Istota i społeczne znaczenie organizacji

Prezentacja na temat: "Istota i społeczne znaczenie organizacji"— Zapis prezentacji:

1 Istota i społeczne znaczenie organizacji
dr hab. Jerzy Supernat Instytut Nauk Administracyjnych Uniwersytet Wrocławski

2 Dwa słowa o sposobach studiowania.

3 L E P I J

4 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Współczesne społeczeństwo bardziej niż kiedykolwiek jest społeczeństwem organizacyjnym. Organizacje: otaczają nas ze wszystkich stron rodzimy się w nich i na ogół umieramy w nich (niektóre zabijają nas) wypełniają całe nasze życie tak jak śmierci i podatków nie można ich uniknąć dr hab. Jerzy Supernat

5 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Nie wszystko (i na szczęście!) jest organizacyjne nasze uczucia i emocje należą do nas, nawet jeżeli w części są kształtowane przez nasze organizacyjne doświadczenia nasze rodzinne relacje (w pewnym zakresie) nie są organizacyjne dr hab. Jerzy Supernat

6 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Wielkość organizacji ruch w kierunku zwiększania wielkości organizacji ruch w kierunku zmniejszania wielkości organizacji dr hab. Jerzy Supernat

7 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Pojęcie organizacji znaczenie czynnościowe (czynność organizowania, czyli organizowanie) znaczenie rzeczowe (rzecz zorganizowana, w szczegól- ności złożona z ludzi, wspólnych celów i zasobów) znaczenie atrybutowe (cecha rzeczy, ale i procesu, po- legająca na tym, że składniki rzeczy lub procesu współ- przyczyniają się do powodzenia całości) dr hab. Jerzy Supernat

8 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Przyczyny istnienia organizacji organizacje istnieją po to, aby zrobić to, czego jednostki nie są w stanie zrobić osobno organizacje robią prawie wszystko to, co jest robione we współczesnym świecie to get things done dr hab. Jerzy Supernat

9 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Przyczyny istnienia organizacji sieć organizacji; przykłady: Europejska Sieć Ochrony Konkurencji Europejska Grupa Organów Regulacyjnych dla Sieci i Usług Łączności Elektronicznej Europejska Grupa Organów Regulacyjnych dla Ener-gii Elektrycznej i Gazu Ziemnego organizacja wirtualna; jej przykładem jest Międzyna-rodowa Sieć Ochrony Konkurencji ICN ICN dr hab. Jerzy Supernat

10 Organizacje i jednostki
jednostka jako pracownik organizacji nowe formy zatrudnienia w organizacji jednostka jako klient organizacji ekonomiczne aspekty zatrudnienia w organizacji społeczne aspekty zatrudnienia w organizacji zmiany w organizacjach

11 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Nick Halping: dr hab. Jerzy Supernat

12 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Kategorie jednostek Do szczególnie ważnych kryteriów kategoryzacji jednostek mogących stanowić źródło dyskryminacji, mobbingu czy nawet przemocy w organizacji należą: płeć wiek rasa narodowość ułomność religia wykształcenie i umiejętności waga (nadwaga) nałogi orientacja seksualna dr hab. Jerzy Supernat

13 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Szklany pułap / sufit (glass ceiling) W 1991 r. amerykański Departament Pracy zdefiniował szklany pułap jako: Artificial barriers based on attitudinal or organizational bias that prevent qualified individuals from advancing upward in their organization into management-level po-sitions. dr hab. Jerzy Supernat

14 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Non-sexual harassment – mobbing Kodeks pracy Art. 933 § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbin-gowi. § 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, pole-gające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastra-szaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. dr hab. Jerzy Supernat

15 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Sexual harassment niechciane zainteresowanie pozawerbalne (unwanted non-verbal attention) obraźliwy język (offensive language) niechciany kontakt fizyczny o charakterze seksualnym (unwanted physical contact of a sexual nature) spoufalanie się lub naleganie na randkę (socialization or date re-quests) propozycje seksualne, które nie zawierają gróźb lub obietnic (sexual propositions that did not involve threats or promises) propozycje seksualne zawierające obietnice pozytywnych następstw w pracy (sexual propositions involving promises of positive job-related consequences) propozycje seksualne zawierające groźby negatywnych następstw w pracy (sexual propositions involving threats of adverse job-related consequences) napaść seksualna (sexual assault) dr hab. Jerzy Supernat

16 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Sexual harassment Pierwsza sprawa sądowa związana z molestowaniem seksualnym miała miejsce w USA w 1976 r. Wcześniej termin sexual harassment nie pojawiał się nawet w mediach. Prawdziwym przełomem było głośne wydarzenie z 1991 r., kiedy A.F. Hill oskarżyła nominowanego na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego USA C. Thomasa o napa-stowanie seksualne w latach 80., kiedy był jej przełożonym w Komisji ds. Równouprawnienia w Zatrudnieniu (The Equal Employment Op-portunity Commission): A.F. Hill charged that C. Thomas harassed her with inappropriate discussion of sexual acts and pornographic films after she rebuffed his invitations to date her. Z drugiej strony jeden z pierwszych przypadków molestowania seksu- alnego został opisany już w Księdze Rodzaju: chodziło o Józefa za- rządzającego majątkiem Potyfara i szantażowanego seksualnie przez jego żonę, zob. Pierwsza Księga Mojżeszowa, 39, 1-20. dr hab. Jerzy Supernat

17 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Sexual harassment W Polsce Kodeks pracy zakazuje w art. 183a między innymi dyskryminowania pracowników ze względu na płeć, do którego zalicza: „każde nieakceptowane zachowanie o charakterze seksual-nym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności lub poniżenie albo upokorzenie pracownika; na zachowanie to mogą się skła-dać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy (mole-stowanie seksualne)”. dr hab. Jerzy Supernat

18 Istota i społeczne znaczenie organizacji
No Irish Need Apply by John F. Poole, 1862 I'm a decent boy just landed From the town of Ballyfad; I want a situation, yes, old-fash a job; position in work And want it very bad. I have seen employment advertised, "It's just the thing," says I, "But the dirty spalpeen ended with 'No Irish Need Apply.' „ "Whoa," says I, "that's an insult, But to get the place I'll try," So I went to see the blackguard old-fash a man of completely dishonorable character With his "No Irish Need Apply." Some do count it a misfortune To be christened Pat or Dan, But to me it is an honor To be born an Irishman. I started out to find the house, I got it mighty soon; There I found the old chap seated, He was reading the Tribune. I told him what I came for, When he in a rage did fly, "No!" he says, "You are a Paddy, infml an Irishman (often considered offensive) And no Irish need apply." (…) dr hab. Jerzy Supernat

19 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Organizacje i społeczność lokalna Społeczność lokalna jest zależna od swoich organizacyj-nych mieszkańców. W przypadku dużych organizacji wpływ może być olbrzymi i... dramatyczny. W tej sytuacji ważne jest, czy organizacje zachęcają swoich członków (w szczególności kadrę kierowniczą) do uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej. Mission of GKN Automotive Driveline Division, August 1997: Our mission is to (…) contribute positively to the communities in which we operate. dr hab. Jerzy Supernat

20 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Biedniejsze rynki nie chcą małych aut. Carlos Ghosn. Z prezesem Nissan/Renault rozmawia Danuta Wale-wska, „Rzeczpospolita”, nr 59 z 10 marca 2008 r. DW: Renault zainwestował miliard dolarów w Rosji. Jakie ma pan pla-ny związane z tym krajem? CG: Mamy fabrykę pod Moskwą, drugą teraz budujemy pod Sankt Pe-tersburgiem. Kupiliśmy także 25 proc. plus jedną akcję zakładu To-gliatti, gdzie będą produkowane na początku wyłacznie Łady […] DW: Togliatti to fabryka-miasto, jedyny pracodawca. Czy zdaje pan sobie sprawę, że kupił pan fabrykę razem z drużyną hokejową, zorga-nizowaną przestępczością, całym bagażem problemów społecznych? Czy ma pan już program rewitalizacji tego miasta? CG: Kupiliśmy tylko jedną czwartą fabryki i mam nadzieję, że nie wią-żą się z tym zobowiązania dotyczące zarządzania miastem. Jesteśmy gotowi pomóc w unowocześnieniu produkcji platform, skrzyni biegów, w rozwiązywaniu kłopotów z jakością, ale odpowiedzialność za miasto pozostawiamy władzom. dr hab. Jerzy Supernat

21 Organizacje i społeczeństwo
Organizacje mają istotny wpływ na całe społeczeństwo (na otoczenie / środowisko, w którym są usytuowane). Podkreślić należy, że relacje pomiędzy organizacją i społeczeństwem są dwustronne czy wzajemne.

22 działania przestępcze nakłanianie czy przymuszanie do przestępstw
Szkodliwe oddziaływania organizacyjne zwykłe wypadki działania przestępcze nakłanianie czy przymuszanie do przestępstw ułatwianie przestępstw wykorzystywanie taniej siły roboczej w krajach trzeciego świata przyczynianie się do otyłości społeczeństwa szkodliwe skutki działania organizacji publicznych

23 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Szkody ponoszone przez organizacje w 1982 r. spółka Johnson & Johnson doświadczyła po- ważnego kryzysu, kiedy do kapsułek z produkowanym przez nią środkiem przeciwbólowym Tylenol został dodany przez kogoś cyjanek, co doprowadziło do śmierci siedmiu osób Procter & Gamble jest obiektem powracających plo-tek (między innymi w 1994 r. i w 1999 r.), że wspiera finansowo kościół szatana (the Church of Satan) McDonald’s został w swoim czasie oskarżony o to, że przyczynia się do wycinania lasów tropikalnych w dorze-czu Amazonki dr hab. Jerzy Supernat

24

25 Objawienie św. Jana; 13, 18, zdanie trzecie:
A liczba jego jest sześćset sześćdziesiąt sześć.

26 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Organizacja i zmiana społeczna wewnętrzne zmiany organizacyjne a struktura społeczna organizacja jako sprawca zmiany społecznej organizacja jako przeciwnik zmiany dr hab. Jerzy Supernat

27 Istota i społeczne znaczenie organizacji
Przypadek the Women’s Christian Temperance Union – WCTU WCTU dr hab. Jerzy Supernat

28 debauchery – rozpusta ruin – ruina misery – nędza despair – rozpacz death – śmierć poverty – ubóstwo disgrace – hańba madness – szaleństwo disease – choroba damnation – potępienie

29 Nie tylko tatuś jest tam…
Proszę zwrócić uwagę na tekst u dołu afisza.

30 Niszczenie beczek z napojami alkoholowymi w czasach prohibicji w USA ( ) przez agentów federalnych. No person (…) shall manufacture, sell, barter, transport, import, export, deliver, furnish or possess any intoxicating liquor (...).

31 Plakat wzywający do głosowania „za” 27 sierpnia 1922 r
Plakat wzywający do głosowania „za” 27 sierpnia 1922 r. w szwedzkim referendum w sprawie wprowadzenia prohibicji.

32 Myśl końcowa Organization can never be a substitute for initiative and for judgment (organizacja nigdy nie zastąpi inicjatywy i rozsądku). Louis D. Brandeis ( ) dr hab. Jerzy Supernat