Skutki suszy na terenie Gminy Czaplinek w 2008 roku

Prezentacja na temat: "Skutki suszy na terenie Gminy Czaplinek w 2008 roku"— Zapis prezentacji:

1 Skutki suszy na terenie Gminy Czaplinek w 2008 roku
i inne problemy Czaplinek, dnia r.

2 STRUKTURA POWIERZCHNI
Ogólna powierzchnia Gminy wynosi 34 997 ha w tym: użytki rolne – 14 395 ha %, lasy i grunty leśne - 15 338 ha %, wody stojące i płynące – 2 852 ha %, drogi – 557 ha %, grunty pozostałe – ha %.

3 BONITACJA GLEB Gmina ma charakter typowo rolniczy.
Gleby są zróżnicowane o przewadze gruntów słabych klasy IVb, V i VI. Wskaźnik bonitacji gleb wynosi 0,86.

4 STRUKTURA GOSPODARSTW Powierzchnia gospodarstw
Liczba gospodarstw % udział 1,50 – 5,00 386 51 5,01- 10,00 129 17 10,01- 15,00 81 11 15,01 – 20,00 39 5 20,01- 30,00 44 6 30,01-50,00 30 4 50, ,00 20 3 powyżej 100,01 21 750 19,19 ha - średnia powierzchnia gospodarstwa na terenie Gminy Czaplinek 29,18 ha - średnia pow. gospodarstwa w województwie zachodniopomorskim

5 STRUKTURA UPRAW Średni plon: w 2006 r. – 19,2 q/ha (częściowo susza)
Lp. Rodzaj uprawy Powierzchnia w ha % udział w zasiewach 1. żyto 2535 29,1 2. pszenica ozima 415 4,8 3. pszenica jara 610 6,8 4. jęczmień jary 720 8,2 5. jęczmień ozimy 10 0,1 6. owies 670 7,7 7. pszenżyto ozime 420 8. pszenżyto jare 150 1,7 9. gryka 76 0,9 10. rzepak ozimy 217 2,5 11. kukurydza na kiszonkę 350 4,0 12. kukurydza na ziarno 200 2,3 Średni plon: w 2006 r. – 19,2 q/ha (częściowo susza) w 2007 r. – 25,1 q/ha

6 STAN INWENTARZA bydło ogółem – 1 244 szt., w tym krowy – 410 szt.
trzoda chlewna ogółem – 33 698 szt. w tym maciory – szt. owce – 27 szt., konie – 51 szt., kozy – 57 szt.

7 SUSZA W GMINIE CZAPLINEK W 2008 R.
W 2008 r. w okresie od 17 kwietnia do 15 czerwca na terenie Gminy wystąpiły 3 rodzaje suszy: - atmosferyczna – jeżeli przez 20 dni nie ma opadów w czasie wegetacji roślin - glebowa – jeżeli trwa dłużej jak 20 dni brak opadów – wpływa niekorzystnie na wzrost roślin, następuje wzrost zagrożenia pożarowego i ekologicznego, hydrologiczna – obniżenie poziomu wód powierzchniowych i podziemnych, trwa ona długo, a odbudowa zasobów wodnych wymaga obfitych i długotrwałych opadów deszczu i śniegu.

8 PODEJMOWANE DZIAŁANIA PRZEZ WŁADZE GMINY
29 maja 2008 r. – wraz z Przewodniczącym Rady Miejskiej i dużą grupą rolników naszej Gminy uczestniczyliśmy w Sesji Rady Powiatu, podczas której Panu Wojewodzie Zachodniopomorskiemu zgłosiliśmy problem suszy i prosiliśmy o podjęcie pilnych działań związanych z ogłoszeniem stanu klęski i przystąpieniem do szacowania strat w rolnictwie. 3 czerwca 2008 r. – zlecenie do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Dział Ekspertyz w Gdyni przygotowania informacji, raportu lub ekspertyzy dla Gminy Czaplinek na potwierdzenie tzw. „posuchy atmosferycznej”. 4 czerwca 2008 r. – lustracja terenu gminy z Przewodniczącym Rady Miejskiej i Redaktorem Głosu Koszalińskiego K. Bednarkiem rejon Kołomątu, Sikor, Czarnego Wielkiego, Stare Gonne, Kluczewo, Prosino, Prosinko, Drahimek, Stare Drawsko. 4 czerwca 2008 r. – GK – „Zamykają lasy z powodu suszy” – wilgotność ściółki spadła do 6% - Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych Szczecinku wprowadziła zakaz wejścia do lasów w Nadleśnictwach Czaplinek i Świdwin. 6 czerwca 2008 r. – artykuł w KSz – „Rolnicy chcą deszczu” – długotrwały brak opadów, wysokie temperatury powietrza spowodują kryzysową sytuację w zachodniopomorskim rolnictwie.

9 PODEJMOWANE DZIAŁANIA PRZEZ WŁADZE GMINY, CD.
7 czerwca 2008 r. – artykuł w GK – „Mamy klęskę na polach” – wypowiedź rolnika Krzysztofa Krzemieniowskiego. 9 czerwca 2008 r. – artykuł w KSz – „Kiedy spadnie deszcz” – ściółka o godz. 9:00 rano ma poniżej 10% wilgotności, tegoroczny rekord temperatury padł r. i wynosił 29,6 st.C. 9 czerwca 2008 r. – nagranie Polskie Radio Szczecin – „Susza nie daje spać rolnikom” – w 15 powiatach susza daje się we znaki, na Pojezierzu Drawskim łąki i pastwiska zaczynają stepowieć. 9 czerwca 2008 r. – artykuł na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa - ukazał się artykuł pt. „Monitoring suszy”, w którym podaje się, że na podstawie danych przekazanych w czerwcu br. przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 9 czerwca 2008 r. wydał obwieszczenie w sprawie wskaźników klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb za okres od 1 maja do 31 maja 2008 r. Zgodnie z tym obwieszczeniem w tym okresie nie zanotowano w kraju obszarów zagrożonych suszą.

10 PODEJMOWANE DZIAŁANIA PRZEZ WŁADZE GMINY, CD.
10 czerwca 2008 r. - wniosek Burmistrza do Wojewody Zachodniopomorskiego w sprawie podjęcia pilnych działań, a przede wszystkim wystąpienie do rządu RP o ogłoszenie stanu klęski suszy na terenie gminy Czaplinek w związku z tragiczną sytuacją w rolnictwie spowodowana panującą od 17 kwietnia br. suszą. 10 czerwca 2008 r. - List otwarty Przewodniczącego Rady Miejskiej w Czaplinku i Burmistrza do Pana Marka Sawickiego Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie natychmiastowego opracowania programu pomocy dla gospodarstw rolnych w celu złagodzenia skutków suszy oraz ogłoszenia stanu klęski żywiołowej. 11 czerwca 2008 r. - pismo z dnia 11 czerwca 2008 r. Nr SR.R /2008 Wojewody Zachodniopomorskiego skierowane do Pana Dariusza Kłosa – Przewodniczącego Komisji do szacowania szkód w gospodarstwach rolnych ZODR w Barzkowicach w sprawie wszczęcia procedury szacowania szkód. 13 czerwca 2008 r. - informacja o zwołaniu XXVI Sesji Rady Miejskiej w Czaplinku poświęconej sytuacji w rolnictwie - „wpływ suszy na aktualną i przyszłą sytuacje gospodarstw rolnych na terenie Gminy Czaplinek”.

11 PODEJMOWANE DZIAŁANIA PRZEZ WŁADZE GMINY, CD.
16 czerwca 2008 r. – pismo Burmistrza do sołtysów Gminy Czaplinek z prośbą o udzielenie informacji rolnikom o wszczętej procedurze szacowania strat i o pomoc w dostarczeniu wniosków. 18 czerwca 2008 r. – faksem pismo z up. V-ce Przewodniczącej Komisji Wojewódzkiej p. Julity Posmyk o podjęciu decyzji przez Wojewodę Zachodniopomorskiego dnia 11 czerwca br. o uruchomieniu Komisji ds. szacowania strat spowodowanych klęską suszy. 23 czerwca 2008 r. – Sesja Rady Miejskiej w Czaplinku nt. sytuacji w rolnictwie.

12 PROBLEMY spowodowane długotrwałą suszą w Gminie Czaplinek.
W ostatnim 25–leciu statystyki wskazują, że susza w naszym regionie pojawia się w 2-3 letnich cyklach, a więc częstszych niż dawniej. Zmienia się też bardzo wyraźnie struktura opadów Polsce. Występują zjawiska ekstremalne, szczególnie wydłużające się okresy bezopadowe, po których mamy ulewy, które z kolei powodują zniszczenia upraw w związku z podtopieniem. Susza: przybywa terenów zurbanizowanych – osiedle Wiejska, zabudowania wsi: Sikory, Pławno, znaczne zmniejszenie zadrzewień i zalesień terenów śródpolnych, obniżenie poziomu wód podziemnych – spadek poziomu wody w studniach Żerdno, niskie przepływy wód powierzchniowych: rzeka Drawa, Dobrzyca, jeziora Drawsko, Żerdno, brak zbiorników retencyjnych, zbyt mała ilość zastawek wodnych – w gminie tylko 2 w rejonie rzeki Dobrzycy, brak efektywnego systemu finansowego wspomagania działań w rolnictwie np. na deszczownie, budowę lub tworzenie naturalnych zbiorników retencyjnych, korzystnych form ubezpieczeń upraw rolniczych przed suszą, powodzią itp., brak informacji o prowadzonych kontrolach użytkowników pobierających wodą podziemną, brak w strategiach gospodarczych kraju, regionu propozycji działań w przypadku np. znacznego spadku poziomu wód.

13 PROBLEMY ze zwiększającą się populacją bobrów i kormoranów w Gminie Czaplinek
Populacja bobrów i kormoranów w ostatnich kilkunastu latach w Gminie Czaplinek wzrosła do takich rozmiarów, że stanowi zagrożenie dla gospodarki Gminy, sytuacji finansowej mieszkańców oraz zmniejsza atrakcyjności turystycznej, gdyż w 48 jeziorach odczuwamy brak ryby. SKUTKI znacznej populacji bobra i wnioski: - naruszenie naturalnej retencji zlewni wód, poprzez uszkodzenia urządzeń melioracyjnych, - podtapianie gruntów rolnych w wyniku budowy tam, blokowanie przepustów i niszczenie grobli, wałów przeciwpowodziowych, - podtapianie gruntów leśnych użytków rolnych, dróg, kopanie kanałów, - zaśmiecanie koryt rzek i potoków, - ścinanie drzew na linie telefoniczne i energetyczne, budynki, uszkadzanie drzew będących pomnikami przyrody, - degradacja niektórych ekosystemów chronionych ze względu na unikalna wartość przyrodniczą, - brak rekompensaty dla samorządów posiadających obszary chronione lub chronioną zwierzynę, ptactwo w związku ze zmniejszonym zainteresowaniem inwestorów, zmniejszonymi wpływami dochodów do budżetów Gmin, - brak wsparcia finansowego w związku z ponoszonymi kosztami utrzymania w sprawności urządzeń melioracyjnych oraz usuwania skutków wyrządzanych szkód, - niekontrolowane rozmnażanie się bobrów obejmujące już 1/3 obszaru Gminy, - brak działań redukujących ich liczebność.

14 PROBLEMY ze zwiększającą się populacją bobrów i kormoranów w Gminie Czaplinek, cd.
SKUTKI znacznej populacji kormorana i wnioski: - brak rekompensaty dla samorządów posiadających obszary chronione lub chronioną zwierzynę, ptactwo w związku ze zmniejszonym zainteresowaniem inwestorów, zmniejszonymi wpływami dochodów do budżetów Gmin, - brak rekompensaty strat ponoszonych przez PGR i innych właścicieli wód stojących, kormoran zjada dziennie od 0,7 do 1 kilograma ryb. W pobliżu Wyspy Bielawy przebywa szacunkowo 1000 kormoranów, ile dziennie tracimy łatwo policzyć, ponadto pogarsza się struktura gatunkowa ryb w jeziorach, spada również efektywność kosztownych zarybień, - znaczny połów lepszych gatunków ryb powoduje zachwianie równowagi ekosystemu, - brak kontroli nad szkodami wyrządzanymi w chronionym drzewostanie: wyspa Bielawa i okoliczne wysepki, oraz w zasobach rybnych jezior i rzek, - niekontrolowane rozmnażanie się kormoranów, gwałtowny wzrost kolonii i liczebności, - ptaki te są nosicielami wielu groźnych chorób oraz pasożytów ryb, - brak działań redukujących ich liczebność.

15 WNIOSKI Do Parlamentu i Rządu:
ustalenie zasad racjonalnej gospodarki posiadanymi zasobami wodnymi, ustalenie opłat za pobór wód dla wszystkich korzystających, podjęcie działań zmierzających do oszczędzania wody w każdej dziedzinie życia społeczno-gospodarczego, wsparcie finansowe działań samorządów zmierzających do utworzenia systemu gromadzenia (retencjonowania) nadmiaru wód celem wykorzystania gdy pojawi się deficyt, ustalenie obiektywnych kryteriów pojęcia „klęska żywiołowa”, stworzenie efektywnego systemu ubezpieczeń rolników od ekonomicznych skutków zjawisk pogodowych.

16 WNIOSKI Do Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego, Przewodniczącego Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego, Wojewody Zachodniopomorskiego: wyjaśnić rolnikom Gminy Czaplinek, dlaczego nie ogłoszono stanu klęski żywiołowej mimo katastrofalnych skutków suszy, pilnie zapoznać się z faktycznym (bezpośrednio na polach) stanem sytuacji w rolnictwie Gminy najbardziej dotkniętej skutkami długotrwałej suszy i przedstawić formy pomocy rolnikom Gminy Czaplinek, przystąpić do szybszego podejmowania decyzji w przypadku tak długotrwałej suszy, czy innego kataklizmu, podjąć działania w kierunku promowania i wspierania działań inwestycyjnych służących poprawie stanu środowiska na terenach wiejskich jak retencjonowanie wody, tworzenie pasów ochronnych zieleni, zadrzewień, w programach z udziałem środków unijnych uwzględnić wsparcie działań samorządów, rolników w kierunku ochrony zasobów wód powierzchniowych i podziemnych.

17 Dziękuję za uwagę