I/ Barok: literatura „arystokratyczna” i „mieszczańska” II/ Formowanie się klasycyzmu: humanizm,teoria naśladowania, znaczenie literatury narodowej i języka.

Prezentacja na temat: "I/ Barok: literatura „arystokratyczna” i „mieszczańska” II/ Formowanie się klasycyzmu: humanizm,teoria naśladowania, znaczenie literatury narodowej i języka."— Zapis prezentacji:

1 I/ Barok: literatura „arystokratyczna” i „mieszczańska” II/ Formowanie się klasycyzmu: humanizm,teoria naśladowania, znaczenie literatury narodowej i języka francuskiego,racjonalizm, salony III/ Modele: grecki, łaciński, włoski, hiszpański IV/ Doktryna literacka klasycyzmu: attycyzm, chęć podobania się, wdzięk, elegancja i dobry smak: le "je ne sais quoi„/”niewiadomo,co”,naśladowanie natury, trzy zgodności, la vraisemblance/prawdopodobieństwo, la bienséance/to co przyzwoite, co się godzi, nie szokuje dobrych obyczajów V/ Spór starożytników z nowożytnikami: uwaga podsumowująca

2 Literatura „arystokratyczna”: chęć ucieczki w świat fikcji i idealizacja świata opartego na wartościach uważanych za właściwe arystokracji: odwaga, szlachetność, wystawność, miłość podporządkowana regułom miłości dworskiej. Język ozdobny, przesadny, bogaty w figury stylistyczne Literatura „mieszczańska” – literatura krytyczna wobec „arystokratycznej”, wynika z chęci demistyfikacji, pragnienia większego realizmu. Wszystkie formy satyry, anty-literatura.

3 II/ Formowanie się klasycyzmu: a/ humanizm b/ teoria imitacji (imitacja / rywalizacja ) c/ literatura narodowa, język francuski d/ racjonalizm e/ rozkwit salonów

4 François Malherbe, Valentin Conrart, znawca języka francuskiego Gilles Ménage Origines de la langue française /Pochodzenie języka francuskiego, 1650 Claude Favre de Vaugelas, Remarques sur la langue française/ Uwagi o języku francuskim, 1647 René Descartes, Discours de la méthode pour bien conduire sa raison, et chercher la vérité dans les sciences,1637.

5 La justice n'est pas une vertu d'Etat. Le choix des actions ou mauvaises ou bonnes Ne fait qu'anéantir la force des couronnes; Le droit des rois consiste à ne rien épargner, La timide équité/ bezstronność détruit l'art de régner.La Mort de Pompée, (I, sc.1, v.104-108)

6 Model grecki: Aristoteles, Poetyka i Retoryka; Homer, Plutarch, Euripides Model łaciński: Cyceron, Kwintylian, Horacy, Seneka, Owidjusz, Plaut, Terencjusz Model włoski: Roland furieux/Orland szalony (1516-1532) Ariosto i Jérusalem délivrée /Jerozolima wyzwolona (trad. fr. 1593), l'Aminta/Amintas (1573), Tasso, Arcadia (1504) Sannazaro

7 Model hiszpański: Montemayor, Diana (1550), Amadis z Walii (anonimowy),Cervantès, Don Quichotte (I cz. 1605, II cz.1615, trad. 1608,1614 i 1618),Lope de Vega,komedie i dramaty, Calderón,Życie jest snem, Wielki teatr świata Tirso de Molina

8 Attycyzm - prostota, powaga, jasność stylu twórców z Attyki,,, chęć podobania się, "plaire et toucher„/”podobać się i wzruszać”, zasada ze Sztuki poetyckiej Horacego Główne cechy: wdzięk, elegancja i dobry smak: wysublimowany wdzięk ma wzruszać niezależnie od reguł i kryteriów formalnych: le "je ne sais quoi„/”niewiadomo,co”, : Naśladowanie natury: charakteru ludzkiego i uczuć

9 La Mesnardière, Poétique/ Poetyka, 1639; ksiądz d'Aubignac, La Pratique du théâtre/Praktyka teatru, 1657; ksiądz Rapin, Réflexions sur la Poétique d'Aristote/ Uwagi o poetyce Arystotelesa, 1674), 1674 „ Lubię trzymać się reguł, ale nie jestem ich niewolnikiem; rozszerzam je lub zawężam zależnie od tego, co jest odpowiednie dla mojego tematu, i bez oporów nie przestrzegam tej dotyczącej czasu trwania akcji, kiedy wydaje mi się zbyt ograniczająca i nie odpowiada pięknu opisywanych wydarzeń. Znać reguły a potrafić je odpowiednio dopasować do naszego teatru, to są dwie różne umiejętności” P. Corneille, wstęp, La Suivante, 1637

10 trzy zgodności (akcji, czasu, miejsca) La vraisemblance/prawdopodobieństwo, la bienséance/to co przyzwoite, co się godzi, nie szokuje dobrych obyczajów Ksiądz René Rapin : « La vérité ne fait les choses que comme elles sont, la vraisemblance comme elles devraient être »/ „prawda tworzy jedynie rzeczy takie jakimi są, prawdopodobieństwo takimi jak być powinny” (Réflexions sur la Poétique d’Aristote/ Uwagi o poetyce Arystotelesa, 1674) Les bienséances/ przyzwoitość zewnętrzna : nie szokować publiczności Les bienséances /przyzwoitość wewnętrzna : wewnętrzna spójność postaci

11 « Nie twierdzę, że wieki Aleksandra czy Augusta były barbarzyńskie; były na tyle wykwintne, na ile mogły być, ale twierdzę, że nasza epoka ma przewagę, bo nastała na końcu i mogła wykorzystać dobre i złe przykłady z czasów minionych, aby stać się wiekiem bardziej wykształconym, bardziej wykwintnym i najwytworniejszym ze wszystkich » (Ch. Perrault, Parallèles…)