T. Skoczny Zwalczanie nieuczciwej konkurencji Wykład monograficzny OGUN WZ UW Warszawa 2015

Struktura wykładu: Wprowadzenie – podstawowe elementy systemu prawnego zwalczania nieuczciwej konkurencji Czyn nieuczciwej konkurencji – klauzula generalna Czyny nieuczciwej konkurencji – typizacja Nieuczciwe oznaczania przedsiębiorstw i towarów Ujawnianie tajemnicy przedsiębiorstwa Utrudnianie dostępu do rynku Nieuczciwa reklama Sankcja cywilne i karne

Wprowadzenie (1) Uczciwość konkurencji jako jednak z trzech wartości konkurencyjnej gospodarki rynkowej ZNKU z 1993 r.; krótka historia ZNKU (1927 – 1993; aktualny stan) ZNKU a inne prawo polskie i unijne, głównie OKiKU z 2007 r. i ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (PNPRU) z 2007 r. Organy i organizacje: Prezes UOKiK, sądy powszechne, SOKiK, rzecznicy konsumentów

Wprowadzenie (2) Zakres regulacji Zapobieganie (samo zagrożenie) i zwalczanie NK Działalność gospodarcza – w sporcie, kulturze nie Interes publiczny – zachowanie konkurencji i jej prawidłowe (zgodne z prawem i uczciwe) funkcjonowanie Interesy ekonomiczne (gospodarcze)przedsiębiorców i klientów (konsumentów indywidualnych i zbiorowych oraz przedsiębiorców nabywających towary w celu ich odsprzedaży

Wprowadzenie (3) Przedsiębiorca (faktycznie uczestniczący w obrocie, także ubocznie, nielegalnie, sporadycznie), „przedsiębiorstwo” (art. 55prim KC), w tym renoma i prawo do klienteli Osoby zagraniczne (na zasadzie wzajemności) Stosunek konkurencji (niezależnie od tego, czy istnieje)

Czyny nieuczciwej konkurencji – definicja Klauzula generalna – funkcja definiująca, uzupełniająca i korygująca (np. powód długo toleruje nieuczciwe działanie) Definicja: A. działanie (i zaniechanie = zachowanie) mające wpływ na działania/interesy innych uczestników rynku B. Sprzeczne z prawem (np. zakazana reklama) lub dobrymi obyczajami („uczciwością kupiecką”), zasadami współżycia społecznego w gospodarce, regułami etyki zawodowej itp. C. Zagrożenie lub naruszenie interesu cudzego interesu (innego przedsiębiorcy lub klienta)

Czyny nieuczciwej konkurencji – typizacja (1) Wyliczenie przykładowe (art. 3 ust. 2 uznk; rozdz. 2 i 3 ustawy Czyny stypizowane (12/14) (1) Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa (art. 5-7 uznk) (2) Fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów lub usług (art. 8-9 uznk) (3) Wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług (art. 10 uznk)

Czyny nieuczciwej konkurencji – typizacja (2) (4) Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa (art. 11 uznk) (5) Nakłanianie do rozwiązania lub niewykonywania umowy – ingerencja w stosunki umowne (art. 12 uznk) (6) Naśladownictwo produktów (art. 13 uznk) (7) Pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie - nieprawdziwe informacje (art. 14 uznk) (8) Utrudnianie dostępu do rynku, w tym: (a) dumping, (b) bojkot, (c) dyskryminacja, (d) pobieranie opłat za wprowadzenie towaru do sprzedaży i (e) wymuszanie transakcji (art. 15 uznk)

Czyny nieuczciwej konkurencji – typizacja (3) (9) Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną (art. 15s uznk) (10) Wytwarzanie itp. urządzeń niedozwolonych (art. 15b uznk) (11) Nieuczciwa lub zakazana reklama (art. 16 uznk) (12) Organizowanie sprzedaży premiowanej – brak w art. 3(2) ZNKU) (art. 17 b uznk) (13) Organizowanie systemu sprzedaży lawinowej (art. 17 c uznk) (14) Nadmierna sprzedaż marek właściciela (art. 17 d uznk)

Czyny nieuczciwej konkurencji – typizacja (4) 4. Niestypizowane czyny nieuczciwej konkurencji (1) Pasożytnictwo oraz wykorzystywanie renomy innego przedsiębiorcy (2) Marketing podstępny (pasożytniczy) (3) Lokowanie produktu (4) Spamming (5) Nieuczciwa konkurencja w Internecie 5. Zakazy konkurencji (ustawowe i umowne zakazy łączenia funkcji w firmach konkurencyjnych)

Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorców, towarów i usług Art. 5 – Ochrona symbolu przedsiębiorstwa; podstawowe przesłanki: A) ochrona przed wprowadzaniem w błąd w różny/dowolny sposób B) ochrona pierwszeństwa używania Art. 6 – Ochrona nazwiska przedsiębiorcy Art. 7 – Ustalenie prawa do oznaczenia przedsiębiorstwa po podziale Art. 10 – Ochrona oznaczenia produktu

Ochrona nazw geograficznych i regionalnych Art. 8 - Ochrona nazw geograficznych Art. 9 – Ochrona nazw regionalnych

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa Art. 11 Podstawowe przesłanki ochrony przed naruszeniem tajemnicy przedsiębiorstwa: Pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa Informacje poufne Różne sposoby naruszenia

Utrudnianie dostępu do rynku Art. 15 Podstawowa przesłanka: utrudnianie dostępu do rynku Przykładowe postacie (5), w tym pobieranie opłat za wprowadzenie towaru do sprzedaży Dodane postacie nowelą z 2002 r.

Nieuczciwa reklama Art. 16 Nieuczciwość” reklamy” Rodzaje reklamy zakazanej: sprzeczna z prawem, wprowadzająca w błąd, nierzeczowa, ukryta, uciążliwa) B) Reklama porównawcza

Sankcje cywilne i karne (1) Odpowiedzialność cywilna Roszczenia Ciężar dowodu Legitymacja czynna Przedawnienie Bezzasadne powództwo

Zwalczanie nieuczciwej konkurencji – zagadnienia ogólne Odpowiedzialność karna – za przestępstwa lub wykroczenia ścigane na wniosek Za przestępstwo naruszenie tajemnicy Za przestępstwo kopiowania produktu Za przestępstwo organizacji, kierownictwa sprzedaży lawinowej Za wykroczenie polegające na mylącym oznaczeniem produktu Za wykroczenie polegające na podawaniu nieprawdziwych informacji

T. Skoczny Dziękujemy za uwagę Prof. dr hab. Tadeusz Skoczny, Zakład Europejskiego Prawa Gospodarczego; Kierownik Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych (CARS) Uniwersytet Warszawski Wydział Zarządzania PL - 02-678 Warszawa Ul. Szturmowa 3, pok. B-309  Tel./Fax +48.22.55.34.126 cars@.wz.uw.edu.pl   www.cars.uw.edu.pl