Ubezpieczenia obowiązkowe

Ubezpieczenia obowiązkowe
DR INŻ. AGNIESZKA PIETRZAK-RADWAN

Podział Ubezpieczenia społeczne
ZUS − emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i NFZ − zdrowotne Ubezpieczenia gospodarcze zakłady ubezpieczeń Ubezpieczenia gospodarcze: majątkowe = ubezpieczenia mienia i OC osobowe = na życie i NNW

Podział Ubezpieczenia obowiązkowe
• ustawowe − OWU reguluje ustawa z dnia r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK (i kc) • umowne − treść umowy ubezpieczenia regulują OWU w oparciu o obowiązek nałożony ustawą i zakres nakreślony w rozporządzeniu MF (i kc) Ubezpieczenia dobrowolne swoboda zawarcia umowy (treść umowy ubezpieczenia regulują OWU w oparciu o kc)

Art Ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotu lub ubezpieczenie mienia, jeżeli ustawa lub ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską umowa międzynarodowa nakłada obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia Art. 4. Ubezpieczeniami obowiązkowymi są: 1) ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych 2) ubezpieczenie OC rolników 3) ubezpieczeniem budynków rolniczych 4) ubezpieczenia wynikające z przepisów odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia

Art Obowiązkowymi ubezpieczeniami, o których mowa w art. 4 pkt 4, jest objęta odpowiedzialność cywilna podmiotów objętych ubezpieczeniem za szkody wyrządzone przy:  wykonywaniu czynności  wykonywaniu zawodu  albo prowadzeniu działalności  lub będące następstwem wad produktu określona w ustawie wprowadzającej dany obowiązek lub umowie międzynarodowej ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską

Ubezpieczenia obowiązkowe – umowne: treść umowy ubezpieczenia regulują UoUO, OWU i kc w oparciu o obowiązek nałożony ustawą zakres nakreślony w rozporządzeniu MF (i kc)

Ustawowe cechy ubezpieczenia obowiązkowego
obowiązek ubezpieczenia wynika z ustawy lub ratyfikowanej umowy międzynarodowej obowiązek ubezpieczenia dotyczy wyłącznie odpowiedzialności cywilnej (jedyny wyjątek odnosi się do budynków rolniczych) podstawowe parametry ubezpieczenia obowiązkowego, tj. początek obowiązku ubezpieczenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia i minimalna suma gwarancyjna, są określone w ustawie lub w akcie wykonawczym do ustawy

Konsekwencje uznania danego ubezpieczenia za obowiązkowe: (zastosowanie mają m.in. nast. artykuły UoUO) art. 5 ust. 2 − zakład ubezpieczeń nie może odmówić zawarcia umowy art.5 a − skutki braku odpowiedzi na ofertę art. 6 − klauzula sanacyjna − zawarcie umowy z naruszeniem prawa art. 9 − zakres objęty umową − obejmuje szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania

art.9 − OC posiadacza pojazdu i OC rolnika obejmuje również szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność (nie dot. ubezpieczenia budynków w gospodarstwach rolnych) art. 10 Obowiązek ubezpieczenia uważa się za spełniony jeżeli została zawarta umowa ubezpieczenia, na podstawie której osoba obciążona tym obowiązkiem korzysta z ochrony ubezpieczeniowej art. 12 ust. 2 − skutki nieopłacenia w terminie raty składki art. 20 − w postępowaniu sądowym o naprawienie szkody objętej ubezpieczeniem OC jest niezbędne przypozwanie zakładu

Stan na dzień r. Liczba ubezpieczeń obowiązkowych i obarczonych przymusem ubezpieczenia − 156 Liczba ubezpieczeń obowiązkowych spełniających kryteria UoUO: OC − 53 mienia − 1 umów międzynarodowych − 36 (częściowo pokrywają się z ubezpieczeniami OC wynikającymi z ustaw) Eugeniusz Kowalewski - Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce Opracowano w Katedrze Prawa Ubezpieczeniowego Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu przy udziale członków Koła Naukowego Prawa Ubezpieczeń

Ubezpieczenia wynikające z ustaw (83)
Grupa 1 − ubezpieczenia OC − 53 Podgrupa „A” − zawody prawnicze i zawody pokrewne (8): notariuszy, doradców podatkowych, syndyka, komornika, adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego, prawników zagranicznych Podgrupa „B” − pośrednicy ubezpieczeniowi (2): agentów i brokerów Podgrupa „C” − księgowi i biegli rewidenci (2): prowadzących księgi rachunkowe, badających sprawozdania finansowe

Podgrupa „D” − gospodarka nieruchomościami (3): rzeczoznawcy majątkowego, pośrednika nieruchomości, zarządcy, Podgrupa „E” − usługi detektywistyczne i ochroniarskie (2): detektywa, ochrony lotnictwa cywilnego w portach lotniczych, Podgrupa „F” − działalność lecznicza, badania i wyroby medyczne, farmaceutyka (8): podmiotów leczniczych, lekarza, pielęgniarki, pielęgniarki lub położnej z zagranicy (wariantywne), podmiotu nie będącego leczniczym − świadczącego usługi zdrowotne, jednostki która uzyskała autoryzację MZ lub notyfikowanej, sponsora i badacza klinicznego (wyrobów medycznych), badacza i sponsora do badań klinicznych (farmaceutyków),

Podgrupa „G” − transport morski (5): przewoźnika − polskiego statku, przewoźnika morskiego (wariantywne), za roszczenia morskie (armatora − wariantywne), za zanieczyszczenie olejami bunkrowymi (właściciela statku − wariantywne), za zanieczyszczenie olejami przewożonymi luzem (właściciela statku − wariantywne) Podgrupa „H” − transport lotniczy (5): przewoźnika lotniczego w związku z działalnością, przewoźnika lotniczego za opóźnienia, przewoźnika lotniczego za przewóz poczty, operatora naziemnego, instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej

Podgrupa „I” − transport lądowy (2): posiadaczy pojazdów, podmiotów ubiegających się o świadczenie przewozu kolejowego lub usług trakcyjnych (w oparciu o warunki określone w prawie wspólnotowym) Podgrupa „J” − działalność niebezpieczna i szczególnie niebezpieczna (2): osoby eksploatującej urządzenie jądrowe / transportującej materiał jądrowy, organizatora imprezy masowej

Podgrupa „K” − pozostała działalność (14): rolników, domu maklerskiego, kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne, dziennego opiekuna dziecka, osoby sporządzającej świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku, biur usług płatniczych, architektów oraz inżynierów budownictwa, jednostki certyfikującej (ubezpieczenie warunkiem uzyskania certyfikacji), podmiotu wprowadzającego sprzęt za niewykonanie obowiązku zbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu, i unieszkodliwiania zużytego sprzętu, przedsiębiorcy organizującego łowiectwo, członków Polskiego Związku Łowieckiego (brak rozp.), „jachtów komercyjnych” (brak rozp.), biura informacji gospodarczej audytora efektywności energetycznej (przepis uchylony, rozp. obowiązuje)

Grupa 2 − ubezpieczenia mienia i pozostałe ubezpieczenia majątkowe − 7 budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego sprzętu pracownika wykonującego telepracę członków ochotniczej straży pożarnej i młodzieżowej drużyny pożarniczej z tytułu zdarzeń medycznych (tymczasowo uchylony) w związku z działalnością wykonywaną przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych (wariantywne − powrót do kraju i zwrot kosztów) upraw zapasów obowiązkowych ropy naftowej lub paliw

Grupa 3 − ubezpieczenia osobowe 23 Podgrupa „A” − służby mundurowe i ratownicze (5): NNW funkcjonariusza ABW/AW, NNW funkcjonariusza BOR NNW funkcjonariusza Straży Granicznej NNW, kosztów leczenia i śmierci oraz OC strażaka delegowanego do pełnienia służby za granicą NNW żołnierzy zawodowych skierowanych do służby za granicą na wypadek śmierci lub trwałego inwalidztwa członków ochotniczej drużyny ratowniczej w czasie trwania i w związku z akcją poszukiwawczą i ratowniczą lub szkoleniem organizowanym przez Służbę SAR (na morzu)

Podgrupa „B” − usługi (5): • NNW i kosztów leczenia uczestników imprez turystycznych (za granicą) • NNW bezrobotnego odbywającego szkolenie w instytucji szkoleniowej • NNW bezrobotnego odbywającego studia podyplomowe • NNW osoby podlegającej ubezpieczeniu społecznemu rolników, z którą stosunek pracy lub stosunek służbowy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy i która nie jest uprawniona do zasiłku • NNW i chorób tropikalnych osób kierowanych do pracy za granicą (wymóg formalny do zawarcia umowy z agencją)

Podgrupa „C” − cudzoziemcy i repatrianci (7): Obowiązek posiadania ubezpieczenia kosztów leczenia przez cudzoziemca wjeżdżającego na terytorium RP przez cudzoziemca, który ubiega się o wydanie wizy krajowej przez cudzoziemca, który zamierza przedłużyć pobyt na podstawie wizy Schengen lub wizy krajowej przez cudzoziemca w przypadku ubiegania się o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony przez naukowca cudzoziemca w przypadku realizacji projektu badawczego

Cudzoziemca w przypadku ubiegania się o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, przez okres dłuższy niż 3 miesiące NNW repatrianta podlegającego przeszkoleniu zawodowemu

Podgrupa „D” − sport i wolontariat (4): NNW zawodnika sportowego uczestniczącego we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez polski związek sportowy NNW zawodnika kadry narodowej NNW wolontariusza kosztów leczenia wolontariusza podczas pobytu za granicą, jeżeli kosztów tych nie pokrywa się z innego tytułu Podgrupa „E” − inne (2): NNW skazanych, wykonujących nieodpłatną, kontrolowaną pracę na cele społeczne oraz pracę społecznie użyteczną NNW członków Polskiego Związku Łowieckiego

Ubezpieczenia wynikające z ratyfikowanych umów międzynarodowych (18)
osobowe personelu wojskowego i cywilnego wysyłanego w ramach współpracy międzypaństwowej OC swoich prywatnych pojazdów silnikowych w czasie pobytu na terytorium RP (członkowie sił zbrojnych i personelu cywilnego, wykonawcy kontraktowi USA, pracownicy wykonawców kontraktowych USA oraz członkowie rodzin) osobowe (łącznie z ubezpieczeniem zdrowotnym i NNW)personelu wojskowego i cywilnego wysyłanego w ramach współpracy (Peru)

zdrowotne, gwarantujące placówce opieki medycznej pokrycie poniesionych kosztów leczenia w stanach nagłych i NNW oraz kosztów transportu sanitarnego do państwa miejsca stałego zamieszkania mieszkańców strefy przygranicznej (Ukraina) w razie choroby lub wypadku personelu wojskowego i cywilnego wysyłanego w ramach współpracy (Azerbejdżan, Armenia, Albania, Indii) zapewniające pokrycie kosztów leczenia, w tym kosztów leczenia szpitalnego i transportu sanitarnego, na okres legalnego pobytu (Kanada) OC właściciela statku o tonażu brutto przekraczającym 1000 ton za szkody spowodowane zanieczyszczeniem olejami bunkrowymi (wariantywne)

OC właściciela statku zarejestrowanego w jakimkolwiek Umawiającym się Państwie, przewożącego więcej niż 2000 ton oleju luzem jako ładunek (wariantywne) Obowiązek posiadania przez członków oraz urzędników Międzynarodowego Trybunału Morza oraz Przedstawicieli członków i funkcjonariuszy Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego ubezpieczenia OC na pojazd własny lub użytkowany, zgodnie z ustawami i aktami normatywnymi niższego rzędu Państwa, w którym pojazd jest Używany OC przewoźnika lotniczego OC przewoźnika kolejowego za szkodę jądrową OC osoby eksploatującej urządzenie jądrowe

Wynikające z rozporządzeń (13) i dyrektyw UE (20)
OC przewoźników lotniczych oraz operatorów statków powietrznych za pasażerów, bagaż i ładunek OC przewoźników lotniczych oraz operatorów statków powietrznych wobec osób trzecich OC przedsiębiorstwa kolejowego od wypadku, w szczególności w odniesieniu do pasażerów, bagażu, przesyłek, poczty i osób trzecich odpowiedzialności przewoźnika morskiego za śmierć pasażera lub szkodę na jego osobie (wariantywne) medyczne osób spoza państw członkowskich UE, ubiegających się o wizę na tranzyt przez terytorium państw członkowskich lub planowany pobyt na terytorium państw członkowskich nieprzekraczający trzech miesięcy w dowolnym sześciomiesięcznym okresie

OC jednostek lub kwalifikowanych jednostek wykonujących określone zadania certyfikacyjne pod swoją kontrolą i na swoją odpowiedzialność wszystkich przemieszczeń odpadów, które wymagają zgłoszenia, obejmujące koszty transportu, koszty odzysku lub unieszkodliwienia (w tym koszty niezbędnych procesów przejściowych) oraz koszty składowania przez okres 90 dni OC przewoźnika lotniczego w odniesieniu do wypadków dotyczących poczty OC przedsiębiorstwa, które zamierza wykonywać transgraniczny transport drogowy gotówki euro OC instytucji funkcjonującej w ramach Europejskiej Sieci Zarządzania Ruchem Lotniczym

towarów w ramach dostaw żywności z zapasów interwencyjnych do wykorzystania przez osoby najbardziej potrzebujące w Unii OC jednostki notyfikowanej (produkty budowlane) OC jednostki (lotnicze)

Dyrektywy (20) OC odnoszące się do ruchu pojazdów
OC przedsiębiorstwa kolejowego OC pośredników ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych OC armatorów statków morskich od roszczeń morskich na wypadek choroby obywatela państwa trzeciego wnioskującego o przyjęcie w celach określonych w art. 6–10 dyrektywy (studia, wymiana młodzieży, wolontariat) OC organizacji odpowiedzialnej za program wolontariatu, w którym uczestniczy obywatel państwa trzeciego OC podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne w zakresie podpisów elektronicznych

Dyrektywy (20) OC jednostki w zakresie wyrobów medycznych używanych do diagnozy in vitro OC jednostki notyfikacyjnej w zakresie wyposażenia ochrony osobistej OC jednostek notyfikowanych (urządzenia ciśnieniowe) OC inspektoratów ds. użytkowników (urządzenia ciśnieniowe) wykonawcy (przedsiębiorcy budowlanego, dostawcy lub usługodawcy) z tytułu ryzyka zawodowego OC jednostek oceniających zgodność zabawek OC jednostki kontrolnej w ramach systemu interoperacyjności (dot. kolei) OC jednostek notyfikowanych (do kompatybilności elektromagnetycznej)

Dyrektywy (20) OC laboratoriów badawczych, jednostek kontrolujących jednostek certyfikujących (do wyrobów budowlanych) uczestników badania (dotycząca wyrobów medycznych) OC jednostki notyfikowanej zajmującej się weryfikacją (dotycząca wyrobów medycznych) OC jednostki notyfikowanej urządzeń radiowych i końcowych urządzeń telekomunikacyjnych OC jednostki notyfikowanej do urządzeń spalających paliwa gazowe

Ubezpieczenia wynikające z rozporządzeń wykonawczych do ustaw (21)
przewodnika psa ratowniczego od NNW środków pieniężnych zgromadzonych przez członków (SKOK) OC podmiotów upoważnionych do wykonywania przeglądów technicznych jachtów morskich o długości do 15 m nieletnich od NNW w zakresie praktycznej nauki zawodu w warsztatach szkolnych prowadzonych przez szkołę lub zespół szkół, działających przy zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich uczniów kierowanych na praktyczną naukę zawodu od NNW NNW egzaminowanego ubiegającego się o uprawnienia do wykonywania prac podwodnych

OC egzaminowanego wykonującego skok spadochronowy lub lot OC pilota lotni za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem lotów na lotniach OC pilota paralotni za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem lotów na paralotniach OC pilota motolotni OC osób wykonujących skoki ze spadochronem osobowym, z wyłączeniem pasażera, oraz organizatorów zrzutów OC pilota ultralekkiego statku powietrznego cudzoziemców przyjmowanych na studia i szkolenia, na wypadek choroby lub NNW na okres kształcenia w Polsce (wariantywne) OC instytucji klasyfikacyjnej do wykonywania zadań administracji morskiej OC jednostki notyfikowanej odpowiedzialnej za dokonywanie ocen zgodności (dot. linii kolejowych)

statku powietrznego obejmujące także egzaminatora praktycznego uczestników wycieczek i imprez od NNW (przedszkola, szkoły) OC oferenta składającego ofertę na prowadzenie rehabilitacji w ramach prewencji rentowej osób mających uczestniczyć w eksperymencie medycznym NNW uczestników wypraw polarnych w okresie pobytu za granicą uczestników wypraw (dot. PAN) budynków i budowli znajdujących się na nieruchomości podmiotu wykonującego działalność w zakresie gier hazardowych, na którą została ustanowiona hipoteka, wraz z dowodem przeniesienia praw wynikających z umowy ubezpieczenia na rzecz Skarbu Państwa

Ubezpieczenia wynikające z nieratyfikowanych umów międzynarodowych (25)
NNW lub na wypadek choroby uczestników wymiany kulturalnej (Syria) obywatela Nowej Zelandii na wypadek choroby oraz na potrzeby kompleksowego leczenia szpitalnego wypadków i chorób obserwatora naukowego w trakcie jego pobytu na statku (GB i IRL Półn.) wystaw (Ukraina, Korea) na wypadek choroby lub nieszczęśliwego wypadku uczestników wymian naukowo-Studenckich (Korea) uczestników wymiany osobowej (Chiny) uczestników wymiany na wypadek nagłych zachorowań lub NW (Ukraina, Białoruś − wariantowe)

kosztów niezbędnego leczenia w przypadkach nagłych zachorowań lub NW, jak również pokrycia kosztów transportu sanitarnego osób objętych wymianą (Indie) kosztów niezbędnego leczenia w przypadkach nagłych zachorowań lub NW, jak również pokrycia kosztów transportu sanitarnego członków zespołów artystycznych (Indie) eksponatów w ramach wystaw (Indie, Słowacja) specjalistów i pracowników naukowych uczestniczących w wymianie, na wypadek nagłych zachorowań lub NW (Chiny) kosztów niezbędnego leczenia w przypadkach nagłych zachorowań lub NW, jak również pokrycia kosztów transportu sanitarnego osób objętych wymianą (Białoruś), osób uczestniczących w wymianie, na wypadek nagłych zachorowań lub NW (Chiny, Albania)

zapewniające pokrycie kosztów leczenia, w tym kosztów leczenia szpitalnego i transportu sanitarnego, na okres legalnego pobytu w drugim państwie, osobom ubiegającym się o wyjazd do drugiego państwa w celach przewidzianych umową (Kanada) dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, którzy wjeżdżają na terytorium Kanady na podstawie niniejszej Umowy i podejmą pracę wymagającą dodatkowego ubezpieczenia zdrowotne i od następstw nieszczęśliwych wypadków personelu cywilnego i wojskowego (Chiny) kosztów za zguby, opieki medycznej i od nieszczęśliwych wypadków osób objętych wymianą (Izrael) na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków studentów mongolskich

personelu, w tym koszty ubezpieczenia na wypadek choroby (Litwa) policjantów i/lub międzynarodowego personelu cywilnego uczestniczącego w Misji Policyjnej Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie medyczne członków delegacji specjalistów (Dot. Min Oświaty Ukrainy)

Ubezpieczenia ustawowe (o charakterze powszechnym): ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, zwane „ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych” ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, zwane „ubezpieczeniem OC rolników” ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych, zwane „ubezpieczeniem budynków rolniczych”

WERYFIKACJA ISTNIENIA OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ
Ubezpieczenia obowiązkowe OC – art. 9a Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, będące następstwem zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (tzw. trigger act committed) Nie ma znaczenia czy w okresie ubezpieczenia powstanie i ujawni się szkoda oraz czy zostanie zgłoszone roszczenie o naprawienie tej szkody

ZAKRES OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ
Zdarzenie − związek przyczynowo skutkowy − Szkoda Art Umowa ubezpieczenia obowiązkowego OC obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków

WERYFIKACJA ISTNIENIA OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ
W przypadku umów krótkoterminowych, które z powodu błędu ubezpieczającego lub zakładu ubezpieczeń zostały zawarte na okres krótszy od 12 miesięcy, chociaż nie dotyczą pojazdów, na które ubezpieczenie krótkoterminowe może być zawarte, tj: zgodnie z art. 6 Ustawy uznaje się za zawarte na okres 12 miesięcy.

ROZWIĄZANIE UMOWY PRZED UPŁYWEM OKRESU NA JAKI BYŁA ZAWARTA
odstąpienie od umowy − w trybie określonym w art. 16c ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ubezpieczający − konsument ma prawo odstąpienia od umowy ubezpieczenia, w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia Wypowiedzenie: przed upływem okresu, na jaki była zawarta (min. 1 dzień) w przypadku zmiany posiadania umowy wznowionej w trybie klauzuli prolongacyjnej

Ubezpieczenie obowiązkowe posiadaczy pojazdów
Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje zdarzenia powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obejmuje również na zasadzie wzajemności, zdarzenia powstałe na terytoriach państw, których biura narodowe są sygnatariuszami Porozumienia Wielostronnego

Obowiązkowi ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów nie podlegają posiadacze pojazdów: innych niż mechaniczne, a więc wszelkich pojazdów nieposiadających napędu mechanicznego takiego jak silnik elektryczny lub spalinowy, w tym m.in. rowery. Wyjątek stanowi tu przyczepa, która wprawdzie nie posiada zainstalowanego na sobie źródła energii, ale podlega obowiązkowi ubezpieczenia mechanicznych niezarejestrowanych (w tym niezarejestrowanych przyczep) − przed wprowadzeniem do ruchu, tj. np. znajdujących się w garażu, wystawionych na ekspozycjach, w salonach sprzedaży. Do takich pojazdów zaliczyć należy także pojazdy użytkowane wyłącznie na terenie zakładu produkcyjnego, lotniska itp.

pojazdów historycznych − przed wprowadzeniem ich do ruchu, pojazdem historycznym jest: pojazd zabytkowy określony w PoRD pojazd mający co najmniej 40 lat pojazd mający co najmniej 25 lat i który został uznany przez rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy, lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji pojazdów wolnobieżnych przed wprowadzeniem ich do ruchu; pojazdem wolnobieżnym jest środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze w celu przewozu osób lub towarów (pojazdy silnikowe, których konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h). W pojęciu tym nie mieszczą się pojazdy wolnobieżne będące w posiadaniu rolników prowadzących gospodarstwo rolne i użytkowane w związku z posiadaniem tego gospodarstwa

maszyn; maszyną jest urządzenie wprawdzie przystosowane do poruszania się po drogach (ma koła) ale konstrukcyjnie nie jest przeznaczone do poruszania się po drogach ani do przewozu towarów lub osób; konstrukcyjnie maszyna jest przeznaczona do wykonywania konkretnych prac wynikających z prowadzonej działalności – np. wózki widłowe, samobieżne koparki, czerparki i ładowarki, samobieżne maszyny dla górnictwa, do wydobywania i wiele innych w celu weryfikacji czy mamy do czynienia z maszyną, a nie np. pojazdem wolnobieżnym lub pojazdem specjalnym niezbędna jest opinia techniczna rzeczoznawcy

Art Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. 2. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z: wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.

Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody: polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzone przez kierującego posiadaczowi pojazdu mechanicznego; dotyczy to również sytuacji, w której posiadacz pojazdu mechanicznego, którym szkoda została wyrządzona, jest posiadaczem lub współposiadaczem pojazdu mechanicznego, w którym szkoda została wyrządzona wynikłe w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu, chyba że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu mechanicznego niż pojazd przewożący te przedmioty polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska

Zakładowi ubezpieczeń przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego odszkodowania, jeżeli kierujący: wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa zbiegł z miejsca zdarzenia

Ubezpieczenie obowiązkowe rolników
Obowiązkowi ubezpieczenia OC rolników podlegają posiadacze gospodarstw rolnych: będący osobami fizycznymi stanowiących użytki rolne, grunty pod stawami oraz sklasyfikowane jako użytki rolne grunty pod zabudowaniami: o powierzchni przekraczającej łącznie 1 ha podlegających opodatkowaniu podatkiem rolnym niezależnie od powierzchni gruntów i użytków jeżeli jest prowadzona na nim produkcja rolna, stanowiąca dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

Art. 51. Ubezpieczeniem OC rolników jest objęta odpowiedzialność cywilna rolnika oraz każdej osoby, która pracując w gospodarstwie rolnym w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego. Art Z ubezpieczenia OC rolników przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się również, jeżeli szkoda powstała w związku z ruchem pojazdów wolnobieżnych w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego.

Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za szkody: w mieniu, wyrządzone rolnikowi przez osoby pracujące w jego gospodarstwie rolnym lub pozostające z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym albo osobom pozostającym z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub pracującym w jego gospodarstwie rolnym, spowodowane przeniesieniem chorób zakaźnych niepochodzących od zwierząt w mieniu, spowodowane wadą towarów dostarczonych przez osobę objętą ubezpieczeniem albo wykonywaniem usług; jeżeli wskutek tych wad nastąpiła szkoda na osobie, zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności tylko wtedy, gdy osoba objęta ubezpieczeniem wiedziała o tych wadach,

powstałe wskutek uszkodzenia, zniszczenia, utraty lub zaginięcia rzeczy wypożyczonych lub przyjętych przez osobę objętą ubezpieczeniem OC rolników do użytkowania, przechowania lub naprawy polegające na utracie gotówki, biżuterii, dzieł sztuki, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i innych polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska wynikłe z kar pieniężnych, grzywien sądowych i administracyjnych, a także kar lub grzywien związanych z należnościami wobec budżetu państwa

Zakładowi ubezpieczeń przysługuje uprawnienie do dochodzenia od sprawcy szkody zwrotu wypłaconego odszkodowania, jeżeli wyrządził on szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii

Obowiązkowi ubezpieczenia budynków w gospodarstwach rolnych podlegają posiadacze gospodarstw rolnych: będący osobami fizycznymi posiadający obiekty budowlane o powierzchni powyżej 20 m2 Jeżeli nieruchomość nie spełnia definicji gospodarstwa rolnego − nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia budynków w gospodarstwach rolnych

Nie są objęte ubezpieczeniem w gospodarstwach rolnych: budynki, których stan techniczny osiągnął 100% normy zużycia budynki przeznaczone do rozbiórki na podstawie ostatecznych decyzji właściwych organów namioty i tunele foliowe

Art. 67. Z tytułu ubezpieczenia budynków rolniczych przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe w budynkach na skutek zdarzeń losowych w postaci: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny, upadku statku powietrznego,

Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za zaistniałe w budynkach rolniczych szkody: wyrządzone umyślnie przez ubezpieczającego lub przez osobę, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność lub która pozostaje z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym wyrządzone wskutek rażącego niedbalstwa przez osoby, o których mowa w pkt 1 górnicze w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego powstałe wskutek trzęsienia ziemi

Ubezpieczenie obowiązkowe
Zasada ryzyka Zasada winy

Gospodarstwo rolne może być uznane za przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (w rozumieniu art. 435 k.c.) gdy: przedmiot i zakres produkcji nadaje działalności rolniczej charakter działalności gospodarczej prowadzonej na własny rachunek na zasadach przedsiębiorczości prowadzenie produkcji wytwórczej (roślinnej, zwierzęcej, ogrodniczej lub sadowniczej) oraz uzyskiwanie jej efektów, pozostaje w bezpośrednim związku ze stanem nasycenia i wykorzystania urządzeń poruszanych za pomocą sił przyrody

Przesłanki egzoneracyjne powstanie szkody wskutek działania siły wyżej wyłączna wina poszkodowanego wyłączna wina osoby trzeciej

ART KC Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia się szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron dotyczy wyłącznie ubezpieczenia OC zachowanie poszkodowanego było dodatkową przyczyną powstania szkody lub zachowanie poszkodowanego wpłynęło na zwiększenie rozmiaru szkody niezależnie od prawomocnego wyroku karnego skazującego sprawcę – można podnosić kwestię przyczynienia w postępowaniu cywilnym

ART KC Przyczynienie poszkodowanego to zachowanie obiektywnie nieprawidłowe Zachowanie poszkodowanego wynikające z działań podjętych przez poszkodowanego w celu uniknięcia szkody (w tym wywołane strachem) nie może być traktowane jako przyczynienie Zachowanie osób trzecich − nie stanowi przyczynienia − może stanowić podstawę do regresu (odpowiedzialność solidarna)

ART KC Przesłanki zaistnienia przyczynienia poszkodowanego do powstania szkody należy zawsze rozważać w aspekcie wpływu tych przesłanek na powstanie szkody Samo zaistnienie przesłanki nie jest podstawą do uznania jakiegokolwiek przyczynienia

Zachowanie obiektywnie nieprawidłowe
Poszkodowany pieszy Zachowanie sprzeczne z obowiązującymi przepisami Prawo o Ruchu Drogowym Art Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku − z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego korzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi. 2. Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi. 3. Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Na drodze o małym ruchu, w warunkach dobrej widoczności, dwóch pieszych może iść obok siebie

Ustalenie stopnia przyczynienia
Przykładowe zagadnienia: Czy do wypadku doszło po zmroku? Jakie były warunki drogowe − czy były trudne, tzn. była mgła, padał deszcz lub śnieg itp. Jeżeli warunki były trudne lub było ciemno: Jak był ubrany (czy ubranie było ciemne, czy posiadało elementy odblaskowe?) Czy poszkodowany widział nadjeżdżający pojazd lub też go słyszał? Czy do wypadku doszło w miejscu oświetlonym? Czy pieszy był trzeźwy? Jeśli nie − jakie miał stężenie alkoholu w organizmie i jaki to miało wpływ na jego zachowanie

Skutki spożycia alkoholu Samo spożycie alkoholu bez wykazania, jaki to miało wpływ na zaistnienie szkody lub zwiększenie jej rozmiaru nie jest podstawą do uznania przyczynienia

Pijany pieszy wszedł pod pojazd zza zaparkowanych pojazdów − sąd 30% − nie powołano biegłego Pijany pieszy wtargnął na pasy nagle bez zachowania ostrożności − sąd 70% Piesza wtargnęła na pasy nagle bez zachowania ostrożności − sąd 65% (wg opinii biegłego) Pijany pieszy idący środkiem drogi w trudnych warunkach sąd − 50% Pijany pieszy leżący na asfalcie − 50% (kilka wyroków potwierdziło wyłączną winę poszkodowanego)

Pieszy poruszający się prawym poboczem − sąd 30%; Pijany pieszy poruszający się prawą stroną drogi − sąd 30% Jazda na rowerze w nocy bez oświetlenia − sąd − 30% (2 wyroki) Jazda na rowerze w nocy bez oświetlenia w ciemnym ubraniu sąd − 80% Jazda z pijanym kierowcą, bez zapiętych pasów bezpieczeństwa − sąd 50% Jazda z pijanym kierowcą − sąd 50% (2 wyroki); 40% 1 wyrok Jazda z nadmierną prędkością − sąd 30%

Zmiany w UoDzU od 1 stycznia 2012 r.
Oświadczenia oświadczenie o wypowiedzeniu lub odstąpieniu − art. 18 Ust. 3 UoUO powiadomienie o wypowiedzeniu − art. 28 ust. 1, art. 46 ust. 1 oraz art 62 ust. 1 UoUO Ubezpieczający wyraził zgodę na otrzymywanie informacji w formie elektronicznej − art. 28 ust. 1d, art. 46 ust. 1d oraz art 62 ust 1d UoUO

Zmiany w UoDzU od 1 stycznia 2012 r.
Zawiadomienia zawiadomienia o szkodzie zawiadomienie o zmianie adresu lub siedziby powiadomienie zakładu ubezpieczeń o fakcie przeniesienia własności art. 32 ust. 1, art. 48 ust. 1 oraz art 64 ust. 1

Zmiany w UoUB od 11 lutego 2012 r.
Postępowania dotyczące roszczeń odszkodowawczych wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy toczą się według przepisów dotychczasowych

Skuteczność wypowiedzenia przesłanego pocztą Art. 18 ust. 3 W przypadku nadania oświadczenia o wypowiedzeniu lub odstąpieniu od umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1-3, przesyłką listową, za chwilę jego złożenia uważa się datę nadania oświadczenia w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego

Obowiązek informacyjny Art. 28 ust. 1b, 46 ust. 1b i 62 ust. 1b Nie później niż 14 dni przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów/OC rolników/ budynków rolniczych została zawarta, zakład ubezpieczeń jest obowiązany do wysłania ubezpieczającemu informacji o ubezpieczeniu na kolejny okres ubezpieczenia. Faktycznie obowiązek wszedł życie od 28 stycznia 2013

Potwierdzenie zawarcia umowy Art. 28 ust.1a, 46 ust. 1a i 62 ust. 1a W razie zawarcia umowy, o której mowa w ust. 1 (automatyczne wznowienie), zakład ubezpieczeń jest obowiązany potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia (polisą) w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia (rozpoczęcia okresu ochrony).

Wypowiedzenie umowy automatycznie wznowionej Art. 28a ust. 1, 46a ust. 1 i 62a ust. 1 Jeżeli posiadacz pojazdu/gospodarstwa rolnego w tym samym czasie jest ubezpieczony w dwóch lub więcej zakładach ubezpieczeń, przy czym co najmniej jedna z umów ubezpieczenia OC została zawarta w trybie art. 28 ust.1 lub 46 ust. 1 lub art. 62 ust. 1, umowa zawarta w tym trybie może zostać przez niego wypowiedziana na piśmie.

Wypowiedzenie umowy automatycznie wznowionej Art. 28a ust. 3, 46a ust. 3 i 62a ust. 3 W sytuacji, gdy doszło do zawarcia kilku umów ubezpieczenia OC w odniesieniu do tego samego pojazdu/gospodarstwa rolnego/ubezpieczenia budynków rolniczych w odniesieniu do tego samego budynku rolniczego, z tym samym okresem ubezpieczenia z jednym zakładem ubezpieczeń, wówczas temu zakładowi ubezpieczeń należy się składka ubezpieczeniowa z tytułu jednej umowy ubezpieczenia. ( np. pierwsza opłacona)

Zmiana posiadacza pojazdu – obowiązek powiadomienia Art. 32 ust. 1-2 Obowiązek zawiadomienia o przeniesieniu praw własności pojazdu spoczywa na posiadaczu dotychczas posiadającym pojazd. Dotychczasowy posiadacz zobowiązany jest powiadomić zakład ubezpieczeń o nowym posiadaczu w terminie 14 dni od dnia zmiany posiadania – wymagane dane nabywcy: imię, nazwisko, adres zamieszkania i numer PESEL, o ile został nadany lub nazwę, siedzibę i numer REGON

Zmiana posiadacza gospodarstwa – obowiązek powiadomienia Art. 48 ust. 1-2 i art. 64 ust 1-2 Obowiązek zawiadomienia o zmianach w majątku spoczywa na rolniku dotychczas posiadającym gospodarstwo rolne. Gdy zmiana w posiadaniu nastąpiła wskutek śmierci rolnika, obowiązek zawiadomienia spoczywa na osobie obejmującej gospodarstwo w posiadanie. Dotychczasowy posiadacz zobowiązany jest powiadomić zakład ubezpieczeń o nowym posiadaczu w terminie 14 dni od dnia zmiany posiadania – wymagane dane nabywcy: imię, nazwisko, adres zamieszkania i numer PESEL, o ile został nadany

Zmiana posiadacza – składka Art. 32 ust. 4, 48 ust 3; Art. 64 ust 3 Nowy posiadacz ponosi odpowiedzialność za zapłatę składki za okres od dnia, w którym nastąpiło objęcie pojazdu/gospodarstwa rolnego w posiadanie. Nowy i dotychczasowy posiadacz pojazdu/gospodarstwa solidarnie odpowiadają za zapłatę składki za okres od dnia zbycia do dnia powiadomienia o zmianie w posiadaniu pojazdu/gospodarstwa rolnego.

Rozwiązanie umowy Nowe przypadki w art. 33, art. 49 i art dniem wypowiedzenia umowy automatycznie wznowionej (podwójne ubezpieczenie) - z dniem odstąpienia od umowy w trybie ustawy o ochronie praw konsumenta (umowa zawarta na odległość – 14 dni)

Ubezpieczenia obowiązkowe

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Ubezpieczenia obowiązkowe"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Ubezpieczenia obowiązkowe

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Ubezpieczenia obowiązkowe"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres