Fonetyka, ortografia, interpunkcja

Prezentacja na temat: "Fonetyka, ortografia, interpunkcja"— Zapis prezentacji:

1 Fonetyka, ortografia, interpunkcja

2 Innowacja językowa To każdy nowy element w tekście, uzusie, normie lub systemie Te innowacje, które zostały zaaprobowane to zmiany językowe Te innowacje, które nie zyskały aprobaty, gdyż nie mają uzasadnienia funkcjonalnego to błędy językowe

3 Kryteria oceny innowacji językowych
k.wewnętrznojęzykowe Ekonomiczności Język ma być sprawny/funkcjonalny Wystarczalności Język powinien być w stanie nazwać to, co nas otacza

4 Kryteria oceny innowacji językowych
K. zewnętrznojęzykowe autorytetu kulturalnego uzualne Bada stopień rozpowszechnienia narodowe Dobre to, co swojskie *puryzm językowy

5 Fonetyka I. 2 poziomy normy: II. Zróżnicowania regionalne
wzorcowy potoczny/standardowy II. Zróżnicowania regionalne III. Zróżnicowanie chronologiczne

6 Fonetyka Najczęstsze typy błędów: Gwarowe wpływy Hiperpoprawność
Nadmierne uproszczenia

7 Fonetyka Nosówki ą i ę wymowa na końcu wyrazu (wygłos)
I. wymowa ę w wygłosie to błąd hiperbolizacji II.wymowa [om] w wygłosie jest błędem

8 Fonetyka Nosówki w środku wyrazu
ę i ą realizuje się przed spółgłoskami szczelinowymi przed spółgłoskami płynnymi (l,ł) czytamy [e] i [o] Przed literami odpowiadającymi innym spółgłoskom [em], [en], [eń]; [om], [on], [oń]

9 Akcent W języku polskim akcent stawiamy na przedostatnią sylabę
Wyjątki: I.Formy, które zawierają ruchome cząstki -by, -śmy; II.Formy z końcówkami –sta, -kroć, -set; III.Formy fleksyjne rzeczowników obcego pochodzenia zakończonych na –ika/-yka w M. l.p

10 Interpunkcja Kropka Na końcu wypowiedzenia oznajmującego
Na końcu skrótów Po cyfrze Obowiązkowe pomijanie kropki: Na kartach tytułowych książek Po tytułach rozdziałów i podrozdziałów Po tytułach artykułów prasowych Po liczebnikach głównych i zbiorowych

11 Interpunkcja Średnik Po tym znaku trzeba użyć małej litery
Oddziela człony składniowe równorzędne znaczeniowo Obydwa segmenty, ten przed i po średniku, wykazują związek semantyczny

12 Interpunkcja Przecinek
Oddziela odpowiednie segmenty wypowiedzi (zdania złożone) Oddziela przydawki określające ten sam rzeczownik, które są składniowo równorzędne i mają podobne znaczenie ogólne Wprowadza człon wtrącony

13 Pytajnik Pytania Polecania i prośby Pytania retoryczne
Wahanie, zaskoczenie, zdumienie Nie stawiamy pytajnika po: kropce, przecinku, średniku, dwukropku

14 Wykrzyknik Rozkaz,kategoryczne polecenie
Zawołania, wezwania, życzenia, toasty Silny ładunek emocjonalny

15 Wielokropek Funkcja ekspresywna Składa się z 3 kropek
Więcej kropek oznacza wykropkowanie [...]-opuszczenie fragmentu cytowanego tekstu Po nim nie stawiamy kropki, przecinka, średnika

16 Dwukropek Wprowadza wyliczenie, objaśnienia lub cytaty
Wyliczenia dwuelementowe nie wymagają dwukropka Do wprowadzenia cytatu po dwukropku potrzebny jest albo cudzysłów, albo myślnik

17 Myślnik Sygnalizuje opuszczenie fragmentów tekstu oczywistych dla czytelnika Dla objaśnienia lub sprecyzowania informacji Dla uporządkowania składni Dla wyliczeń W dialogach Dla uwypuklenia

18 Cudzysłów Wprowadza cytowany tekst Podkreśla znaczenie ironiczne
Elementy obce stylistyczne w tekście Wyodrębnia pseudonimy, kryptonimy, nazwy instytucji

19 Nawias Wydzielanie partii tekstu []- komentarz odautorski
W nawiasie zapisujemy tekst poboczny