1 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Działalność kredytowo-pożyczkowa banków Marcin Ignatowski Warszawa 2013

2 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Kredyt Umowa kredytu: Prawo bankowe art. 69 –Bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu Umowa pożyczki: Kodeks cywilny art. 720 –Dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy […], pożyczka powinna być stwierdzona pismem jeżeli jej wartość przekracza 500 PLN

3 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Kredyt Umowa o kredyt konsumencki: Ustawa o kredycie konsumenckim z 2011 r. art. 3 –Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż zł albo równowartość tej kwoty w innej walucie –Nie ma znaczenia czy umowa dotyczy kredytu gotówkowego, samochodowego, w rachunku bieżącym czy zadłużenia na kracie kredytowej

4 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Podział kredytów Ze względu na: Okres kredytowania (krótko-, średnio-, długoterminowe) Cel kredytowania (kredyty konsumpcyjne i inwestycyjne) Podmiot kredytowany (kredyty konsumenckie – gotówkowe i bezgotówkowe i gospodarcze – obrotowe i inwestycyjne) Waluta (kredyty złotowe i denominowane w walutach obcych) Sposób oprocentowania (kredyty o zmiennym i stałym oprocentowaniu) Technika kredytowania (kredyty w rachunku bieżącym i w rachunku kredytowym) Sposób spłaty (kredyty spłacane jednorazowo i spłacane ratami)

5 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Fazy działalności kredytowej banku FAZA 1 – przygotowanie banku do prowadzenia działalności kredytowej (strategia kredytowania) FAZA 2 – procedura kredytowa (udzielenia konkretnego kredytu) FAZA 3 – realizacja kredytu (oddanie do dyspozycji klienta określonej sumy pieniężnej) FAZA 4 – obsługa kredytu (spłata rat kapitałowych kredytu i odsetek przez klienta, monitoring portfela kredytowego przez bank, w tym sytuacji finansowej kredytobiorców)

6 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Analiza procesu kredytowego (faza II) Analiza tradycyjna Jednostka operacyjna (oddział banku) -Kontakt i negocjacje z klientami -Pełna analiza sytuacji finansowej klientów i ryzyka transakcji -Zainicjowanie dalszej procedury kredytowej Jednostka analityczna w centrali banku -Weryfikacja analiza dokonanej przez jednostkę operacyjną -Rekomendacja decyzji kredytowej Właściwy decydent - Podjęcie decyzji kredytowej Analiza scentralizowana Jednostka operacyjna (oddział banku) -Kontakt i negocjacje z klientami -Zainicjowanie procedury kredytowej Jednostka analityczna w centrali banku -Pełna analiza sytuacji finansowej klientów i ryzyka transakcji -Rekomendacja decyzji kredytowej Właściwy decydent - Podjęcie decyzji kredytowej

7 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Oferta pożyczkowa Banku Millennium Pożyczki dla klientów indywidualnych - kredyt gotówkowy - kredyt odnawialny - kredyt samochodowy - karta kredytowa - Milledom – pożyczka hipoteczna - Milledom – kredyt hipoteczny - kredyty konsolidacyjne Pożyczki dla firm - limit kredytowy - kredyt hipoteczny dla firm (Kredyt Hipoteczny Biznes)

BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Procedura kredytowa w mBanku dla kredytu hipotecznego Wstępna analiza zdolności kredytowej kredytobiorcy Zebranie dokumentówSpotkanie z agentemAnaliza wnioskuPodpisanie umowyUstanowienie zabezpieczeniaUdostępnienie pieniędzy

9 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Obsługa kredytu (faza IV)  Rezerwa celowa i ogólna w bankach stosujących PSRy  W bankach stosujących MSRy/MSSFy: odpisy z tytułu utraty wartości należności zagrożonych (portfel zagrożony utratą wartości, portfel niezagrożony utratą wartości) – odpowiednik rezerwy celowej, rezerwy utworzone na ryzyko już poniesione, ale jeszcze nieudokumentowane – odpowiednik rezerwy ogólnej (vide MSR 39)  Postępowanie ze złymi dłużnikami

10 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Obsługa kredytu (faza IV) Wycena ekspozycji kredytowej i ustalanie rezerw  PD (profitability of default) – prawdopodobieństwo niewykonania przez dłużnika zobowiązań  EAD (exposure at default) – bilansowa wartość ekspozycji kredytowej w momencie niewykonania zobowiązania  LGD (loss given default) – współczynnik straty w momencie niewykonania zobowiązania  Oczekiwana strata (expected loss - EL) EL = PD * EAD * LGD

Postępowanie ze złymi dłużnikami Zaspokojenie roszczeń przez poręczycieli Realizacja kontraktów terminowych na zaprzestanie obsługi długu Niespłacony kredyt Sądowy układ wierzycielski Program naprawczy Normalny kredyt Zbycie długu na rynku wtórnym Sądowe postępowanie upadłościowe Zaspokojenie na majątku upadłego dłużnika

BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Prawne formy zabezpieczania kredytów i pożyczek Osobiste - odpowiedzialność osoby dającej zabezpieczenie całym jej majątkiem Rzeczowe – ograniczenie odpowiedzialności osoby dającej zabezpieczenie do określonych składników jej majątku

BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Poręczenia osobiste (7 rodzajów)  Weksel własny in blanco  Poręczenie wekslowe czyli awal – bezwarunkowe poręczenie za osobę zobowiązaną wekslowo  Poręczenie wg Prawa cywilnego – poręczyciel zobowiązuje się do spłaty kredytu udzielonego przez bank na wypadek, gdyby kredytobiorca nie spłacił go w oznaczonym terminie  Gwarancja bankowa  Przystąpienie do długu kredytowego – osoba trzecia przystępuje do kredytu w charakterze dłużnika solidarnego  Przejęcie długu – osoba trzecia wstępuje w miejsce dotychczasowego dłużnika, a ten zostaje z długu zwolniony  Ubezpieczenie kredytu

BANKOWOŚĆćwiczenia 3

15 BANKOWOŚĆćwiczenia 3 Poręczenia majątkowe (8 rodzajów)  Zastaw ogólny – bank może dochodzić zaspokojenia z zastawionych rzeczy ruchomych  Zastaw rejestrowy – przedmiot zastawy podlega wpisowi do rejestru zastawów, który prowadzą sądy rejonowe, na wniosek zastawcy  Zastaw na prawach wg Prawa cywilnego – zastaw na zbywalnych prawach (udziały, papiery wartościowe)  Przewłaszczenie na zabezpieczenie – przeniesienie na bank przez dłużnika lub osobę trzecią prawa własności rzeczy ruchomej  Przelew (cesja) wierzytelności  Kaucja, przelew określonej kwoty na rachunek banku  Pełnomocnictwo do dysponowania należnościami, które nie mogą być przedmiotem cesji: dochody z pracy, honoraria autorskie  Hipoteka (zwykła, kaucyjna, przymusowa, morska, ustawowa)

BANKOWOŚĆćwiczenia 3 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ