SYSTEM RACHUNKOWOŚCI.

Prezentacja na temat: "SYSTEM RACHUNKOWOŚCI."— Zapis prezentacji:

1 SYSTEM RACHUNKOWOŚCI

2 1.Definicje i cele systemu rachunkowości.
2.Struktura i podmioty rachunkowości, -sposoby ewidencji gospodarczej. 3.Funkcje rachunkowości.

3 DEFINICJE RACHUNKOWOŚCI
Rachunkowość kojarzy się z rachunkami i informacją. Jest to, zatem przedsięwzięcie natury intelektualnej, którego złożoność można postrzegać wieloszczeblowo i hierarchicznie. Jako pierwszą należy wyróżnić myśl, wiedzę ogólną o rachunkowości, której pozytywne i normatywne rezultaty dają podstawy urzeczywistnienia konkretnych systemów rachunkowości w danym podmiocie - jednostce ekonomicznej

4 Historia tej myśli jest tak odległa, jak historia myśli ekonomicznej
Historia tej myśli jest tak odległa, jak historia myśli ekonomicznej. Koncepcje wartości, kapitału, poziomu zysku z działalności, podatku od tego zysku są bo­wiem wspólne dla myśli ekonomicznej i rachunkowości. Jest to, zatem integralna część myśli ekonomicznej, wyróżniająca się jednakże podejściem, którego istotą jest pomiar i informacja wynikająca z tego pomiaru.

5 Druga warstwa intelektualna, którą dostrzegamy w rachunkowości, to wiedza o organizacji, funkcjonowaniu i celach systemu rachunkowości, działające­go w konkretnej jednostce gospodarczej. Intuicyjnie każdy dostrzega, że bez systemu rachunkowości jednostka nie mogłaby trwać.

6 Rachunkowość w jednostce istnieje faktycznie z mocy prawa, lecz nie jest to uwarunkowanie najważniejsze. Trwanie wymaga równowagi, homeostazy i w tym aspekcie rachunkowość spełnia zasadniczą rolę, dostarczając zainteresowanym kwantytatywnej informacji, niezbędnej do dokonywania racjonalnych wyborów.

7 Jako trzeci szczebel wiedzy można wyróżnić umiejętności niezbędne do wykonywania pracy na powierzonym odcinku w ramach całego systemu rachunkowości. Umiejętność prowadzenia rozliczeń w zakresie zakupu i zużycia materiałów, czy też zorganizowanie i utrzymywanie systemu rozrachunków jednostki gospodarczej wymagają głębszej wiedzy i doświadczenia.

8 Chodzi o to, że do poznania roli pełnionej na danym stanowisku konieczne jest zrozumienie mechanizmów funkcjonowania całego systemu. Zatem każda działalność w za-kresie rachunkowości wymaga określonej wiedzy ogólnej o systemie rachunkowości i jego teoretycznej podbudowie.

9 CELE RACHUNKOWOŚCI Podstawowym celem rachunkowości jest tworzenie i dostarczanie kwantytatywnych, finansowych informacji dotyczących jednostki ekonomicznej i jej przedsięwzięć. Informacja tego rodzaju jest potrzebna zarządzającym, aby mogli racjonalnie planować i sterować działalnością jednostki.

10 Jest także potrzebna i niezbędna decydentom zewnętrznym, czyli właścicielom, kredytodawcom, potencjalnym inwestorom, agencjom rządowym i społeczeństwu, którego fundusze są wykorzystywane w jednostkach ekonomicznych działających zarazem w określonym środowisku społecznym, współtworząc jego znamiona i dzieląc za nic odpowiedzialność.

11 Rola rachunkowości jest najistotniejsza, gdy uzmysłowimy sobie, że informacja finansowa, zawarta w odpowiednich raportach, służy zarządzającym i właścicielom do określenia dobrej czy ziej działalności firmy.

12 Zarządzający, inwestorzy, urzędnicy skarbowi, reprezentanci związków zawodowych polegają na informacjach pochodzących z systemu rachunkowości, podejmując kluczowe decyzje. Wpływa to zarazem na świadomość potrzeby dobrej rachunkowości, systemu dostarczającego rzetelnych i wyczerpujących informacji.

13 Rozważając cele rachunkowości warto zwrócić uwagę na ważne hasło po­krewne: accoKntability, czyli możliwość uczciwego rozrachunku agenta ekonomicznego ze swoim środowiskiem. Jednostka ekonomiczna, działająca zgodnie z prawem, spełnia minimalne wymogi społecznego współistnienia.

14 Dzięki rachunkowości każda jednostka może wykazywać i wskazywać na swoją pozytywna rolę w środowisku społecznym, w którym istnieje, przyczyniając się do jego osiągnięć.

15 Agent ekonomiczny to pojęcie szerokie
Agent ekonomiczny to pojęcie szerokie. Może nim być osoba fizyczna, pracownik wydziału, gospodarstwo rodzinne, fundacja, biznes. Wszystko to są podmioty, które prowadząc określone formy rachunkowości, ukazują i komunikują środowisku stan i rezultaty swoich działań w aspekcie ekonomicznym i społecznym.

16 System rachunkowości stanowią metody i procedury oraz środki techniczne i zasoby ludzkie systematycznie stosowane do tworzenia kwantytatywnej informacji finansowej. Podstawową funkcją tego systemu jest dokonywanie rejestracji danych pochodzących z codziennej, bieżącej działalności jednostki, stosując kategorie wartości, kosztu i pieniądza.

17 Rejestracji podlegają operacje gospodarcze, których źródłem są zdarzenia zachodzące w danej jednostce ekonomicznej. Mają też miejsce operacje wynikające z działania elementów systemu rachunkowości (wiedza o rachunkowości), które także można opisać dyskursywnie, stosując kategorie pieniężne.

18 Celem systemu rachunkowości jest także klasyfikowanie i grupowanie operacji gospodarczych dla przygotowania informacji w użytecznej, komunikatywnej formie. Klasyfikacja i jej stosowanie umożliwia redukowanie liczebnych domeną dotyczy operacji ekonomicznych i wywiera znaczny wpływ na społeczeństwo, komunikując rezultaty pomiarów tworzy zasoby wiedzy wykorzystywane przez zainteresowane osoby.

19 System rachunkowości jest zbiorem metod i technik identyfikowania, mierzenia i komunikowania informacji ekonomicznych, aby różne osoby zainteresowane oraz decydenci mogli dokonywać prawidłowych, racjonalnych ocen przy podejmowaniu decyzji.

20 Jego funkcją jest dostarczanie kwantytatywnej finansowej informacji o jednostce ekonomicznej, użytecznej przy dokonywaniu wyboru między alternatywnymi sposobami działania.

21 Warto podkreślić, że mówiąc o pomiarze, o kwantytatywnej informacji ekonomicznej, zwracamy uwagę na proces przypisywania liczb obiektom i operacjom zgodnie z przyjętymi zasadami. Liczby te stanowią reprezentację wartości ekonomicznej.

22 Warto jeszcze zwrócić uwagę na specyficzną funkcję rachunkowości, jej rolę jako języka biznesu i finansów. Rachunkowość jest sztuką mierzenia, komunikowania i interpretowania działalności gospodarczej w kategoriach wartości, stosując jednostki krajowego pieniądza. Język jest środkiem społecznego komunikowania się, rozwija się, zatem stosownie do zmian w środowisku społecznym.

23 Tę cechę dostrzegamy także w odniesieniu do rachunkowości, która zmienia się, rozwija i ulepsza, aby skutecznie i efektywnie spełniać rolę komunikacyjnego medium. Jako przykład można wskazać na pomiar zysku jednostek gospodarczych, który jest stałym elementem społecznego zainteresowania ze względu na zarobki, dywidendy i podatki.

24 Rachunkowość jako nauka i system reaguje na społeczne zainteresowanie i potrzeby, rozwijając metody pomiaru rezultatów działalności, starając się uwzględniać więcej czynników sprawczych, w szczególności pomiar zaangażowania i kosztów kapitału ludzkiego.

25 Rachunkowość jest elementem każdej organizacji, a nawet dotyczy każdego obywatela, który musi rozliczyć się ze swych dochodów w urzędzie skarbowym, przedstawić swoje aktywa i przyszłe wpływy ubiegając się o kredyt. Także miasta, gminy, szkoły są podmiotami rachunkowości, stosują metody tej dziedziny wiedzy w celu efektywnego sterowania zasobami i pomiaru rezultatów działalności.

26 STRUKTURA I PODMIOTY RACHUNKOWOŚCI
Rachunkowość ma charakter podmiotowy, co wynika z jej ponadczasowej, fundamentalnej zasady podmiotowości, polegającej na prowadzeniu ewidencji operacji gospodarczych dla wyodrębnionej majątkowo jednostki organizacyjnej w oderwaniu od właściciela czy też właścicieli, którzy dostarczyli kapitał. Nawet w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, podejmującego działalność gospodarczą na własne nazwisko jako jednoosobowy właściciel firmy, następuje wyodrębnienie majątku osobistego z majątku, jaki zainwestował w firmę.

27 STRUKRA I PODMIOTY RACHUNKOWOŚCI
Rachunkowość ma charakter podmiotowy, co wynika z jej ponadczasowej, fundamentalnej zasady podmiotowości, polegającej na prowadzeniu ewidencji operacji gospodarczych dla wyodrębnionej majątkowo jednostki organizacyjnej w oderwaniu od właściciela czy też właścicieli, którzy dostarczyli kapitał.

28 Nawet w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, podejmującego działalność gospodarczą na własne nazwisko jako jednoosobowy właściciel firmy, następuje wyodrębnienie majątku osobistego z majątku, jaki zainwestował w firmę.

29 Zatem rachunkowość zawsze stanowi system identyfikacji, pomiaru, rejestracji operacji gospodarczych, określających działalność konkretnej jednostki. Wyodrębniona jednostka organizacyjna stanowi podmiot rachunkowości.

30 W każdym podmiocie rachunkowości występują w różnym stopniu problemy z zakresu rachunkowości finansowej, zarządczej, podatkowej. Na system szeroko rozumianej rachunkowości podmiotu gospodarczego składają się, zatem trzy dziedziny rachunkowości, które pozostają we wzajemnym związku, co można zilustrować graficznie

31 RYSUNEK NR 1 STR 13.

32 Jak wynika z prezentacji graficznej, wszystkie dziedziny rachunkowości mają część wspólną z rachunkowością zarządcza, zarówno rachunkowość finansowa, księgowość, jak i rachunkowość podatkowa.

33 Częścią wspólną rachunkowości finansowej i zarządczej jest systematyczny rachunek kosztów i informacje o koszcie jednostkowym. Zawierają się w niej również informacje dotyczące decyzji zarówno o zmianie struktury środków gospodarczych, jak i kapitałów firmy.

34 Częścią wspólną rachunkowości zarządczej i podatkowej jest informacja dotycząca zarządzania podatkowego, planowanie operacji gospodarczych w taki sposób, aby zgodnie z literą prawa ponieść optymalne obciążenie podatkami, a w wypadku małych firm wybrać taką formę działalności, która niesie najmniejsze obciążenie podatkiem dochodowym.

35 Częścią wspólną rachunkowości finansowej i podatkowej są problemy związane z obliczaniem, odprowadzaniem i sporządzaniem deklaracji z tytułu różnych zobowiązań podatkowych oraz ewidencja umożliwiająca rozliczenia z tytułu VAT i podatku dochodowego.

36 Rachunkowość jednostki gospodarczej stanowi, zatem zintegrowany system rachunkowości finansowej, zarządczej i podatkowej.

37 Pod pojęciem rachunkowości finansowej w aspekcie systemu informacyjnego należy rozumieć ewidencję i informacje o stanie finansowo-majątkowym oraz osiągniętym okresowym wyniku finansowym przez jednostki gospodarcze, prowadzące księgi rachunkowe zgodnie z prawem bilansowym ujętym w ustawie o rachunkowości.

38 Natomiast księgowość stanowi podsystem rachunkowości, jej proceduralną stronę, jest to przede wszystkim system podwójnego zapisu danych wynikających z pomiaru operacji gospodarczych, czyli proces składający się z ciągłej obserwacji, pomiaru i rejestracji danych w księgach rachunkowych, zgodnie z podstawowym modelem rachunkowości.

39 Księgowość dostarcza danych do sporządzania obligatoryjnych sprawozdań finansowych.

40 Natomiast rachunkowość zarządcza stanowi przede wszystkim system informacyjny skierowany do menedżerów wszystkich szczebli zarządzania, będący podstawą do podejmowania decyzji zarządczych.

41 Ta dziedzina rachunkowości obejmuje tworzenie informacji użytecznej w pracy menedżera, wykorzystując dane z systemu księgowości, jak i inne dane ilościowe J jakościowe zaczerpnięte poza systemem księgowym.

42 Rachunkowość zarządcza jest procesem identyfikowania, mierzenia, gromadzenia, analizy, interpretacji i komunikowania informacji w wymiarze finansowym, potrzebnych kierownictwu do planowania, oceny i wewnętrznego sterowania organizacją, celem osiągnięcia prawidłowego wykorzystywania jej zasobów w prowadzeniu ciągłego rozrachunku w zakresie zużywanych środków ekonomicznych.

43 Rachunkowość zarządcza jest procesem identyfikowania, mierzenia, gromadzenia, analizy, interpretacji i komunikowania informacji w wymiarze finansowym, potrzebnych kierownictwu do planowania, oceny i wewnętrznego sterowania organizacją, celem osiągnięcia prawidłowego wykorzystywania jej zasobów w prowadzeniu ciągłego rozrachunku w zakresie zużywanych środków ekonomicznych.

44 Księgowość jest, zatem tylko podsystemem rachunkowości, termin rachunkowość zaś ma znacznie szersze znaczenie i obejmuje również te zagadnienia, które wykraczają poza ramy ewidencji księgowej i rachunkowości finansowej.

45 Rachunkowość podatkowa wyłoniła się z jednego z zadań rachunkowości finansowej, a mianowicie kalkulowania, deklarowania i ewidencjonowania różnego rodzaju obciążeń podatkowych.

46 Jak wiadomo funkcja podatkowa nabrała w gospodarce rynkowej szczególnego znaczenia, bowiem ustawodawstwo dopuszcza funkcjonowanie ewidencji operacji gospodarczych tylko dla celów podatkowych poza istniejącym systemem ewidencji księgowej.

47 Stąd naturalnie pojawia się rachunkowość podatkowa
Stąd naturalnie pojawia się rachunkowość podatkowa. W Polsce występuje znaczna liczba jednostek gospodarczych, które ewidencjonują operacje tylko dla celów podatkowych (ponad dwa miliony firm), nie prowadząc rachunkowości finansowej i te jednostki określa się terminem: podmioty rachunkowości podatkowej.

48 Rachunkowość podatkowa obejmuje dwie grupy zagadnień:
- ustalanie i ewidencjonowanie podatków w księgach rachunkowych zgodnie z prawem podatkowym i bilansowym w podmiotach rachunkowości finansowej,

49 - obliczanie i ewidencjonowanie operacji gospodarczych wymaganych do ustalenia obciążeń podatkowych w podmiotach rachunkowości podatkowej (u podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą).

50 Istotne jest także to, że rachunkowość podatkowa opiera się na wielu ustawach prawa podatkowego i swoim zakresem obejmuje identyfikację, pomiar i ewidencję operacji gospodarczych służących do kalkulacji, sporządzania deklaracji i rejestracji obciążeń z tytułu różnych podatków.

51 Jednostki organizacyjne, dla działalności, których prowadzona jest ewidencja operacji gospodarczych, należy podzielić na dwie zasadnicze grupy: - podmioty rachunkowości finansowej, czyli prawa bilansowego, zobligowane ustawą o rachunkowości do prowadzenia pełnej ewidencji księgowej w postaci księgi rachunkowej,

52 - podmioty rachunkowości podatkowej (podatnicy), czyli małe firmy, jednostki prowadzące ewidencję uproszczoną tylko dla celów podatkowych, w szczególności jako podstawę do naliczenia zobowiązań z tytułu podatku dochodowe­go od osób fizycznych.

53 Podmioty rachunkowości finansowej i podatkowej wykorzystują elementy rachunkowości zarządczej, bowiem skuteczność działania zarówno małej, jak i dużej firmy w niewielkim tylko stopniu zależy od korzystnego dla niej układu sytuacyjnego, otoczenia ekonomiczno-prawnego.

54 Powodzenie każdej firmy jest raczej rezultatem trafnych decyzji jej właściciela, czy też zarządu, wynikających z wiedzy fachowej i zdobytego doświadczenia. Trafność decyzji dotyczących planowania, organizowania, kierowania, kontrolowania i motywowania w bardzo dużym stopniu zależy od dopływu bieżącej informacji menedżerskiej.

55 Ewidencja operacji gospodarczych zapewnia dopływ informacji w postaci sprawozdań finansowych czy też raportów z różnych wycinków działalności dla szerokiego kręgu zarządzających.

56 Podmioty rachunkowości finansowej (prawa bilansowego) stanowią osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zobowiązane z mocy prawa bądź dobrowolnie przyjmujące obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości.

57 Struktura podmiotów prawa bilansowego jest znacznie zróżnicowana ze względu na specyfikę i rozmiary prowadzonej działalności. Przepisy ustawy o rachunkowości zaliczają do tej grupy zarówno podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jak i jednostki nie prowadzące działalności gospodarczej, np. związki zawodowe, partie polityczne, stowarzyszenia, fundacje oraz jednostki organizacyjne państwowej gospodarki budżetowej, a także samorządowej.

58 W tej grupie znajdują się, zatem jednostki działające dla zysku, a także jednostki z natury nie zyskowne. Zróżnicowanie jednostek z punktu widzenia rachunkowości potęguje jeszcze fakt, iż podmiotami prawa bilansowego są także jednostki specyficzne ze względu na przedmiot działalności, w szczególności chodzi tu o banki,ubezpieczy cieli, jednostki organizacyjne działające na pod­stawie prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

59 Ustawa uwzględniająca tę specyfikę przewiduje odrębne wzory bilansu i rachunku zysków i strat dla tych jednostek. Oprócz odrębnych sprawozdań wynikających z ustawy, jednostki te prowadząc księgi rachunkowe stosują sobie właściwe reguły zgodne z ustawą o rachunkowości.

60 Na podstawie ustawy o rachunkowości wydawane są rozporządzenia, zarządzenia w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia specyficznej rachunkowości.

61 W szczególności są to rozporządzenia ministra finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej; szczegółowych zasad rachunkowości ubezpieczy cieli szczegółowych zasad prowadzenia rachunkowości oraz jednolitych planów kont dla państwowych i gminnych jednostek budżetowych.

62 Rachunkowość w zakresie obrotu papierami wartościowymi jest dodatkowo regulowana zarządzeniami przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych w sprawie zasad i trybu ich ewidencji

63 Rachunkowość w zakresie obrotu papierami wartościowymi jest dodatkowo regulowana zarządzeniami przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych w sprawie zasad i trybu ich ewidencji.

64 Natomiast rachunkowość banków komercyjnych regulowana jest dodatkowo odrębnymi aktami prawnymi w postaci zarządzeń prezesa NBP w sprawie ustalania wzorcowego planu kont banków, a także szczegółowych zasad rachunkowości banków i sporządzania informacji dodatkowej.

65 Ze względu na specyfikę tych jednostek, w ramach rachunkowości finansowej wydzielane są segmenty rachunkowości branżowych, a mianowicie: rachunkowość bankowa, ubezpieczy cieli, budżetowa, jednostek prowadzących działalność maklerską, jednostek nie zyskownych.

66 Współczesna rachunkowość finansowa stanowi, zatem swego rodzaju grupę dziedzin szczegółowych, powstałych zgodnie z prawem bilansowym. Segmenty poszczególnych dziedzin zazębiają się z rachunkowością podatkową i zarządczą.

67 W rachunkowości finansowej jednostki, stanowiącej podsystem ogólnego systemu informacyjnego rachunkowości, można wyodrębnić kolejne podsystemy. Podsystem rachunkowości dotyczący działalności podstawowej i pomocniczej w jednostce utożsamiany jest zwykle z istotą rachunkowości finansowej

68 Oprócz tego można wyróżnić podsystem rachunkowości inwestycyjnej, który obejmuje działalność prowadzącą do utrzymania i rozwoju zasobów środków trwałych jednostki. W ramach tego podsystemu prowadzi się odrębne ewidencje, a także wycenę efektów procesu inwestycyjnego

69 Ponadto w jednostce pro­wadzi się działalność socjalną, podlegającą także odrębnej ewidencji i sprawozdawczości. Jest to podstawa do istnienia i działania kolejnego, trzeciego już podsystemu rachunkowości finansowej, zwanego rachunkowością działalności finansowo wyodrębnione

70 SPOSOBY EWIDENCJI GOSPODARCZEJ .
Stosując się do ustalonych przepisami zasad prawa bilansowego, zawartych w ustawie o rachunkowości z dnia 29 IX 1994 r. (Dz.U. nr 121, póz. 591), księgę rachunkową (handlową) mają obowiązek prowadzić następujące podmioty gospodarcze, niezależnie od zakresu działalności, :

71 - spółki prawa handlowego: spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe, spółki jawne; - spółki cywilne z udziałem osób prawnych; - inne osoby prawne z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;

72 - jednostki organizacyjne działające na podstawie prawa bankowego, prawa o publicznym obrocie papierami wartościowym i funduszach powierniczych lub przepisów o działalności ubezpieczeniowej bez względu na wielkość przy­chodów;

73 - państwowe i gminne jednostki budżetowe i ich gospodarstwa pomocnicze, zakłady budżetowe, państwowe i gminne fundusze celowe oraz gminy i ich związki;

74 - zagraniczne osoby prawne, zagraniczne jednostki nie posiadające osobowości prawnej oraz zagraniczne osoby fizyczne, prowadzące na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników - w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów;

75 - wszystkie jednostki, jeżeli na realizację zadań otrzymują dotacje lub subwencje z budżetu państwa, z budżetów gmin lub funduszów celowych. Chodzi tu o stowarzyszenia, partie polityczne i związki zawodowe oraz organizacje dobroczynności i opieki społecznej, fundacje, towarzystwa naukowe, organizacje ochrony zdrowia, rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz przedstawicielstwa podmiotów zagranicznych;

76 - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki cywilne z wyłącznym udziałem osób fizycznych, których przychód netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy osiągnął, co najmniej równowartość w walucie polskiej euro.

77 Wielkość euro przeliczana jest corocznie na złote polskie po średnim kursie ustalonym przez prezesa NBP, obowiązującym na dzień 30 września. Osoby fizyczne i spółki prawa cywilnego, które nie osiągną powyższego limitu, mogą również na zasadzie dobrowolności prowadzić księgę rachunkową, jeśli chcą, aby stanowiła ona podstawę naliczania podatków.

78 Podmioty rachunkowości podatkowej (podatnicy) to osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (a nie na podstawie rejestru handlowego sądu rejestrowego).

79 Podmioty te, ze względu na niewielkie rozmiary działalności gospodarczej, nie stają się z mocy prawa bilansowego, ani dobrowolnie, podmiotami rachunkowości finansowej. Są one zobligowane z tytułu zobowiązań podatkowych, w głównej mierze zobowiązań z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, do założenia pozaksięgowego typu ewidencji operacji gospodarczych, a mianowicie uproszczonej ewidencji dla celów podatkowych.

80 W Polsce występuje obecnie fakultatywność opcji opodatkowania, pod warunkiem spełnienia wymogów ustawowych każdej z nich. Każda opcja posiada sobie właściwe zalety i niedogodności oraz pociąga za sobą różny stopień uciążliwości prowadzenia ewidencji

81 Ewidencja dla celów podatkowych jest stosunkowo prosta, opiera się, bowiem na pojedynczym zapisie w formie rejestru przy­chodów z działalności gospodarczej, bądź przychodów i kosztów określonych przepisami prawa podatkowego.

82 Podatnicy mają prawo dokonywania wyboru jednej z trzech poniższych form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych:

83 - karta podatkowa: najprostsza forma podatku zryczałtowanego kwotowo, praktycznie bez obowiązków prowadzenia ewidencji, poza sporządzaniem na życzenie klienta rachunków i ich archiwizowaniem przez pięć kolejnych lat; - ryczałt ewidencjonowany: forma podatku zryczałtowanego procentowo, z obowiązkiem prowadzenia „Ewidencji przychodów" według ustawowego wzoru;

84 - zasady ogólne opodatkowania: progresywny podatek osobisty z obowiązkiem prowadzenia „Podatkowej księgi przychodów i rozchodów" według ustawowego wzoru. Powyższe formy ewidencji służą do ustalania wymiarów podatku.

85 "Należy pamiętać, iż podstawowym prawem osób fizycznych i spółek cywilnych osób fizycznych, uprawnionych do uproszczonej ewidencji podatkowej, jest prawo do rezygnacji z uproszczonej ewidencji na rzecz pełnej ewidencji bilansowej w postaci księgi rachunkowej.

86 Jak wynika z powyższych rozważań, ustawodawstwo polskie dopuściło dwa sposoby ewidencjonowania operacji gospodarczych pełną ewidencję księgową (księgę rachunkową), uproszczoną ewidencję dla celów podatkowych.

87 SPOSOBY PROWADZENIA EWIDENCJI

88 Sposoby prowadzenia ewidencji operacji gospodarczych zalezą od formy organizacyjno-prawnej firmy oraz rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej, wyrażanej przychodem netto

89 Ponadto polskie prawo w odniesieniu do małych firm, jak wcześniej wspomniano, dopuściło wydzielenie z zadań rachunkowości finansowej jednej funkcji podatkowej i stworzenie dla niej systemu ewidencji w postaci tzw. „rachunkowości podatkowej".

90 Występują pewne preferencje i uproszczenia w zakresie rachunkowości finansowej dla firm działających na niewielką skalę. Problematyka rachunkowości małych firm ma duże znaczenie gospodarcze, m.in. ze względu na fakt, iż liczba firm prowadzących tylko ewidencję podatkową ciągle wzrasta

91 Powstające prywatne firmy najczęściej rozpoczynają działalność od najprostszej formy organizacyjno-prawnej i opierają swoją ewidencję tylko na prawie podatkowym, a nie bilansowym.

92 Rachunkowość podatkowa dzieli się na dwie składowe:
- rachunkowość podatkowa osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą we własnym imieniu oraz spółek cywilnych osób fizycznych i rozliczających się z podatku dochodowego na podstawie ewidencji dla celów podatkowych

93 Obejmuje ona warunki opodatkowania, ewidencji i rozliczania, wynikające z trzech fakultatywnych form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych: kartą podatkową, ryczałtem ewidencjonowanym oraz zasadami ogólnymi na podstawie księgi podatkowej

94 Zajmuje się również problematyką najkorzystniejszego wyboru formy opodatkowania zarówno ze względu na oszczędności podatkowe, jak i uciążliwość prowadzenia ewidencji. Ten obszar rachunkowości będzie przedmiotem rozważań ostatniego rozdziału;

95 - rachunkowość podatkowa podmiotów prawa bilansowego zobligowanych do pomiaru i ewidencji różnego rodzaju podatków zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich. Podmioty prawa bilansowego stają się podatnikami i muszą sprostać wymogom podatkowym

96 Dział rachunkowości finansowej poświęcony zrozumieniu i stosowaniu prawa podatkowego w jednostkach bilansowych można, zatem określić jako rachunkowość podatkową.

97 Przedmiotem tego systemu wiedzy jest m. in
Przedmiotem tego systemu wiedzy jest m.in. problematyka dotycząca rozróżniania dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania wynikającego wyłącznie z zastosowania przepisów prawa podatkowe­go oraz księgowego wyniku finansowego wynikającego z prawa bilansowego.

98

99

100

101

102

103