Wymagania wynikające z legislacji krajowej (normy prawne i świadectwa energetyczne) Program Operacyjny PL04 Międzynarodowa Konferencja szkoleniowa pt. „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Edward Kolbusz Departament Energii i Innowacji NFOSiGW Kraków, 30 marca 2016 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 1

Wymagania wynikające z regulacji UE „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Tematyka – plan prezentacji Wymagania wynikające z regulacji UE Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii (prawo budowlane, przepisy techniczno – budowlane, normy) Konfiguracje rozwiązań technicznych Świadectwa charakterystyki energetycznej budynku (ustawa, Krajowy plan mający na celu zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii) Przykłady certyfikacji budynków Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Zgodnie z Traktatem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej w przypadku większości dyrektyw konieczne jest przeniesienie ich postanowień do prawa krajowego, poprzez przyjęcie aktu prawa powszechnie obowiązującego (np. ustawy lub rozporządzenia), a nierzadko także podjęcie dodatkowych działań umożliwiających stosowanie postanowień UE w praktyce. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Dyrektywa 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej i zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE Dyrektywa 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (oraz rozporządzenie delegowane Komisji UE nr 244/2012 z dnia 16.01.2012 uzupełniające dyrektywę 2010/31/UE) Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promocji stosowania energii ze źródeł odnawialnych Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Ad. 1 Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej informuje, że za 40 % zużycia energii końcowej w Unii odpowiadają budynki. Dyrektywa ta zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia długoterminowej strategii, mobilizującej inwestycje w renowacje budynków mieszkalnych i użytkowych z myślą o poprawie charakterystyki energetycznej zasobów budowlanych. A Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Ad. 2 Dyrektywa 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków postawiła przed krajami członkowskimi Unii Europejskiej nowe zadanie: aby nowe budynki publiczne budowane po 2018 r., a mieszkalne po 2020 r. były budynkami o niemal zerowym zużyciu energii (art. 9 Dyrektywy). Jednocześnie stawia się wymaganie, aby budynki istniejące poddawane modernizacji (przebudowie) w znacznym zakresie były także budynkami o niemal zerowym zużyciu. energii. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Ad. 2 Zgodnie z art. 9 Dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków państwa członkowskie opracowują krajowe plany mające na celu zwiększenie liczby budynków o niemal zerowym zużyciu energii. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Wymagania wynikające z regulacji UE Ad. 3 Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009r. w sprawie promocji stosowania OZE zobowiązuje państwa członkowskie do wprowadzenia w przepisach Prawa budowlanego środki służące zwiększeniu udziału OZE w budownictwie, a także wzrost wydajności i kogeneracji oraz budynki o niskim lub zerowym zużyciu energii. Budynki publiczne nowe i istniejące poddawane generalnemu remontowi będą odgrywały rolę przykładów do naśladowania w dziedzinie wykorzystania OZE. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Prawo budowlane Obwieszczenie Marszałka Sejmu Reczypospolitej Polskiej z dnia 9 lutego 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo budowlane. Art. 5 ust. 1 mówi: Obiekty budowlane (…) należy projektować i budować w sposób określny w przepisach, w tym techniczno – budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej zapewniając : Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii ust. 1 Spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w zał. 1 do rozporządzenia PE i Rady (UE) Nr 303/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG, dotyczących : Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

oszczędności energii i izolacyjności cieplnej, „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii nośności i stateczności konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego, higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeństwa użytkowania i dostępności obiektów, ochrony przed hałasem, oszczędności energii i izolacyjności cieplnej, zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Rozporządzenie Ministra Infrastruktury 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Z punktu widzenia wymagań dotyczących oszczędności energii najważniejsze zmiany zostały opublikowane w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 5 lipca 2013 r., zmieniającym ww. Rozporządzenie i w obecnym kształcie przepisy te funkcjonują od 1 stycznia 2014 r. Niniejsze rozporządzenie nazywane jest popularnie warunkami technicznymi WT-2014. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Poziom wymagań minimalnych przedstawiony w zał. nr 2 do rozporządzenia WT – 2014 ustalono w oparciu o rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 244/2012, uzupełniające dyrektywę PE i Rady 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i ustanawiające ramy metodologii porównawczej do celów obliczania optymalnego pod względem kosztów poziomu wymagań minimalnych dotyczących charakterystyki energetycznej budynków i elementów budynków. Państwa członkowskie obliczają pod względem kosztów poziom wymagań minimalnych i przedkładają KE sprawozdania z przyjętych założeń. Poziom ten będzie wymagał weryfikacji i uaktualnienia. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Tekst jednolity w/w rozporządzenia WT – 2014 (czyli tzw. przepisy techniczno - budowlane) został opublikowany w Obwieszczeniu Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 15 lipca 2015 r. - Dz. U. z 2015 r., poz. 1422. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Między tymi dwoma podejściami istnieje istotna różnica. „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii WT-2014 określają co do zasady wymagania w zakresie oszczędności energii dla następujących rodzajów prac budowlanych : nowych budynków, które należy realizować, projektować i wykonać zgodnie z § 328, ust. 1 i 2; istniejących budynków, podlegających tzw. przebudowie, które realizować, projektować i wykonać zgodnie z § 328, ust. 1a. Między tymi dwoma podejściami istnieje istotna różnica. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. A. - nowe budynki Budynki i ich instalacje ogrzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne i c.w.u. powinny być zaprojektowane i wykonane tak, aby spełniały minimalne wymagania określone w rozporządzeniu. Dotyczy to również budynków użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, gospodarczych i magazynowych, przy czym w ich przypadku dotyczy to również instalacji oświetlenia wbudowanego. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Wymagania te (dla nowych budynków) dotyczą : „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Wymagania te (dla nowych budynków) dotyczą : maksymalnych dopuszczalnych wartości wskaźnika EP, izolacyjności cieplnej przegród, wyposażenia technicznego i maksymalnej powierzchni okien. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. A. - nowe budynki

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. A. - nowe budynki W budynkach o nowoczesnym standardzie energetycznym spełnione muszą być następujące wymagania : związane z zapewnieniem komfortu cieplnego w pomieszczeniach i ich właściwej wentylacji umożliwiającej spełnienie norm higieniczno – sanitarnych;

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii C.d.: dotyczące zapewnienia odpowiedniej ilości c.w.u. oraz jakości oświetlenia pomieszczeń; dotyczące wskaźnika rocznego zapotrzebowania konkretnego budynku mieszkalnego na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia i oświetlenia pomieszczeń oraz przygotowania c.w.u. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. A. - nowe budynki Sprawdzenie spełnienia powyższych kryteriów wymaga przeprowadzenia indywidualnych obliczeń, na wynik których mają wpływ m.in. kształt i usytuowanie budynku oraz lokalne warunki klimatyczne. Można jednak przyjąć, że : Spełnienie wymagań minimalnych w zakresie izolacyjności cieplnej (tabela na kolejnym slajdzie) na ogół nie jest wystarczające do zrealizowania kryteriów zapotrzebowania budynku na energię (zalecane jest zastosowanie większej liczby przegród niż wymagana w przepisach izolacyjności cieplnej). Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii C.d. : Konieczne jest wprowadzenie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rozwiązanie to jest obecnie popularne w budownictwie jednorodzinnym, natomiast praktycznie nie jest stosowane w budownictwie wielorodzinnym). Konieczne jest wykorzystanie odnawialnych źródeł ciepła (w budownictwie na terenach miejskich obejmuje to również wykorzystanie ciepła sieciowego wytwarzanego w kogeneracji). Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. B. - istniejące budynki Zgodnie z §328 ust. 1a WT – 2014 w przypadku budynków istniejących podlegających przebudowie uznaje się warunki za spełnione, jeżeli przegrody oraz wyposażenie techniczne budynku podlegające przebudowie odpowiadają przynajmniej wymaganiom izolacyjności cieplnej określonej w zał. nr 2 do WT – 2014 oraz powierzchnia okien odpowiada wymaganiom określonym w pkt. 2.1 tego załączniku.

Ad. b. – istniejące budynki poddawane przebudowie „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Krajowe wymagania w zakresie oszczędzania energii Ad. b. – istniejące budynki poddawane przebudowie

Obudowy o następujących wartościach współczynnika przenikania ciepła: „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Konfiguracja rozwiązań technicznych Nowoczesny standard energetyczny budynków (nowych) wynikający z WT - 2014 składa się z : Obudowy o następujących wartościach współczynnika przenikania ciepła: ściany ≤ 0,15 [W/(m2K)] dach lub stropodach ≤ 0,15 [W/(m2K)] stropy pod najniższą kond. ≤ 0,20 [W/(m2K)] podłogi na gruncie ≤ 0,20 [W/(m2K)] okna i drzwi ≤ 0,80 [W/(m2K)] okna połaciowe ≤ 0,90 [W/(m2K)] Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Konfiguracja rozwiązań technicznych   Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Świadectwa charakterystyki energetycznej budynku Dyrektywa PE i Rady 2010/31/UE Ustawa z 29 sierpnia 2014 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Świadectwa charakterystyki energetycznej budynku Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków określa zasady sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, zasady kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji. Na podstawie niniejszej ustawy Minister Infrastruktury i Rozwoju wydał rozporządzenie z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

„Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Świadectwa charakterystyki energetycznej budynku Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków zobowiązuje również właściwego (do spraw budownictwa) ministra do opracowania projektu krajowego planu działań mającego na celu zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii. Krajowy Plan Działań został opracowany i w dniu 22 czerwca 2015 r. został przyjęty Uchwałą nr 91 Rady Ministrów. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Definicja brzmi następująco: „Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” Świadectwa charakterystyki energetycznej budynku W art. 39 ust. 2 pkt. 1 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków znajduje się informacja, że definicja budynków o niskim zużyciu energii oraz ich szczegółowe cechy określone zostały w Krajowym Planie Działań. Definicja brzmi następująco: Przez budynek o niskim zużyciu energii należy rozumieć budynek, spełniający wymogi związane z oszczędnością energii i izolacyjnością cieplną zawarte w przepisach tech-niczno – budowlanych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt. 1 ustawy Prawo budowlane, tj. w szczególności dział X oraz załącznik nr 2 do rozporządzenia WT - 2014, obowiązujące od 1 stycznia 2020 r., a dla budynków zajmowanych przez władze publiczne oraz będące ich własnością – od 1 stycznia 2019r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Dziękuję za uwagę Edward Kolbusz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Departament Energii i Innowacji ul. Konstruktorska 3A 02-673 Warszawa, Polska e-mail: Edward.Kolbusz@nfosigw.gov.pl  www.nfosigw.gov.pl Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej