Ubezpieczenie emerytalne

Prezentacja na temat: "Ubezpieczenie emerytalne"— Zapis prezentacji:

1 Ubezpieczenie emerytalne
mgr Marta Wasil

2 Ubezpieczenie emerytalne
Ubezpieczenie emerytalne jest to ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy z powodu starości. Osoby, które opłacają składkę na ubezpieczenie emerytalne zapewniają sobie w ten sposób dochód w momencie zaprzestania pracy zawodowej po osiągnięciu wieku emerytalnego.

3 Kto podlega ubezpieczeniu emrytalnemu?
Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. : pracownikami z wyłączeniem prokuratorów, osobami wykonującymi pracę nakładczą, członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobami z nimi współpracującymi, osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi, posłami i senatorami pobierającymi uposażenie, osobami pobierającymi stypendium sportowe. Dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym mogą być objęte osoby, które nie spełniają warunków do objęcia tym ubezpieczeniem obowiązkowo.

4 Składka na ubezpieczenie emerytalne
Na ubezpieczenie emerytalne odprowadzana jest składka w wysokości 19,52 proc. podstawy wymiaru składki. Składka naliczana jest od podstawy nieprzekraczającej w roku kalendarzowym trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia. W momencie, gdy podstawa wymiaru składki osoby ubezpieczonej przekroczy w danym roku kalendarzowym wysokość trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia, w kolejnych miesiącach tego roku nie pobiera się składki z tytułu ubezpieczenia emerytalnego. Jeżeli ubezpieczony nie przystąpił do funduszu emerytalnego to wówczas cała składka na ubezpieczenie emerytalne przekazywana jest na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, czyli składka w wysokości 19,52% ewidencjonowana jest na koncie danej osoby w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli dana osoba przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego, to pierwotnie 12,22% podstawy wymiaru było ewidencjonowane na koncie w ZUS a 7,3% odprowadzane na rachunek w OFE. Z dniem 1 maja 2011 r. zmniejszono część składki przekazywanej do OFE z 7.3 proc. do 2,3 proc. W ZUS powstały w ramach kont ubezpieczonych subkonta, na które trafia pozostała część składki dotychczas przekazywanej do OFE. W 2012 r. składka przekazywana do OFE wynosiła 2,3% a na subkonto w ZUS 5,0%, a w r. 2,8% i 4,5%. Od 1 lutego 2014 r. składka przekazywana do OFE wynosi 2,92% a na subkonto 4,38%.

5 Składka na ubezpieczenie emerytalne c.d.
Celem tej zmiany jest pogodzenie możliwości finansowych budżetu państwa refundującego kwotę składek przekazywanych do OFE i oczekiwanej adekwatności przyszłych emerytur. Środki zewidencjonowane na subkoncie podlegają dziedziczeniu na zasadach analogicznych jak gromadzone w OFE. W okresie od 1 kwietnia do 31 lipca 2014 r. członkowie OFE podejmowali decyzję, czy składka w wysokości 2,92% podstawy wymiaru nadal ma być przekazywana do OFE. Decyzja dotyczyła czy ta część składki nadal ma być przekazywana do OFE, czy też ma zostać  zewidencjonowana na subkoncie w ZUS, wraz z przekazywaną już na to subkonto, składkąw wysokości 4,38%. Decyzję o dalszym przekazywaniu składek do OFE można podjąć wyłącznie w okresie tzw. „okienek transferowych”. Pierwsze z nich rozpoczęło się 1 kwietnia 2014 r. i trwało do 31 lipca 2014 r. Decyzja jaka zostanie podjęta przez członka OFE nie jest ostateczna, będzie ją można zmienić w okresie od kwietnia do lipca w 2016 r., a następnie co 4 lata. W okienkach transferowych można będzie zmienić poprzednią decyzję o sposobie przekazywania składek, do OFE czy na subkonto lub odwrotnie. Oznacza to wprowadzenie dobrowolności w zakresie przekazywania przyszłych składek do OFE.

6 Składka na ubezpieczenie emerytalne c.d.
Podział składki emerytalnej w przypadku podjęcia decyzji o przekazywaniu składki wyłącznie na subkonto w ZUS: Podział składki emerytalnej w przypadku wyboru ZUS 19,52%: Konto w ZUS -12,22%, Subkonto w ZUS -7,3%.

7 Składka na ubezpieczenie emerytalne c.d.
Podział składki emerytalnej w przypadku podjęcia decyzji o dalszym przekazywaniu składki na rachunek w OFE: Podział składki emerytalnej w przypadku wyboru OFE 19,52%: Konto w ZUS -12,22%, Subkonto  w ZUS - 4,38%, Rachunek w OFE - 2,92%.

8 Składka na ubezpieczenie emerytalne c.d.
Składka wpłacana do otwartego funduszu emerytalnego i na subkonto w ZUS pochodzi w całości z części opłacanej przez ubezpieczonego. Składki wpłacone do ZUS podlegają corocznej waloryzacji, tj pomnożeniu przez wskaźnik waloryzacji; środki przekazywane do otwartych funduszy emerytalnych pomnażane są poprzez inwestycje na rynkach finansowych. Waloryzacja środków zewidencjonowanych na kontach emerytalnych w ZUS zależy od inflacji i wzrostu płac w gospodarce. Składki ewidencjonowane na subkonto podlegają waloryzacji wskaźnikiem równym średniorocznej dynamice wartości PKB za okres ostatnich pięciu lat.

9 System emerytalny Od 1 stycznia 1999 r. zaczął obowiązywać w Polsce nowy system emerytalny, oparty na zreformowanym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych  i otwartych funduszach emerytalnych. Wprowadzone w 1999 r. zmiany nie objęły wszystkich ubezpieczonych w sposób jednakowy. Było to podyktowane wielkością zmian, a także kosztami reformy. Ustawodawca uznał ponadto, że nie można zmieniać warunków przyznawania świadczeń oraz zasad ich obliczania osobom które przez długi okres, nawet kilkadziesiąt lat, były objęte ubezpieczeniem według starych zasad. Ubezpieczeni zostali zatem podzieleni na grupy, w zależności od daty urodzenia: przed 1 stycznia 1949 r. i po 31 grudnia 1948 r.

10 System emerytalny Ubezpieczeni, urodzeni przed dniem 1 stycznia 1949 r., mają przyznawaną emeryturę w oparciu o zasady dotyczące systemu emerytalnego obowiązujące przed 1 stycznia 1999. Ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r.: ubezpieczeni urodzeni przed dniem 1 stycznia 1969 r. zostali, z pewnymi wyjątkami, objęci zasadami nowego systemu emerytalnego, ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1968 r. zostali objęci całkowicie zasadami nowego systemu emerytalnego. Od 1 stycznia 2009 r. rozpoczęto wypłatę pierwszych emerytur z nowego systemu emerytalnego opartego na zasadzie zdefiniowanej składki. Oznacza to, że wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty składek wpłaconych przez ubezpieczonego. W nowym systemie emerytalnym emerytura będzie finansowana z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i wypłacana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustawodawca przewidział również możliwość utworzenia Pracowniczych Programów Emerytalnych, kont IKE i IKZE, które mają charakter dobrowolny i uzupełniający w stosunku do powszechnego systemu emerytalnego.

11 Emerytury dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia 1949 r.
Osoby z tej grupy wiekowej otrzymują emeryturę obliczoną według starych zasad. Przy wyliczeniu emerytury brane są pod uwagę długości okresów składkowych, nieskładkowych oraz podstawa wymiaru (PW). Ubezpieczeni urodzeni przed dniem 1 stycznia 1949 r. nabywają prawo do emerytury jeżeli osiągnęli wiek emerytalny i mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Jeżeli obliczona - w powyższy sposób - emerytura dla tych osób jest niższa od kwoty najniższej emerytury wówczas emeryturę podwyższa się do tej kwoty. Emerytura przysługuje również ubezpieczonym, którzy osiągnęli wiek emerytalny i mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn. Emerytura dla tych osób nie jest jednakże podwyższana do wysokości najniższej emerytury, jeżeli okaże się, że jej wartość jest niższa.

12 Emerytury dla urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. co do zasady zostały objęte nowym systemem emerytalnym. Wysokość świadczeń emerytalnych tych osób uzależniona jest głównie od wielkości kapitału zewidencjonowanego na indywidualnym koncie emerytalnym w ZUS. Okresy składkowe i nieskładkowe są uwzględniane przy wyliczeniu kapitału początkowego, który określa, ile dany ubezpieczony zaoszczędził w starym systemie emerytalnym tzn. przed 1 stycznia 1999 r. Kapitał początkowy jest zapisany na indywidualnym koncie ubezpieczonego w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i wraz z wartością składek wpłaconych na ubezpieczenie emerytalne po dniu 1 stycznia 1999 r. stanowi podstawę do wyliczenia wysokości emerytury. Okresy składkowe i nieskładkowe są również uwzględniane przy ustaleniu wysokości emerytur wcześniejszych, pomostowych i mieszanych.

13 Emerytury dla urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
Emerytura z nowego systemu emerytalnego przysługuje niezależnie od długości okresu składkowego i nieskładkowego. Wymiar stażu ubezpieczeniowego przekłada się jednak bezpośrednio na wysokość tego świadczenia. Wysokość nowej emerytury nie może być niższa od kwoty emerytury najniższej, pod warunkiem, że ubezpieczony udowodnił okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze wynoszącym docelowo 25 lat – w przypadku kobiety i mężczyzny. Wiek emerytalny kobiet i mężczyzn urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. docelowo będzie wynosił 67 lat; przy czym w przypadku kobiet wiek ten zostanie osiągnięty w 2040 r., a w przypadku mężczyzn w 2020 r. Jednak - im dłużej ubezpieczeni będą pozostawać aktywni zawodowo tym więcej będą mieli zewidencjonowanego na koncie w ZUS kapitału i tym wyższe będą ich emerytury. Obok wartości zewidencjonowanego kapitału emerytalnego, na wysokość emerytury będzie miało również wpływ średnie dalsze trwanie życia. Jest to wskaźnik statystyczny obliczany przez Główny Urząd Statystyczny, który mówi o tym ile statystycznie trwać będzie życie osoby przechodzącej w danym wieku na emeryturę. Wskaźnik ten jest jednakowy dla kobiet i mężczyzn.

14 System emerytalny Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. do końca 1999 r. miały możliwość wyboru czy podzielić składkę między Zakład Ubezpieczeń Społecznych i otwarty fundusz emerytalny. Osoby urodzone po dniu 31 grudnia r. miały obowiązek odkładania części składki emerytalnej do otwartych funduszy emerytalnych. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz. U. poz. 1717), ponownie umożliwiono ubezpieczonym dokonanie wyboru, czy chcą w dalszym ciągu przekazywać część składki do otwartych funduszy emerytalnych (w odniesieniu do przyszłych składek) czy też składka ta będzie kierowana na subkonto w ZUS.

15 System emerytalny W przypadku niezłożenia oświadczenia cała składka w wysokości 7,3% podstawy wymiaru (4,38%+2,92%) będzie kierowana na subkonto w ZUS. W przypadku, gdy członek OFE podejmie decyzję o dalszym przekazywaniu składek do OFE, wówczas 2,92% podstawy wymiaru składki będzie przekazywana do OFE, a 4,38% na subkonto w ZUS. Wprowadzenie dobrowolności przekazywania przyszłych składek do OFE umożliwi dokonywanie wyboru oraz podejmowanie przez ubezpieczonych decyzji o przekazywaniu bieżącej składki - albo nadal do OFE albo na subkonto lub odwrotnie oraz ewentualną zmianę poprzedniej decyzji w następnym okienku transferowym.

16 Suwak bezpieczeństwa By zapewnić bezpieczeństwo i ochronę wartości środków zgromadzonych w OFE w ostatnim okresie oszczędzania na emeryturę wprowadzona została zasada, zgodnie z którą na 10 lat przed osiągnięciem przez ubezpieczonego wieku emerytalnego, co miesiąc na subkonto w ZUS przekazywana będzie określona wartość środków zgromadzonych na rachunku członka OFE. Oznacza to, że co miesiąc na subkonto przekazywana będzie określona liczba jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE, stanowiąca iloraz liczby tych jednostek i wyrażonej w miesiącach różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym, a wiekiem członka OFE w dniu dokonywania umorzenia. Otwarty fundusz emerytalny zobligowany będzie do umorzenia co miesiąc  określonej liczby zgromadzonych na rachunku członka jednostek rozrachunkowych, w przypadku gdy otrzyma od ZUS informację o ukończeniu przez danego ubezpieczonego wieku o 10 lat niższego od obowiązującego dla tej osoby wieku emerytalnego. Analogiczna zasada będzie obowiązywać w przypadku osób, którym w dniu wejścia projektowanej regulacji będzie brakować mniej niż 10 lat do obowiązującego wieku emerytalnego. W momencie osiągnięcia wieku emerytalnego, na rachunku w OFE nie będzie żadnych środków. W związku z przekazaniem środków zgromadzonych na rachunku członka OFE na fundusz emerytalny ustanie członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym. W momencie uruchomienia suwaka bezpieczeństwa ZUS zaprzestaje odprowadzania składek do OFE.

17 Wiek emerytalny Każdy ubezpieczony może złożyć wniosek o ustalenie prawa do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego. Wiek emerytalny zależy od daty urodzenia i do roku 2040 będzie różny dla kobiet i mężczyzn. Docelowo wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn będzie wynosić 67 lat, z tym, że w przypadku kobiet wiek ten zostanie osiągnięty w  2040 r., a w przypadku mężczyzn w 2020 r.

18 Emerytura z fus Podstawę obliczenia emerytury jest kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie (wraz z kwotą środków przeniesioną z OFE do FUS w ramach suwaka bezpieczeństwa). Tak ustaloną podstawę obliczenia emerytury dzieli się przez obliczaną przez Główny Urząd Statystyczny, wspólną dla obu płci, dalsza oczekiwaną długość życia ubezpieczonego. Emeryturę wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z chwilą złożenia przez ubezpieczonego wniosku o przyznanie prawa do emerytury środki zgormadzone na subkoncie ubezpieczonego są przenoszone na jego konto (nie dotyczy to kobiet pobierających okresową emeryturę kapitałową) i całość tych środków stanowi podstawę wyliczenia świadczenia. W przypadku śmierci emeryta (któremu ZUS prowadził subkonto) w ciągu trzech lat od przyznania emerytury, spadkobiercy i osoby uposażone przez zmarłego mają prawo do wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego zwanego wypłatą gwarantowaną.

19 Emerytura częściowa Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 6 czerwca 2012 r., poz. 637) wprowadziła nowe rozwiązanie polegające na możliwości wypłaty emerytury częściowej. Emerytura częściowa przysługiwać będzie pod warunkiem posiadania wymaganego stażu ubezpieczeniowego (okresu składkowego i nieskładkowego) oraz osiągnięcia określonego wieku. Prawo do emerytury częściowej będzie miała kobieta –w wieku co najmniej 62lata, posiadająca minimum35-letni staż ubezpieczeniowy i mężczyzna – w wieku co najmniej 65 lat, przy minimum 40-letnim stażu ubezpieczeniowym.Wysokość emerytury częściowej wynosić będzie 50% kwoty emerytury z FUS obliczonej na dzień ustalenia prawa do emerytury częściowej, tj. dla wieku co najmniej 62 lata w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn i nie będzie podwyższana do kwoty najniższej emerytury. Po przyznaniu emerytury częściowej, kwoty składek i kapitał początkowy zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego w ZUS nadal będą waloryzowane aż do ustalenia prawa do pełnej emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Natomiast podstawa obliczenia emerytury z tytułu osiągnięcia tego wieku będzie pomniejszona o kwoty wypłaconej emerytury częściowej. Im dłuższy będzie okres pobierania emerytury częściowej tym większe będzie obniżenie świadczenia w wieku uprawniającym do emerytury. Emeryturę częściową będzie można łączyć z dochodami uzyskiwanymi z pracy.

20 Okresowa emerytura kapitałowa
Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje osobie ubezpieczonej (kobiecie), urodzonej  po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 października 1973 r. która: była członkiem otwartego funduszu emerytalnego, ukończyła wiek emerytalny, określony w art. 24 ust. 1 a ustawy z dnia 17 grudnia1998r. o emeryturach i rentach z FUS, ma ustalone prawo do emerytury na nowych zasadach, a kwota środków zaewidencjonowanych na subkoncie w ZUS ,  ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura na nowych zasadach, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego. Kwoty wypłacanych okresowych emerytur kapitałowych zmniejszają stan subkonta. Prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygasa z dniem poprzedzającym dzień, w którym uprawniona ukończy „męski” wiek emerytalny. Pozostałe na subkoncie środki służą do ponownego ustalenia emerytury. Wysokość ponownie ustalonego  świadczenia nie może być niższa niż dotychczas pobierana kwota emerytury z FUS wraz z  okresową emeryturą kapitałową. W trakcie wypłaty okresowej emerytury kapitałowej subkonto ubezpieczonej jest aktywne i mają do niego zastosowanie zasady dotyczące dziedziczenia środków z subkonta.

21 Wypłata gwarantowana Emeryt, który nabył prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia „męskiego” wieku emerytalnego, albo do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku miał ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej, o ile posiada subkonto ma możliwości wskazania imiennie jednej lub kilku osób fizycznych jako osób uposażonych, na rzecz których ma nastąpić po jego śmierci wypłata jednorazowego świadczenia pieniężnego w postaci wypłaty gwarantowanej. Wypłata gwarantowana jest ustalana jako różnica między kwotą środków zewidencjonowanych na subkoncie a iloczynem liczby pełnych miesięcy, jakie upłynęły od początku miesiąca, w którym po raz pierwszy wypłacono emeryturę, do końca miesiąca, w którym nastąpiła śmierć emeryta, oraz trzydziestej siódmej części kwoty zewidencjonowanej na tym subkoncie. Brak wskazania osoby uposażonej oznacza wskazanie jako osoby uposażonej małżonka, o ile w chwili śmierci emeryta pozostawał z nim we wspólności majątkowej, a w pozostałych przypadkach wypłata gwarantowana wchodzi w skład spadku.

22 Dodatki do emerytur Do emerytur przysługują następujące dodatki:
pielęgnacyjny – przysługuje osobie, która została uznana za całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji albo osobie, która ukończyła 75 rok życia. Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie, która przebywa w domu opieki społecznej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, kombatancki – w wysokości dodatku pielęgnacyjnego, za tajne nauczanie – w wysokości dodatku pielęgnacyjnego, dla sieroty zupełnej – przysługuje osobie pobierającej rentę rodzinną, dla byłych żołnierzy zastępczej służby wojskowej – dodatek ten przysługuje na podstawie ustawy z dnia 2 września 1994 r. o dodatku i uprawnieniach przysługującym żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionych w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu. świadczenia pieniężne, które przysługują na podstawie ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez II Rzeszę i ZSRR.

23 Procedura ubiegania się o emeryturę
Decyzje o przyznaniu emerytury wydają organy rentowe właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. Postępowanie o przyznanie emerytury rozpoczyna się po złożeniu wniosku zainteresowanego. Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia r. zobowiązani są do osobistego złożenia wniosku, osoby urodzone przed tą datą mogą to zrobić za pośrednictwem płatnika składek.   Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. ubiegające się o emeryturę oraz osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które występują o wcześniejszą emeryturę zobowiązane są do przedstawienia dokumentów o okresach podlegania ubezpieczeniom społecznym i wysokości zarobków. Dokumenty te są bowiem niezbędne do wyliczenia podstawy wymiaru. Dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzeń jest zaświadczanie wystawiane przez pracodawcę na druku według wzoru druku ZUS – Rp 7. Istnieje również możliwość udokumentowania wysokości wynagrodzenia legitymacją ubezpieczeniową, a także na podstawie danych zawartych w umowie o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu oraz innych pismach, określających poziom wynagrodzenia danej osoby. W przypadku, gdy osoba starająca się o emeryturę nie może udowodnić w ten sposób wysokości wynagrodzenia może przedstawić kopię dokumentacji płacowej sporządzoną i potwierdzoną przez archiwum, przechowujące dokumentację byłego pracodawcy danej osoby.

24 Podstawa wymiaru Podstawę wymiaru emerytur osób urodzonych przed 1 stycznia r. i osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które ubiegają się o wcześniejsze świadczenia emerytalne wylicza się na podstawie 10 kolejnych lat kalendarzowych, z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym ubezpieczony stara się o emeryturę. Ubezpieczony ma prawo sam wybrać, które lata stanowić będę podstawę do naliczenia świadczenia, pamiętając jednak o tym, że muszą to być kolejne lata nawet wówczas gdy w niektórych z tych lat, przez okres roku lub w okresie krótszym niż rok nie były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne. Na wniosek ubezpieczonego do wyliczenia podstawy wymiaru emerytur można przyjąć zwaloryzowaną przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (z lat przypadających przed 1999 r.) lub na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (z lat przypadających po 1998 r.) w okresie 20 lat kalendarzowych, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Podstawę wymiaru emerytury dla osoby, które wcześniej pobierały świadczenia przedemerytalne na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, stanowi zwaloryzowana podstawa wymiaru emerytury przyjęta do ustalenia świadczenia przedemerytalnego albo podstawa wymiaru ustalona na nowo.

25 Podstawa wymiaru Do wyliczenia podstawy wymiaru uwzględnia się jedynie stałe składniki wynagrodzenia, od których ubezpieczony miał naliczane składki na ubezpieczenie społeczne za okres przed 1999 r. oraz przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne przypadające po r. Przy wyliczeniu podstawy wymiaru emerytury uwzględnia się również wysokość wynagrodzeń z tytułu niezdolności do pracy, a także wysokość świadczeń z tytułu zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego oraz wartość świadczeń rekompensacyjnych. Ponadto uwzględnia się wysokość zasiłku dla bezrobotnych, zasiłków szkoleniowych i stypendiów wypłaconych z Funduszu Pracy oraz uposażenie z tytułu służby wojskowej. Inne składniki wynagrodzenia, o charakterze czasowym tj. premie, nagrody, czy dodatki mogą zostać uwzględnione w podstawie wymiaru jeżeli zostały od nich odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne.

26 Termin przyznania świadczenia
Organ rentowy wydaje decyzje w sprawie przyznania emerytury w ciągu 30 dni od momentu wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do przyznania prawa do emerytury. Po przyznaniu prawa do świadczeń emerytura zostaje wypłacona w najbliższym terminie płatności świadczenia albo w następnym terminie płatności, jeżeli okres między datą wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, a najbliższym terminem płatności jest krótszy o 30 dni. 

27 Dziękuję za uwagę! mgr Marta Wasil
Prezentacja została opracowana na podstawie podręcznika prof. Inetty Jędrasik-Jankowskiej, „Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego”, Wydawnictwo LexisNexis, Wydanie 5, Rok publikacji: 2013