Wielkie religie świata

Prezentacja na temat: "Wielkie religie świata"— Zapis prezentacji:

1 Wielkie religie świata
Dúllek Bolesław

2 Modlitwa Sura Otwierająca - Al-Fatiha 1:1 W Imię Boga Miłosiernego i Litościwego! 1:2 Chwała Bogu, Panu światów, 1:3 Miłosiernemu i Litościwemu, 1:4 Królowi Dnia Sądu. 1:5 Oto Ciebie czcimy i Ciebie prosimy o pomoc. 1:6 Prowadź nas drogą prostą 1:7 Drogą tych, których obdarzyłeś dobrodziejstwami; nie zaś tych, na których jesteś zagniewany, i nie tych, którzy błądzą.

3 Wielkie religie świata
Wstęp Wielkie religie świata

4 Religia a wyznanie Religie dzielą się na wyznania, a te mogą się jeszcze dalej dzielić (na przykład na obrządki) My należymy do religii chrześcijańskiej, wyznania katolickiego, obrządku rzymskiego (łacińskiego) Ktoś może należeć na przykład do religii chrześcijańskiej, odłamu protestanckiego, wyznania adwentystów, obrządku Kościoła Bożego Dnia Siódmego

5 Wyznania chrześcijańskie katolickie
Kościoły (patriarchaty) 4 Kościoły Większe Arcybiskupie Egzarchaty Chaldejski Syromalabarski Cerkiew Bułgarska Koptyjski Syromalamkarski Cerkiew Albańska Ormiański Cerkiew Ukraińska Cerkiew Rosyjska Marionicki Cerkiew Rumuńska Cerkiew Białoruska Syryjski Eparichie Cerkiew Neounicka Melchicki Cerkiew Włoska Kościoły metropolitarne Kościół katolicki – obrządek łaciński Cerkiew Grecka Kościół Etiopski Cerkiew Bałkańska Cerkiew Słowacka Cerkiew Węgierska Cerkiew Rusińska

6 Wyznania chrześcijańskie niekatolickie - wybór
Prawosławni (w wyniku wielkiej schizmy w 1054 roku) Luteranie (Marin Luter, 1517) Kalwini (Huldrych Zwingli, 1523) Anglikanie (Hernyk VIII, 1534 rok) Baptyści (Jan Smith, 1609) Metodyści (John Wesley, 1784) Adwentyści (William Miller, 1831) Zielonoświątkowcy (Charles Fox Parham, 1901)

7 Religie niechrześcijańskie - wybór
Taoizm (Lao Tsy oraz Czuang Tsy, 6000 lat przed Chrystusem) Hinduizm (około 3000 lat przed Chrystusem) Judaizm (Mojżesz, około 1240 przed narodzeniem Chrystusa) Shintoizm (660 przed Chrystusem) Konfucjonizm (Kong-Fuzi – Konfucjusz, 580 przed Chrystusem) Buddyzm (Siddaharta Gautama – Budda, 560 przed Chrystusem) Islam (Muhammad Ibn Abdulach – Mahomet, 622 po Chrystusie)

8 Wielkie religie świata w liczbach
Chrześcijaństwo 33,43% Islam 24,35% Hinduizm 13,78% Buddyzm 7,13% Judaizm 0,21% Stan z 2011 roku

9 Podział religii ze względu na ilość bogów
Religie Politeistyczne Monoteistyczne

10 Podział ze względu na region występowania
Religie Wschodu Zachodu

11 Różnice między religiami wschodu (politeistycznymi) a zachodu (monoteistycznymi)
Zagadnienie Wschód Zachód Punkt wyjścia „ja” Bóg Idea Boga Bezosobowy Osobowy Stosunek do prawdy Synkretyczny Jasno określony Koncepcja człowieka Duch a ciało jedynie „okrycie” Jedność duszy i ciała Koncepcja świata Świat wyemanował i staje się coraz gorszy, zmierza do nicości Nastąpi odnowa świata Pośrednik Często jest założycielem religii Instytucja proroka, który mówi w imieniu Boga

12 Wielkie religie świata
Judaizm Wielkie religie świata

13 Judaizm - historia Początek judaizmu wiąże się z wyjściem z Egiptu pod wodzą Mojżesza Jego korzenie sięgają jednak dużo wcześniej – Abrahama Ściśle związana z historią Narodu Wybranego Po odrzuceniu Chrystusa jako Mesjasza następuje reforma judaizmu – miejsce ofiar zajmuje Słowo; pojawia się instytucja rabbinizmu W XV wieku wygnani z innych krajów Żydzi osiedlają się w Niemczech i Polsce Podczas II wojny światowej Żydzi byli szczególnie nękani

14 Judaizm – organizacja Religia narodowa – tylko dla Narodu Wybranego (Izraela), aczkolwiek istnieje zjawisko prozelityzmu Saduceusze – arystokracja kapłańska – propagatorzy czystości tradycji Faryzeusze – przesadnie pojmowali czystość rytualną, drobiazgowo przestrzegali litery Prawa i nakazów tradycji starszych Rabinowie – nauczyciele Chasydzi – charakteryzują się harmonią z otoczeniem i radością

15 Judaizm – Bóg i święte księgi
Jedyny Bóg – Jahwe – „Jestem, który jestem” Podstawą Biblia Hebrajska (Tora, Nebiim, Ketubim) Tora – Prawo – Pięcioksiąg Nebiim – Prorocy – Joz, Sdz, 1-2 Sm, 1-2 Krl, Iz, Jer, Ez oraz dwunastu proroków mniejszych Ketubim – Pisma – Ps, Prz, Hi, PnP, Rt, Lm, Koh, Est, Dn, Ezd, Neh, 1-2 Krn Talmud (Miszna + Gemara)– spisana tradycja ustna będąca wykładnią Tory (613 przykazań) Miszna – wyjaśnienia rabinów dotyczących Tory Gemara – komentarz do Miszny

16 Wielkie religie świata
Islam Wielkie religie świata

17 Islam - historia Muhammad Ibn Abdulach (Mahomet) urodził się w 570 roku w Mekce. Pracował przy karawanach. Około roku 610 miał sen – uznał, że jest prorokiem posłanym przez Allaha. Mekkeńczykom się to nie spodobało. W 622 roku przeniósł się do Medyny (Hidżra). Tam założył pierwszą gminę muzułmańską. Stamtąd osłabiał Mekkę. W 624 roku zwyciężył Mekkę powrócił do niej dopiero w 630. Umiera 8 VI 632 w Medynie. Następcami Mahometa są kalifowie. Pierwsi z nich to Abu Bekr, Omar, Otman, Ali oraz Moawijja. Ekspansja islamu: Syria i Palestyna ( ), Kair (638), Kabul (700), Gibraltar i wejście do Europy (711), Francja (714). Bizancjum i kolejny atak na Europę (1453). Powstrzymana przez Jana III Sobieskiego pod Wiedniem w Dziś już w Europie, głównie w Francji, Niemczech, krajach Beneluksu).

18 Islam – bóg i święta księga
Jedyny Bóg – Allah. Święta księga – Koran (114 sur, 6236 ajatów) Wierzenia: przymioty Boga (subha), życie Proroka, odpowiedzialność człowieka za postępowanie. Przepisy kultowe (do tego wrócimy) Etyka osobista: prawa i obowiązki mężczyzn i kobiet, rodzinnych; zakaz spożywania wieprzowiny i alkoholów Przepisy prawne (sharia): prawo karne, cywilne, międzynarodowe

19 Islam – pięć filarów religii islamskiej
Wyznawanie Allaha, Modlitwa pięć razy w ciągu dnia, Jałmużna, Post, Pielgrzymka do Mekki.

20 Pielgrzymka do Mekki na zdjęciach

21 Wielkie religie świata
Dygresja 1. - Abraham Wielkie religie świata

22 Dygresja – Abraham – „Praojciec trzech wielkich religii”
Hagar Izmael (Rdz 16) Muzułmanie Sara Izrael (Rdz 18, 1-15; 21, 1-21) Chrześcijanie Żydzi

23 Dygresja 2. – Turyści krajów arabskich
Wielkie religie świata

24 Dygresja – Muezin wzywający do modlitwy z minaretu
Muezin to ktoś kto w islamie zastępuje chrześcijańskie dzwony Jego zadaniem jest wzywanie do modlitwy Robi to pięć razy w ciągu dnia śpiewając Adhan na cztery strony świata Ilość powtórzeń Po arabsku Transkrypcja Po polsku 4 الله اكبر Allahu akbar Allah jest wielki 2 اشهد ان لا اله الا الله Aszhadu anna la illah illa’llahu Wyznaję, że nie ma Boga prócz Allaha اشهد ان محمدا رسول الل Aszhadu anna Muhammadan rasul Allah Wyznaję, że Mohomet jest wysłannikiem Allaha حي على الصلاة Hajja 'ala's-salat Przychodźcie na modlitwę حي على الفلاح Hajja 'ala'-l-falah Przychodźcie ku zbawieniu 1 لا اله الا الله La illaha illa'llah Nie ma Boga prócz Allaha

25 Wielkie religie świata
Hinduizm Wielkie religie świata

26 Hinduizm - historia Zrodził się na Półwyspie Indyjskim około 3000 lat przed Chrystusem Wedyzm ( r. przed Chrystusem) – powstaje język sakralny – sanskryt; powstają Rygwedy, Wedy Braminizm ( r. przed Chrystusem) – powstaje struktura kast Kształtowanie się hinduizmu ( r. przed Chrystusem) – ostateczne ukształtowanie się języka sanskryckiego; powstają Upaniszady; powstaje sankhja j joga Bhaktyzm (po narodzinach Chrystusa) – zmiany w hinduizmie spowodowane przyjściem Jezusa na ziemię; pobożność ludowa; miłość; powstają Mahabharata, Ramajana; „trójca hinduska” – Brahma, Wisznu i Sziwa Hinduizm nowoczesny (XVIII i XIX wiek) – otwarcie Indii na kulturę europejską; wzrost zainteresowania chrześcijaństwem; powrót do ortodoksyjności atoli także zainteresowanie innymi religiami

27 Hinduizm - bóstwa Wielość bóstw Najważniejsza „trójca hinduska”:
Brahma (siła stwarzająca świat), Wisznu (siła podtrzymująca świat) Sziwa (siła niszcząca świat)

28 Hinduizm – święte księgi
Wedy – wiedza religijna Rygwedy – 1028 hymnów do bóstw Samawedy – pieśni obrzędowe Jadżurwedy – formuły ofiarne Atharwawedy – zaklęcia magiczne Komentarze do Wed Brahmany – komentarz do Wed – teksty obrzędowe Upaniszady – komentarz do Wed – traktaty filozoficzne

29 Hinduizm – system kast Jest religią narodową (Indie) z powodu systemu kast Kasty (cztery kasty, około 2000 podkast) Bramini – kapłani Kszatrijowie – wojownicy, szlachta, urzędnicy Wajśjowie – kupcy, rolnicy, pasterze, rzemieślnicy Siudrowie – niewolnicy i słudzy Pariasi – bezkastowi Prawodawstwo Indii zniosło w 1950 system kast; 70% ludności Indii uważa ten system za nadal obowiązujący

30 Hinduizm - reinkarnacja
Reinkarnacja – wędrówka dusz Związana z cierpieniem (w przeciwieństwie do myśli europejskiej) Ludzie dobrzy wcielają się w stworzenia wyższego rzędu (na przykład w wyższej kaście) Ludzie źli odradzają się w stworzeniach niższego rzędu (na przykład w zwierzętach) Wegetarianizm

31 Hinduizm – „zbawienie”
Wyrwanie się z wiecznej wędrówki dusz można określić mianem zbawienia Trzy drogi: Miłość – zjednoczenie z bóstwem Medytacja – odkrywanie tożsamości z Brahmą Asceza – joga

32 Wielkie religie świata
Buddyzm Wielkie religie świata

33 Buddyzm - historia Założył go Siddharta Gautama (Budda)
Urodzony w około 560 roku przed Chrystusem, syn króla małego państewka na granicy indyjsko-nepalskiej Legenda głosi, że podczas spaceru zobaczył starca, chorego, ascetę i zmarłego. Te obrazy tak nim wstrząsnęły, że zerwał z dotychczasowym życiem. Opuścił dom i rodzinę i zaczął prowadzić życie pustelnicze. Przebudził się. Zmarł około 480 roku przed Chrystusem. Jego ciało spalono, a prochy dano dziewięciu królestwom w których głosił naukę.

34 Buddyzm – założenia, organizacja
Powszechnie uważany za religię, chociaż religia nie jest Powstał z reformy braminizmu Nie ma bogów, ofiar, kapłanów Nauka Buddy spisana przez jego uczniów w języku pali, została zawarta w pitakach Vinaja-pitaka – przepisy życia zakonnego Sutta-pitaka – krótkie przypowieści Abbidhamma-pitaka – traktaty teologiczne

35 Buddyzm – prawdy o cierpieniu i szlachetne rady
Cztery prawdy o cierpieniu: Osiem szlachetnych rad „ośmioraka ścieżka” O istnieniu cierpienia Wiara O powstawaniu cierpienia Postanowienie O usunięciu cierpienia Mowa O drodze prowadzącej do usunięcia cierpienia Czyn Zawód Dążenie Skupienie Medytacja

36 Wielkie religie świata
Zakończenie Wielkie religie świata

37 Podstawowe informacje
Chrześcijaństwo Judaizm Islam Hinduizm Buddyzm Ksiądz Rabbi Imam Bramin - Kościół Synagoga Meczet rozmaicie Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu Biblia hebrajska, Talmud Koran Wedy Pitaki Jezus Chrystus Mojżesz Muhammad Ibn Abdulach (Mahomet) Siddharta Gautama (Budda) Bóg w Trójcy jedyny Jahwe Allah Panteon bóstw, z których najważniejsze są Brahma, Wisznu i Sziwa Chrześcijanin Żyd Muzułmanin Hinduista Buddysta

38 Prócz wielkich religii istnieją również mniejsze
Religie plemienne (kilka tysięcy) Religie narodowe (wybór): Shintoizm (Japonia) Taoizm (Chiny) Konfucjonizm (Chiny) Nowe religie (kilka tysięcy) New Age

39 Poza Kościołem nie ma zbawienia
Poszukujący Boga Wyznawcy innych religii Chrześcijanie niekatolicy Katolicy Extra Ecclesia nulla salus – św. Cyprian (ok. 250) Kręgi przynależności do Kościoła KKK 1257 – Bóg związał zbawienie z sakramentem chrztu, ale sam nie jest związany swoimi sakramentami. NE 2 - Kościół katolicki nic nie odrzuca z tego, co w religiach owych prawdziwe jest i święte. Ze szczerym szacunkiem odnosi się do owych sposobów działania i życia, do owych nakazów i doktryn, które chociaż w wielu wypadkach różnią się od zasad przez niego wyznawanych i głoszonych, nierzadko jednak odbijają promień owej Prawdy, która oświeca wszystkich ludzi.

40 Wielkie religie świata
Literatura Wielkie religie świata

41 Literatura uzupełniająca
J. Górski, Spotkanie z religiami, Katowice 2007 Z. J. Zdybicka, Religia i religioznawstwo, Lublin 1988 [red.] Z. Poniatowski, Mały słownik religioznawczy, Warszawa 1969 Dokument Komisji ds. Dialogu Międzyreligijnego Papieskiego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Religie świata o Bogu Ojcu, Katowice 2000 Sobór Watykański II, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate

42 Lektury na zadania domowe
List Apostolski Jana Pawła II Dies Domini – O Świętowaniu Niedzieli Posynodalna adhortacja apostolska Jana Pawła II Christifideles Laici - O powołaniu i misji świeckich w Kościele i w świecie Dekret Soboru Watykańskiego II Apostolicam Actuositatem - O apostolstwie świeckich Konstytucja Soboru Watykańskiego II Sacrosanctum Concilium - O liturgii świętej Dekrlaracja Sobór Watykański II Nostra aetate – O stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich

43 Modlitwa Hymn Wedy Niech wszechmogący Bóg, Przyjaciel wszystkich, będzie dla nas źródłem pokoju. Niech pokojem obdarzy nas Boski Sędzia. Dawcą naszego pokoju niech będzie ten, który kieruje wszystkim. Pan wszelkich mocy i bogactw, władca wielkich bytów, niech będzie dla nas źródłem pokoju. Niech wszechobecny Bóg, który nikogo się nie lęka, obdarza nas pokojem.

44 Koniec Następne spotkanie w środę 15 maja o godzinie 19.00 (+/- 15 min.)
Dúllek Bolesław