Technologie informacyjne w administracji publicznej wykład 5

Prezentacja na temat: "Technologie informacyjne w administracji publicznej wykład 5"— Zapis prezentacji:

1 Technologie informacyjne w administracji publicznej wykład 5
Dr Małgorzata Ganczar

2 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Punkt 7a w art. 5 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (wprowadzono nowy dział – Informatyzacja). Przepisy dotyczące działu Informatyzacji weszły w życie 1 lipca 2002 r. Wtedy także Premier wskazał ministra właściwego dla kierowania tym działem – został nim Minister Nauki i jednocześnie Przewodniczący Komitetu Badań Naukowych. Od 2005 roku działem informatyzacja kieruje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.

3 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Zgodnie z art. 12a ustawy o działach administracji rządowej do zakresu działania ministra właściwego do spraw informatyzacji należą sprawy: infrastruktury informatycznej oraz systemów i sieci teleinformatycznych, technologii i technik informacyjnych oraz standardów informatycznych, informatyzacji administracji rządowej i samorządowej, wspierania inwestycji w dziedzinie informatyki, edukacji informacyjnej oraz usług teleinformatycznych i multimedialnych, zastosowań informatyki w społeczeństwie informacyjnym, w szczególności w gospodarce, bankowości i edukacji, realizacji zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie informatyzacji.

4 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Przedmiotem ustawy jest określenie podstawowych zasad: ustanawiania Planu Informatyzacji Państwa oraz projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu, ustalania minimalnych, gwarantujących otwartość standardów informatycznych, wymagań dla systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych oraz do rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej miedzy podmiotami publicznymi, dostosowania systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych do minimalnych wymagań dla tych systemów,

5 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
dostosowania rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej z podmiotami publicznymi do wyznaczonych minimalnych wymagań, gwarantujących otwartość systemów informatycznych, kontroli projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu, systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych, rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej z podmiotami publicznymi, wymiany informacji drogą elektroniczną, w tym dokumentów elektronicznych, pomiędzy podmiotami publicznymi a podmiotami niepublicznymi, ustalania i publikacji specyfikacji rozwiązań stosowanych w oprogramowaniu umożliwiającym łączenie i wymianę informacji, w tym przesłanie dokumentów elektronicznych, pomiędzy systemami teleinformatycznymi podmiotów publicznych a systemami podmiotów nie będących podmiotami publicznymi.

6 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
USTAWA z dnia 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (zmiany wejdą w życie w czerwcu 2010 roku) Zakres przedmiotowy ustawy został poszerzony o konieczność : ustalenia Krajowych Ram Interoperacyjności systemów teleinformatycznych w sposób gwarantujący neutralność technologiczną i jawność używanych standardów i specyfikacji, dostosowania systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych do Krajowych Ram Interoperacyjności systemów teleinformatycznych w sposób gwarantujący neutralność technologiczną i jawność używanych standardów i specyfikacji, dostosowania rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej z podmiotami publicznymi do Krajowych Ram Interoperacyjności systemów teleinformatycznych w sposób gwarantujący neutralność technologiczną i jawność używanych standardów i specyfikacji,

7 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Dodano punkty 8-10: funkcjonowania elektronicznej platformy usług administracji publicznej, zwanej dalej „ePUAP”; funkcjonowania centralnego repozytorium wzorów pism w postaci dokumentów elektronicznych; realizacji zadań wynikających ze Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „Strategią””;

8 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Podmioty publiczne zobowiązane do stosowania przepisów niniejszej ustawy zostały wymienione w art. 2 u.i. i są to: organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy, jednostki organizacyjne prokuratury, a także jednostki samorządu terytorialnego i ich organy, jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, fundusze celowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu realizacji zadań publicznych. Przepisy ustawy stosuje się do wyżej wymienionych podmiotów publicznych w zakresie w jakim realizują one zadania publiczne.

9 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Zadania publiczne to normatywnie postulowane dla dobra wspólnego zachowania, za które odpowiedzialność ponoszą organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz inne organy państwowe. W świetle Konstytucji zadania publiczne są wykonywane na podstawie i w granicach prawa przez podmioty sprawujące władzę publiczną (art. 7 Konstytucji), w tym w istotnej części przez samorząd terytorialny wykonujący te zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych (art. 16 Konstytucji). Zadania publiczne mogą być wykonywane przez podmioty publiczne niemające kompetencji władczych albo wręcz przez podmioty niepubliczne. Głównym kryterium dla uznania danych zadań za publiczne jest okoliczność, że państwo lub samorząd terytorialny ponoszą w świetle prawa odpowiedzialność za ich realizację. Nie traktuje się jako kryterium kwalifikacji do kategorii zadań publicznych samego wykonywania zadań w ramach struktur organizacyjnych państwa lub samorządu. W przypadku upoważnienia innych podmiotów do wykonywania zadań publicznych odpowiedzialność organów pozostaje, natomiast zmienia się zakres i formy aktywności oraz odpowiedzialności.

10 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej

11 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
W myśl artykułu 2 ust. 3 u.i.(po nowelizacji) przepisów ustawy nie stosuje się do przedsiębiorstw państwowych, spółek handlowych, służb specjalnych w rozumieniu art. 11 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej oraz Narodowego Banku Polskiego. Jednak w przypadku, gdy w związku z realizacją zadań przez te podmioty zaistnieje obowiązek przekazywania informacji do i od podmiotów nie będących organami administracji rządowej, stosuje się przepisy niniejszej ustawy w takim zakresie w jakim jest to potrzebne dla zapewnienia, aby systemy służące do wymiany danych pomiędzy tymi podmiotami spełniały poza minimalnymi wymaganiami, warunek równego traktowania rozwiązań informatycznych.

12 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
W wyniku nowelizacji dodano do art. 2 ust. 4 w brzmieniu: Przepisów rozdziału 4 nie stosuje się do : jednostek badawczorozwojowych, uczelni publicznych, Polskiej Akademii Nauk i tworzonych przez nią jednostek organizacyjnych, Rzecznika Praw Obywatelskich, Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, Najwyższej Izby Kontroli, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Krajowego Biura Wyborczego, Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Komisji Nadzoru Finansowego oraz Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.

13 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Dużą zaletą uchwalonej ustawy jest wprowadzenie przepisów definiujących i ujednolicających terminologię informatyczną występującą w różnych aktach prawnych. Art. 3 u.i. definiuje następujące pojęcia: system teleinformatyczny – jako zespół współpracujących ze sobą urządzeń informatycznych i oprogramowania, zapewniający przetwarzanie i przechowywanie, a także wysyłanie i odbieranie danych poprzez sieci telekomunikacyjne za pomocą właściwego dla danego rodzaju sieci urządzenia końcowego,

14 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
informatyczny nośnik danych – materiał lub urządzenie służące do zapisywania, przechowywania i odczytywania danych w postaci cyfrowej lub analogowej (po nowelizacji wyrzucenie) Ponadto w ustawie zawarto legalne definicje: dokumentu elektronicznego, rejestru publicznego, minimalnych wymagania dla systemów teleinformatycznych, rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej. Terminy te występują w szeregu aktów prawnych. Ustawa o informatyzacji, w kwestii definicji systemu teleinformatycznego oraz definicji środków komunikacji elektronicznej odsyła do przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

15 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Nowelizacja wprowadza legalne definicje nowych terminów: elektroniczna platforma usług administracji publicznej profil zaufany ePUAP podpis potwierdzony profilem zaufanym ePUAP podpis systemowy ePUAP elektroniczna skrzynka podawcza urzędowe poświadczenie odbioru

16 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
interoperacyjność – zdolność różnych podmiotów oraz używanych przez nie systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych do współdziałania na rzecz osiągnięcia wzajemnie korzystnych i uzgodnionych systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych, neutralność technologiczna – zasada równego traktowania przez władze publiczne technologii teleinformatycznych i tworzenia warunków do ich uczciwej konkurencji, w tym zapobiegania możliwości eliminacji technologii konkurencyjnych przy rozbudowie i modyfikacji eksploatowanych systemów teleinformatycznych lub przy tworzeniu konkurencyjnych produktów i rozwiązań; Krajowe Ramy Interoperacyjności – zestaw wymagań semantycznych, organizacyjnych oraz technologicznych dotyczących interoperacyjności systemów teleinformatycznych i rejestrów publicznych.

17 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Wprowadzanie jednolitej terminologii informatycznej do porządku prawnego nie skończyło się na przyjęciu u.i. W dniu 4 września 2008 r. uchwalono ustawę o zmianie ustaw w celu ujednolicenia terminologii informatycznej. Ustawa ta wprowadza określenia: informatyczny nośnik danych, dokument elektroniczny, system teleinformatyczny oraz środki komunikacji elektronicznej wymienione w art. 3 pkt 1- 4 u.i. do innych ustaw, m.in.: Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks karny, ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych, Prawo bankowe, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawa o ochronie informacji niejawnych. Do 33 aktów prawnych wprowadzono możliwość wnoszenia, sporządzania, gromadzenia i przekazywania pism, danych, dokumentów na informatycznych nośnikach danych, przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.

18 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Uchwalenie ustawy o informatyzacji wiązało się z dokonaniem odpowiednich zmian w obowiązujących już przepisach prawnych, tak aby możliwe było realizowanie zadań publicznych droga elektroniczną. Dokonano ówcześnie nowelizacji 17 aktów prawnych, umożliwiając tym samym rozwój e-administracji. Nowelizacja kolejnych ustaw w celu ujednolicenia przepisów w zakresie informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne trwa nadal.

19 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Proces informatyzacji państwa - biorąc pod uwagę liczbę i zróżnicowanie instytucji zaangażowanych w realizację funkcji państwa - jest ogromnym przedsięwzięciem pod względem organizacyjnym i finansowym i jako takie powinien on przebiegać w ramach klasycznego cyklu działania organizatorskiego obejmującego: ustalanie celu, określanie środków i metod, gromadzenie środków, działanie według zaplanowanych metod, kontrolę wyników

20 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Ustawodawca w u.i. przyjmuje (art. 5 ust. 1), iż dominującym dokumentem stanowiącym instrument planowania i koordynowania informatyzacji działalności podmiotów publicznych w zakresie realizowanych przez te podmioty zadań publicznych, uchwalanym i aktualizowanym przez Radę Ministrów, będzie Plan Informatyzacji Państwa. Dokument ten ma na celu określenie organizacyjnych i technologicznych instrumentów rozwoju społeczeństwa informacyjnego, koordynację realizowanych przez więcej niż jeden podmiot publiczny projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu. Obejmuje on ponadto sprawy dotyczące modernizacji i łączenia systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych, zapewnienia warunków bezpieczeństwa i zgodności działania systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych oraz tworzenia warunków do rozwoju współpracy międzynarodowej w zakresie informatyzacji. Plan ustanawia się na okres nie dłuższy niż 5 lat a jego aktualizacja następuje nie później niż po 2 latach jego obowiązywania.

21 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Plan ma na celu: 1) określenie organizacyjnych i technologicznych instrumentów rozwoju społeczeństwa informacyjnego w oparciu o Strategię; 2) koordynowanie realizowanych przez więcej niż jeden podmiot publiczny projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu; 3) modernizację oraz łączenie systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych; 4) zapewnienie warunków bezpieczeństwa i zgodności działania systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych; 5) tworzenie warunków do rozwoju współpracy międzynarodowej w zakresie informatyzacji i społeczeństwa informacyjnego; 6) tworzenie warunków dla realizacji Strategii.

22 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Plan zawiera: 1) określenie priorytetów rozwoju systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publicznych; 2) zestawienie oraz charakterystykę ponadsektorowych i sektorowych projektów informatycznych służących realizacji priorytetów, o których mowa w pkt 1, szacunkowe koszty realizacji tych projektów oraz wskazanie możliwych źródeł ich finansowania; 3) określenie zadań publicznych oraz systemów teleinformatycznych, których realizacja wypełnia cele określone w Strategii; 4) określenie zadań publicznych, które będą realizowane z wykorzystaniem drogi elektronicznej, oraz terminów rozpoczęcia ich realizacji; 5) wskaźniki umożliwiające ocenę skuteczności realizacji zadań określonych w Planie.

23 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
W obowiązującym na lata PIP zostały ustalone następujące priorytety: przekształcenie Polski w państwo nowoczesne i przyjazne dla obywateli i podmiotów gospodarczych; racjonalizacja wydatków administracji publicznej związanych z jej informatyzacja i z rozwojem społeczeństwa informacyjnego; neutralność technologiczna rozwiązań informatycznych wykorzystywanych w procesie informatyzacji administracji publicznej.

24 Podstawy prawne informatyzacji administracji publicznej
Obok Planu Informatyzacji Państwa nowelizowane przepisy wprowadzają obowiązek przyjęcia Strategii. Art. 12a. 1. Główne kierunki, cele i zadania na rzecz budowy społeczeństwa informacyjnego określa Strategia. 2. Strategia przyjmowana jest w drodze uchwały przez Radę Ministrów. 3. Odpowiedzialny za opracowanie i realizację Strategii jest minister właściwy do spraw informatyzacji. 4. Strategia podlega procesom ewaluacji, nie częściej jednak niż raz w roku.