Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl.

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl."— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Das Leben im tropischen Regenwald. Życie w tropikalnym lesie deszczowym.

3 Als tropischer Regenwald bezeichnet man die Vegetationsformen, die nur in den immerfeuchten tropischen Klimazonen anzutreffen sind. Tropische Regenwälder existieren in Süd- und Mittelamerika, Afrika und Südasien sowie Australien. Lasem tropikalnym nazywamy formy roślinności, które spotyka się w wiecznie wilgotnych tropikalnych strefach klimatycznych. Lasy tropikalne występują w Ameryce Południowej i Środkowej, Afryce i Azji Południowej oraz w Australii. Je nach dem Standort der tropischen Regenwälder kann man verschiedene Typen unterscheiden. W zależności od lokalizacji można wyróżnić różne typy lasów.

4 Der Schwarm Treiber- Ameisen kann eine Fläche von rund sechs mal drei Metern bedecken. Zehntausende Ameisen durchkämmen jeden Quadratzentimeter des Bodens. Sie klettern sogar bis in die höchsten Baumwipfel. Rój mrówek tropikalnych może zajmować powierzchnię 6x3 m. Dziesiątki tysięcy mrówek przenikają każdy centymetr kwadratowy ziemi. Wspinają się one nawet na najwyższe wierzchołki drzew. Sie machen Jagd auf beinahe alles, was ihnen zwischen die gewaltigen Mundwerkzeuge kommt. Polują na wszystko co podejdzie pod ich ogromne żuwaczki.

5 Der Regenwald hat einen Stockwerksbau. Der Boden ist das Erdgeschoss. Dort gibt es kaum Pflanzen oder Tiere. In den Obergeschossen, wo die Baumkronen sind, spielt sich fast das ganze Leben des Regenwalds ab. Ganz oben ist das Dachgeschoss. Dort sind die Baumkronen der allerhöchsten Bäume, die so hoch wie ein Kirchturm werden können. Las tropikalny ma budowę warstwową. Podłoże stanowi parter. Niewiele jest tam roślin i zwierząt. Na górnych piętrach, tam gdzie są korony drzew toczy się prawie całe życie lasu tropikalnego. Na samej górze jest poddasze. Są tam korony najwyższych drzew, które mogą być tak wysokie jak wieże kościelne.

6 Im Regenwald leben 250 Säugetierarten, 1800 Vogelarten und mehr als 10 000 Arten von Bäumen. Im heißen, feuchten, und schwülen Waldboden kann man verschiedene Arten von Kriechtieren und Lurchen finden. W lesie tropikalnym żyje 250 gatunków ssaków, 1.800 gatunków ptaków i ponad 10 tys. gatunków drzew. Na gorącym, wilgotnym i dusznym podłożu można spotkać różne rodzaje gadów i płazów. In den Baumkronen leben bunt gefärbte Vögel, Affen, Eidechsen, Beuteltiere, Raubkatzen, Insekten und Spinnen. W koronach drzew żyją barwne ptaki, małpy, jaszczurki, torbacze, koty drapieżne oraz pająki.

7 Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Vegetationsformen - formy roślinności unterscheiden - rozróżniać der Schwarm - rój bedecken - pokryć durchkämmen - przeczesywać klettern - wspinać się sie machen Jagd auf....- polują na.... der Stockwerksbau - stratygraficzna struktura das Erdgeschoss - parter die Baumkronen - korony drzew das Dachgeschoss - poddasze

8 Wissenschaftler schätzen die Zahl aller Arten im Regenwald auf 20 bis 30 Millionen, von denen bisher 1,8 Millionen bekannt sind. Die meisten von ihnen gehören zu den Käfern, Bienen und Fliegen. Naukowcy szacują liczbę wszystkich gatunków w lasach deszczowych na 20 - 30 mln, z czego 1,8 mln jest obecnie znanych. Większość z nich to chrząszcze, pszczoły i muchy.

9 Im tropischen Regenwald ist es das ganze Jahr grün, da die Laubbäume nicht die Blätter verlieren. Alle Regenwälder zusammen bedecken 2% der festen Erdoberfläche, trotzdem leben dort über die Hälfte aller Pflanzen- und Tierarten. W tropikalnym lesie deszczowym jest przez cały rok zielono ponieważ drzewa nie tracą liści. Wszystkie lasy deszczowe zajmują 2% stałej powierzchni ziemi a żyje tam ponad połowa wszystkich gatunków roślin i zwierząt. Statt Jahreszeiten gibt es hier Regenzeiten. Zamiast pór roku są tutaj pory deszczowe.

10 Im Regenwald herrscht das ganze Jahr über ein für Pflanzen optimales, warm- feuchtes Klima. Die Temperaturen liegen konstant zwischen 20 und 28 Grad Celsius und es gibt gleichmäßig übers Jahr verteilt ergiebige Regenschauer. Da die Pflanzen hier so perfekte Klima- Bedingungen vorfinden, wachsen sie üppig. W lesie tropikalnym panuje przez cały czas korzystny dla roślin ciepły i wilgotny klimat. Temperatura jest utrzymywana na stałym poziomie 20 - 28 stopni Celsjusza i równomiernie przez cały rok padają obfite deszcze. Ponieważ roślinność znajduje tutaj doskonałe warunki klimatyczne, rozwija się bujnie.

11 Im Regenwald leben die Ureinwohner. Sie heißen Xikrin-Indianer, nennen sich selbst jedoch Mebengokre. Das bedeutet: Mensch im wässrigen Land. Sie sind kleinwüchsige Menschen, die sich eigenständig ernähren. W lesie tropikalnym mieszkają tubylcy. Nazywają się Xikrin- Indianer, sami siebie jednak nazywają oni Mebengokre. Oznacza to - człowiek z wodnej krainy. Są to ludzie niskiego wzrostu, którzy się samodzielnie odżywiają. Sie leben von der Jagd und von dem, was der Urwald ihnen sonst noch bietet : das sind Wildpflanzen, Nüsse und Honig. Żyją z polowania oraz tego co im poza tym las oferuje: są to rośliny rosnące dziko, orzechy oraz miód.

12 Der Brotfruchtbaum gehört zu den ältesten Baumarten. Er ist wahrscheinlich zur Zeit der Dinosaurier entstanden (vor 110 Millionen Jahren). Die Blüten trägt der Baum direkt am Stamm oder an starken Ästen. Chlebowiec to jeden z najstarszych gatunków drzew. Powstał prawdopodobnie w epoce dinozaurów (110 mln lat temu). Drzewo to tworzy kwiaty bezpośrednio na pniu lub na silnych gałęziach. Die Früchte sind sehr schwer. Sie wiegen über 5 kg. Ihr Duft ist sehr stark. Owoce są bardzo ciężkie ważą ponad 5 kg. Ich zapach jest bardzo intensywny.

13 Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Käfer - żuk die Blätter verlieren - tracić liście bedecken - pokrywać die feste Erdoberfläche - stała powierzchnia ziemi ein feuchtes Klima - wilgotny klimat der Regenschauer - przelotny deszcz die Pflanze - roślina sie wachsen üppig - rosną bujnie wässriges Land - wodna kraina eigenständig - samodzielnie die Jagd - polowanie

14 Die wichtigsten Urwaldstämme sind die Twa, die BaKa und die Mbuti. In den Familien bestimmen die Frauen den Alltag. Die wichtigen Entscheidungen trifft die älteste Frau. Die Männer jagen oder flechten Körbe und Schlafmatten. Głównymi plemionami lasu tropikalnego są: Twa, BaKa i Mbuti. W rodzinach w życiu codziennym rządzą kobiety. Ważne decyzje podejmuje najstarsza kobieta. Mężczyźni polują lub wyplatają kosze i maty.

15 Kletterpflanzen nutzen Bäume als Leiter um nach oben zum Licht zu gelangen. Die bekanntesten Kletterer unter den Pflanzen sind die Lianen. Sie sind verholzte Kletterpflanzen, die nur in tropischen Regenwäldern vorkommen. Pnącza wykorzystują drzewa jako drabinę aby dostać się do góry, do światła. Do najbardziej znanych wspinaczy wśród roślin zaliczają się liany. Są zdrewniałe pnącza, które występują tylko w lasach deszczowych. Lianen wurzeln im Boden, klettern nach oben und können bis zu 300 Meter lang werden. Liany są zakorzenione w ziemi, pną się ku górze i mogą osiągnąć długość nawet do 300m.

16 In tropischen Regenwäldern leben mehr Insektenarten als irgendwo sonst auf der Welt, nämlich etwa 80 Prozent. Man schätzt über 950.000 Insekten. W lasach tropikalnych żyje więcej gatunków owadów, niż gdziekolwiek na świecie czyli ok. 80 procent. Szacuje się ponad 950 tys. owadów.

17 Meranti bezeichnet eine Gruppe tropischer Bäumen, verschiedener Arten der Gattung Shorea. Die Bäume erreichen eine Höhe von bis zu 45 Meter und mehr. Die Stämme haben einen maximalen Durchmesser von 1,5 Metern und können bis zu 25 Meter der Höhe astfrei sein. Meranti to grupa drzew tropikalnych, różnych gatunków, rodzaju Shorea. Drzewa osiągają wysokość do 45 m i więcej. Pnie mają średnicę 1,5 m i mogą do 25 m wysokości nie mieć gałęzi. Die Farbe des Holzes variiert von rötlichbraun bis zu graurosa. Kolor drewna przechodzi od czerwonawo-brązowego do szaro- różowego.

18 Pflanzen, die nicht wie die Lianen klettern können setzen sich auf andere Pflanzen, meistens Bäume, und benutzen deren Stämme, Äste und Blätter als "Träger". Sie heißen "Epiphyten". Die Samen der Aufsitzerpflanzen werden oftmals von Tieren in die Baumkronen verfrachtet. Rośliny, które nie potrafią piąć się jak liany rosną obok innych roślin, głównie drzew, aby używać ich pni, gałęzi i liści jako "podnośnika". Nazywają się one epifitami. Nasiona epifitów są często przenoszone przez zwierzęta na korony drzew. Aufsitzerpflanzen wachsen fast überall in den oberen Stockwerken des tropischen Regenwalds. Epifity rosną prawie wszędzie w górnych piętrach lasów tropikalnych.

19 Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Brotfruchtbaum - chlebowiec am Stamm - na pniu flechten - wyplatać die Kletterpflanzen - pnącza die Leiter - drabina der Leiter - przewód, kabel, dyrektor, kierownik zum Licht gelangen - dotrzeć do światła verholzt - zdrewniały wurzeln - zakorzenić się nach oben klettern - piąć się ku górze die Farbe des Holzes - kolor drewna

20 In den tropischen Regenwäldern wachsen zahlreiche Orchideen als Aufsitzerpflanzen auf anderen Pflanzen, ohne jedoch deren Nahrung zu schmarotzen. W lasach tropikalnych rośnie wiele orchidei na innych roślinach, jednak nie pasożytują one na ich pożywieniu. Die epiphytisch lebenden Orchideen bilden so genannte Luftwurzeln, mit denen sie sich an den Ästen und Stämmen der Bäume festklammern. Epifityczne storczyki tworzą tak zwane powietrzne korzenie, które wykorzystują, aby przylgnąć do gałęzi i pni drzew.

21 Der Mahagonibaum ist ein Laubbaum, mit der Höhe bis zu 40 m. Er kommt in den Tropenwäldern des Mittel und Südamerikas vor. Die Bäume wachsen vereinzelt meist in Flussniederungen. Mahoń jest drzewem liściastym, mierzącym do 40 m. Występuje w lasach tropikalnych Środkowej i Południowej Ameryki. Drzewa rosną rozproszone głównie w dolinach rzek. Das Holz des Mahagonibaums ist wertvoll und wird oft genutzt wegen seiner Dauerhaftigkeit und Widerstandsfähigkeit. Drewno mahoniowe jest cenne i często jest wykorzystywane z powodu trwałości i odporności.

22 Um der Finsternis auf dem Urwaldboden zu entgehen, benutzen Aufsitzerpflanzen Bäume als Träger und besiedeln deren Stämme bzw. Äste im Kronendach. Die Bromelien können nicht im Boden wurzeln. Ihre Blätter formen einen Trichter, in dem sich Regenwasser ansammelt. Aby uniknąć ciemności na dnie lasu efity używają drzew jako "podnośników i osadzają się na pniach lub gałęziach w koronach drzew. Bromelie nie potrafią się zakorzenić w ziemi. Ich liście tworzą lejek, w którym gromadzi się woda deszczowa. Eine große Bromelie kann so bis zu zehn Liter Wasser speichern. Dorosła bromelia może przechowywać ok. 10 litrów wody.

23 Die Weibchen des Pfeilgiftfroschs transportieren ihre Larven in Bromelientrichter im Kronendach. Alle zwei bis drei Tage besucht das Weibchen die Kaulquappen und legt unbefruchtete Eier. Samice drzewołaza karłowatego przenoszą swoje larwy do lejków bromelii na koronach drzew. Co dwa dni samica odwiedza kijanki, zostawiając niezapłodnione jaja. Die Eier dienen den Larven als Nahrung während der ersten Entwicklungsstadien. Jaja służą jako pokarm dla larw w pierwszych stadiach rozwoju.

24 Der Balsambaum ist eine Pflanzengattung aus der Familie der Schmetterlingsblütler. Er wächst als immergrüner Baum und erreicht Wuchshöhen bis zu 12 Meter. Drzewo balsamowe jest rodzajem rośliny z rodziny motylkowych. Rośnie jako wiecznie zielone, drzewo mierzące do 12 m. Das Ätherische Öl aus dem Holz findet Anwendung in der Aromatherapie und wird außerdem bei der Herstellung von Parfüm, Seife und vielen anderen Kosmetikprodukten eingesetzt. Olejek eteryczny wytwarzany z drewna jest stosowany w aromaterapii a także jest wykorzystywany do produkcji perfum, mydeł i innych kosmetyków.

25 Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Träger - podnośnik, dźwigar fast überall - prawie wszędzie schmarotzen - pasożytować festklammern - przylgnąć der Mahagonibaum - mahoń vereinzelt - pojedynczo in Flussniederungen - w dolinach rzecznych der Trichter - lejek sich ansammeln - gromadzić się speichern - magazynować die Kaulquappen - kijanki