej zewnętrznej, ramiennej, udowej, podkolanowej, skroniowej i grzbietowej stopy. Jednak w trakcie resuscytacji Europejska Rada Resuscytacji w wytycznych nie zaleca sprawdzania tętna na tętnicach obwodowych (gdyż często w takich wypadkach dochodzi do centralizacji krążenia i tętno w nich jest niewyczuwalne) ale na tętnicach szyjnych, gdyż ze wszystkich wyczuwalnych przez skórę tętnic są najbliżej serca. Tętno bada się na tętniczy szyjnej ok. 1,5 cm bocznie od wyniosłości krtaniowej – stosuje się jedno określone miejsce aby zapobiec masażu zatoki tętnicy szyjnej przy próbie wyszukania miejsca badania tętna i niepożądanemu obniżeniu pracy serca. Technika badania sprowadza się do uciśnięcia tętnicy w miejscu, w którym leży bezpośrednio pod skórą opuszkami dwóch palców. Do badania tętna nie stosuje się kciuka, ponieważ w ten sposób można pomylić tętno badanego z własnym. Tętno

W czasie mierzenia pulsu zwraca się uwagę na 6 charakterystycznych cech tętna: częstotliwość (liczba wyczuwanych uderzeń w ciągu minuty), której wartości prawidłowe zależą głównie od wieku. W czasie badania na uwadze należy mieć, że nie należy badać tętna po wysiłku fizycznym (po dużym wysiłku fizycznym częstotliwość może nawet przekraczać 200 uderzeń/min.) lub w stanie przeżyć emocjonalnych. Tętno może być częste (pulsus frequens) lub rzadkie (pulsus rarus). Przeciętna częstotliwość tętna waha się w zależności od wieku i wynosi około: u płodu: 110-150/min[1] u niemowląt: 130/min u dzieci: 100/min u młodzieży: 85/min u dorosłych: 70/min u ludzi starszych: 60/min miarowość – tętno jest miarowe (pulsus regularis) jeśli wszystkie uderzenia wykazują jednakową siłę, a odstępy między nimi są jednakowe, w przeciwnym razie mówimy o tętnie niemiarowym (pulsus irregularis); wypełnienie – określa wysokość fali tętna i zależy od wypełnienia tętnicy krwią, co z kolei zależy od rzutu serca. Tętno może być wysokie (duże) (pulsus altus, pulsus magnus), małe (niskie, pulsus parvus), nitkowate, równe (pulsus equalis), nierówne i dziwaczne (pulsus paradoxus); napięcie – cecha tętna będąca wyrazem ciśnienia tętniczego. Tętno może być twarde (pulsus durus), miękkie (pulsus mollis) bądź dwubitne. chybkość – zależy od szybkości wypełniania się tętnicy i zapadania jej światła w okresie jednego cyklu serca. Zależy od prędkości przepływu krwi i podatności ściany tętnic. Tętno może być chybkie (pulsus celer) lub leniwe (pulsus tardus). symetria – fizjologicznie powinno być takie samo po lewej i po prawej stronie (np. na lewej t. promieniowej i na prawej).

Średnie tętno spoczynkowe zależy przede wszystkim od wieku i stopnia wytrenowania. Najniższe spoczynkowe, niepatologiczne (bo wynikające z wytrenowania) tętno odnotowano u wyczynowego kolarza szosowego, wynosiło 27 uderzeń na minutę.

Szczególne rodzaje tętna: tętno małe, leniwe, twarde - występuje w zwężeniu zastawki aortalnej tętno chybkie, wysokie - występuje w niedomykalności aortalnej (określane jako tętno taranowe, tętno młota wodnego lub tętno Corrigana) tętno dwubitne - występuje w kardiomiopatii przerostowej ze zwężeniem drogi odpływu, w wadzie złożonej aortalnej tętno dykrotyczne - występuje w tamponadzie serca, ciężkiej niewydolności serca, we wstrząsie hipowolemicznym tętno nitkowate - to tętno małe, szybkie, miękkie, obecne we wstrząsie, czasem w gorączce tętno dziwaczne - polegające na nadmiernym obniżeniu skurczowego ciśnienia tętniczego podczas wdechu, występuje w tamponadzie serca, zaciskającym zapaleniu osierdzia, masywnej zatorowości płucnej, wstrząsie, astmie, tętno naprzemienne - występuje w niewydolności lewokomorowej tętno bliźniacze - występuje w niektórych zaburzeniach rytmu zjawisko deficytu tętna - występuje w szybkim migotaniu przedsionków lub licznych dodatkowych pobudzeniach komorowych

Jest to siła, jaką krew wywiera na wewnętrzne ściany naczyń krwionośnych. Ciśnienie krwi

Ciśnienie krwi ulega ustawicznym zmianom zarówno długookresowym (co związane jest z wiekiem, stanem zdrowia itp.), średniookresowym (zależnie od pory doby, aktywności, stanu psychicznego, spożytych używek itp.), jak i krótkookresowym (w obrębie cyklu pracy serca). W momencie skurczu serca, kiedy porcja krwi wypychana jest z serca do aorty, w tętnicach panuje najwyższe ciśnienie, wynoszące zazwyczaj u zdrowego dorosłego człowieka od ok. 90 do 135 mm Hg (zazwyczaj 110–130); w chwili rozkurczu – jest najniższe, np. od ok. 50 do 90 mm Hg (zazwyczaj 65–80). W praktyce medycznej, do oceny stanu zdrowia badanej osoby istotna jest wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego, toteż podawane są obie wartości, co zapisuje się np. 120/80 mm Hg. Systematyczne pomiary ciśnienia krwi są jedną z podstawowych metod kontrolowania stanu zaawansowania choroby osób cierpiących na nadciśnienie tętnicze, jak również inne choroby układu krążenia. Pomiarów zazwyczaj dokonuje się metodą Korotkowa, przy użyciu sfigmomanometru i słuchawek lekarskich, bądź metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi do samobadania w domu.

Średnie ciśnienie tętnicze: Dorosły 120 mm Hg – ciśn Średnie ciśnienie tętnicze: Dorosły 120 mm Hg – ciśn. skurczowe 80 mm Hg – ciśn. rozkurczowe Noworodek (do 28. dnia życia) 102 mm Hg – ciśn. skurczowe 55 mm Hg – ciśn. rozkurczowe Dziecko (1.–8. rok życia) 110 mm Hg – ciśn. skurczowe 75 mm Hg – ciśn. rozkurczowe

Pytania Podaj 3 miejsca w których możemy sprawdzić tętno. Dlaczego w czasie resuscytacji nie zaleca się sprawdzania tętna na tętnicach obwodowych? Jaka jest częstotliwość tętna u młodzieży i dorosłych? Jakie było najniższe, niepatologiczne tętno odnotowane u kolarza? Wymień 3 szczególne rodzaje tętna. Od czego zależy średniookresowa ustawiczna zmiana ciśnienia krwi? Na czym polega metoda Korotkowa mierzenia ciśnienia? Jakie jest średnie ciśnienie tętnicze u dziecka? Pytania

https://www. google. pl/search https://www.google.pl/search?q=pomiar+t%C4%99tna&client=firefox-b&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj2qb-h7s_MAhWHDiwKHUjgCmwQ_AUIBygB&biw=1366&bih=667#imgrc=rD_zKUxZSeVbqM%3A https://www.google.pl/search?q=pomiar+t%C4%99tna&client=firefox-b&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj2qb-h7s_MAhWHDiwKHUjgCmwQ_AUIBygB&biw=1366&bih=667#tbm=isch&q=pomiar+ci%C5%9Bnienia&imgrc=Ff8gVclYvU5AvM%3A https://www.google.pl/search?q=t%C4%99tnica+szyjna&client=firefox-b&biw=1366&bih=667&source=lnms&tbm=isch&sa=X&sqi=2&ved=0ahUKEwiglISqgdDMAhWEliwKHbUqAC4Q_AUIBigB#tbm=isch&q=badanie+t%C4%99tna+na+t%C4%99tnicy+szyjnej&imgrc=Y6PVE0gnzQYykM%3A https://pl.wikipedia.org/wiki/T%C4%99tno Biologia: Salomon, Berg, Martin https://www.google.pl/search?q=pomiar+t%C4%99tna&client=firefox-b&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj2qb-h7s_MAhWHDiwKHUjgCmwQ_AUIBygB&biw=1366&bih=667#tbm=isch&q=przep%C5%82yw+krwi+%C5%BCylnej&imgdii=cuWPL6oOIMd2AM%3A%3BcuWPL6oOIMd2AM%3A%3BCQoJlcR609YWMM%3A&imgrc=cuWPL6oOIMd2AM%3A https://pl.wikipedia.org/wiki/Ci%C5%9Bnienie_t%C4%99tnicze