Różne sposoby sprawowania władzy

Prezentacja na temat: "Różne sposoby sprawowania władzy"— Zapis prezentacji:

1 Różne sposoby sprawowania władzy

2 polski – władza angielski – power – znaczenie szersze - moc władza do czegoś władza jako sprawstwo, zdolność uczynienia różnicy, interweniowania w porządek świata każde indywidualne działanie to przejaw władzy poziom systemu - zdolność mobilizowania innych dla zaspokojenia potrzeb całego systemu gra o sumie > 0

3 II. władza nad kimś związana z konfliktem pomiędzy rządzącymi i rządzonymi gra o sumie = 0 Robert Dahl – A ma władzę nad B w takim stopniu, w jakim może spowodować, by B uczynił to, czego w innym wypadku by nie uczynił Max Weber – władza to szansa przeprowadzenia swej woli nawet wbrew oporowi innych

4 Pięć podstawowych sposobów sprawowania władzy 1. nagradzanie 2. karanie 3. identyfikacja 4. władza eksperta 5. uogólnione poczucie autorytetu Trzy typy konfliktu 1. otwarty - behawioralny 2. psychologiczny 3. strukturalny – konflikt obiektywnych interesów

5 trzy wymiary władzy (Steven Lukes) 1. otwarty konflikt preferencji w konkretnej sytuacji   - konkurencja, walka, rewolucja - konflikt gwałtowny, słabo zorganizowany - częściej zinstytucjonalizowane decyzje - debata, głosowanie w radzie miejskiej „analiza decyzjonalna” - analiza sytuacji podejmowania decyzji - widać kto ostatecznie wygrał, czyje preferencje zwyciężyły "analiza reputacyjna" - co ludzie sądzą o tym, kto sprawuje władzę (np. w społeczności lokalnej)

6 dwie postacie sprawowania władzy w 1-szym wymiarze
(1) użycie siły, brutalnej, fizycznej - atak na ulicy, zamknięcie za kratkami ogranicza to możliwości reakcji B A może zmienić zachowanie B zupełnie niezależnie od stanu świadomości B, od jego preferencji (2) użycie przymusu ostateczna decyzja - czy podporządkować się czy nie - należy do B obawa przed sankcjami, kalkulacja zysków i strat – co się opłaca

7 wymaga to jednak - istnienia dłuższych kontaktów pomiędzy A i B (B musi znać w szczególności zasoby A, jego możliwości stosowania sankcji) - komunikacji - A informuje B o swoich zasobach i preferencjach użycie siły może być gwałtownym epizodem, nieracjonalnym o nieprzewidywalnym wyniku (wojna) podporządkowanie się przymusowi - to racjonalna decyzja podmiotu, mająca swoją historię, swoją logikę, wynikająca z miejsca A i B w strukturze społecznej, tu władza jako zjawisko społeczne

8 władza aktualna - rzeczywiście sprawowana
władza potencjalna może być sprawowana (Weber - szansa) czy A posiada niezbędne zasoby, by wymusić posłuszeństwo B, niezależnie od tego co sądzi B użycie siły – przekonania B są w ogóle nieważne użycie przymusu - B musi wiedzieć o możliwościach A i dostosować swoje zachowanie

9 B może też podporządkować się, gdy A nie chce
sprawować władzy albo nawet gdy nie ma zasobów wtedy o posłuszeństwie decyduje jedynie czynnik subiektywny (fałszywa świadomość B)

10 2. drugi wymiar władzy - Bachrach i Baratz
konflikt psychologiczny – psychiczne napięcie między stronami, antagonizm, wrogość B ma poczucie krzywdy, wrogie uczucia A sprawuje władzę tłumiąc otwarte wyrażenie konfliktu by odczucia B nie zostały (1) w pełni wyartykułowane, (2) otwarcie wyrażone w zachowaniu B

11 tworzenie wartości, instytucji, procedur
B ma głos w sprawach nieważnych, drugorzędnych sztuka - to ograniczyć uczestnictwo B w podejmowaniu istotnych decyzji non-decyzje rozmycie konfliktu właściwie nic nie zaszło, nie było otwartego zachowania, zderzenia się preferencji totalitaryzm wytworzenie poczucia beznadziejności, wszechmocy i wszechobecności władzy, bezsensu oporu

12 3. Trzeci wymiar władzy A i B mają sprzeczne interesy obiektywne, B jest wykorzystywany, ale nie zdaje sobie z tego sprawy najdoskonalszy przypadek sprawowania władzy stłumienie świadomości konfliktu środki - manipulacja, kontrola informacji, tworzenie mitów, ideologii, fałszywej świadomości A. Gramsci – hegemonia ideologiczna, P. Bourdieu - przemoc symboliczna

13 klasa wyższa narzuca swoje normy, definicje i sposoby
zachowania, które uznane są za naturalne i prawomocne przemoc zinterioryzowana, dokonuje się na B przy jego zgodzie i współudziale samowykluczenie i samodeprecjacja - B pozwala sobie wmówić, że jego sposoby zachowania są gorsze, a nie chce czy nie może realizować lepszych Owidiusz - Video meliora, proboque, deteriora sequor klasa wyższa przedstawia swoje działania jako bezinteresowne, a kryteria sukcesu jako obiektywne

14 Platon – jaskinia B może zdać sobie sprawę ze swej sytuacji, dopiero gdy opuści jaskinię emancypacja – trzeba uświadomić B pytanie, kto może tego dokonać i jaki jest interes obiektywny

15 w życiu społecznym mieszają się różne typy władzy
w każdej interakcji, w każdej organizacji są interesy i wspólne i odmienne kiedy władza polityczna jest akceptowana? kiedy jest dobrą władzą do czegoś – wszyscy jakoś korzystają i umiejętnie manipuluje w drugim i trzecim wymiarze władzy nad kimś – rozmywając i ukrywając konflikty

16 władza bez podmiotu - Michel Foucault, władza kapilarna sprawowana przez struktury, przez dominujące sposoby myślenia, kategoryzacji świata, stereotypy kulturowe, nawyki myślenia potocznego rola mediów przed tą władzą najtrudniej się obronić