KONGRES WIEDEŃSKI IX 1814 - VI 1815 Decyzje kongresu wiedeńskiego „Święte przymierze i jego funkcjonowanie

CEL KONGRESU – ustalenie nowego ładu politycznego po pokonaniu Napoleona Bonaparte

NAJWAŻNIEJSI UCZESTNICY KONGRESU ROSJA AUSTRIA Cesarz Franciszek I Habsburg Car Aleksander I Karl Nesselrode minister spraw zagranicznych Klemens Metternich minister spraw zagranicznych Zwolennik restauracji i legitymizmu, nie chce powrotu do granic ustalonych w wyniku trzeciego rozbioru Polski, podkreśla swoją rolę w pokonaniu Napoleona, proponuje utworzenie Królestwa Polskiego z ziem byłego Księstwa Warszawskiego. Jest zwolennikiem uporządkowania sytuacji w Europie w oparciu o zasady legitymizmu, restauracji i rów­nowagi. Chce, aby Austria przewodniczyła Związkowi Niemieckiemu, ponadto żąda Lombardii, Wenecji, Dalmacji, a także broni stanowiska ministra Talleyranda.

NAJWAŻNIEJSI UCZESTNICY KONGRESU ANGLIA PRUSY Karl Hardenberg minister spraw zagranicznych Arthur Wellington król Fryderyk Wilhelm III Robert Castleragh minister spraw zagranicznych Jest przeciwny dążeniom Rosji w sprawie Księstwa Warszawskiego. Postuluje powrót do granic po trzecim rozbiorze, powołując się przy tym na ścisłe przestrzeganie zasady restauracji. Zabiega o korzyści dla Prus: żąda części terytorium byłego Księstwa Warszawskiego, Saksonii, Nadrenii, Westfalii, podkreśla rolę Prus w pokonaniu Napoleona (szczególnie w ostatniej bitwie pod Waterloo). Przeciwnik dążeń cara Aleksandra I, propaguje ideę równowagi europejskiej, w sprawie polskiej proponuje powrót do granic z 1791 r., chce uzyskać kolonie dla Wielkiej Brytanii, sprzeciwia się zbytniemu osłabieniu Francji.  

NAJWAŻNIEJSI UCZESTNICY KONGRESU FRANCJA Wyraźnie oddziela Francję sprzed rewolucji od Francji doby rewolucji i Napoleona, kładzie nacisk na przestrzeganie zasady legitymizmu i restauracji, nie chce dopuścić do narzucenia Francji kontrybucji i powrotu jej granic z 1790 r. Charles Maurice Talleyrand minister spraw zagranicznych

ZASADY PODEJMOWANIA DECYZJI Zasada legitymizmu Monarcha nie może być pozbawiony władzy przez swoich poddanych, gdyż posiada ją z woli Boga Zasada restauracji wszyscy władcy, którzy utracili tron na skutek rewolucji lub wojen napoleońskich, winni go odzyskać Przywrócenie sytuacji terytorialnej i ustrojowej sprzed 1789 r. poprzez ponowne przywrócenie systemu rządów absolutnych Ludwik XVIII legitymistyczny król Francji

ZASADY PODEJMOWANIA DECYZJI Zasada równowagi europejskiej Żadne z państw nie powinno uzyskać hegemonii na kontynencie europejskim

ZMIANY TERYTORIALNE Francję cofnięto do granic sprzed 1790 r. , powrót na tron Burbonów w osobie Ludwika XVIII , zwrot dzieł sztuki, zapłacenie kontrybucji

ZMIANY TERYTORIALNE Wielka Brytania otrzymała nowe kolonie: Maltę, Cejlon, Wyspy Jońskie, co wzmocniło jej panowanie na morzach.

ZMIANY TERYTORIALNE sprawa niemiecka – utrzymano podział Niemiec utworzono Związek Niemiecki składający się z 34 państw i czterech wolnych miast pod panowaniem Austrii. Wzrosła rola Prus które oprócz ziem polskich otrzymały 2/3 terytorium Saksonii, Pomorze Szwedzkie, ziemie w Nadrenii i Westfalii oraz Gdańsk. .

Austria otrzymała Salzburg, Lombardię, Wenecję, Dalmację. ZMIANY TERYTORIALNE Austria otrzymała Salzburg, Lombardię, Wenecję, Dalmację.

ZMIANY TERYTORIALNE sprawa włoska – utrzymano rozbicie polityczne Włoch, przywrócono całe Państwo Kościelne papieżowi. Neapol i Sycylia wróciły pod berło Burbonów, tworząc Królestwo Obojga Sycylii. Dynastia Habsburgów dzierżyła władzę w księstwach Modeny, Parmy i Toskanii.

ZMIANY TERYTORIALNE Połączono Norwegię ze Szwecją. Połączono Holandię z Belgią jako Królestwo Niderlandzkie. Zagwarantowano neutralność Związku Szwajcarskiego. Rosja otrzymała Finlandię i Besarabię.

DECYZJE KONGRESU WIEDEŃSKIEGO W SPRAWIE POLSKIEJ Rosja – otrzymała większość Księstwa Warszawskiego z Warszawą utworzenie Królestwa Polskiego związanego z Rosją unią personalną możliwość rozszerzenia jego granic o tereny Wielkiego Księstwa Litewskiego, Podola i Wołynia Prusy: otrzymały departamenty poznański, bydgoski i część kaliskiego- autonomiczne Wielkie Księstwo Poznańskie wcieliły Gdańsk i Toruń Austria: Część Galicji wschodniej (obwód tarnopolski) – utraconą na rzecz Rosji w 1809 Część Galicji zachodniej (okręg wielicki i Pogórze) Kraków z okręgiem ogłoszono Wolnym Miastem pod kontrolą 3 zaborców całej ludności polskiej obiecano: * poszanowanie autonomii przez państwa zaborcze * swobodę komunikacji i handlu na wszystkich obszarach dawnej Rzeczpospolitej

Decyzje dotyczące protokołu dyplomatycznego 8 lutego 1815 r. uchwalono deklarację o zniesieniu handlu niewolnikami. Opracowano regulamin dyplomatyczny, który po zmianach dokonanych w 1818 r. obowiązywał do XX w. 20 listopada 1815 r. ogłoszono akt wieczystej neutralności Szwajcarii (zabroniono jej też wystawiania najemników, dopuszczając jedynie służbę w Gwardii Papieskiej).

ŚWIĘTE PRZYMIERZE 26 IX 1815 Aleksander I Romanow, Franciszek I Habsburg, Fryderyk Wilhelm III

JAKI BYŁ DEKLAROWANY CEL ŚWIETEGO PRZYMIERZA W imię Przenajświętszej i Nierozdzielnej Trójcy! Pod wpływem wielkich wydarzeń lat ostatnich, a zwłaszcza pod wpływem dobrodziejstw wyświadczonych przez Opatrzność Boską tym państwom, które z ufnością nadzieje swe jedynie w niej pokładały, doszli ich Cesarskie i Królewskie Mości: Cesarz Austrii, Król Pruski i Cesarz Rosji, do przekonania o konieczności oparcia stosunków wzajemnych na wzniosłych prawdach, które głosi nauka Boskiego Zbawiciela. Oświadczają tedy uroczyście, że celem niniejszego aktu jest obwieszczenie całemu światu, iż odtąd, zarówno wewnątrz ich państw własnych, jak i w stosunku do państw obcych, drogowskazem dla ich postępowania będą przepisy tej świętej wiary, zasady sprawiedliwości, miłości i zgody, które nie będąc zgoła przeznaczone jedynie dla życia prywatnego, muszą również kierować postanowieniami książąt panujących jako jedyny środek utrwalenia ludzkich urządzeń i naprawy ich niedoskonałości.

A W PRAKTYCE W praktyce cel ten przekładał się na obronę legitymizmu i dążenie do równowagi sił pomiędzy mocarstwami. W 1820, obradujący w Opawie, II kongres Świętego Przymierza zobowiązał uczestników do zwalczania dążenia do reform konstytucyjnych w swych krajach. W 1821 kongres w Lublanie upoważnił Austrię do obalenia rządu liberalnego w Neapolu. Kongres w Weronie, w następnym roku uchwalił interwencję Francji w Hiszpanii, na rzecz przywrócenia absolutyzmu Epizod interwencji francuskiej w Hiszpanii w 1823, obraz pędzla Hippolyte Lecomte