Grafika w LaTeX'u Wojciech Czarnecki Wojciech Migas Agata Pysz Anna Sechman Bartłomiej Urbaniec Mateusz Wiencek

Plan prezentacji: ● Wstęp - przypomnienie co to jest LaTeX ● Edytory LaTeX'a ● Grafika w LaTeX'u ● Trochę o formatach graficznych ● Pakiet graphicx ● Pakiet PSTricks ● Pakiet Metapost ● Przegląd pozostałych pakietów

LaTeX LaTeX (wymowa: "Latech", "Lay-tech") to zestaw makr wymyślonych przez Leslie Lamport'a stanowiących nadbudowę nad systemem składu TeX, języka służącego do składania tekstu wymyślonego przez Don'a Knuth'a. Jego celem jest umożliwienie stworzenia profesjonalnie wyglądającego oraz poprawnie złożonego dokumentu, szczególnie jeżeli zawiera matematyczne formuły.

LaTeX Tworzenie w systemie LaTeX ma swoje minusy w porównaniu z programami typu WYSIWYG (What You See Is What You Get ) czyli Openoffice.org Writer lub Microsoft Word: ● nie widzisz natychmiast końcowych zmian. ● musisz poznać niezbędne polecenia LATEX'a. ● czasami ciężko uzyskać efekt, jaki byśmy chcieli. Z drugiej strony taki język znaczników posiada także zalety: ● dokument wygląda profesjonalnie, warstwy, czcionki, tabele tworzą spójną całość. ● w łatwy sposób można tworzyć matematyczne formuły. ● nie jest trudne wygenerowanie indeksów, przypisów, referencji. ● zachęca do tworzenia poprawnych pod względem struktury dokumentów. ● jest dostępny na wiele systemów operacyjnych (w tym Windows, Mac OS, Linux, Unix). Dokument LATEX'a jest normalnym plikiem tekstowym, który przechowuje zawartość dokumentu z dodatkowymi znacznikami. Kiedy plik źródłowy zostanie przetworzony LATEX'em otrzymamy plik dvi (device-independent), który potem może zostać przekonwertowany do finalnego formatu np. PDF lub Postscript.

Edytory LaTeX'a - WINDOWS LaTeX Editor (LEd) – zaawansowany, specjalizowany i darmowy edytor tekstu dla sytemów Microsoft Windows. Najważniejsze cechy LEd-a: ● niewielkie wymagania sprzętowe, możliwość uruchamiania na komputerach z Windows 95, jednocześnie zachowana pełna zgodność z najnowszymi systemami Microsoft – np. obsługa stylów Windows XP ● rozbudowane i wygodne sprawdzanie pisowni, jednocześnie dla wielu języków i typów słowników ● dostępne słowniki wyrazów bliskoznacznych ● wbudowana przeglądarka DVI z inverse i forward search ● zarządzanie projektami, grupowanie projektów ● zawijanie linii i zwijanie fragmentów dokumentu ● podświetlanie składni wielu typów plików ● podpowiedzi do ponad 2200 poleceń LaTeX-a ● uzupełnianie kodu

Edytory LaTeX'a - WINDOWS

Edytory LaTeX'a - LINUX Kile jest zintegrowanym pod Linuksa środowiskiem makr LaTeX dla graficznego środowiska systemu Linux zwanego KDE. Kile daje możliwość szybkiego, łatwego i bezpośredniego składania tekstu z wszelkimi zaletami edytora pracującego w środowisku graficznym. Kile działa zarówno dobrze pod KDE jak i GNOME. Program na licencji GNU. Główne zalety: ● Kompilacja, konwersja i podgląd dokumentu tylko w jednym kliknięciu. ● Szybki podgląd, podgląd zaznaczonej części dokumentu. ● Automatyczne dopełnianie poleceń (La)TeX-a ● Wzorce i kreatory znacznie ułatwiają tworzenie nowego dokumentu. ● Łatwe dodawanie wielu standardowych tagów i symboli. ● Przeglądarka DVI. ● Automatyczne tworzenie listy rozdziałów upraszcza przemieszczenie się między nimi. ● Łączenie dokumentów w projekt.

Edytory LaTeX'a - LINUX

Grafika w LaTeX'u System LATEX nie był nigdy pomyślany jako program w którym tworzy się grafikę. W czasach kiedy powstawał nie znane były jeszcze powszechnie używane dziś formaty graficzne (PostScript, GIF, JPEG). Dostępny w otoczeniu picture zestaw poleceń (\line, \vector, \circle,... \box, \oval) pozwalał jedynie na rysowanie linii prostych (o ograniczonych nachyleniach), wektorów, okręgów (o średnicach ograniczonych do ok. 40pt), kół, prostokątów i prostokątów o zaokrąglonych rogach.

Włączanie grafik przygotowanych przez inny program Problem włączania grafiki został rozwiązany poprzez wbudowanie przez Donalda Knuth'a polecenia \special w systemie TeX. Działanie tego polecenia jest takie, że wstawia do pliku dvi swój argument. Może on być, na przykład, nazwą pliku zawierającego pewien rysunek. Zatem ciężar włączania grafik został z programu TEX przerzucony na programy interpretujące plik.dvi. Działanie takie ma jedną wadę: dokładna składnia argumentów polecenia \special zależy od używanego przez nas programu do oglądania plików dvi. Ponieważ pliki dvi są często konwertowane do Poscriptu, najlepszym rozwiązaniem jest używanie grafiki w tym formacie, a dokładniej Encapsulated Poscript (EPS), który jest częścią języka Poscript do opisu grafiki.

Format EPS Programy graficzne takie jak Macromedia Freehand, Adobe Illustrator, CorelDRAW i inne potrafią eksportować swoje grafiki do formatu EPS (Encapsulated PostScript). Popularność formatu EPS bierze się z bardzo dobrej dokumentacji, postać pliku jest praktycznie całkowicie tekstowa, umożliwia mieszanie obiektów wektorowych i bitmapowych, jest stosunkowo niezależny od sprzętu i oprogramowania. Jako język programowania (PostScript) -- ma duże możliwości. Obsługuje grafiki czarno-białe, w odcieniach szarości, RGB i CMYK.

Format EPS Format EPS (Encapsulated PostScript) ma szereg zalet: ● Wiele programów pozwala tworzyć grafiki wektorowe i zapisywać je jako pliki EPS. ● Włączane obiekty graficzne mogą być kolorowe. ● Obiekty można łatwo skalować i obracać, przy czym uzyskany efekt będzie bardzo różny w zależności od sposobu przygotowania obiektu graficznego: obiekty rastrowe skalują się bardzo źle, obiekty wektorowe skalują się bardzo dobrze. ● Każdy bitowy (rastrowy) plik graficzny może być do tego formatu przekształcony. Wadą używania grafik w postaci EPS jest konieczność wydruku na drukarce PostScriptowej (albo korzystanie ze specjalnych programów, które przekształcają PostScript do postaci zrozumiałej przez drukarkę. Kolejną wadą jest bardzo duża objętość plików EPS.

Pakiet Graphicx – importowanie grafiki ● Aby zaimportować pakiet graphicx piszemy \usepackage{graphicx} ● Do importowania grafiki słuzy komenda \includegraphics[parametry key = value]{nazwa pliku}

Komenda includegraphics - parametry ● Scale – parametr mówi w jakich proporcjach ma być przeskalowany obiekt ● Width i height – parametry określają wysokość i szerokość obrazka ● Angle – parametr określa kąt obrotu obrazka ● Origin – parametr określa współrzędne punktu wokół którego obracany jest obiekt

Komenda includegraphics – parametry c.d ● Viewport – parametr określa która częśc obrazka ma być widoczna, podajemy współrzędne prawego dolnego i lewego górnego rogu ● Trim – wartość tego parametru to cztery liczby mówiące ile obrazek ma być obcięty z lewej strony, z dołu, z góry i z prawej strony. ● Clip – parametr żądający aby wszystko co wystaje poza wymiary obiektu było obcinane

Komenda includegraphics - przykłady Zapraszam do obejrzenia kilku przykładów działania komendy includegraphics.

Inne sposoby przetwarzania obiektów ● \reflectbox{obiekt} – efekt lustrzanego odbicia ● \scalebox{szerokość}[wysokość]{obiekt} – skalowanie obietów ● \rotatebox{kąt}{obiekt} – obracanie obiektów ● \resizebox{szerokość}{wysokość}{obiekt} – zmiana wymiarów

Inne sposoby przetwarzania obiektów - przykłady Teraz kilka przykładów przetwarzania obiektów z wykorzystaniem wcześniej wymienionych komend.

PSTricks Pakiet PSTricks służy do generowania różnego rodzaju wykresów i ilustracji używając uniwersalnego języka opisu strony – PostScript'a Aby tego dokonać musimy do naszego dokumentu dołączyć ów pakiet Komenda: \usepackage(pstricks)

Dodatkowe pakiety z serii PSTricks Oprócz głównego pakiety pstricks, mamy jeszcze wiele dodatkowych które umożliwiają nam tworzenie ilustracji np: pst-circ – tworzenie schematów obwodów pst-fill - „wypełnanie” figur pst-light3d – trójwymiarowe światło pst-pdf – eksportowanie do pdf'a

Gdzie szukać informacji? Spis wszystkich możliwości pakietu oraz dokładny opis funkcji znajdziemy na stronie:

Czas na przykłady Teraz czas na kilka przykładów które zobrazują możliwości omawianego pakietu

MetaPost METAPOST to język programowania służący do tworzenia rysunków wektorowych, posiadający rozbudowany zestaw poleceń i kompilator. Powstał on w sierpniu 1990 roku, a jego twórcą jest John Hobby. METAPOST to system o strukturze podobnej do systemu METAFONT, którego autorem jest Donald E. Knuth. Główną różnicą między tymi systemami jest rodzaj generowanego pliku wyjściowego. METAFONT tworzy mapę bitową, natomiast METAPOST generuje plik PostScript-owy, który w prosty sposób moż być dołączony do dokumentów LaTeX-owych.

Możliwości i programy Zgodnie z opsiem na stronie możliwości są ograniczone tylko nasza pomysłowością :) Prgoramy: ● METAGRAF ● 3DLDF ● Finomoton ● gnuplot

Podstawowe polecenie ● beginfig(nazwa); polecenia...; endfig; ● pair A,B,C; A=(0,0); B=(1,0); C=(1,1); ● draw A -- B.. C – cycle; ● draw p scalled s; ● label.top(”tekst”,A) ; ● drawarrow A..B; Poleceń są setki. Na stronie

Pakiety Pakiety wspomoagające obsługę MetaPost w LaTeX'u: ● emp ● mfpic ● mflogo

Przykłady Teraz spróbujemy pokazać co można wyczarować w MetaPost

Przegląd pozostałych pakietów ● LateX posiada trudną do oszacowania ilość pakietów ● Postaramy się opowiedzieć o kilku z nich

PSfrag ● Służy do zamian ciągu znaków w pliku eps. Przydatne np. Przy wklejaniu wykresów do Latexa. ● Wygodna funkcja ponieważ w niektórych programach ciężko jest wygenerować nietypowe znaki.

Psfrag cd.. ● Package psfrag ● Psfragscanon umieszczamy przed włączeniem grafiki ● Psfragscanoff wyłączamy ● psfrag{tekst w eps}{tekst który chcemy wstawić}

Wrapfig ● W Latexu rysunki są wstawiane tak, że tekst znajduje się pod i nad nimi. ● Jeśli chcemy aby tekst „opływał” rysunek musimy użyć pakietu wrapfig ● Należy samemu pamiętać o tym żeby tekst był dostatecznie długi

Wrapfig cd.. ● Package wrapfig ● \begin{wrapfigure}{z ktorej strony ma byc obrazek}[margines]{szerokosc} ● Grafika ● \end{wrapfigure} ● Tekst który ma opływać

Podsumowanie ● To raczej wojtka – nie wiem co napisał we wstepie