Prewspółczynnik, współczynnik, problemy Toruń, Jarek Neneman i Małgorzata Sęk Uczelnia Łazarskiego Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych

Istota problemu Rodzaje działalności 1. Gospodarcza opodatkowana VAT 2. Gospodarcza zwolniona z VAT 3. Niepodlegająca VAT (inna niż działalność gospodarcza) Nie ma kłopotów z 1 i 2. Odliczanie VAT zgodnie z proporcją „obrotową”. Ale co zrobić z 3? 2

Geneza problemu Uchwała NSA w składzie 7 sędziów z dnia 24 października 2011r. sygn. akt I FPS 9/10: „W świetle przepisów art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (…) czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 powołanej wyżej ustawy.” Czyli to co poza VAT nie „liczy się” i można od tego odliczać VAT (zgodnie z proporcją) Stąd też tak duże odliczenia VAT naliczonego w JST 3

Geneza problemu Od uchwały NSA sporo orzeczeń TSUE: (C-319/12 MDDP, C-496/11 Portugal Telecom SGPS SA, C ‑ 44/11 Deutsche Bank, C-104/12 Wolfram Becker; C-204/13 Heinz Malburg). Oraz wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 24 lipca 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 754/14: „Skoro ustawodawca polski w ustawie o VAT nie określił metod i kryteriów podziału między czynnościami podlegającymi VAT i czynnościami będącymi poza zakresem VAT to fakt ten nie może powodować, że w takiej sytuacji zostanie podatnikowi przyznane pełne prawo do odliczenia VAT również w odniesieniu do tej części, która związana jest z czynnościami będącymi poza systemem VAT. Taka wykładnia jest sprzeczna z treścią art. 168 dyrektywy 112 oraz zasadą neutralności VAT. „ 4

Geneza problemu Stąd zmiana ustawy i nowe przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2016 Projektowane zmiany w art. 86 ust. 2a-2j ustawy o VAT również nie powodują konieczności wprowadzenia przepisów przejściowych. Już bowiem w chwili obecnej podatnicy powinni dokonywać wydzielenia podatku naliczonego w odniesieniu do wykonywanej przez nich działalności pozostającej poza sferą VAT według ustalonego przez siebie klucza podziału (chyba, że dysponowali odmienną w tym zakresie interpretacją indywidualną…)”. MF, Uzasadnienie projektu ustawy z r., s. 28 5

Jak było działalność jst podlegająca VAT (DG) opodatkowanazwolniona niepodlegająca VAT (działalność inna niż DG) 6Małgorzata Sęk, VAT w JST

Kwalifikacja nabyć 1.wyłącznie do działalności opodatkowanej = pełne odliczenie 2.wyłącznie do działalności zwolnionej = brak odliczenia 3.wyłącznie do działalności nieobjętej VAT = brak odliczenia 4.jednocześnie do działalności zwolnionej i nieobjętej VAT = brak odliczenia 5.jednocześnie do działalności opodatkowanej i zwolnionej = częściowe odliczenie wg. współczynnika 6.jednocześnie do działalności opodatkowanej (DG) i nieobjętej VAT (D innej niż DG) = częściowe odliczenie wg. prewspółczynnika 7.jednocześnie do działalności opodatkowanej i zwolnionej i nieobjętej VAT (D innej niż DG) = częściowe odliczenie wg. prewspółczynnika i współczynnika 7Małgorzata Sęk, VAT w JST, r.

2 etapy: (1) prewspółczynnik (działalność mieszana I) i (2) współczynnik (działalność mieszana II) Nabycie towarów i usług Działalność podlegająca VAT (DG) Działalność opodatkowana Działalność mieszana IIDziałalność zwolnionaDziałalność mieszana I Działalność opodatkowana Działalność mieszana IIDziałalność zwolniona Działalność niepodlegająca VAT (inna niż DG) 8Małgorzata Sęk, VAT w JST (1) (2)

I etap: prewspółczynnik VAT z tytułu nabycia towarów i usług związany z działalnością podlegająca VAT (DG) związany z działalnością mieszaną I związany z działalnością niepodlegająca VAT (inną niż DG) % 9Małgorzata Sęk, VAT w JST

II etap: współczynnik VAT związany z działalnością podlegającą VAT (DG) % VAT związanego z działalnością mieszaną I wg. prewspółczynnika przypisany działalności podlegającej VAT (DG) związany z działalnością opodatkowaną związany z działalnością mieszaną II związany z działalnością zwolnioną % 10Małgorzata Sęk, VAT w JST

2 etapy: Nabycie towarów i usług jednocześnie do działalności: 1. opodatkowanej i 2. zwolnionej i 3. niepodlegającej VAT (innej niż DG) Działalność mieszana I: 1. podlegająca VAT (DG) i 2. niepodlegająca VAT (inna niż DG) Działalność mieszana II: 1. opodatkowana i 2. zwolniona (1) Prewspółczynnik = 50% (2) współczynnik = 60% 1000 zł VAT Do odliczenia 1000 zł x 50% = 500 zł Do odliczenia 500 zł x 60% = 300 zł [wcześniej 1000 zł x 60% = 600 zł] 11Małgorzata Sęk, VAT w JST

2 etapy: zł VAT do odliczenia zł VAT do odliczenia zł VAT (1) Prewspółczynnik = 50% (2) współczynnik = 60% 12Małgorzata Sęk, VAT w JST

Podsumowanie 13 Konsekwencja Istotnie niższe odliczenie VAT Liczenie prewspółczynnika a centralizacja VAT w JST Metoda z rozporządzenia czy inna / kompilacja innych? Prewspółczynnik indywidualny czy globalny?

Jeden czy wiele prewspółczynników? Indywidualny 100% 50% 0% Globalny 50%

Jeden czy wiele prewspółczynników? NaliczonyOdliczony I IIIII IndywidualnyGlobalny 15 33, , ,3 16,

Podsumowanie 16 Każda metoda dobra, o ile: -najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności -obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na inne cele niż działalność gospodarcza