Wskazania i przeciwwskazania do ekstrakcji zębów Powikłania po ekstrakcjach lek. dent. Maciej Stępczyński
Wskazania do ekstrakcji zęba Choroby tkanek zęba Choroby przyzębia Ostre i przewlekłe zębopochodne zakażenia bakteryjne kości, tkanek miękkich twarzy i zatok szczękowych Urazy zębów i kości Wady rozwojowe zębów, jamy ustnej i twarzy Zębopochodne zakażenia odogniskowe w chorobach układowych i narządowych Wskazania doraźne Wskazania z przyczyn jatrogennych
Choroby tkanek zęba Choroby przyzębia zęby i korzenie ze zniszczeniem tkanek twardych nie nadające się do leczenia martwica i zgorzel miazgi zębów przy braku możliwości leczenia ropne zapalenie miazgi zębów wielokorzeniowych oraz jednokorzeniowych przy niemożliwości udrożnienia kanałów oraz każdy taki ząb u chorych ze schorzeniami ogólnymi obniżającymi odporność organizmu zęby mleczne przetrwałe utrudniające wyżynanie się zębów stałych zęby mleczne z miazgą zgorzelinową Choroby przyzębia ostre i przewlekłe zapalenie ozębnej zębów wielokorzeniowych ziarniniaki i torbiele przy zębach jednokorzeniowych przekraczające 1/3 długości korzenia mierzoną od jego szczytu rozchwianie zębów III stopnia nawrotowe ropnie przyzębne
Ostre i przewlekłe zębopochodne zakażenia bakteryjne kości, tkanek miękkich twarzy i zatok szczękowych - zęby jednokorzeniowe nie nadające się do leczenia - wszystkie zęby wielokorzeniowe Usunięcie zęba będącego przyczyną zębopochodnych zakażeń bakter. powinno być wykonane jak najwcześniej zależnie od stanu chorego: - naciek zapalny – ząb jednokorzeniowy – otwarcie komory - ząb wielokorzeniowy – ekstrakcja zęba - ropień przyzębny – ekstrakcja zęba przyczynowego - ropień – wewnątrzustny – ekstrakcja zęba 2-3 dni po nacięciu ropnia - zewnątrzustny – ekstrakcja zęba po zmniejszeniu się szczękościsku - ropowica i ostre zap. kości - ekstrakcja zęba po ustaniu ostrych objawów zap. - otwarcie zębów jednokorzeniowych
Urazy zębów i kości złamanie korony zęba uniemożliwiające odbudowę protetyczną złamania korzeni zębów jednokorzeniowych: - skośne - podłużne - przekraczające 1/3 długości korzenia z przemieszczeniem odłamów złamanie zęba wielokorzeniowego zwichnięcie zęba ze zniszczeniem przyzębia zwichnięte i złamane zęby mleczne (zależnie od wieku dziecka) zęby ze zgorzelą miazgi tkwiące w szparze złamania kości szczękowych nieprzydatne do unieruchomienia odłamów lub będące przyczyną zakażenia kości zęby zdrowe utrudniające zrost odłamów kości szczękowych
Wady rozwojowe zębów, jamy ustnej i twarzy nieprawidłowo zbudowane zęby stałe ze względów estetycznych nieprawidłowo położone lub zbudowane zęby ze wskazań ortodontycznych, protetycznych i estetycznych wady budowy anatomicznej korzeni zębów uniemożliwiające leczenie endodontyczne zęby noworodkowe powikłane zęby zatrzymane zęby mądrości z utrudnionym wyżynaniem zęby w rozszczepach podniebienia pierwotnego i wtórnego i następowych zniekształceniach szczęk zęby zdrowe ze wskazań chirurgicznych przed zabiegami ortognatycznymi zęby zdrowe w ekstrakcjach regulacyjnych ze wskazań ortodontycznych
Zębopochodne zakażenia odogniskowe w chorobach układowych i narządowych choroba reumatyczna zapalenie wsierdzia i mięśnia sercowego zapalenie kłębuszkowe nerek zapalenie nerwu wzrokowego i tkanek gałki ocznej choroby układu krwiotwórczego i niektóre skazy krwotoczne choroby alergiczne choroby skóry niektóre choroby OUN i nerwów obwodowych choroby o niewyjaśnionej etiologii z podejrzeniem o pochodzenie z autoagresji
Wskazania z przyczyn jatrogennych Wskazania doraźne choroby zębów i przyzębia u obłożnie chorych, chorych psychicznie i z niedorozwojem umysłowym przy braku możliwości leczenia zachowaw. zęby z chorobami tkanek twardych i przyzębia z pola napromieniowania przed radioterapią Wskazania z przyczyn jatrogennych zęby z przebitym dnem komory lub ścianą korzenia podczas leczenia endodontycznego przy braku możliwości leczenia zęba złamanie narzędzia w niedopełnionym kanale korzenia przy braku możliwości resekcji wierzchołka korzenia przepchnięcie cementu lub części odłamanego narzędzia poza wierzchołek korzenia z następowym odczynem zapalnym okołowierzchołkowym pozostawione korzenie po źle wykonanych ekstrakcjach
PRZECIWWSKAZANIA DO EKSTRAKCJI ZĘBÓW Przeciwwskazania do ekstrakcji zęba wynikają ze stanu miejscowego i ogólnego chorego. Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do ekstrakcji zęba jest ząb tkwiący w guzie nowotworowym lub jego sąsiedztwie. Inne przeciwwskazania mają charakter przejściowy i wymagają odroczenia zabiegu aż do poprawy stanu miejscowego lub ogólnego chorego.
Przeciwwskazania wynikające ze stanu miejscowego zdrowia pacjenta szczękościsk III stopnia wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej zęby w napromieniowanych tkankach Przeciwwsk. wynikające ze stanu ogólnego pacjenta choroby krwi i skazy krwotoczne – schorzenia układu czerwono- i białokrwinkowego, układu krzepnięcia i fibrynolizy: -ostra białaczka szpikowa i limfatyczna – możliwość przeoczenia objawów - przewlekła białaczka i agranulocytoza – przygotowanie do zabiegu przez hematologa - skazy płytkowe i naczyniowe – odroczenie przy poziomie płytek poniżej 50 000/mm - hemofilia A – zabiegi przeprowadzane w warunkach szpitalnych
choroby serca i naczyń leczone lekami przeciwkrzepliwymi – osiągnięcie 60-70% wskaźnika protrombinowego przez odstawienie leków lub zmniejszenie ich dawek choroby serca i naczyń w okresie niewydolności krążenia przebyty zawał mięśnia sercowego nie wyrównane nadciśnienie tętnicze - max. 160/95 nie wyrównana cukrzyca – osłona antybiotykowa, zaopatrzenie rany poekstrakcyjnej choroby wątroby choroby nerek – zapalenie, ostra niewydolność padaczka nieleczona niedorozwój umysłowy, choroby psychiczne ostre choroby zakaźne miesiączka – zaopatrzenie rany poekstrakcyjnej ciąża – okres do 3. miesiąca i od 7-9 miesiąca ciąży
POWIKŁANIA PO EKSTRAKCJACH ZĘBÓW Ból poekstrakcyjny (dolor post extraxtionem) Leczenie polega na wyrównaniu brzegów kostnych zębodołu
Szczękościsk (trismus) Może wystąpić po ekstrakcjach zębów trzonowych górnych i dolnych, które sąsiadują z mięśniami żującymi unoszącymi żuchwę (mięsień żwacz, mięśnie skrzydłowe). Odruchowy przykurcz mięśni lub ich zakażenie bakteryjne. Leczenie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, mechanoterapia, laser biostymulacyjny, znieczulenie metodą Berchera. Nie leczony może spowodować przykurcz żuchwy wymagający leczenia operacyjnego.
Pusty zębodół (alveolitis sicca) Ropne zapalenie zębodołu (alveolitis purulenta) brak skrzepu krwi w zębodole zaopatrzenie rany – płukanie 0,02 % roztworem CHX - Nipas + żel Lignokainowy lub Solcoseryl Do ustąpienia objawów.
Powikłania bakteryjne Ich występowanie jest zależne od stanu organizmu, przestrzegania zasad aseptyki oraz techniki ekstrakcji. Naciek zapalny, ropień w bezpośrednim sąsiedztwie zębodołu lub tkankach okolicznych, ropowica, zapalenie kości, posocznica.
Krwawienie po ekstrakcji zęba (sanguinatio post extractionem dentis) Przyczyny miejscowe: - uszkodzenie śluzówki lub naczyń krwionośnych podczas zabiegu - pozostawiona ziarnina w zębodole - krwawienie atoniczne Przyczyny ogólne: - zaburzenia układu hemostazy - niedokrwistość - nadciśnienie - miażdżyca - cukrzyca - choroby wątroby - u kobiet w okresie miesiączki
Krwawienie wczesne – do 24 godzin późne – 5-6 doba Leczenie: - miejscowe – ucisk tamponem - żylne i tętnicze z tkanek miękkich – podwiązanie/podkucie naczynia - z kości – zmiażdżenie kości, wosk chirurgiczny
Odpowiednie ustalenie wskazań i przeciwwskazań, przestrzeganie zasad aseptyki w zakażonym środowisku jamy ustnej, umiejętność prawidłowego wykonania zabiegu i właściwe zaopatrzenie rany poekstrakcyjnej zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań po ekstrakcjach zębów