Co to jest salezjańska duchowość młodzieżowa? „duchowość” - oznacza życie i działanie człowieka według Ducha Świętego, czyli według Ducha Jezusa Chrystusa, albo też oznacza przeżywanie codzienności w świetle misterium paschalnego Jezusa Chrystusa. Źródłem duchowości jest rozwijana zażyłość z Jezusem Chrystusem w Duchu Świętym i „żywe uczestnictwo w Jego mocy” (JPII). Duchowość jest drogą do świętości.
Co to jest salezjańska duchowość młodzieżowa? Przymiotnik „młodzieżowa” oznacza, iż chodzi o doświadczenie Ducha Świętego w życiu ludzi młodych. Uwzględnia ono etapy rozwoju młodego człowieka, jego sytuacje życiowe, wyzwania i zamysły Boże wobec niego. Termin: młodzież używa się powszechnie do osób z przedziału wiekowego od 12-go do mniej więcej 25-go roku życia.
Co to jest salezjańska duchowość młodzieżowa? Przymiotnik „salezjańska” oznacza, iż odwołuje się ona do sposobu życia w Duchu Świętym wypracowanym w środowisku oratoryjnym księdza Bosko i Marii Dominiki Mazzarello. Ksiądz Bosko jest nazywany „mistrzem duchowości młodzieżowej” i inicjatorem oryginalnej i „realistycznej pedagogii świętości” (JP II).
Okres religijności młodzieńczej jest nazywany okresem „burz i namiętności”, „młodocianego przebudzenia”, „uaktywnienia potencjału drzemiącego w człowieku”. Rozwój religijny w tym okresie dokonuje się gwałtownie, skokowo. Św. Jan Bosko nazywał ten okres „najtrudniejszym, ale i najpiękniejszym czasem życia człowieka”; „ukrytym skarbem”, etapem najbardziej znaczącym dla osoby ludzkiej. W tym okresie człowiek podejmuje zasadnicze wybory i decyzje, które mają znaczenie na całe życie. Są to wybory związane z obraniem drogi powołania, stylu życia, opowiedzeniem się za wartościami, ukształtowaniem zasadniczych odniesień i postaw.
Człowiek młody wchodząc w dorosłe życie szuka odpowiedzi na wiele nurtujących go pytań (o sens Istnienia, czy Bóg istnieje? Dlaczego cierpienie i zło w świecie? Jak osiągnąć doskonałość itd.). Każdy staje wobec tych pytań. Odpowiedzi na nie stanowią fundament na którym buduje się wizję przyszłości. Współczesna kultura często sugeruje błędne odpowiedzi na zasadnicze pytania ludzi młodych. We współczesnej „kulturze medialnej” (zwanej również „kulturą upozorowania”, „wymazywania znaczeń”) następuje rozbudzanie wielu drugorzędnych potrzeb, dla lepszej sprzedaży wyprodukowanych rzeczy. Ks. Bosko i Maria Dominika Mazzarello całe swoje życie poświęcili na to, aby odnaleźć konkretne i właściwe odpowiedzi na nurtujące ludzi młodych pytania ich czasów. Ci święci Wychowawcy, autentyczni przyjaciele ludzi młodych stanowią wielki dar Boga dla młodych pokoleń.
Ks. Bosko i Maria Dominika Mazzarello w orędziu Jezusa Chrystusa, Boga i Doskonałego Człowieka, na kartach Dobrej Nowiny odnaleźli odpowiedź na najistotniejsze pytania ludzi młodych wszystkich czasów. Ewangelia Jezusa Chrystusa daje pełną, kompleksową odpowiedź i wizję rzeczywistości: Bóg stworzył świat z miłości; Bóg jest Ojcem i kocha każdego człowieka, pragnie pełnego szczęścia dla każdej osoby ludzkiej; w Jezusie Chrystusie wszyscy ludzie są dziećmi Bożymi, są powołani do pełnej komunii z Bogiem przez miłość.
Syntezą programu życia wytyczonego na kartach Ewangelii są „Błogosławieństwa”. Tym, który w pełni i w sposób doskonały zrealizował ten program był Jezus Chrystus, Syn Boży, który stał się Człowiekiem. «Błogosławieni ubodzy w duchu 3, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. 3 Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni. Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię. Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni. Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią. Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą. Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi. Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie. Błogosławieni jesteście, gdy [ludzie] wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was. Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie». (Mt 5, 3-12)
Ks. Bosko nieusatysfakcjonowany wzorami życia proponowanymi ludziom młodym w jego czasach podjął się próby ukazania ludziom młodym, zwłaszcza tym najbardziej ubogim i opuszczonym, stylu życia według „Błogosławieństw ewangelicznych”. Oparł się na doświadczeniu wielkich świętych, a wśród nich św. Filipa Nereusza oraz św. Franciszka Salezego. Wychowawca turyńskich sierot w swoich dziełach wychowawczych podjął współpracę z wieloma duchownymi i ludźmi świeckimi oraz samą młodzieżą, a wśród nich ze św. Marią Dominika Mazzarello, współzałożycielką Sióstr Salezjanek. Wyniesienie na ołtarze tych dwóch wielkich Świętych oraz ich wychowanków (św. Dominka Savio, bł. Laury Vicuna i innych) jest potwierdzeniem przez Kościół w sposób autorytatywny inspiracji Bożej w dziełach ks. Bosko oraz możliwości realizacji ewangelicznego programu „Błogosławieństw” przez ludzi młodych.
Chrystus wzywa, aby „narodzić się na nowo”! Jedynie Bóg może zaspokoić najgłębsze potrzeby i pragnienia człowieka. Bóg jest miłością i wychodzi do człowieka z darem miłości. Chrystus Pan w dialogu z Nikodemem wskazuje, iż aby przyjąć w pełni miłość Boga trzeba „narodzić się na nowo” z Ducha Świętego (J 3,3nn). „Jezus odpowiedział: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do królestwa Bożego. To, co się z ciała narodziło, jest ciałem, a to, co się z Ducha narodziło, jest duchem” (J 3,3nn). Pan Jezus wyjaśnia, iż „nowe narodzenie” nie dotyczy wymiaru fizycznego, ale zmiany mentalności i przemiany serca (J 3, 15nn). Dialog Chrystusa z Nikodemem wskazuje początek drogi duchowej każdego chrześcijanina.
1. Duchowość przeżywana w codzienności 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne
Salezjańska Duchowość Młodz. Przyjaźń z J. Chrystusem Udział w życiu wspl. K-ła Radość życia i nadzieja Służba - powołanie Duchowość codzienności
1. Duchowość przeżywana w codzienności 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei
1.Duchowość przeżywana w codzienności Wszystkie „zdrowe” aspiracje ludzi młodych, które pojawiają się w życiu codziennym mają wartość duchową. W nich manifestuje się działanie Ducha Świętego, który realizuje zamysły zbawcze Boga Ojca Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego Ks. Bosko, jak wielu innych świętych, intuicyjnie wyczuwał obecność Boga w świecie. Był przekonany, że Bóg jest obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza człowieka młodego, w każdym momencie jego dnia i w każdym jego wydarzeniu. To doświadczenie Boga przekazywał swoim chłopcom. Wychowankowie ks. Bosko w oratorium na Valdocco i wychowanki Dominiki Mazzarello w Mornese jednoczyli się z Bogiem poprzez zwyczajne wydarzenia dnia, prace, obowiązki, zabawy i zajęcia przeżywane w radości, w entuzjazmie, wspólnej pracy i we wzajemnym wspieraniu się nabywania doskonałości.
Codzienność była uprzywilejowanym momentem odkrywania znaków obecności Boga i współdziałania z Nim. Na korytarzach oratorium na Valdocco widniały napisy: „Bóg cię widzi!” Przypominały one o bliskości Boga. „Bądźmy wierni w rzeczach łatwych, - powtarzał ks. Bosko - ale czyńmy to z wytrwałością”. Młody człowiek odkrywając i angażując cały swój potencjał zdolności i talentów, jakim obdarza go Bóg, w życie duchowe stopniowo przyjmuje działanie Ducha Bożego. Punktem docelowym całego rozwoju młodego człowieka jest Chrystus, „Człowiek doskonały”.
1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość Święty Wychowawca często powtarzał swoich chłopcom: „pomóżcie mi zbawić wasze dusze!”. Wyrazem tej współpracy miało być manifestowanie przez wychowanków żywej wiary, nadziei i miłości. Do chłopca Severino pisał: „Odwagi, mój drogi synu, bądź mocny w wierze, wzrastaj każdego dnia w świętej bojaźni Bożej…”. Innym razem napisał: „To wiara mówi nam, iż w niebie będziemy kosztować życia nieskończenie lepszego, niż tu na ziemi”. „Wiara zaś jest poręką tych dóbr – czytamy w Liście do Hebrajczyków - których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy” (11,1). Ks. Bosko zachęcał swoich chłopców do całkowitego zdania się na Boga i złożenia pełnej ufności w Nim: „Odwagi – pisał do młodziutkiego Ruffino – złóż całą twoją ufność w Panu!”
Ks. Bosko był przekonany o wyjątkowej miłości Pana Boga do ludzi młodych. Stąd też zachęcał ich do żarliwej odpowiedzi miłością na miłość: „Drodzy synowie, świadomi tego, że jesteśmy wszyscy stworzeni dla nieba, powinniśmy wszystko ukierunkować na osiągnięcie tego celu. Jednak bardziej niż pragnienie nagrody i lęk przed karą powinna pobudzać nas miłość i pragnienie współdziałania z miłością, jaką Bóg przyniósł na ziemię (…). Wy jesteście radością i miłością Boga, który was stworzył”” Żyć „łaską jedności” Św. Jan Bosko był osobą godnej podziwu harmonii i współbrzmienia natury i łaski. „Będąc w pełni człowiekiem, bogaty w cnoty swego narodu”, był jednocześnie „w pełni mężem Bożym”. Zrealizowany w swoim życiu ideał integralnej świętości uczynił celem wychowania. Zawał go w dwumianie: „Wzorowy obywatel i gorliwy chrześcijanin”
1. Duchowość przeżywana w codzienności 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne
2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei Doświadczenie bliskości Boga napełnia serca ludzi młodych radością i nadzieją Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia Bóg objawił się jako "Bóg radości" (św. F. Salezy), a Ewangelia jest "Dobrą - radosną Nowiną”. Radość jest znaczeni czymś więcej, niż chwilową emocją, jest wewnętrzną energią, która pozwala na pokonanie wielu trudności i przeszkód. Św. Paweł pisze: "Pomimo wszelkiego utrapienia napełniony jestem pocieszeniem i obfituję w radość" (2 Kor 7,4), a także nawołuje: "Radujcie się w Panu, powtarzam wam, radujcie się" (Fil 4,4). W tym sensie radość, której zaznaje chrześcijanin tu na ziemi jest zapowiedzią "pełni radości", jako daru płynącego z misterium paschalnego Jezusa Chrystusa, jest przedsmakiem tej radości i tych dóbr, które będziemy kosztowali w niebie (por. Carta d'identita', art. 33).
Ks. Bosko uznawał i eksponował pragnienie szczęścia tkwiące w sercach ludzi młodych. W Oratorium na Valdocco zwykło się mówić: "świętość polega na tym, aby być radosnym" (KG 23, nr 165). Konkretnym wyrazem tej radości płynącej z głębi czystego, zakorzenionego w Bogu serca były: entuzjazm, wesołość, zabawa, świętowanie, śpiew, muzyka, zmagania sportowe, różnorodne formy aktywności, wspólnotowość. Święty jednak usilnie zabiegał o to, aby dostrzegać źródło prawdziwej radości w harmonii serca ludzkiego z wolą Bożą. Ks. Bosko w "Il Giovane Provveduto", życiorysach swoich świątobliwych wychowanków wskazywał ścisły związek życia w łasce Bożej ze szczęśliwością (por. CI, art. 33).
Duchowość młodzieżowa zainicjowana przez ksiądz Bosko charakteryzuje się: 1)Ufnością w zwycięstwo dobra. "Niech cię nic nie niepokoi!" - powtarzał ks. Bosko (MB VII, s. 524). "W każdym człowieku młodym, także tym najbardziej zaniedbanym duchowo - pisze ks. Bosko - jest miejsce otwarte na dobro; podstawowym obowiązkiem każdego wychowawcy jest szukanie tego punktu, tej wrażliwej struny serca, i wykorzystanie go dla rozwoju tej osoby" (MB V, s. 367). 2)Dostrzeżeniem i cenieniem (szanowaniem) wartości ludzkich. Ks. Bosko prowadził swoich chłopców do dostrzegania wartości obecnych w świecie w którym żyli i wystrzegania się narzekania na swoje czasy, rodziny, środowiska. Uczył ich otwartości na wszystko co było dobre, a zwłaszcza to, co służyło ich dojrzałości ludzkiej i chrześcijańskiej. 3)Wychowaniem do przeżywania zwyczajnych i prostych radości dnia codziennego. Ks. Bosko ukierunkowywał swoich wychowanków na pozytywne myślenie i nabywanie umiejętności radowania się z prozaicznych, prostych, codziennych przejawów dobra, życzliwości ludzkiej oraz łaski Bożej.
2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei Świętowanie jest wpisane w ludzka naturę. Stanowi ono przestrzeń „sacrum”. W Biblii święto jest wyjątkowym miejscem objawienie się Boga i spotkania się z Nim. Ośrodkiem wszystkich dzieł wychowawczo- apostolskich ks. Bosko jest „Oratorium świąteczne”. Jest ono symbiozą działalności wychowawczej i święta. Wychowawca turyńskich sierot zaproponował sposób przeżywania dnia świątecznego, jako punkt kulminacyjny uświęcenia człowieka i źródło jego postępu duchowego. „Oratorium świąteczne” jest kluczem do zrozumienia metody wychowawczej ks. Bosko. Święta w Oratorium na Valdocco były obchodzone z największym splendorem i rozmachem. Stanowiły one „przedsmak nieba”. Poprzedzone „święta kąpielą” były manifestacją radości paschalnej. Przedłużeniem celebracji świątecznej były inscenizacje teatralne, śpiewy, koncerty muzyczne, wspólne zabawy itd..
1. Duchowość przeżywana w codzienności 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne
3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem Młody człowiek w środowisku salezjańskim odkrywa oblicze Jezusa Chrystusa, Człowieka doskonałego, który odsłania mu ostateczny sens własnego istnienia i drogę do pełnej realizacji swojego człowieczeństwa Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza Ks. Bosko przemawiając do swoich chłopców często mówił im o Jezusie Chrystusie, Dobrym Pasterzu. Opowiadając historię swojego powołania ukazał w śnie z 9-go roku życia postać Dobrego Pasterza, który powierzył mu misję pracy z młodzieżą. Chrystus, Dobry Pasterz, który zna i otacza miłością swoje owce był zatroskany o uświęcenie chłopców (o przemianę wilków w potulne baranki) i On również był inicjatorem drogi świętości młodzieżowej. Święty zafascynowany postacią Chrystusa, który zwycięża łagodnością i darem z siebie, powtarzał chłopcom: „dla was gotów jestem oddać życie swoje”.
3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia Uprzywilejowanym instrumentem do zgłębiania tajemnicy paschalnej Jezusa Chrystusa i zamysłów Bożej miłości jest Słowo Boże. Bóg obecny w życiu ludzi młodych pragnie komunikować się z nimi poprzez swoje Słowo. Słowo Boże przyjmowane z wiarą jest dla ludzi młodych źródłem życia duchowego, pokarmem dla modlitwy i światłem w rozeznawaniu woli Bożej. Ks. Bosko, aby przybliżyć swoim chłopcom tajemnice Bożego objawienia napisał „Historię Zbawienia”, a także często opowiadał im wydarzenia biblijne, aby lepiej zrozumieli Słowo Boże, medytowali je i żyli nim.
3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Bóg jest obecny w życiu codziennym ludzi młodych. Istnieją jednak szczególne momenty, kiedy ta obecność Boga ma wyjątkowe znaczenie. Tymi momentami to liturgia i sakramenty Kościoła, które „są znakiem widzialnym niewidzialnej łaski”. W nich „ zawiera się całe duchowe dobro Kościoła, a mianowicie sam Chrystus, nasza Pascha". Dla ks. Bosko sakramenty, a wśród nich Sakrament Pojednania i Eucharystia, stanowiły kolumny wychowania chrześcijańskiego. Według niego pierwszym nauczycielem i mistrzem wychowania młodzieży jest Jezus Chrystus. Przyjaźń z Nim stanowi fundament rozwoju duchowego i wzrastania w doskonałości.
1. Duchowość przeżywana w codzienności 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne
4. Duchowość komunii ludzi wiary Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Jedną z podstawowych potrzeb ludzkich jest pragnienie zrzeszania się i życie we wspólnocie. Osobisty kontakt przyjaźni z Chrystusem Zmartwychwstałym przez Jego Ducha rzuca nowe światło na te dążenia i rodzące się relacje międzyludzkie. Duch Święty pogłębia i uświęca je nadając im nowy wymiar, wymiar duchowości komunii. Komunia z Bogiem owocuje zjednoczeniem z braćmi. Doświadczenie duchowego braterstwa we wierze przechodzi w doświadczenie wspólnoty Kościoła. Życie młodego człowieka według Ducha odsłania tajemnice Kościoła w raz z jego bogactwem i świętością, ale również z jego elementem ludzkim, niedoskonałym, a poddawanym uświęceniu.
4. 2. Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Ks. Bosko wnikliwy obserwator życia dobrze znał uwarunkowania i możliwości wieku młodzieńczego; znał psychikę, tendencje natury, oczekiwania i potrzeby ludzi młodych. W swoich dziełach wychowawczych i propozycji „realistycznej pedagogii świętości” proponował formy praktyk pobożności dostosowanych do wieku młodzieńczego. Proponował to, co istotne dla życia chrześcijańskiego: sakramenty święte, słuchanie Słowa Bożego, modlitwy proste odmawiane z gorliwością, synowskim zaufaniem i entuzjazmem, umiłowanie Matki Bożej. Unikał polecania modlitw długich, męczących, wystawiających na szwank zdrowie fizyczne czy psychiczne.
4. 3. Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Święty Wychowawca twierdził, iż „wystarczy, aby jakiś młody człowiek przekroczył próg domu salezjańskiego, a Najświętsza Maryja Panna bierze go pod swoją szczególną opiekę”. Matka Boża, która była nauczycielką i mistrzynią życia w ks. Bosko począwszy od jego młodości, jest również przewodniczką ludzi młodych na drogach ich dojrzewania ludzkiego i chrześcijańskiego. Człowiek młody potrzebuje konkretnych wzorców i ideałów oraz życzliwego wsparcia na drodze wiary, nadziei i miłości. Maryja jest fundamentalna odpowiedzią Boga na te potrzeby i oczekiwania. Ona, najdoskonalsza chrześcijanka, ikona Kocioła, Niepokalana jest również znakiem zwycięstwa nad grzechem i Szatanem.
1. Duchowość przeżywana w codzienności 2. Duchowość optymizmu i radości w nadziei 3. Duchowość przyjaźni z Chrystusem 4. Duchowość komunii ludzi wiary 5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa 1.1. Bóg obecny w życiu każdego człowieka, zwłaszcza młodego 1.2. Odpowiedź na miłość Boga przez wiarę, nadzieję i miłość 1.3. Żyć „łaską jedności” 2.1. Radość i optymizm płynące z nadziei zbawienia 2.2. Świętowanie szczytowym wyrazem radości i nadziei 3.1. Fascynacja osobą Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza 3.2. Słowo Boże światłem na drodze życia 3.3. S akramenty drogą rozwoju przyjaźni i komunii z Chrystusem Komunia i współdziałanie w uczestnictwie w misterium paschalnym Chrystusa Modlitwa prosta, ufna, szczera, synowska Maryja przewodniczką i nauczycielką na drodze jednoczenia się w wierze Życie jako powołanie Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne
5. Duchowość odpowiedzialnego zaangażowania w życie Kościoła i społeczeństwa Życie jako powołanie Ks. Bosko ukazywał ludziom młodym życie jako dar Boga i jako powołanie. To ono nadaje sens ludzkim wysiłkom, poszukiwaniom dobra, prawdy... Pragnienie Boga jest wpisane w serce człowieka i człowiek z natury swojej dąży do komunii z Bogiem odpowiadając miłością na miłość Boga. Powołanie do życia jest ukierunkowaniem całej egzystencji ludzkiej na zjednoczenie z Bogiem, „miłośnikiem życia”. Duch Święty wlewa w serce młodego człowieka miłość, która promieniuje na otoczenie i jest źródłem wszelkich posług w życiu wspólnoty Kościoła. Duchowość młodzieżowa przybiera formę duchowości odpowiedzialnej służby w Kościele.
5. 2. Specyficzne powołanie do budowy Królestwa Bożego Duch Boży, który jest niestrudzonym Budowniczym Królestwa Bożego pośród Ludu Bożego i nieustannym Inspiratorem specyficznych powołań w łonie Kościoła. On jest też Dawcą charyzmatów z nimi związanych, które budują Królestwo Boże, stanowią fundament świadectwa i posługi wśród wiernych (por. Mt 10,20; J 16,5-14). Odkrycie własnego powołania i podjęcie wyznaczonego przez Boga zadania należy do oznak autentycznej dojrzałości chrześcijanina. Ks. Bosko widział w pełnej oddania współpracy swoich wychowanków z zamysłami Bożymi i realizacji przez nich ich powołania ukoronowanie i zwieńczenie całego procesu wychowanie.
Nasz Święty Założyciel widząc główny cel ludzkich dążeń w osiągnięciu świętości miał świadomość, iż droga prowadząca do tego celu wiedze przez zaangażowanie się człowieka w działania ludzkiej społeczności, rozwój kultury, troskę o sprawiedliwość społeczną, budowanie świata bardziej ludzkiego i solidarnego Zaangażowanie w życie społeczne i polityczne