X Sandomierz Historia Zabytki.

Prezentacja na temat: "X Sandomierz Historia Zabytki."— Zapis prezentacji:

1 X Sandomierz Historia Zabytki

2 Historia Sandomierza X Sandomierz to jedno z najstarszych, najpiękniejszych i najważniejszych historycznie miast Polski. Początki osadnictwa na tym terenie i w jego regionie, sięgają najdawniejszych czasów. Świadczą o tym dokonywane w obrębie miasta i okolic liczne odkrycia archeologiczne. Ślady pierwszej obecności człowieka na tym obszarze pochodzą z młodszej epoki kamiennej - neolitu (5200 p.n.e p.n.e.). Dalej

3 Historia Sandomierza X Usytuowane jest na lessowych wzgórzach. Zachowało się tu ponad 120 zabytków architektury z różnych epok. Do najwyższej klasy zaliczane są średniowieczny układ urbanistyczny miasta oraz jeden z najstarszych obiektów ceglanych na terenie Polski - kościół św. Jakuba. Sandomierz jest ściśle związany z wydarzeniami historycznymi Polski. Wstecz Dalej

4 Historia Sandomierza X Tu przebywali królowie, książęta i wiele innych ważnych osobistości, pozostawiając po sobie liczne pamiątki. Najważniejszym gościem we współczesnych czasach był Papież Jan Paweł II, który odwiedził miasto 12 czerwca 1999 roku. Wstecz Dalej

5 Historia Sandomierza X Atrakcjami przyrodniczymi miasta są Góry Pieprzowe, zaliczane do najstarszych gór w Europie. Można tu spotkać okazy flory stepowej oraz unikatowe naturalne rosarium, utworzone z kilkunastu gatunków dzikiej róży. Najczęściej odwiedzany przez turystów jest Wąwóz Królowej Jadwigi ciągnący się na odcinku pół kilometra. Wstecz

6 Zabytki Sandomierza Brama Opatowska Podziemna Trasa Turystyczna
X Zabytki Sandomierza Brama Opatowska Podziemna Trasa Turystyczna Kościół św.Jakuba Kamienice mieszczańskie

7 X Brama Opatowska Jedyna ocalała brama, umożliwiająca wjazd do miasta od strony Opatowa. Największa ze wszystkich, nazywana też Wielką. Ma 33m wysokości. Wzniesiona została w drugiej połowie XIV w. Jeszcze  w tym samym wieku nadbudowana W XVI w. uzyskała attykę, której fundatorem był sandomierski lekarz Stanisław Bartolon. Obecne schody umożliwiające turystom zwiedzanie bramy pochodzą z 1958r. (wcześniejsze powstały w okresie międzywojennym). Pierwotnie na bramę obrońcy wchodzili z poziomu murów obronnych, na podesty, po drabinach. Dalej

8 X Brama Opatowska Brama Opatowska jako element systemu obronnego. Za sprawą króla Kazimierza Wielkiego oraz kolejnych władców, Sandomierz uzyskał  mury obronne oraz cały system obronny. Długość murów wynosiła ok. 1700m, wysokość - 9m, grubość od strony zachodniej miejscami - 2m. Sandomierz posiadał co najmniej 16 baszt (przypuszczalnie 21). rozstawionych, co 30-60m. Do miasta prowadziły cztery bramy: Opatowska (Wielka), Zawichojska, Lubelska (Rybacka), Krakowska (Mała Brama).  Do miasta prowadziły też przejścia w murach obronnych zwane furtami: Furta Domikańska (obecnie używana nazwa "Ucho Igielne", furta zamiejska. Wstecz Dalej

9 X Brama Opatowska Wstecz

10 Podziemna Trasa Turystyczna
X Podziemna Trasa Turystyczna Dla potrzeb rozwijającego się ośrodka handlowego, konieczne były odpowiednie magazyny. Stąd też pod miastem powstawały piwnice drążone w skale lessowej z przeznaczeniem na składy towarów (wino, sól, śledzie). Gdy wzrastały potrzeby kopano piwnice na różnych poziomach, podkopywano się pod ulice, rynek, a czasem pod sąsiednie kamienice. Gdy miasto podupadło, piwnice nie remontowane, nie użytkowane stały się zagrożeniem.  Melchior Buliński w Monografii Sandomierza (1877) pisał: "Na tego rodzaju piwnice i lochy przy każdym większym kopaniu wszędzie natrafić można, a często i pod ciężarem ziemi same się zapadają" W latach sześćdziesiątych zaczęły występować powszechnie w obrębie Starego Miasta katastrofy budowlane, różnego rodzaju awarie spowodowane zapadaniem się piwnic. Koniecznością stało się ratowanie zabytkowego miasta. Dalej

11 Podziemna Trasa Turystyczna
X Podziemna Trasa Turystyczna Prace zabezpieczające w obrębie Starego Miasta wykonywali górnicy z Przedsiębiorstwa Robót Górniczych w Bytomiu.  Podstawowym celem prac górniczych była likwidacja wyrobisk i pustek pod kamienicami, jezdniami, placami. W wyniku prowadzonych prac, przeważająca część piwnic uległa likwidacji przez wypełnienie ich "podsadzką„. Ze względu na walory historyczne i zabytkowe część piwnic połączono tworząc Podziemną Trasę Turystyczną. Trasa prowadzi pod 8 kamienicami, pod ulicami Opatowską, Oleśnickich i Bartolona oraz pod Rynkiem. Ma 470m długości, najgłębsze wyrobiska znajdują się na głębokości 12m pod płytą Rynku.  Trasa obejmuje 34 komory na różnych poziomach. Latem temperatura w najgłebszym chodniku jest dużo niższa od tej na powierzchni  i wynosi 12-14oC. Zimą natomiast temperatura w piwnicach jest wyższa niż na powierzchni ziemi. Otwarcie Podziemnej Trasy Turystycznej miało miejsce 10 grudnia 1977 r. Wstecz Dalej

12 Podziemna Trasa Turystyczna
X Podziemna Trasa Turystyczna Wstecz

13 X Kościół św. Jakuba Kościół św.Jakuba wraz z klasztorem dominikańskim jest jednym z najstarszych kościołów w całości wzniesionych z cegły na terenie Polski. Zbudowany w stylu późnoromańskim. Zaliczany do najcenniejszych zabytków. Został wzniesiony z fundacji Iwo Odrowąża biskupa krakowskiego w okresie dla drugiego po krakowskim konwentu dominikanów w Polsce. Wykonaniem fundacji zajmował się bratanek biskupa Jacek Odrowąż (zaliczony później w poczet świętych). Na początku XIV w. dobudowano do zachodniej ściany świątyni dzwonnicę, w której wówczas znajdowała się furta do klasztoru. Dzwonnica posiada jedne z najstarszych w Polsce dzwony, mniejszy z 1314r. oraz większy z 1389r. Dalej

14 X Kościół św. Jakuba Na początku XVII w. kościół uzyskał elementy barokowe. Wykonano m.in. sklepienia kolebkowo-krzyżowe z dekoracją sztukatorską. W tym samym okresie powstała, zbudowana  od strony północnej kaplica Męczenników Sandomierskich. W historii kościoła w sposób ważny zaznaczył się wiek XIX. Za sprzyjanie powstańcom styczniowym, nastąpiła kasata zakonu. Klasztor adaptowano na koszary kozackie. W latach , kościół przeszedł gruntowną restaurację Wstecz Dalej

15 X Kościół św. Jakuba Wstecz

16 Kamienice mieszczańskie
X Kamienice mieszczańskie Kamienice mieszczańskie wokół Rynku Starego Miasta wznoszone od XV w. zachowały w swoich murach wiele cennych detali architektonicznych, świadczących o bogatej przeszłości historycznej tych budynków. Nr 4 z zachowanym późnorenesansowym portalem i rekonstruowanymi obramieniami renesansowych okien na piętrze. Nr 5 zwana konwiktem Boboli, w XVII w. pełniła rolę konwiktu dla młodzieży kształcącej się w Colegium Gostomianum. W jednym z pomieszczeń parteru zachowało się malowidło z 1600 roku z przedstawieniem Chrystusa Sędziego i otaczających go postaci - zapewne właścicieli kamienicy. Nr 10 zwana Kamienicą Oleśnickich, zachowała pierwotny układ przestrzenny. W kamienicy tej w 1570 roku przedstawiciele polskich luteran, kalwinów i braci czeskich zawarli "zgodę" i opracowali obowiązujący katechizm. Z dziedzińca tej kamienicy jest wejście do Podziemnej Trasy Turystycznej. Dalej

17 Kamienice mieszczańskie
X Kamienice mieszczańskie Nr 12 dawny odwach, budynek klasycystyczny wzniesiony w XIX w. Nr 14 zwana domem Mikołaja Gomółki wybitnego kompozytora polskiego doby renesansu Nr 23 jedna z cenniejszych kamienic, w XVI w należała do Greka Kojszora. Zachowała oryginalny układ przestrzenny. Nr 27 zwana "Pod Ciżemką", w XVI w. własność Węgra Lazarczyka piwowara. Na piętrze, w sali restauracyjnej strop drewniany i renesansowe biforium. Nr 31 w XIX w. własność rodziny Dutreppich, zachowała oryginalny układ przestrzenny parteru. Wstecz Dalej

18 Kamienice mieszczańskie
X Kamienice mieszczańskie Wstecz