Browar w Sarnakach Opracowali: Justyna Góralińska Milena Tyszko Cezary Kłykociński Pod kierunkiem: P. mgr Bożeny Szymańskiej

Browar w Sarnakach (2011)

Z kart historii… Sarnacki Browar założył Walerian Arnold w 1872 roku. Gdy zmarł fabrykę przejął jego syn Franciszek, dzięki któremu zwiększono produkcję i rynek zbytu, więc otworzył piwiarnie, a browar oddał w dzierżawę Adalbertowi Dornfeldowi na okres 6 lat. Niedbałość Adalberta oraz długi Franciszka doprowadziły do jego upadku i jego licytacji. Ten majątek kupił Józef Szummer za 5000 rubli.

Browar za czasów Józefa Szummera Od 1915r. browar był nieczynny. 30 października 1918 r. Józef Szummer ponownie uruchomił browar, ale nie na długo, bo już w 1920 w wyniku wkroczenia wojsk bolszewickich produkcja została wstrzymana. Gdy ponownie uruchomiono fabrykę długo nie mogła ona osiągnąć poziomu sprzed I Wojny Światowej. Trwałe starania nad podniesieniem produkcji browaru przez Józefa Szummera przerwała jego śmierć. Zmarł 19 września 1938 r. Józef Szummer zlikwidował drewniany browar i w 1903 r. rozpoczął budowę nowego z czerwonej cegły. W czasie, gdy browar był w trakcie remontu, funkcjonowała piwiarnia Adalberta, która nie była włączona do licytacji.

Po śmierci Józefa Szumera Cały majątek został zapisany w testamencie bratu, Hipolitowi Tytusowi Szummerowi. Maria Szummer, bezdzietna wdowa po zmarłym, miała mieć utrzymanie z tegoż majątku do swojej śmierci. Działania wojenne w 1939 r. nie poczyniły żadnych szkód w browarze. Zakład wprzęgnięto w tryby niemieckiej gospodarki wojennej. Miał dostarczać piwo dla wojska oraz organów władzy okupacyjnej. Dopiero w czasie wycofywania się, w lipcu 1944 r., Niemcy podpalili lokomobilę i wysadzili jeden kocioł warzelny. W tej sytuacji Maria Szummerowa przekazała browar w dzierżawę Spółdzielni z Platerowa.

Zabudowania browarne, pomimo starań Józefa Kisiela (kierownika w latach i ), nie zostały wpisane do rejestru zabytków oraz nie podlegają ochronie konserwatorskiej. W 1992 budynki zostały sprywatyzowane i obecnie należą do Tadeusza Wasiluka, który nie ma dość środków finansowych, aby dbać o Browar. Jest on w coraz gorszym stanie – popada w ruinę. W 1992 budynki zostały sprywatyzowane i obecnie należą do Tadeusza Wasiluka, który nie ma dość środków finansowych, aby dbać o Browar. Jest on w coraz gorszym stanie – popada w ruinę. Zdjęcie Józefa Kisiela

PROMOCJA 1. Tablica informacyjna zamieszczona na terenie Browaru w Sarnakach 2. Zorganizowanie wystawy zdjęć wykonanych przez autorów pracy, w szkole w Sarnakach w dniu wywiadówki semestralnej – 3 lutego 2011 roku 3. Umieszczenie prezentacji na stronie internetowej szkoły (

Budynek portierni

Stajnie przekształcone w późniejsze magazyny

Rozlewnie piwa

Piwnice, gdzie przechowywano beczki z piwem

Po lewej stronie widnieje dom właściciela

Okupacyjna legitymacja pracownika browaru w Sarnakach

Dom, w którym mieszkali Szummerowie

Budynki nieczynnego browaru w Sarnakach

Etykiety piw produkowanych w Sarnakach

Wycinek mapy niemieckiej z 1940 r. na której oznaczono browar „Br”

Browar w 1934 r.

KRÓTKA HISTORIA BROWARU 1874r. – WALERIAN ARNOLD ZAKŁADA BROWAR 1902r. – WŁAŚCICIELEM BROWARU ZOSTAJE JÓZEF SZUMMER 1905r. – POWSTAJE MUROWANY BROWAR 1944r. – NIEMCY PODPALAJĄ CZĘŚĆ BUDYNKU 1950r. – NACJONALIZACJA ZAKŁADU 1963r. – PRZY BROWARZE POWSTAJE PRZETWÓRNIA OWOCOWO-WARZYWNA 1975r. – WYTWORZENIE OSTATNIEJ PARTII PIWA 1992r. – PRYWATYZACJA PRZETWÓRNI I ZABUDOWAŃ NIECZYNNEGO BROWARU Treść tablicy która po wydrukowaniu zostanie umieszczona za ogrodzeniem browaru za zgodą właściciela.

Źródła: &view=article&id=48&Itemid=60 &view=article&id=48&Itemid=60 &view=article&id=48&Itemid=60 &view=article&id=48&Itemid=60Bibliografia: Nowosielski Janusz W., Zubkowicz Rafał, „Tradycje produkcji piwa w Sarnakach” w: „Przemiany administracyjno-gospodarcze na Ziemi Łosickiej XV-XXI” Nowosielski Janusz W., Zubkowicz Rafał, „Tradycje produkcji piwa w Sarnakach” w: „Przemiany administracyjno-gospodarcze na Ziemi Łosickiej XV-XXI” Relacje P. Jerzego i Zofii Mateuszuk z dnia r. Relacje P. Jerzego i Zofii Mateuszuk z dnia r. Na slajdach numer 1,2,3,8,9,10,11,12 są zdjęcia wykonane przez autorów pracy.