KOMPETENCJE PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNEJ – UREGULOWANIA PRAWNE 13

Prezentacja na temat: "KOMPETENCJE PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNEJ – UREGULOWANIA PRAWNE 13"— Zapis prezentacji:

1 KOMPETENCJE PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNEJ – UREGULOWANIA PRAWNE 13

2 KSZTAŁCENIE PODYPLOMOWE, DOSKONALENIE ZAWODOWE
Pielęgniarka ma obowiązek stałego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych. Ma prawo do doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego. Kształcenie podyplomowe może być realizowane poprzez: Szkolenie specjalizacyjne, Kursy kwalifikacyjne, Kursy specjalistyczne, Kursy dokształcające.[1]

3 Pielęgniarki zatrudnione na podstawie umowy o pracę odbywają kształcenie podyplomowe:
na swój wniosek, na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę do organizatora szkolenia, możliwe jest także odbywanie kształcenia podyplomowego bez skierowania, na podstawie umowy zawartej z organizatorem.

4 Informacja o formach kształcenia
Organizator kształcenia podyplomowego informuje Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych o planowanych terminach rozpoczęcia i zakończenia specjalizacji oraz kursów kwalifikacyjnych i kursów specjalistycznych. Informacja jest podawana dwa razy do roku (do dnia 30 czerwca i do 31 grudnia), na kolejnych 6 miesięcy.

5 Szkolenie i egzamin specjalizacyjny
Do szkolenia specjalizacyjnego może przystąpić pielęgniarka posiadająca: prawo wykonywania zawodu, co najmniej dwuletni staż pracy w zawodzie, została dopuszczona do specjalizacji przez komisję kwalifikacyjną. Po odbyciu specjalizacji i zdaniu egzaminu państwowego otrzymuje tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa (opłata egzaminacyjna:150 zł.).

6 Czas trwania specjalizacji:
Czas ten obejmuje okres niezbędny do zrealizowania wszystkich modułów kształcenia zawartych w ramowym programie specjalizacji. Nie może on być jednak krótszy niż 18 miesięcy, ani dłuższy niż 24 miesiące. Możliwe jest skrócenie specjalizacji jeśli pielęgniarka spełnia co najmniej jeden z warunków: Posiada tytuł mgr (pielęgniarstwa lub położnictwa) oraz jest zatrudniona na stanowisku zgodnym z dziedziną specjalizacji, Ukończyła szkolenie, w tym za granicą, w zakresie zgodnym z dziedziną specjalizacji, trwające co najmniej 3 mies., i posiada co najmniej pięcioletni staż pracy w zawodzie, w zakresie zgodnym z dziedziną specjalizacji.

7 Przerwa w specjalizacji
Jeśli zdarzy się, że pielęgniarka musi przerwać specjalizację, możliwe jest zaliczenie odbytej specjalizacji na poczet ponownie podjętej. Organizator kształcenia, może zaliczyć pielęgniarce zrealizowane i zaliczone poprzednio moduły i szkolenie praktyczne na podstawie przedłożonej karty specjalizacji – jeśli przerwa w odbywaniu specjalizacji nie była dłuższa niż 5 lat.

8 Kurs specjalistyczny jest to rodzaj kształcenia, który zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 1996r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001r. Nr 57 poz. 602 z późn. zm.) ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę kwalifikacji do wykonywania określonych czynności zawodowych przy udzielaniu świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych lub rehabilitacyjnych.

9 Organizator kształcenia podyplomowego, na podstawie ramowego programu sporządza program kształcenia.
Program kształcenia musi uwzględniać wszystkie elementy modułów wskazanych w planie nauczania ramowego programu.

10 Wykaz umiejętności będących przedmiotem kształcenia ramowego programu jest dla organizatora i uczestnika kształcenia obowiązującym elementem programu. Osiągnięcie wskazanych umiejętności gwarantuje, że każdy absolwent kursu specjalistycznego będzie posiadać takie same kwalifikacje, niezależnie od miejsca ukończenia kształcenia, podmiotu organizującego kształcenie podyplomowe oraz trybu kształcenia.

11 Poszczególne moduły ramowego programu zawierają:
cel, treści nauczania oraz wykaz umiejętności wynikowych, odnoszące się do zajęć teoretycznych, w tym ćwiczeń w warunkach symulowanych.

12 Przykładowy Wykaz umiejętności będących przedmiotem kształcenia (40 godz.)
W wyniku realizacji programu kształcenia kursu specjalistycznego Wykonanie konikopunkcji, odbarczenie odmy prężnej oraz wykonanie dojścia doszpikowego (Nr 05/08) pielęgniarka powinna: rozpoznać, ocenić stan nagłego zagrożenia zdrowotnego i podjąć działania ratunkowe na miejscu zdarzenia, wykonać konikopunkcję w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, odbarczyć odmę prężną w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, wykonać dojście doszpikowe i doszpikowo podać leki zgodnie z obowiązującymi standardami, monitorować stan zdrowia poszkodowanego w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, rozpoznać i przeciwdziałać następstwom stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego.

13 Kursy kwalifikacyjne Kurs kwalifikacyjny ma na celu uzyskanie przez pielęgniarkę, położną specjalistycznych kwalifikacji do udzielania określonych świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres danej dziedziny pielęgniarstwa lub dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia.

14 Postępowanie kwalifikacyjne obejmuje:
1) ocenę, na podstawie przedstawionej dokumentacji, czy pielęgniarka, położna ubiegająca się o dopuszczenie do kursu kwalifikacyjnego spełnia wymogi, o których mowa w § 22 pkt 1 i 2; 2) przeprowadzenie egzaminu wstępnego w formie pisemnej w przypadku gdy liczba pielęgniarek, położnych ubiegających się o dopuszczenie do kursu kwalifikacyjnego jest większa niż liczba miejsc określona przez organizatora kształcenia; 3) sporządzenie protokołu z postępowania kwalifikacyjnego.

15 Czas trwania kursu kwalifikacyjnego obejmuje okres niezbędny do zrealizowania wszystkich modułów kształcenia zawartych w ramowym programie kursu kwalifikacyjnego; nie może być on jednak dłuższy niż 6 miesięcy.

16 Kursy dokształcające Kurs dokształcający ma na celu pogłębienie i aktualizację wiedzy i umiejętności zawodowych pielęgniarki, położnej. Kształcenie podyplomowe może być prowadzone w trybie dziennym, wieczorowym, zaocznym lub mieszanym.  Do kursu dokształcającego może przystąpić pielęgniarka, położna, która: Posiada prawo wykonywania zawodu Posiada co najmniej trzymiesięczny staż pracy w zawodzie Została zakwalifikowana do odbycia kursu dokształcającego przez organizatora kształcenia Regularnie opłaca składki członkowskie na rzecz OIPiP w Katowicach

17 Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek
Zasady postępowania dyscyplinarnego wobec pielęgniarek określają przepisy Ustawy z dnia r. o samorządzie pielęgniarek i położnych oraz Rozporządzenia MZiOS z r. W sprawie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej piel. i poł. Najsurowszą karą, jaka może zostać orzeczona wobec pielęgniarki, jest kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu.

18 Rzecznik odpowiedzialności zawodowej wszczyna postępowanie wobec piel
Rzecznik odpowiedzialności zawodowej wszczyna postępowanie wobec piel., jeśli uzyska wiarygodną informację o przewinieniu z zakresu odpowiedzialności zawodowej. Organami rozpatrującymi tego typu przewinienia są: Okręgowy sąd pielęgniarek i położnych, oraz Naczelny Sąd Pielęgniarek i Położnych.

19 Przesłanki odpowiedzialności zawodowej
Przesłankami odpowiedzialności zawodowej pielęgniarki jest postępowanie sprzeczne z zasadami etyki zawodowej, które są określone w Kodeksie etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej oraz naruszenie przepisów dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki

20 Kary upomnienie, nagana,
Zgodnie z Ustawą z dnia r. o samorządzie pielęgniarek i położnych, na podstawie art. 39 sąd pielęg. i położ. może orzec wobec pielęgniarki jedną z następujących kar: upomnienie, nagana, zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w ZSZ na okres od 1 roku do 5 lat, zawieszenie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki na okres od 6 miesięcy do 3 lat, pozbawienie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki (skreślenie z listy członków Okręgowej Izby Pielęgniarek).

21 Uprawnienia pielęgniarki
Pielęgniarce, której dotyczy postępowanie wyjaśniające, przysługują w toku postępowania określone uprawnienia tj.: prawo odmowy złożenia wyjaśnień , prawo odmowy udzielania odpowiedzi na pytania. Pielęgniarka może ustanowić obrońców w każdym stadium postępowania (obrońcą nie może być członek sądu p.i.p. oraz rzecznik odpowiedzialności zawodowej)

22 Uprawnienia pielęgniarki cd.
W przypadku kiedy piel. nie ma obrońcy z wyboru, sąd piel. i poł. wyznacza jej obrońcę z urzędu, jeśli: zachodzi wątpliwość co do poczytalności pielęgniarki, której dotyczy postępowanie, postępowanie toczy się po śmierci pielęgniarki, której ono dotyczy. Od orzeczeń i postanowień kończących postępowanie przed sądami I instancji, pielęgniarce przysługuje odwołanie do sądu II instancji (odwołanie należy złożyć do 14 dni od doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem).

23 Tymczasowe zawieszenie w wykonywaniu zawodu
Jeśli sąd w I instancji orzeka wobec pielęgniarki zakaz pełnienia funkcji kierowniczych lub karę zawieszenia prawa wykonywania zawodu, to sąd ten może również orzec z urzędu lub na wniosek rzecznika odpowiedzialności zawodowej – o tymczasowym zawieszeniu pielęgniarki w czynnościach zawodowych. Postanowienie to jest zaskarżalne. Pielęgniarce i rzecznikowi odpowiedzialności zawodowej przysługuje prawo wniesienia zażalenia na to postanowienie.

24 cd. Postanowienie o tymczasowym zawieszeniu jest wykonywalne natychmiast, z chwilą jego wydania – a więc zastosowanie zawieszenia dokonane zostaje przed uprawomocnieniem się orzeczenia o ukaraniu. Pielęgniarka „tymczasowo zawieszona” nie może wykonywać praktyki w żadnej formie. Okres tymczasowego zawieszenia w czynnościach zawodowych zalicza się na poczet kary zawieszenia prawa wykonywania zawodu.[1]

25 Postępowanie odwoławcze
Pielęgniarce niezadowolonej z rozstrzygnięcia sądu I instancji przysługuje możliwość złożenia odwołania do sądu II instancji. Należy pamiętać, że termin odwołania wynosi 14 dni od daty doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem (po 14 dniach sąd zostawi je bez odpowiedzi). Odwołanie składa się za pośrednictwem sądu, który wydał orzeczenie.

26 W przypadku uniewinnienia bądź umorzenia postępowania pielęgniarka może domagać się opublikowania orzeczenia o uniewinnieniu bądź umorzeniu postępowania w organie prasowym samorządu pielęgniarek i położnych. Pielęgniarka może domagać się także odszkodowania za szkodę poniesioną w związku z niekorzystnym dla niej orzeczeniem. Roszczenie to wygasa jednak po upływie roku od uprawomocnienia się orzeczenia.

27 Orzekanie o niezdolności do wykonywania zawodu pielęgniarki
Jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie całkowitej albo częściowej niezdolności pielęgniarki do wykonywania zawodu, spowodowanej jej stanem zdrowia, okręgowa rada p i p powołuje komisję lekarską, złożoną ze specjalistów odpowiednich dziedzin medycyny i uprawnioną do wydania orzeczenia w tej sprawie. Pielęgniarka, której sprawa dotyczy, obowiązana jest do stawienia się przed komisją.

28 Na podstawie orzeczenia komisji okręgowa rada p i p podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu na okres trwania niezdolności albo o ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych na okres trwania niezdolności. Pielęgniarka uprawniona jest do uczestnictwa, z prawem zabrania głosu, w posiedzeniu oipip w czasie rozpatrywania jej sprawy.

29 Odmowa poddania się badaniom
Jeśli pielęgniarka odmawia poddania się badaniu przez komisję lub gdy orpip na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego uzna, że dalsze wykonywanie zawodu lub ściśle określonych czynności zawodowych ze względu na jej stan zdrowia nie jest możliwe, orpip podejmuje uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu pielęgniarki albo o graniczeniu wykonywania określonych czynności zabiegowych.

30 Od ww uchwał pielęgniarce przysługuje prawo wniesienia odwołania do Naczelnej RPiP w terminie do 14 dni. Pielęgniarka, w stosunku do której podjęto uchwałę o zawieszeniu prawa wykonywania zawodu albo ograniczeniu wykonywania określonych czynności zawodowych, może wystąpić do orpip o uchylenie uchwały, jeśli ustaną przyczyny zawieszenia lub ograniczenia, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 miesięcy od podjęcia uchwały orpip. Postępowanie w ww sprawach jest poufne.

31 Akty prawne Pielęgniarka wykonuje swoje obowiązki na podstawie przepisów prawa, a zwłaszcza: Ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej z , Ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z , Rozporządzenia MZiOS z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, Kodeksu Pracy, Kodeksu Etyki Zawodowej polskiej Piel. i Poł.,

32 Regulaminów i zarządzeń obowiązujących w miejscu pracy pielęgniarki.
Cd. akty prawne Rozporządzenia MZ w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej w Zakładach Opieki Zdrowotnej, sposobu jej prowadzenia oraz szczegółowych warunków jej udostępniania, Regulaminów i zarządzeń obowiązujących w miejscu pracy pielęgniarki.

33 Kompetencje pielęgniarki anestezjologicznej- uregulowania prawne

34 Czynności wykonywane przez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego reguluje ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. Nr 210, poz. 1540)

35 Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r
Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm.) zarządza się, co następuje: 1. Pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego: 1) świadczeń zapobiegawczych obejmujących: a) prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopieki w życiu z chorobą i niepełnosprawnością w stosunku do człowieka chorego i jego rodziny, b) psychoedukację chorych z zaburzeniami psychicznymi i uzależnieniami oraz ich rodzin, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia dorosłych oraz dzieci zdrowych,

36 d) prowadzenie poradnictwa w zakresie żywienia dzieci chorych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, e) prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi z grup dyspanseryjnych, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, f) pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniem środków farmaceutycznych i materiałów medycznych,

37 g) wykonywanie szczepień ochronnych w ramach kalendarza szczepień i na zlecenie właściwych jednostek organizacyjnych służby zdrowia oraz wystawianie związanych z tym zaświadczeń, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, h) organizację izolacji chorych zakaźnie w miejscach publicznych i w warunkach domowych;

38 2) świadczeń diagnostycznych obejmujących: a) wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, b) wykonywanie badania fizykalnego umożliwiającego wczesne wykrywanie chorób sutka, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiałów do badań diagnostycznych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa,

39 d) kierowanie na badania lub pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i narządów płciowych i inne wydzieliny), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, e) wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu, f) oznaczanie glikemii za pomocą glukometru,

40 g) wykonywanie badań przesiewowych oraz kierowanie do lekarzy, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego), h) wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, i) wykonywanie pulsoksymetrii,

41 j) wykonywanie pomiarów stężenia gazów biorących udział w procesie oddychania (gazometrii, kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, k) ocenę wydolności oddechowej metodą spirometrii, l) wstępną ocenę ciężkości urazów i organizację bezpiecznego transportu chorego,

42 m) ocenę stopnia i powierzchni oparzeń oraz podjęcie działań leczniczych w ramach pomocy przedlekarskiej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, n) ocenę stanu świadomości chorego z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa,

43 o) ocenę poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometrię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, p) prowadzenie bilansu wodnego, q) ocenę stopnia przewodnienia pacjenta dializowanego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,

44 r) ocenę i monitorowanie bólu oraz innych objawów u przewlekle chorych objętych opieką paliatywną oraz ocenę wydolności fizycznej chorego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, s) ocenę jakości życia chorego objętego opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego;

45 3) świadczeń leczniczych obejmujących:
a) ustalanie diety w żywieniu ludzi chorych, w oparciu o obowiązujące w tym zakresie wytyczne, b) dobór i wykorzystanie różnych technik karmienia u chorych, c) zakładanie zgłębnika do żołądka i odbarczenie treści, d) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, e) zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika,

46 f) płukanie pęcherza moczowego, g) wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), h) dobór sposobów i opatrywanie oparzeń, ran, odleżyn (do III° włącznie) oraz przetok, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, i) zdejmowanie szwów, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,

47 j) doraźne podawanie tlenu, k) tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, l) wykonywanie inhalacji, m) stosowanie baniek lekarskich, n) wykonywanie kaniulacji żył obwodowych, o) podawanie dożylne leków oraz kroplowe przetaczanie dożylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krążeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, p) doraźną modyfikację stałej dawki leczniczej insuliny krótkodziałającej,

48 q) kroplowe przetaczanie dożylne płynów, podawanie dożylne leków (Heparinum, Natrium Chloratum 0,9%, Glucosum 5%, Natrium Chloratum 10%, Calcium 10%) oraz modyfikację ich dawki, w trakcie trwania dializy, zgodnie z planem leczenia ustalonym dla danego pacjenta oraz obowiązującymi w danym zakładzie opieki zdrowotnej standardami, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, r) doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego i leków stosowanych w celu łagodzenia innych dokuczliwych objawów (duszność, nudności, wymioty, lęk, delirium) u chorych objętych opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,

49 s) podawanie na zlecenie lekarskie dożylne, zewnątrzoponowe i podskórne leków łagodzących dokuczliwe objawy u chorych objętych opieką paliatywną, z uwzględnieniem nowoczesnych technik (stosowanie analgezji sterowanej przez chorego- PCA, ciągłego podawania leków i płynów podskórnie przy użyciu zestawu "Buterfly" oraz infuzorów), pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,

50 t) przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonych metodami: Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO), Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja - do współudziału w prowadzonym leczeniu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, u) wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii,

51 w) wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,
x) zastosowanie unieruchomienia przy złamaniach kości i zwichnięciach oraz przygotowanie chorego do transportu, y) zlecanie transportu chorego, z) prowadzenie psychoterapii podstawowej oraz wykorzystanie elementów psychoterapii kwalifikowanej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego;

52 4) świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących:
a) prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, b) prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), c) prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, d) prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacji chorych wymagających opieki paliatywnej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego,

53 e) prowadzenie instruktażu w zakresie treningu pęcherza moczowego u chorych z problemem nietrzymania moczu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, f) prowadzenia instruktażu w zakresie hartowania i kształtowania kikuta amputowanej kończyny, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, g) rehabilitację podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, h) wnioskowanie o objęcie opieką społeczną, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego).

54 2. Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów do tych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia

55 Załącznik nr 1 RODZAJE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I RODZAJE MATERIAŁÓW DO TYCH BADAŃ POBIERANYCH PRZEZ PIELĘGNIARKĘ Rodzaj materiału /Rodzaj badania Krew: morfologia, OB, cukier, Jonogram, Mocznik, kreatynina, cholesterol, Hbs czas krzepnięcia*, obecność HCV, HIV* mocz : badanie ogólne Kał: pasożyty, krew Plwocina: BK * Dotyczy wyłącznie chorych dializowanych.

56 Czynności ratunkowe Pielęgniarka systemu w rozumieniu art
Czynności ratunkowe Pielęgniarka systemu w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 590), jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego medycznych czynności ratunkowych obejmujących: pielęgniarka systemu - pielęgniarkę posiadającą tytuł specjalisty lub specjalizującą się w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii, a także pielęgniarkę posiadającą ukończony kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologii i intensywnej opieki, chirurgii, kardiologii, pediatrii oraz posiadającą co najmniej 3-letni staż pracy w oddziałach tych specjalności, oddziałach pomocy doraźnej, izbach przyjęć lub pogotowiu ratunkowym;

57 1) ocenę stanu pacjenta w celu ustalenia postępowania i podjęcia decyzji o prowadzeniu lub odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych; 2) układanie pacjenta w pozycji właściwej dla jego stanu zdrowia lub odniesionych obrażeń; 3) podjęcie i prowadzenie podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo – oddechowej u dorosłych i dzieci według standardów ogłoszonych w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 43 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym;

58 4) bezprzyrządowe przywracanie drożności dróg oddechowych; 5) przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie drożności dróg oddechowych z zastosowaniem w szczególności: a) rurki ustno – gardłowej, b) rurki nosowo – gardłowej, c) maski krtaniowej, d) rurki krtaniowej, e) konikopunkcji (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); 6) odsysanie dróg oddechowych;

59 7) podjęcie tlenoterapii biernej lub wspomagania oddechu lub wentylacji zastępczej powietrzem lub tlenem: a) ręcznie, z użyciem: - maski twarzowej, - zastawki jednokierunkowej i worka oddechowego, b) mechanicznie – z użyciem respiratora;

60 8) intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej w nagłym zatrzymaniu krążenia przez usta lub przez nos, bez użycia środków zwiotczających oraz prowadzenie wentylacji zastępczej; 9) wykonanie EKG; 10) wykonanie defibrylacji ręcznej na podstawie EKG; 11) wykonanie defibrylacji zautomatyzowanej; 12) monitorowanie czynności układu oddechowego; 13) monitorowanie czynności układu krążenia metodami nieinwazyjnymi;

61 14) wykonanie kaniulacji żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej; 15) wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego);

62 16) podawanie leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytniczą i wziewną oraz doszpikową, przy użyciu gotowego zestawu (podawanie leków drogą doszpikową pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); 17) odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego);

63 18) oznaczanie poziomu parametrów krytycznych z użyciem dostępnego sprzętu, w tym w szczególności: a) poziomu glukozy w surowicy, b) poziomu elektrolitów w surowicy, c) badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;

64 19) opatrywanie ran; 20) tamowanie krwotoków; 21) unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnym uwzględnieniem odcinka szyjnego; 22) odebranie porodu nagłego w warunkach pozaszpitalnych; 23) segregację medyczną w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym;

65 24) podejmowanie działań zabezpieczających w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia; 25) przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczas transportu przez zespół ratownictwa medycznego w rozumieniu art. 3 ust. 10 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

66 Pielęgniarka systemu, wykonująca określone w rozporządzeniu medyczne czynności ratunkowe, jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia

67 W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych pielęgniarka jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia.

68 § 5. 1. Pielęgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje, bez zbędnej zwłoki, lekarza o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w § 1 oraz o podanych lekach. 2. Przepis stosuje się odpowiednio do pielęgniarki wykonującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeżeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską.

69 § 9. Pielęgniarka, położna przy podejmowaniu czynności związanych z samodzielnym wykonywaniem świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych nie powinna wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe, a w szczególności podejmować czynności wymagających umiejętności zawodowych, uzyskiwanych w drodze doskonalenia zawodowego w odpowiedniej formie kształcenia podyplomowego [1].

70 Leki podawane przez pielęgniarkę bez zlecenia lekarskiego
Zgodnie z przepisami Rozporządzenia MZ z dnia r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej poz, świadczenia lecznicze wykonywane przez pielęgniarkę obejmują: podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza, - w tym wykonywanie iniekcji dożylnych, podskórnych, śródskórnych oraz wykonywanie wlewów dożylnych.

71 Podstawą do podania leku przez pielęgniarkę jest zlecenie lekarskie, które powinno zawierać prócz nazwy leku, dawki, sposobu i czasookresu podawania również zapis o tym, że zabieg należy wykonać w warunkach domowych, bez obecności lekarza. W świetle art.45 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996r. O zawodach lekarza i l. dentysty, za zlecenie lekarskie (leki i drogę podania) odpowiedzialność ponosi lekarz. Pielęgniarka ponosi odpowiedzialność jedynie za prawidłowe wykonanie zlecenia, a w przypadku leku – za prawidłowe jego podanie.

72 Warunkiem podania niektórych leków jest odbycie przez pielęgniarkę szkolenia specjalistycznego (slajd 41,42). Za podanie leku w sposób odbiegający od ustalonych procedur , pielęgniarka może ponieść odpowiedzialność dyscyplinarną, a gdyby doszło do rozstroju zdrowia pacjenta, także odpowiedzialność cywilną.

73 Składowe kwalifikacji:
(Nazwa kwalifikacji cząstkowej): Prowadzenie edukacji zdrowotnej. Pielęgnowanie człowieka. Organizowanie opieki pielęgniarskiej Stosowanie procedur zapewnienia jakości opieki pielęgniarskiej. Podejmowanie współpracy w zespole terapeutycznym. Udzielanie pomocy medycznej w stanach zagrożenia życia. Prowadzenie badań naukowych w pielęgniarstwie anestezjologicznym

74 Wykaz zadań zawodowych (nazwa zadania):
1. Kaniulacja naczyń krwionośnych i pobieranie materiału w celach diagnostycznych. 2. Przygotowanie pacjenta do badań i zabiegów inwazyjnych oraz opieka nad nim w trakcie i po ich wykonaniu. 3. Ocena stanu zdrowia pacjenta na podstawie badania fizykalnego. 4. Udział w premedykacji pacjenta. 5. Prowadzenie resuscytacji krążeniowa – oddechowej ( w tym defibrylacja, podawanie leków silnie działających, intubacja dotchawicza w stanach nagłych, masaż serca.)

75 6. Wykonanie intubacji dotchawiczej w przypadku ostrej niewydolności oddechowej, prowadzenie skutecznej wentylacji zastępczej, zastosowanie odpowiedniej metody tlenoterapii. 7. Wykonywanie zapisu EKG oraz interpretacja zmian w zapisie w tym zagrażających życiu, i podejmowanie odpowiednich działań zależnych od rodzaju zaburzeń. 8. Prowadzenie oceny stanu wydolności narządowej i świadomości pacjenta przy użyciu skal oceny. 9. Opieka nad pacjentem nieprzytomnym. 10. Pielęgnacja chorego we wstrząsie. 11. Udział w odżywianiu pacjenta drogą dojelitową i pozajelitową w ramach IT lub leczenia paliatywnego.

76 12. Modyfikowanie dawki leków p/bólowych w terapii bólu zgodnie z planem leczenia ustalonym przez lekarza prowadzącego terapię. 13. Wykonywanie próby biologicznej przed transfuzją preparatów krwi i krwiopochodnych oraz transfuzja tych preparatów. Infuzja płynów krwiozastępczych. 14. Ocena wystąpienia ryzyka powikłań u pacjentów w IT oraz zapobieganie tym powikłaniom. 15. Współtworzenie zasad współpracy zespołu terapeutycznego. 16. Utrzymanie w gotowości i sprawności aparatury monitorującej i pozostałego sprzętu medycznego i niemedycznego.

77 Procedura podania leku
Pielęgniarkę obowiązuje określona procedura podania leku. Przed zabiegiem powinna ona poinformować pacjenta o rodzaju zabiegu i otrzymać od niego zgodę na jego wykonanie. Przed zabiegiem, w trakcie i po zabiegu należy stosować środki ostrożności, w tym profilaktykę zakażeń. Po wykonanym zabiegu poinstruować pacjenta o sposobie postępowania po podaniu leku. Na zakończenie zabieg udokumentować i poinformować lekarza.

78 Zadania pielęgniarki anestezjologicznej w różnych placówkach

79 Sala operacyjna Pielęgniarka anestezjologiczna po uprzednim przygotowaniu Sali operacyjnej oraz zapoznaniu się z planem zabiegów, przyjmuje pacjenta z danego oddziału w śluzie bloku operacyjnego, identyfikuje pacjenta według danych historii choroby, przeprowadza krótki wywiad (czy pacjent wyraził zgodę na zabieg, czy jest na czczo, czy wyjął protezy).

80 Od momentu przekazania pacjenta na blok, przejmuje odpowiedzialność w zakresie opieki nad nim, bezpieczeństwa w trakcie pobytu (wraz z lekarzem). Przed rozpoczęciem znieczulenia, pielęgniarka: przygotowuje aparat do znieczulenia, wykonuje wkłucie do żyły, podłącza wlew kroplowy, podłącza pacjenta do aparatury monitorującej funkcje życiowe (RR, AS, SpO2, EtCO2), Asystuje anestezjologowi do intubacji, podczas całego znieczulenia i wybudzenia pacjenta.

81 Po zakończonym zabiegu operacyjnym i znieczuleniu, zespół anestezjologiczny przekazuje pacjenta pielęgniarce z Sali wybudzeń lub OIT. Pacjent jest przekazywany wraz z dokumentacją medyczną w śluzie BO.

82 Oddział pooperacyjny Pielęgniarka czuwa nad prawidłowym wybudzeniem,
Dalej kontroluje parametry (RR, AS, SpO2),oddech, stan świadomości. Wszystkie parametry i obserwacje zapisuje na odwrotnej stronie karty znieczulenia. Przyjęcie na stanowisko wybudzeniowe zapisuje także w raporcie pielęgniarskim i książce wybudzeń.

83 Przekazując pacjenta na oddział macierzysty, pielęgniarka przekazuje dokumentację, informuje o stanie zdrowia pacjenta. Godzinę przekazania odnotowuje w karcie znieczulenia i książce wybudzeń. Sala wybudzeniowa należy organizacyjnie do bloku operacyjnego i pracuje jednozmianowo.

84 SOR Szpitalny oddział ratunkowy –komórka organizacyjna szpitala w rozumieniu przepisów o zakładach opieki zdrowotnej, stanowiąca jednostkę systemu, o której mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1, udzielająca świadczeń opieki zdrowotnej osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, spełniająca wymagania określone w ustawie. [3]

85 Sala porodowa W celu uśmierzenia bólu porodowego można stosować: znieczulenie zo, pp lub łączone pp i zo. Cewnik do przestrzeni zo lub pp wprowadza lekarz anestezjolog w asyście pielęgniarki anestezjologicznej, Pielęgniarka układa pacjentkę w odpowiedniej pozycji, monitoruje RR i tętno rodzącej przed i po wykonaniu znieczulenia. Pielęgniarka zabezpiecza leki i sprzęt na wypadek wystąpienia powikłań po podaniu anestetyku miejscowego lub opioidu [2].

86 Pomoc doraźna Art Zespoły ratownictwa medycznego dzielą się na: 1) zespoły specjalistyczne, w skład których wchodzą co najmniej trzy osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym lekarz systemu oraz pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny; 2) zespoły podstawowe, w skład których wchodzą co najmniej dwie osoby uprawnione do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym pielęgniarka systemu lub ratownik medyczny.

87 Poradnia przeciwbólowa
Pielęgniarki mogą brać czynny udział w pracach zespołów medycznych zajmujących się leczeniem bólu zarówno w: lecznictwie zamkniętym, pomocy doraźnej, medycynie ratunkowej.

88 Po odpowiednim przeszkoleniu pielęgniarka może uczestniczyć w następujących procedurach diagnostycznych dotyczących bólu: zbieranie wywiadu dotyczącego: umiejscowienia, intensywności, czasu wystąpienia i trwania bólu, ograniczeń aktywności fizycznej, nastroju chorego, dotychczasowego leczenia i chorób przewlekłych; asystowanie lekarzowi w badaniu przedmiotowym chorego; udzielanie pacjentowi informacji przy wypełnianiu arkuszy oceny bólu i kwestionariuszy.

89 Udział pielęgniarki w procedurach leczenia bólu polega na :
podawaniu leków p/bólowych zleconych przez lekarza, asystowaniu lekarzowi w wykonywaniu inwazyjnych zabiegów leczenia bólu, wykonywaniu pod nadzorem zabiegów neuromodulacyjnych, ilościowej i jakościowej ocenie bólu w trakcie jego leczenia.

90 Oddziały niezabiegowe
Dział Anestezjologii zapewnia funkcjonowanie tzw. "zespołu reanimacyjnego" na terenie szpitala. W ciągłej gotowości jest anestezjolog, pielęgniarka anestezjologiczna i odpowiedni sprzęt do udzielania pomocy pacjentom w stanach zagrożenia życia na terenie szpitala.

91 Gdy dochodzi do nagłego załamania się stanu zdrowia pacjenta w stopniu zagrażającym życiu niezależnie od działań podejmowanych przez personel danego oddziału (zgodnie z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji w zakresie BLS = Basic Life Support) - wzywany jest zespół reanimacyjny.

92 Piśmiennictwo: Stychlerz A. Uregulowania prawne dotyczące wykonywania zawodu pielęgniarki. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. W-wa 2009. Wołowicka L. Dyk D (red). Anestezjologia i Intensywna Opieka. PZWL, W-wa 2010 3. USTAWA z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z dnia 20 października 2006 r.) 4. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIa z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego