Oceny oddziaływania na środowisko - procedury

Oceny oddziaływania na środowisko - procedury
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Oceny oddziaływania na środowisko - procedury Andrzej Kulig luty r. Departament Rozwoju Regionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego

Odniesienie do zapisów dyrektyw 1
Nieprawidłowa transpozycja pojęcia „development consent” (zezwolenie na inwestycję). Dotychczasowe interpretacja tego pojęcia jako decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, która jest niezbędna przed uzyskaniem różnych decyzji „inwestycyjnych”, nie została zaakceptowana.

Zgodnie z art. 1 dyrektywy OOŚ za zezwolenie na inwestycję należy uważać „decyzję właściwej władzy lub władz, na podstawie której wykonawca otrzymuje prawo do wykonania przedsięwzięcia”. W polskich realiach prawnych uważa się, że takie przesłanki spełnia pozwolenie na budowę. Jednocześnie KE, opierając się o wypracowane stanowisko TSWE, wskazuje na konieczność przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko na możliwie najwcześniejszym etapie. W konsekwencji, wobec faktu, że polski proces inwestycyjny jest wieloetapowy należy, w razie potrzeby, przeprowadzać ww. ocenę na różnych jego etapach w celu zidentyfikowania wszelkich zagrożeń dla środowiska.

Niezgodny z postanowieniami zarówno dyrektywy OOŚ, jak i dyrektywy Siedliskowej jest art. 52 ust. 1d UPoś, w myśl którego dla przedsięwzięć polegających na przebudowie drogi oraz dla dróg, dla których została już wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 8 i 9 UPoś, nie przeprowadza się analizy wariantów w zakresie ich lokalizacji. Zgodnie z art. 46 ust. 4a UPoś wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla niektórych przedsięwzięć (art. 30 Prawa budowlanego) następuje także przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonywania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Takie uregulowanie nie jest zgodne z dyrektywą OOŚ, gdyż zezwolenie na realizację inwestycji musi posiadać formę decyzji administracyjnej (w szczególności musi mieć wyraźny charakter – czy udzielono czy odmówiono zezwolenia).

Art. 1 ust. 2 posiada teraz definicje »zainteresowana społeczność« „»społeczeństwo« oznacza jedną lub więcej osób fizycznych lub prawnych oraz, zgodnie z krajowym ustawodawstwem lub praktyką, ich stowarzyszenia, organizacje lub grupy; »zainteresowana społeczność« oznacza społeczeństwo, które jest lub może być dotknięte skutkami lub ma interes w procedurach podejmowania decyzji dotyczących środowiska wymienionych w art. 2 ust. 2; do celów niniejszej definicji, organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony środowiska i spełniające wymagania przewidziane w prawie krajowym uważa się za mające interes w tym zakresie;

Art. 6 ust. 2 Społeczeństwo jest informowane, czy to poprzez ogłoszenia publiczne lub inne właściwe środki, takie jak media elektroniczne jeśli są dostępne, o następujących kwestiach w ramach procedur decyzyjnych dotyczących środowiska określonych w art. 2 ust. 2 i najpóźniej do czasu kiedy tylko informacje mogą zostać należycie dostarczone mi in. o: b) fakcie, że przedsięwzięcie poddane jest procedurze oceny wpływu na środowisko oraz, gdzie stosowne, fakt, że stosuje się art. 7; f) wskazania czasu i miejsc, gdzie lub za pomocą których istotne informacje są udostępniane;

Art. 6 ust. 4 Dyrektywy OOŚ - Zainteresowana społeczność otrzymuje wczesne i skuteczne możliwości udziału w procedurach decyzyjnych dotyczących środowiska określonych w art. 2 ust. 2, i w tym celu uprawniona jest do wyrażania komentarzy i opinii, kiedy wszystkie opcje są dostępne właściwej władzy lub władzom zanim podjęta zostanie decyzja w sprawie wniosku o zezwolenie na inwestycję. Art.6 ust. 5. Szczegółowe regulacje dotyczące informowania społeczeństwa (na przykład poprzez rozlepianie plakatów w obrębie określonego promienia lub publikację w lokalnych gazetach) oraz konsultowania zainteresowanej społeczności (na przykład poprzez pisemne wnioski lub w drodze publicznego zapytania), są ustalane przez Państwa Członkowskie.

Przed 15 listopada 2008r. (art. 37 UPoś) zasadą było, że na terenach zamkniętych nie przeprowadza się postępowania OOŚ z udziałem społeczeństwa, natomiast wyjątkiem są przedsięwzięcia na takich terenach odnoszące się do linii kolejowych, jeżeli informacjom o nich nie przyznano klauzuli tajności. KE uważa, że w powyższej sytuacji należy odwrócić ciężar dowodu tzn. regułą powinno być przeprowadzanie postępowań OOŚ z udziałem społeczeństwa, natomiast w uzasadnionych przypadkach, ze względu na cele obrony narodowej, dopuszczalne jest wyłączenie udziału społecznego.

W ocenie KE § 3 ust. 1 pkt 61 rozporządzenia OOŚ nieprawidłowo transponuje Aneks II pkt 10f w związku pkt 13 dyrektywy OOŚ w zakresie w jakim wyłącza z procedury screeningu przedsięwzięcie polegające na przebudowie urządzeń przeciwpowodziowych. Nieprawidłowy był sposób stosowania procedury screeningu, której podlegają przedsięwzięcia wymienione w Aneksie II dyrektywy OOŚ. Zastosowane w polskim rozporządzeniu OOŚ progi ilościowe (w odniesieniu do niektórych przedsięwzięć określonych w § 3 tego rozporządzenia) należy traktować jako mające charakter pomocniczy. Ewentualne występowanie znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko należy rozważyć każdorazowo i indywidualnie przy uwzględnieniu wszystkich kryteriów określonych w Aneksie III dyrektywy OOŚ (zostały transponowane do § 4 i § 5 rozporządzenia OOŚ). Progi ilościowe istniejące w obecnie obowiązującym rozporządzeniu OOŚ nie mogą być traktowane jako przesądzające o kwalifikacji przedsięwzięcia do sporządzenia raportu OOŚ.

Schemat postępowania w sprawie ooś
Oceny oddziaływani na środowisko prowadzone były różnych stanach prawnych przy czym za oceny w rozumieniu dyrektywy Rady 85/337/EWG można uznać procedury realizowane po wejściu pierwszej ustawy o dostępie informacji o środowisku (wejście w życie 2001r.). Poniżej przedstawiłem główne schematy postępowania obowiązujące przed wejściem w życie nowej ustawy.

Schemat postępowania w sprawie ooś prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta art. 46a ust. 7 pkt 4: - dla przedsięwzięć z grupy I (art. 51 ust. 1 pkt 1)

INWESTOR możliwość oddziaływania transgranicznego – obligatoryjny obowiązek zapytania organu o zakres raportu (49.1a) zapytanie złożone do organu o zakres raportu (fakultatywne) (49.1 i 3) wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o opinie (art lub ) wojewody, PWIS (49.5.1) postanowienie wójta, burmistrza, prezydenta miasta o zakresie raportu (art. 49.5) Organ uwzględnia wymagania dot. zakresu raportu z art. 52 ust. 1 i 2 – w stopniu uzasadnionym rodzajem i usytuowaniem przedsięwzięcia oraz skalą jego oddziaływania na środowisko (49.4) Należy też uwzględnić art. 52 ust. 1a i 1b wyjątki od wymagań co do zawartości raportu (52.1a) Na ww. postanowienie przysługuje zażalenie (49.6) INWESTOR wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Do wniosku Inwestor dołącza: raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (50.1); poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic terenu, którego dotyczy wniosek oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie (46a.4.1) wojewoda, PWIS (48.2.1) udział społeczeństwa art.32, art. 33 Natura 2000 wojewoda/dyr. urzędu morskiego (48.2.3a) brak oddziaływania na obszar Natura 2000 występują przesłanki z art. 34 ustawy o ochronie przyrody Wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o uzgodnienia (art lub lub a) Organ występując o uzgodnienie przedkłada (art ): wniosek o wydanie decyzji raport o oddziaływaniu na środowisko wypis i wyrys z mpzp, jeżeli plan ten został uchwalony Wójt, burmistrz, prezydent miasta wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (przy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami mpzp (art. 56.1) ew. opinia KE (pozytywna)

INWESTOR możliwość oddziaływania transgranicznego – obligatoryjny obowiązek zapytania organu o zakres raportu (49.1a) zapytanie złożone do organu o zakres raportu (fakultatywne) (49.1 i 3) wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o opinie (art lub ) marszałka, PWIS (49.5.1) postanowienie wójta, burmistrza, prezydenta miasta o zakresie raportu (art. 49.5) Organ uwzględnia wymagania dot. zakresu raportu z art. 52 ust. 1 i 2 – w stopniu uzasadnionym rodzajem i usytuowaniem przedsięwzięcia oraz skalą jego oddziaływania na środowisko (49.4) Należy też uwzględnić art. 52 ust. 1a i 1b wyjątki od wymagań co do zawartości raportu (52.1a) Na ww. postanowienie przysługuje zażalenie (49.6) INWESTOR wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Do wniosku Inwestor dołącza: raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (50.1); poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic terenu, którego dotyczy wniosek oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie (46a.4.1) marszałek, PWIS (48.2.1) udział społeczeństwa art.32, art. 33 Natura 2000 wojewoda/dyr. urzędu morskiego (48.2.3a) brak oddziaływania na obszar Natura 2000 występują przesłanki z art. 34 ustawy o ochronie przyrody Wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o uzgodnienia (art lub lub a) Organ występując o uzgodnienie przedkłada (art ): wniosek o wydanie decyzji raport o oddziaływaniu na środowisko wypis i wyrys z mpzp, jeżeli plan ten został uchwalony Wójt, burmistrz, prezydent miasta wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (przy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami mpzp (art. 56.1) ew. opinia KE (pozytywna)

Czy przedsięwzięcie będzie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000?
UZGODNIENIA dot. Natury 2000 Uzgodnienie organu NIE TAK Czy przedsięwzięcie będzie miało negatywny wpływ na siedliska i/lub gatunki o znaczeniu priorytetowym dla Wspólnoty? NIE TAK Uzgodnienie organu TAK Czy występują wszystkie przesłanki z art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody? Czy występują wszystkie przesłanki z art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody oraz któryś z celów art. 34 ust. 2 pkt 1-3? Czy występują wszystkie przesłanki z art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody i z art. 34 ust. 2 pkt 4? Brak uzgodnienia organu NIE TAK NIE TAK NIE Uzgodnienie organu Brak uzgodnienia organu Brak uzgodnienia organu Uzgodnienie organu pozytywna MŚ występuje do KE o opinię (art. 38 ustawy o ochronie przyrody) opinia KE Brak uzgodnienia organu negatywna

Schemat postępowania w sprawie ooś prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta art. 46a ust. 7 pkt 4: dla przedsięwzięć z grupy II (art. 51 ust. 1 pkt 2)

INWESTOR wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta miasta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach+informacje art. 49.3 Do wniosku Inwestor dołącza: informacje zawierające dane określone w art. 49 ust 3 (art. 50.2); poświadczoną kopię mapy ewidencyjnej z granicą terenu, którego dotyczy wniosek oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie (art. 46a.4.1) wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o opinie, przedkładając wniosek o wydanie decyzji środowiskowej oraz informacje z art (51.3) starosty, PPIS (51.3.1) jeżeli przedsięwzięcie może oddziaływać na obszar Natura 2000 opinia wojewody/dyrektora urzędu morskiego(zastępują starostę) (51.3.2) postanowienie organu o obowiązku sporządzeniu raportu oraz jego zakresie (51.2) postanowienie o braku potrzeby sporządzenia raportu (51.2) Organ uwzględnia łącznie szczegółowe uwarunkowania, o których mowa w art , wymagania dot. zakresu raportu – art. 52, wyjątki od wymagań co do zawartości raportu – art. 52.1a Na ww. postanowienie przysługuje zażalenie (51.5) INWESTOR starosty, PPIS (48.2.1) raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, zgodny z postanowieniem organu udział społeczeństwa art.32, art. 33 Natura 2000 wojewody/dyrektora urzędu morskiego (zastępują starostę) (48.2.3a) organ występuje o uzgodnienie (art lub lub art a) Organ występując o uzgodnienie przedkłada (art. 48.3): wniosek o wydanie decyzji o środ. uwarunkowaniach raport lub informacje z art. 49.3, jeśli sporządzenie raportu nie było wymagane wypis i wyrys z mpzp brak oddziaływania na obszar Natura 2000 występują przesłanki z art. 34 ustawy o ochr. przyrody organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (po stwierdzeniu zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami mpzp (art. 56.1) ew. opinia KE (pozytywna)

Schemat postępowania w sprawie ooś prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta art. 46a ust. 7 pkt 4: - dla przedsięwzięć z grupy III (art. 51 ust. 1 pkt 3)

organ występuje o opinię (art. 46b ust. 2)
INWESTOR wniosek do organu o wydanie decyzji z art. 46 ust 4 pkt 2-9 dla przedsięwzięcia innego niż z art. 51 ust.1 pkt 1 i 2 organ występuje o opinię (art. 46b ust. 2) Występując o opinię wojewody organ przedkłada wszystkie dostępne materiały i informacje, niezbędne do określenia potencjalnego znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wojewody postanowienie organu o zawieszeniu postępowania zmierzającego do wydania którejś z decyzji z art. 46 ust 4 pkt 2-9 do czasu uzyskania przez inwestora decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia (art. 46b ust. 1) uzyskanie przez inwestora decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach uzyskanie przez inwestora decyzji z art. 46 ust. 4 pkt 2-9

postanowienie o braku potrzeby sporządzenia raportu
INWESTOR wniosek do wójta, burmistrza, prezydenta miasta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Do wniosku Inwestor dołącza: informacje zawierające dane określone w art. 49.3; poświadczona kopię mapy ewidencyjnej z granicą terenu, którego dotyczy wniosek oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie (art. 46a.4.1) organ występuje o opinie, przedkładając wniosek o wydanie decyzji środowiskowej oraz inf. z art (art ) wojewody/dyr. urzędu morskiego postanowienie organu o obowiązku sporządzeniu raportu oraz jego zakresie (art i art. 51.2a) postanowienie o braku potrzeby sporządzenia raportu (art i art. 51.2a) Organ uwzględnia łącznie szczegółowe uwarunkowania, o których mowa w art. 51 ust 8 pkt 2 (art. 51.2) Zakres raportu – powinien być ograniczony do określenia oddziaływania przedsięwzięcia w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 (art. 51.2a) wyjątki od wymagań co do zawartości raportu – art. 52.1a INWESTOR Na ww. postanowienie przysługuje zażalenie (51.5) raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, zgodny z postanowieniem organu – w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000 (art. 51.2a) udział społeczeństwa art.32, art. 33 wojewody/dyr. urzędu morskiego brak oddziaływania na obszar Natura 2000 występują przesłanki z art. 34 ustawy o ochr. przyrody organ występuje o uzgodnienie (art b) Organ występując o uzgodnienie przedkłada (art. 48.3): wniosek o wydanie decyzji o środ. uwarunkowaniach raport lub informacje z art. 49.3, jeśli sporządzenie raportu nie było wymagane wypis i wyrys z mpzp organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (po stwierdzeniu zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami mpzp (art. 56.1) ew. opinia KE (pozytywna)

Różnice w rozumieniu oceny
Polskie przepisy dotyczące ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ) definiowało jako ocenę oddziaływania do 15 listopada 2008r. również procedurę screeningu (rozumianą jako kwalifikacja pozytywna bądź negatywna do sporządzenia raportu OOŚ) i konsultacji z właściwymi organami. Należy jednak pamiętać, że w rozumieniu dyrektywy OOŚ ocena oddziaływania na środowisko ma miejsce jedynie wtedy, gdy sporządzany jest raport OOŚ, oraz mają miejsce wszystkie kluczowe elementy wynikające z dyrektywy OOŚ (informowanie społeczeństwa, konsultacje z właściwymi organami, konsultacje społeczne, rozważenie wniosków wynikających z raportu OOŚ i wymienionych konsultacji).

Analiza wybranych zaleceń Wytycznych dotychczas obowiązujacych

Odniesienie do rozstrzygnięć lokalizacyjnych
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego został uchwalony. (Zgodnie z art. 40 ust. 1 pkt 1 UPoś projekty mpzp wymagały przeprowadzenia postępowania OOŚ (tzw. strategiczna ocena oddziaływania na środowisko zgodna z wymaganiami dyrektywy SOOŚ): - należało wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed uzyskaniem pozwolenia na budowę na dotychczasowych zasadach (uwzględnić analizę wariantów lokalizacyjnych), - gdy z postępowania OOŚ wynikała zasadność realizacji przedsięwzięcia w wariancie proponowanym przez inwestora i był to wariant zgodny z ustaleniami mpzp, powinna była zostać wydana decyzja ustalająca środowiskowe uwarunkowania (art. 56 ust. 1 UPoś), a kolejnym krokiem było wystąpienie z wnioskiem o pozwolenie na budowę.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie został uchwalony. Zgodnie z art. 56 ust. 9 UPoś, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wiąże organ wydający „zezwolenia budowlane”. W poprzednim stanie prawnym nie było konieczności uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (wyjątek: przedsięwzięcie polegające na zalesianiu i inwestycje drogowe). Biorąc pod uwagę, że zarówno decyzja o wzizt, jak i decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wiązały organ wydający pozwolenie na budowę, obie decyzje nie powinny być ze sobą sprzeczne. Wobec faktu, że w ramach postępowania OOŚ organ przeprowadza analizę wariantów przedsięwzięcia (w tym lokalizacyjnych), należy przyjąć, że jego lokalizacja (warunki zabudowy) nie może być przesądzona.

Wcześniejsze ustalenie lokalizacji inwestycji (przed uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach) nie mogło być interpretowane jako dowód „braku alternatywnych rozwiązań” w rozumieniu art. 6 ust. 4 dyrektywy Siedliskowej. W odniesieniu do przedsięwzięć, dla których wcześniej została wydana decyzja o lokalizacji inwestycji w raporcie OOŚ (ale również informacji dop. wł.) składanych wraz z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (koniecznej do uzyskania przed pozwoleniem na budowę), należało przedstawiać informacje zawierające: 1) szczegółowy opis wariantów analizowanych w toku prac projektowych poprzedzających wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji, 2) szczegółowe omówienie przyczyn, dla których odstąpiono od realizacji wariantów innych niż proponowany do realizacji.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonych analiz został zidentyfikowany znaczący wpływ przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, beneficjent powinien był zadbać aby przeprowadzona była ocena oddziaływania innych rozsądnych wariantów inwestycji pod kątem ich wpływu na obszar Natura Przeanalizowane powinny zostać wszystkie możliwe do realizacji warianty (zarówno zgłoszone przez inwestora, jak i dotychczas nie rozważane), w tym nie ingerujące w obszar Natura Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 ma umożliwić wskazanie wariantu najkorzystniejszego dla obszaru Natura 2000, a jej wyniki muszą być przedstawione w raporcie OOŚ.

Jeżeli w toku ww. oceny zidentyfikowane zostało rozwiązanie lepsze z punktu widzenia ochrony obszarów Natura 2000 niż wariant, dla którego wcześniej wydano decyzję lokalizacyjną – organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinien był zastosować art. 55 UPoś tj. za zgodą beneficjenta wskazać w decyzji wariant dopuszczony do realizacji (inny niż proponowany przez inwestora) lub, w razie braku zgody beneficjenta, odmówić, w drodze decyzji, określenia środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia. W takim przypadku beneficjent powinien był wystąpić z wnioskiem o zmianę albo uchylenie ostatecznej decyzji lokalizacyjnej w trybie art. 155 Kpa. W odniesieniu do planowanych inwestycji polegających na przebudowie drogi Wytyczne zalecały wykonywanie raportu OOŚ w pełnym zakresie, a wiec także z analizą wariantów lokalizacyjnych.

Odniesienie do innych rozstrzygnięć
Pozwolenia na budowę wydane przed 28 lipca 2005 r. (tj. datą wejścia w życie nowelizacji UPoś28 wprowadzającej do polskiego systemu prawnego decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach) mogą być traktowane jako kończące proces uzyskiwania zezwolenia na inwestycję w rozumieniu dyrektywy OOŚ. Warunkiem jest, aby wszystkie kluczowe wymogi wynikające z dyrektywy OOŚ, Ptasiej i Siedliskowej zostały zachowane i właściwie udokumentowane w uzasadnieniu do decyzji lokalizacyjnej, a następnie w uzasadnieniu do pozwolenia na budowę oraz w innych niezbędnych dokumentach. Powyższe nie dotyczy pozwoleń na budowę wydawanych w trybie specustawy drogowej w brzmieniu sprzed 28 lipca 2005 r. – ponieważ uproszczona procedura oceny oddziaływania drogi krajowej na środowisko przed pozwoleniem na budowę, jaką przewidywała w tamtym okresie wspomniana ustawa, nie spełniała wymagań dyrektywy OOŚ.

Zapewnienie udziału społeczeństwa
Podawane do publicznej wiadomości informacje o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach winny były zawierać: - przedstawienie w sposób wyczerpujący treści wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, - informację, że planowane przedsięwzięcie podlega postępowaniu OOŚ, - wskazanie organu właściwego do wydania decyzji kończącej postępowanie OOŚ, wskazanie organu, od którego można uzyskać informacje na temat planowanego przedsięwzięcia, - wskazanie dokładnego miejsca i 21-dniowego terminu składania uwag i wniosków do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz do raportu OOŚ wraz ze wskazaniem organu, do którego można je składać, - Informację o prowadzonym postępowaniu transgranicznym, jeżeli takie jest prowadzone, - informację o możliwości (miejscu, terminie) zapoznania się z raportem OOŚ oraz wszystkimi innymi dokumentami zgromadzonymi w sprawie, - informację o charakterze decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach tj. że jest ona wiążąca w stosunku do decyzji,

Zgłoszenia W przypadku przedsięwzięć podlegających zgłoszeniu, których realizacja została zakończona przed dniem wejścia w życie Wytycznych z 2008r., a których zgłoszenie poprzedziło uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach spełniającej wszystkie wymogi dyrektyw OOŚ, Ptasiej i Siedliskowej, możliwe jest ubieganie się o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Należy jednak podkreślić, że jest to przypadek wyjątkowy, ponieważ istnieje formalna niezgodność instrumentu zgłoszenia z definicją zezwolenia na inwestycję w rozumieniu dyrektywy OOŚ. Według tych wytycznych w żadnym innym wypadku (tj. gdy przedsięwzięcie jest planowane bądź właśnie realizowane) nie należało wprowadzać do projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej zadań podlegających zgłoszeniu, jeżeli przedsięwzięcia takie znajdują się w załączniku I albo II dyrektywy OOŚ, bądź mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000.

Screening Wytyczne z 2008 r. zalecały aby w celu prawidłowego stosowania dyrektywy OOŚ, przypadku planowanych inwestycji, które mają być współfinansowane ze środków Unii Europejskiej, a które znajdowały się poniżej progów określonych w rozporządzeniu OOŚ, udowodniono przeprowadzenie procedury screeningu (kwalifikacji do sporządzenia raportu OOŚ). Oznacza to, że beneficjent powinien był wystąpić z wnioskiem o: wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W postanowieniu o konieczności sporządzenia raportu OOŚ i jego zakresie, bądź o braku takiej konieczności (obecnie oceny). W uzasadnieniu do ww. postanowienia organ prowadzący postępowanie musi odnieść się do wszystkich kryteriów określonych w § 4 i § 5 rozporządzenia OOŚ (odpowiadają kryteriom z Aneksu III dyrektywy OOŚ).

Screening Zgodnie z art. 4 ust. 2 dyrektywy OOŚ, w stosunku do przedsięwzięć określonych w jej Aneksie II, należy, za pomocą indywidualnego badania lub kryteriów ustalonych przez państwo członkowskie określić, czy przedsięwzięcie podlega ocenie oddziaływania na środowisko. W ocenie KE progi mają jedynie charakter pomocniczy, a ewentualne występowanie znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko należy rozważyć przy uwzględnieniu wszystkich kryteriów określonych w Aneksie III dyrektywy OOŚ (zostały one transponowane do § 4 i § 5 rozporządzenia OOŚ teraz art. 63 ustawy). W tym celu właściwy organ administracji publicznej (w procesie screeningu) powinien, po zasięgnięciu opinii właściwego organu ochrony środowiska i organu inspekcji sanitarnej, dokonać oceny i w razie konieczności stwierdzić obowiązek sporządzenia raportu OOŚ wraz z określeniem jego zakresu (tzw. „scoping”) (art. 51 ust. 2 UPoś). Szczegółowa lista przedsięwzięć podlegających procedurze screeningu została określona w § 3 rozporządzenia OOŚ. Są to tzw. przedsięwzięcia z grupy II.

Dzielenie przedsięwzięć
Prawidłowo przeprowadzone postępowanie OOŚ (w tym też screenig powinno wykazać całościowy wpływ przedsięwzięcia na środowisko. W przypadku przedsięwzięć powiązanych technologicznie niedopuszczalne jest zatem „dzielenie” ich na części i sporządzanie cząstkowych raportów OOŚ (ale też informacji) dla poszczególnych elementów przedsięwzięcia, które znajdują się na obszarze właściwości jednego organu administracji właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W kontekście tym należy wskazać na postanowienia następujących przepisów prawa polskiego: - art. 46 ust. 2a UPoś - „Przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty”;

Dzielenie przedsięwzięć
art. 33 ust. 1 ustawy Prawo budowlane - „Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia budowlanego.”; §4 rozporządzenia OOŚ - „Parametry tego samego rodzaju, charakteryzujące skalę przedsięwzięcia i odnoszące się do przedsięwzięć tego samego rodzaju położonych na terenie jednego zakładu lub obiektu, istniejących i planowanych, sumuje się”.

„Dzielenie” projektów
Przedsięwzięcia są od siebie niezależne ? (np. oczyszczalnia ścieków i składowisko odpadów) – wg wcześniejszej wersji Wytycznych należy uzyskać oddzielne decyzje środowiskowe ponieważ zgodnie z UPoś postępowanie OOŚ zakończone decyzją środowiskową dotyczy jednego, konkretnego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko – jednak rozważyć należy powiązanie technologiczne;

„Dzielenie” projektów
Jedno przedsięwzięcie należy do grupy I (zawsze wymagany raport OOŚ), a inne przedsięwzięcie, nie powiązane technologicznie należeć będzie do grupy II (raport OOŚ na podstawie postanowienia organu) - postępowanie OOŚ musi być prowadzone oddzielnie, tym samym zostaną wydane oddzielne decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach. Problem jest jednak w wykluczenie powiązania.

Niektóre przypadki Zgodnie z pkt 10 lit. b aneksu II dyrektywy Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dalej jako: dyrektywa EIA) do przedsięwzięć infrastrukturalnych, które mogą podlegać ocenie oddziaływania na środowisko (tzw. II grupa) zaliczono „urban development projects”, czyli „przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich, włączając budownictwo centrów handlowych i parkingów”.

Niektóre przypadki W opublikowanym w czerwcu 2008 r. przez Komisję Europejską (dalej: KE) na jej stronach internetowych dokumencie „Interpretacja definicji niektórych kategorii projektów z aneksu I i II dyrektywy EIA” dokonano niewiążącej wykładni m.in. przedmiotowego pkt 10 lit. b dyrektywy. Jako przykładowe przedsięwzięcia podlegające pod ten punkt wymieniono m.in. budownictwo mieszkaniowe, szpitale, uniwersytety, stadiony sportowe, kina, teatry oraz wszystkie inne obiekty kubaturowe o podobnej charakterystyce, do których można przypisać cechy: „miejski” i „infrastrukturalny”. KE podkreśla ponadto, że przesądzające znaczenie ma „miejski charakter” danego przedsięwzięcia, a nie jego lokalizacja, co skutkuje zakwalifikowaniem do tej kategorii również tego typu obiektów leżących formalnie poza obszarami miejskimi.

Niektóre przypadki Dokonując wykładni celowościowej pkt 10 lit. b aneksu II dyrektywy EIA można stwierdzić, że procedurze screeningu powinien być poddany każdy projekt z tej kategorii, który spełnia łącznie 3 przesłanki: 1. Ma charakter infrastrukturalny, co w niniejszym przypadku należy interpretować jako zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu i wymagającą uzyskania którejś z decyzji określonych w art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (dalej jako: ustawa OOŚ), a przed 15 listopada 2008 r. – jednej z decyzji określonych w art. 46 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (dalej jako: ustawa POŚ);

Niektóre przypadki 2. Ma charakter miejski, co oznacza, że determinujące znaczenie ma miejska natura przedsięwzięcia, a nie jego lokalizacja w granicach administracyjnych miasta; 3. Może potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – na co wskazuje rodzaj i charakterystyka przedsięwzięcia, jego usytuowanie oraz rodzaj i skala jego możliwego oddziaływania. Interpretując zakres aneksu II należy mieć na uwadze „szeroki zakres i rozległy cel dyrektywy”. Jeżeli przedsięwzięcie nie spełnia którejkolwiek z ww. przesłanek, oznacza to, że nie zalicza się do kategorii „przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich”, czyli pozostaje poza zakresem przedmiotowym dyrektywy EIA.

Niektóre przypadki Projekty (w tym w trakcie realizacji), dla których możliwe jest wykazanie, w oparciu o obiektywne informacje o przedsięwzięciu, że nie spełniają łącznie 3 przesłanek, o których mowa w pkt 1 niniejszych Zaleceń, w szczególności, że ze względu na swój rodzaj i charakter, usytuowanie oraz rodzaj i skalę oddziaływania nie mogą nawet potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, moga ubiegać się o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej bez konieczności występowania o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. W takim przypadku beneficjent we wniosku o dofinansowanie wypełnia jedynie odpowiednie pole w części dotyczącej wpływu inwestycji na środowisko podając informację, że projekt jest poza zakresem dyrektywy EIA.

Niektóre przypadki Zgodnie ze stanowiskiem KE, projekty o charakterze miejskim takie jak: budowa boisk szkolnych, przedszkoli, sal gimnastycznych, termiczna izolacja budynków itp. nie są objęte aneksem II dyrektywy EIA. Do tego zakresu inwestycji zaliczyć więc można przykładowo także remonty obiektów istniejących oraz przebudowy i dobudowy (np. budowa biblioteki, wydziału czy pawilonu w istniejącym kompleksie zabudowań uczelni, dobudowa sali gimnastycznej), zmiany pokrycia dachu, budowę ścieżek rowerowych, oraz inne przedsięwzięcia, które ze względu na podobny charakter nie mogą znacząco oddziaływać na środowisko.

Niektóre przypadki W przepisach krajowych część przedsięwzięć spełniających ww. kryteria została literalnie wymieniona w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Do planowanych przedsięwzięć, dla których przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko może być wymagane (przedsięwzięć z II grupy), a które mieszczą się w pojęciu „urban development projects”, należą przykładowo: garaże lub parkingi samochodowe, lub zespoły parkingów, dla nie mniej niż 100 samochodów ciężarowych lub 300 samochodów osobowych; kanały zbiorcze przeznaczone do zbierania ścieków z co najmniej dwóch kanałów bocznych i inne. Dz. U. Nr 257, poz. 2573, z późn. zm.

Niektóre przypadki W szczególności do analizowanej grupy należą też wymienione w przepisie § 3 ust. 1 pkt 52 obecnie obowiązującego rozporządzenia OOŚ: „zespoły zabudowy: a) przemysłowej na terenie o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, usługowej na terenie o powierzchni nie mniejszej niż 2 ha, centra handlowe i usługowe o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha lub o powierzchni użytkowej nie mniejszej niż 1 ha, wraz z towarzyszącą infrastrukturą”. Należy przy tym podkreślić, że określony w przytoczonym przepisie rozporządzenia OOŚ próg: teren o powierzchni nie mniejszej niż 2 ha – powinien być traktowany jako pomocniczy, a nie jako przesądzający o konieczności przeprowadzenia screeningu,

Niektóre przypadki Mając na uwadze, że zgodnie z art. 86 ustawy OOŚ, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wiąże organ wydający „decyzje inwestycyjne” określone w art. 72 ust. 1 tej ustawy i że powinna być ona uzyskana przed uzyskaniem jednej z tych decyzji - w celu naprawienia sytuacji wynikłej z niedopełnienia obowiązków określonych w dyrektywie, inwestor winien wystąpić z wnioskiem o uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w celu przeprowadzenia procedury screeningu.

Niektóre przypadki W przypadku, kiedy organ nie stwierdzi potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i wyda postanowienie w trybie art. 63 ust. 2, a następnie decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach w trybie art. 84 ustawy OOS – uzyskane wcześniej pozwolenie na budowę może być podstawą do dalszej realizacji przedsięwzięcia.

Niektóre przypadki W przypadku, kiedy organ stwierdzi potrzebę przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i wyda postanowienie w trybie art. 63 ust. 1, a następnie po przeprowadzeniu tego postępowania wyda decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach w trybie art. 82 ustawy OOŚ – konieczne będzie wstrzymanie prowadzonych robót oraz wystąpienie przez inwestora (beneficjenta) z wnioskiem o wznowienie postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę w trybie art. 145 § 1 pkt 8 Kpa, i uzyskanie go ponownie zgodnie z warunkami określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. „W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli decyzja została wydana w oparciu o inna decyzję, która została następnie uchylona lub zmieniona”. Przepis powyższy winien mieć zastosowanie tym bardziej, jeżeli decyzja ostateczna została wydana bez wydania poprzedzającej ją decyzji, która ma dla niej charakter wiążący.

Niektóre przypadki Projekty już zrealizowane, dla których nie przeprowadzono procedury screeningu, a które wpisują się w pojęcie „urban development projects” (tj. spełniają łącznie 3 przesłanki, o których mowa w pkt 1 niniejszych Zaleceń), ze względu na wykonanie inwestycji z naruszeniem prawa wspólnotowego, co do zasady nie mogą być współfinansowanie ze środków Unii Europejskiej.

Niektóre przypadki W takim przypadku można podjąć jednak, w trybie wyjątkowym i jedynie za zgodą odpowiedniej instytucji zarządzającej programem operacyjnym, działania zmierzające do wykazania, że przedsięwzięcie takie nie powoduje w rzeczywistości znaczącego oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym inwestor winien wystąpić do organu ochrony środowiska, który jest właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedmiotowego przedsięwzięcia, aby ten wyraził w formie pisemnej opinię na temat braku znaczącego oddziaływania na środowisko zrealizowanego przedsięwzięcia (oczywiście o ile jest to zgodne z prawdziwym stanem rzeczy).

Niektóre przypadki Zaleca się, aby beneficjent ubiegając się o taką opinię przedłożył niezbędne informacje o przedmiotowym przedsięwzięciu (odpowiadające informacji z karty informacyjnej przedsięwzięcia), które pozwolą właściwemu organowi na stwierdzenie, że ze względu na rodzaj i charakter, usytuowanie oraz rodzaj i skalę oddziaływania – przedmiotowe zrealizowane przedsięwzięcie nie oddziałuje i nie mogło nawet na etapie realizacji oddziaływać w sposób znaczący na środowisko. Przedmiotowa opinia organu, wydawana na potrzeby aplikowania o środki wspólnotowe, powinna stanowić wyczerpujące uzasadnienie stwierdzenia braku znaczącego oddziaływania przedmiotowego przedsięwzięcia na środowisko, zarówno na etapie zakończonej już realizacji, jak również eksploatacji lub użytkowania, czy ewentualnej likwidacji.

Niektóre przypadki W takim przypadku zaleca się również, aby wnioski przedstawione przez organ ochrony środowiska w ww. opinii - znalazły się w opisie projektu we wniosku o dofinansowanie projektu oraz aby potencjalny beneficjent załączał przedmiotową opinię do wniosku o dofinansowanie.

Niektóre przypadki W praktyce spotykane są przypadki umarzania postępowań wszczętych na podstawie wniosków o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla „przedsięwzięcia inwestycyjnego na obszarach miejskich” ze względu na brak wyraźnej podstawy prawnej w prawie krajowym (rozporządzeniu OOŚ) do przeprowadzenia takiego postępowania, decyzja umarzająca wydana przez właściwy organ administracji publicznej mogłaby być, pod pewnymi warunkami, uznana za spełniającą wymogi decyzji w zakresie odstąpienia od przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (screening negatywny) w odniesieniu zarówno do przedsięwzięć jeszcze nie rozpoczętych, jak i tych w trakcie realizacji. Taka decyzja umarzająca mogłaby zostać uznana za wystarczającą dla przedmiotowego celu, o ile w jej uzasadnieniu organ administracji wykazałby, w sposób wyczerpujący i przekonujący dla osoby postronnej, że przedsięwzięcie ze względu na swój rodzaj i charakter, usytuowanie oraz rodzaj i skalę oddziaływania nie może znacząco oddziaływać na środowisko, a nie jedynie wskazał na brak podstawy prawnej w prawie krajowym do przeprowadzenia postępowania ooś.

Niektóre przypadki Aby zapewnić, że żadne przedsięwzięcie, które mogłoby znacząco oddziaływać na środowisko, nie uniknie oceny oddziaływania na środowisko, organ powinien w uzasadnieniu do decyzji stosować kryteria określone w aneksie III dyrektywy (w świetle przepisów obowiązujących do dnia 14 listopada 2008 r. – określonych w § 4 i 5 rozporządzenia OOŚ, a po 15 listopada 2008 r. określonych w art. 63 ust. 1 ustawy OOŚ). Jeżeli decyzja o umorzeniu postępowania nie spełnia opisanych wyżej wymogów, beneficjent powinien wystąpić z wnioskiem o zmianę decyzji w trybie art. 154 § 1 Kpa. Decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie zmieniona przez organ administracji publicznej, który ja wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony.

Błędne postępowania W przypadku kiedy zostały już wydane decyzje, które ze względu na ówczesny stan prawny nie uwzględniają właściwej procedury oceny beneficjent powinien złożyć wniosek o uchylenie wcześniejszej decyzji o pozwoleniu na budowę w trybie art. 155 Kpa, w związku z interesem wnioskodawcy, uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, a następnie nową decyzję o pozwoleniu na budowę.

Błędne postępowania Możliwość zmiany ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę została określona w art. 36a ustawy Prawo budowlane. Jeżeli beneficjent zamierza realizować przedsięwzięcie w sposób istotnie odstępujący od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę - wówczas powinien wnioskować o zmianę decyzji w trybie art. 36a Prawa budowlanego. Jeżeli pierwotna decyzja obarczona była brakami w zakresie postępowania OOŚ, umożliwi mu to wypełnienie wszystkich wymogów w tym zakresie poprzez uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (w postępowaniu z udziałem społeczeństwa) przed uzyskaniem zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę.

Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę Odstępstwo nieistotne nie może dotyczyć: 1) zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu, 2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji, 5) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, 6) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, 7) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi.

Obecny stan prawny - pożyteczne definicje

Uwagi ogólne do ustawy Wydzielenie kwestii horyzontalnych w odrębną ustawę w zamyśle stanowi nawiązanie do ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 109, poz. późn. zm.). Zupełnie inne były jednak motywy i okoliczności powstania tamtej ustawy, która z samego założenia miała mieć charakter tymczasowy i która później rzeczywiście, zgodnie z założeniem, została inkorporowana do ustawy POŚ, która to ustawa stanowić miała krok w kierunku kodyfikacji prawa ochrony środowiska. Tak więc pojawienie się nowej ustawy stanowi krok wstecz i grzebie (być może bezpowrotnie) nadzieje na postępy kodyfikacji prawa ochrony środowiska zapoczątkowane uchwaleniem ustawy - Prawo ochrony środowiska, podczas gdy w całej Europie istniejewyraźna tendencja do kodyfikacji.

Uwagi ogólne do ustawy Wydaje się, że jeżeli już podjęto decyzję o wyodrębnieniu tej regulacji prawnej w odrębna ustawę, należało dokonać tego solidnie, w sposób gwarantujący stabilność regulacji. Warunkiem stabilności byłoby dostosowanie jej do otoczenia prawnego, w tym przede wszystkim do ogólnej regulacji prawnej systemu kontroli procesu inwestycyjnego, a także zapewnienie pełnej zgodności z prawem UE oraz skuteczne wyeliminowanie przyczyn niesprawności istniejących procedur. Jako warunek konieczny dla spełnienia tych warunków uznać należy przeprowadzenie wszechstronnej debaty publicznej nad proponowanymi rozwiązaniami pozwalającej na wypracowanie rozwiązań mających szansę na społeczna akceptację oraz dłuższy byt i nie wymuszającej ciągłego nowelizowania i usuwania błędów (co jest cecha charakterystyczną istniejącej regulacji). Żaden z powyższych warunków nie został spełniony.

Uwagi ogólne do ustawy Eliminacja z procesu uzgodnień przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko dla których procedura oceny oddziaływania jest obligatoryjna marszałka województwa, jest naruszeniem art. 5(2) i 6(1), dyrektywy Rady 85/337/EWG gdyż trudno nie uważać w obecnym stanie prawnym marszałka województwa za organ, który ze względu na swoją szczególną odpowiedzialność w zakresie ochrony środowiska nie jest zainteresowany przedsięwzięciami istotnie wpływającymi na stan środowiska dla których ustala warunki korzystania ze środowiska jak też reprezentuje województwo, które jest zobowiązane do przyjmowania programów redukcji emisji zanieczyszczeń.

Uwagi ogólne do ustawy Jak odpowiedzieć na pytanie Zał. Ia Wytycznych?

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko
postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu, obejmujące w szczególności: a) uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko, b) sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko, c) uzyskanie wymaganych ustawą opinii, d) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;

Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
– postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, obejmujące w szczególności: a) weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, b) uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień, c) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;

Podanie informacji do publicznej wiadomości
- udostępnienie informacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej, organu właściwego w sprawie, - ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjęty, w siedzibie organu właściwego w sprawie, - ogłoszenie informacji przez obwieszczenie w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscu planowanego przedsięwzięcia, a w przypadku projektu dokumentu wymagającego udziału społeczeństwa – w prasie o odpowiednim do rodzaju dokumentu zasięgu, - w przypadku gdy siedziba organu właściwego w sprawie mieści się na terenie innej gminy niż gmina właściwa miejscowo ze względu na przedmiot postępowania – także przez ogłoszenie w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości lub miejscowościach właściwych ze względu na przedmiot postępowania;

Karta informacyjna karta informacyjna przedsięwzięcia – dokument zawierający podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu, w szczególności dane o: a) rodzaju, skali i usytuowaniu przedsięwzięcia, b) powierzchni zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowym sposobie ich wykorzystywania i pokryciu nieruchomości szatą roślinną, c) rodzaju technologii, d) ewentualnych wariantach przedsięwzięcia,

Karata informacyjna e) przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii, f) rozwiązaniach chroniących środowisko, g) rodzajach i przewidywanej ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko, h) możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, i) obszarach podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia;

Obszary Obszar Natura 2000 – obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty; Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk, zatwierdzony przez Komisję Europejską w drodze decyzji, który w regionie biogeograficznym, do którego należy, w znaczący sposób przyczynia się do zachowania lub odtworzenia stanu właściwej ochrony siedliska przyrodniczego lub gatunku będącego przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także może znacząco przyczynić się do spójności sieci obszarów Natura 2000 i zachowania różnorodności biologicznej w obrębie danego regionu biogeograficznego; w przypadku gatunków zwierząt występujących na dużych obszarach obszarem mającym znaczenie dla Wspólnoty jest obszar w obrębie naturalnego zasięgu takich gatunków, charakteryzujący się fizycznymi lub biologicznymi czynnikami istotnymi dla ich życia lub rozmnażania;

Obszary Natura 2000 (art.26) Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, typy siedlisk przyrodniczych oraz gatunki będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, w tym siedliska przyrodnicze i gatunki o znaczeniu priorytetowym, oraz wymagające ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000, a także kryteria wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania za obszary mające znaczenie dla Wspólnoty i wyznaczenia jako specjalne obszary ochrony siedlisk oraz obszarów kwalifikujących się do wyznaczenia jako obszary specjalnej ochrony ptaków, mając na uwadze zachowanie poszczególnych cennych lub zagrożonych składników różnorodności biologicznej, na podstawie których jest wyznaczana sieć obszarów Natura 2000.”;

Integralność Integralność obszaru Natura 2000 – spójność czynników strukturalnych i funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedlisk przyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano lub wyznaczono obszar Natura 2000;”,

Plany ochrony Dla obszaru Natura 2000 sprawujący nadzór nad obszarem sporządza projekt planu zadań ochronnych na okres 10 lat; pierwszy projekt sporządza się w terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia obszaru przez Komisję Europejską jako obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty lub od dnia wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków. - Dla proponowanego obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty, znajdującego się na liście, proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty, sprawujący nadzór może sporządzić projekt planu zadań ochronnych na okres 10 lat. - Sporządzający projekt planu zadań ochronnych, o którym mowa w ust. 1, umożliwi zainteresowanym osobom i podmiotom prowadzącym działalność w obrębie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, udział w pracach związanych ze sporządzaniem tego projektu. (ZAMIAST UZGODNIEŃ Z Radami GMIN (dotychczasowy art. 29. ust. 2)

Plany ochrony - Sporządzający projekt planu zadań ochronnych, o którym mowa w ust. 1, zapewnia możliwość udziału społeczeństwa, na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie projektu. - Regionalny dyrektor ochrony środowiska ustanawia, w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia, plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000, kierując się koniecznością utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura Plan zadań ochronnych może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony tych siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt.

Plany ochrony - Ustanowienie planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 następuje po uzgodnieniu z dyrektorem regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, jeżeli obszar Natura 2000 obejmuje obszar zarządzany przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. Zajęcie stanowiska następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie do ministra właściwego do spraw środowiska. Niewyrażenie stanowiska w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu planu zadań ochronnych uznaje się za jego uzgodnienie. - Uzgodnienie, dotyczy obszaru zarządzanego przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe w zakresie zadań ochronnych, za których wykonywanie odpowiadać będą jednostki Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.

Plany ochrony - opis granic obszaru i mapę obszaru Natura 2000;
cele działań ochronnych; określenie działań ochronnych ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie i obszarów ich wdrażania, w tym w szczególności działań dotyczących: a) ochrony czynnej siedlisk przyrodniczych, gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk, b) monitoringu stanu przedmiotów ochrony oraz monitoringu realizacji celów, o których mowa w pkt 3, - wskazania do zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, planach zagospodarowania przestrzennego województw oraz planach zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagrożeń wewnętrznych lub zewnętrznych, jeżeli są niezbędne dla utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000;.

Znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000
Jest to oddziaływanie na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności działania mogące: a) pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub b) wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub c) pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

Publicznie dostępne wykazy danych Art. 22. 23.
- Do prowadzenia publicznie dostępnych wykazów są obowiązane organy administracji właściwe w sprawach o których mowa w art. 21 ust. 2 (zawierającym indykatywny wykaz). - Publicznie dostępne wykazy danych o dokumentach, o których mowa w art. 21 ust. 2 pkt 16 i 17, prowadzą także organy administracji właściwe do prowadzenia postępowania, w ramach którego lub w wyniku którego sporządzane są te dokumenty. - Publicznie dostępne wykazy prowadzi się w formie elektronicznej. Organ administracji obowiązany do prowadzenia wykazu udostępnia go w Biuletynie Informacji Publicznej. - Minister właściwy do spraw środowiska posiada delegację do określenia wzoru oraz zawartość i układu publicznie dostępnego wykazu.

Udział społeczeństwa Każdy ma prawo składania uwag i wniosków w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa. Organy administracji właściwe do wydania decyzji lub opracowania projektów dokumentów, w przypadku których przepisy niniejszej ustawy lub innych ustaw wymagają zapewnienia możliwości udziału społeczeństwa, zapewniają możliwość udziału społeczeństwa odpowiednio przed wydaniem tych decyzji lub ich zmianą oraz przed przyjęciem tych dokumentów lub ich zmianą. Do prowadzenia postępowań wymagających udziału społeczeństwa przepisy dot. udostępniania informacji art stosuje się odpowiednio. Do uwag i wniosków zgłaszanych w ramach postępowania wymagającego udziału społeczeństwa nie stosuje się przepisów działu VIII Kodeksu postępowania administracyjnego.

Udział społeczeństwa Przed wydaniem i zmianą decyzji wymagających udziału społeczeństwa organ właściwy do wydania decyzji, bez zbędnej zwłoki, podaje do publicznej wiadomości informacje o (art. 33): 1) przystąpieniu do przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; 2) wszczęciu postępowania; 3) przedmiocie decyzji, która ma być wydana w sprawie; 4) organie właściwym do wydania decyzji oraz organach właściwych do wydania opinii i dokonania uzgodnień; 5) możliwościach zapoznania się z niezbędną dokumentacją sprawy oraz o miejscu, w którym jest ona wyłożona do wglądu; 6) możliwości składania uwag i wniosków;

Udział społeczeństwa 7) sposobie i miejscu składania uwag i wniosków, wskazując jednocześnie 21-dniowy termin ich składania; 8) organie właściwym do rozpatrzenia uwag i wniosków; 9) terminie i miejscu rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa, o której mowa w art. 36, jeżeli ma być ona przeprowadzona; 10) postępowaniu w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli jest prowadzone. 2. Do niezbędnej dokumentacji sprawy, o której mowa w ust. 1 pkt 5, należą: 1) wniosek o wydanie decyzji wraz z wymaganymi załącznikami; 2) wymagane przez przepisy: a) postanowienia organu właściwego do wydania decyzji, b) stanowiska innych organów, jeżeli stanowiska są dostępne w terminie składania uwag i wniosków. Zgodnie z art. 35. Uwagi lub wnioski złożone po upływie terminu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 7, pozostawia się bez rozpatrzenia

Udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji
Do niezbędnej dokumentacji sprawy, o której mowa w ust. 1 pkt 5, należą: 1) wniosek o wydanie decyzji wraz z wymaganymi załącznikami; 2) wymagane przez przepisy: a) postanowienia organu właściwego do wydania decyzji, b) stanowiska innych organów, jeżeli stanowiska są dostępne w terminie składania uwag i wniosków.

Udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji
Uwagi i wnioski mogą być wnoszone: 1) w formie pisemnej; 2) ustnie do protokołu; 3) za pomocą środków komunikacji elektronicznej bez konieczności opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym,

Udział społeczeństwa W ustawie brak przepisu stanowiącego transpozycję postanowień Konwencji z Aarhus i dyrektyw, zwłaszcza zawartego w dyrektywie 85/337/EWG wymagania (art. 6 ust. 6) zgodnie z którym „Przewidziane zostaną rozsądne ramy czasowe dla różnych faz, dające wystarczającą ilość czasu dla poinformowania społeczeństwa oraz zainteresowanej społeczności, aby przygotowały i skutecznie uczestniczyły w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska”. Obecnie nie ma w prawie polskim przepisów stanowiących transpozycję wspomnianych wyżej wymagań prawa wspólnotowego.

Udział społeczeństwa Organ właściwy do wydania decyzji może przeprowadzić rozprawę administracyjną otwartą dla społeczeństwa. Przepis art. 91 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio. Zgodnie z art. 37 organ prowadzący postępowanie: 1) rozpatruje uwagi i wnioski; 2) w uzasadnieniu decyzji, niezależnie od wymagań wynikających z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, podaje informacje o udziale społeczeństwa w postępowaniu oraz o tym, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa. Organ właściwy do wydania decyzji podaje do publicznej wiadomości informację o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z jej treścią (art. 38).

Uprawnienia organizacji ekologicznych (art. 44 i 45)
- Organizacje ekologiczne, które powołując się na swoje cele statutowe, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, uczestniczą w nim na prawach strony. Przepisu art. 31 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się. - Organizacji ekologicznej służy prawo wniesienia odwołania od decyzji wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji, także w przypadku, gdy nie brała ona udziału w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa prowadzonym przez organ pierwszej instancji; wniesienie odwołania jest równoznaczne ze zgłoszeniem chęci uczestniczenia w takim postępowaniu. W postępowaniu odwoławczym organizacja uczestniczy na prawach strony.

Uprawnienia organizacji ekologicznych (art. 44 i 45)
- Organizacji ekologicznej służy skarga do sądu administracyjnego od decyzji wydanej w postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji, także w przypadku, gdy nie brała ona udziału w określonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa. - Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji ekologicznej służy zażalenie.

Procedura oceny

Ocena przedsięwzięć Tak, jak dotychczas, przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z ustawą (art. 59) wymagane będzie przed wydaniem zezwolenia na podjęcie działalności w odniesieniu do: 1) planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, oraz 2) każdego innego planowanego przedsięwzięcia, jeżeli może ono znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 a nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony.

Ocena przedsięwzięć Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko to zgodnie z dyrektywą 85/337/EWG określone w załączniku I do dyrektywy przedsięwzięcia, które zawsze mogą oddziaływać znacząco i określone w załączniku II przedsięwzięcia, których oddziaływanie znaczące stwierdza się w drodze kwalifikacji z zastosowaniem kryteriów z załącznika III. Ustawa w ślad za dyrektywą i dotychczasową praktyką dzieli przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko na dwie grupy, przy czym jednak nadaje im znacznie krótsze niż dotychczas nazwy: a) „przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko” - które w POS określa się obecnie mianem „przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, wymagających sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko” – czyli te, które zawsze wymagają oceny (czyli raportu i udziału społeczeństwa);

Ocena przedsięwzięć b) „przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko został stwierdzony na podstawie art. 63 ust. 1 ” – które w POŚ określa się obecnie jako „przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek może być stwierdzony na podstawie ust. 2”; albo „przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzenia raportu może być wymagany” - czyli te które wymagają kwalifikacji indywidualnej

Ocena przedsięwzięć Obok przedsięwzięć objętych zakresem dyrektywy 85/337/EWG, wymogiem oceny oddziaływania ustawa obejmuje też, tak jak dotychczas, inne niż określone w tej dyrektywie przedsięwzięcia – jeśli mogą mieć znaczące oddziaływanie na obszar Natura Obowiązek objęcia ich oceną wynika z dyrektywy siedliskowej. Postępowanie w tym zakresie różni się jednak nieco od dotychczas obowiązującego.

Ocena przedsięwzięć Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. I grupa) oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. II grupa) przeprowadza się w ramach decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Oraz postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę i zezwolenie na realizację inwestycji drogowych, jeżeli konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko została stwierdzona przez organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz w przypadku, o którym mowa w art. 88 ust. 1 (na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia, złożony do organu właściwego do wydania decyzji lub na żadanie tego organu); .

Ocena przedsięwzięć Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji zezwalającej ostatecznie na podjęcie działalności w stosunku do danego przedsięwzięcia (art. 96 ust. 1) lub w ramach postępowanie o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli przedsięwzięcie, dla którego została wydana decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, lub decyzje, o których mowa w ust. 1 pkt 1-13, może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, wyznaczony po dniu wydania tych decyzji.

Ocena przedsięwzięć W nowych przepisach nie wprowadzono większych zmian jeżeli chodzi o sam zakres raportu. Rozszerzony został zakres analizy zagrożeń i szkód dla zabytków dla wszystkich przedsięwzięć. Zmiana ta ma na celu uwzględnienie zarzutu Komisji Europejskiej odnośnie nieprawidłowej transpozycji przepisu art. 5 ust. 1 i załącznika IV pkt 3 do dyrektywy 85/337/EWG. Ponadto raport ma zawierać opis analizowanych wariantów, w tym wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu alternatywnego, a także wariantu najkorzystniejszego dla środowiska.

Ocena przedsięwzięć Warto podkreślić też, iż tzw. wariant zero nie jest już traktowany jako wariant, ale obowiązek rozpatrywania w raporcie skutków dla środowiska w razie niepodejmowania działania jest dalej zawarty w ustawie (w art. 66 ust. 1 pkt 4). Kwestie wariantowania można by chyba przedstawić jeszcze jaśniej wskazując o jakie warianty chodzi.

Ocena przedsięwzięć Podobnie, jak ma to miało miejsce dotychczas, uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach powinno nastąpić przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie decyzji warunkujących realizację przedsięwzięcia (art.72). Katalog decyzji, przed którymi wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stanowi zasadniczo odpowiednik obecnego art. 46 ust. 4 ustawy POŚ. Różnica, w stosunku do obecnie obowiązującego stanu prawnego w tym zakresie, dotyczy decyzji o warunkach zabudowy o zagospodarowaniu terenu (zgodnie z art. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy i zezwolenia na inwestycję drogową).

Ocena przedsięwzięć Dotychczas postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko poprzedzało jedynie decyzję o warunkach zabudowy dla przedsięwzięcia polegającego na zalesieniu i lokalizacje dróg. Dodatkowo do przedmiotowego katalogu została dodana, przewidywana w projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Ocena przedsięwzięć Art. 72 ust 7 nakazuje wystąpienie o wydanie ponownej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, jeżeli przedsięwzięcie może „znacząco negatywnie oddziaływania na obszar natura 2000” wyznaczony po wydaniu decyzji. Przepis ten w obecnym brzmieniu nie ma sensu. Istnienie „znaczącego negatywnego oddziaływania na obszar natura 2000” wyklucza, zgodnie z art. 33 ustawy o ochronie przyrody, wydanie zgody na realizacje przedsięwzięcia. W przepisie art. 72 ust. 6 chodzi o stwierdzenie czy takie „negatywne oddziaływanie” jest – wiec przesłanka zastosowania tego przepisu jest istnienie tylko „znaczącego oddziaływania”.

Zakres ustaleń procedury oceny
1) bezpośredni i pośredni wpływ danego przedsięwzięcia na: a) środowisko oraz zdrowie i warunki życia ludzi, b) dobra materialne, c) zabytki, d) wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa wyżej, e) dostępność do złóż kopalin; 2) możliwości oraz sposoby zapobiegania i zmniejszania negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko; 3) wymagany zakres monitoringu. 2. W ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 określa się, analizuje oraz ocenia oddziaływanie przedsięwzięć na obszary Natura 2000, biorąc pod uwagę także skumulowane oddziaływanie przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami.

Procedura ustalania obowiązku oceny oddziaływania na środowisko art
Procedura ustalania obowiązku oceny oddziaływania na środowisko art. 63 i 68 - Obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko stwierdza, w drodze postanowienia, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - Postanowienie wydaje się również, jeżeli organ nie stwierdzi potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko stwierdza się obligatoryjnie, jeżeli możliwość realizacji przedsięwzięcia, o którym mowa w ust. 1, jest uzależniona od ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania W postanowieniu, organ określa jednocześnie zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, uwzględniając stan współczesnej wiedzy i metod badań oraz istniejące możliwości techniczne i dostępność danych.

Procedura ustalania obowiązku oceny oddziaływania na środowisko art. 68
Organ, określając zakres raportu, może: – kierując się usytuowaniem, charakterem i skalą oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko: - odstąpić od wymagań co do zawartości raportu, wynikających z rezygnacji, z realizacji przedsięwzięcia, przedstawienia zagadnień w formie graficznej, analizy możliwych konfliktów społecznych, propozycji monitoringu oddziaływania (nie dotyczy to dróg publicznych oraz linii kolejowych – będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko); - wskazać: a) rodzaje wariantów alternatywnych wymagających zbadania, b) rodzaje oddziaływań oraz elementy środowiska wymagające szczegółowej analizy, c) zakres i metody badań.

Postanowienia dotyczące potrzeby raportu wydawane jest po zasięgnięciu opinii: 1) regionalnego dyrektora ochrony środowiska; 2) organu inspekcji sanitarnej w przypadku przedsięwzięć wymagających decyzji „inwestycyjnych” Organ zasięgający opinii przedkłada: 1) wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; 2) kartę informacyjną przedsięwzięcia;

3) wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony, albo informację o jego braku; nie dotyczy to opinii w sprawie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu państwowym, dla przedsięwzięć Euro 2012 oraz dla przedsięwzięć wymagających koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin. 3. Wydając opinię co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia organy opiniujące uwzględniają łącznie uwarunkowania, podane niżej, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby – co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. 4. Opinię, wydaje się w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie opinii. Nie wlicza się do tego okresów na wykonanie czynności, zawieszenia postępowania oraz opóźnień wynikających z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. Istnieje obowiązek wyznaczania nowego terminu i powiadomienia o nim.

Postanowienia, dotyczące raportu wydaje się w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Przepisy art. 35 § 5 i art. 36 Kodeksu postępowania administracyjnego opisane wcześniej stosuje się odpowiednio. Na postanowienie nakładające obowiązek, przysługuje zażalenie. Uzasadnienia postanowienia, niezależnie od wymagań wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego, powinny zawierać informacje o uwarunkowaniach, wynikających z podanych niżej kryteriów.

Kryteria ustalenia obowiązku (art. 63)
1) rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia, z uwzględnieniem: a) skali przedsięwzięcia i wielkości zajmowanego terenu oraz ich wzajemnych proporcji, b) powiązań z innymi przedsięwzięciami, w szczególności kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie, c) wykorzystywania zasobów naturalnych, d) emisji i występowania innych uciążliwości, e) ryzyka wystąpienia poważnej awarii, przy uwzględnieniu używanych substancji i stosowanych technologii;

Kryteria ustalenia obowiązku
2) usytuowanie przedsięwzięcia, z uwzględnieniem możliwego zagrożenia dla środowiska, w szczególności przy istniejącym użytkowaniu terenu, zdolności samooczyszczania się środowiska i odnawiania się zasobów naturalnych, walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz uwarunkowań miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego – uwzględniające: a) obszary wodno-błotne oraz inne obszary o płytkim zaleganiu wód podziemnych, b) obszary wybrzeży, c) obszary górskie lub leśne, d) obszary objęte ochroną, w tym strefy ochronne ujęć wód i obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych, e) obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na występowanie gatunków roślin i zwierząt lub ich siedlisk lub siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, w tym obszary Natura 2000 oraz pozostałe formy ochrony przyrody,

f) obszary, na których standardy jakości środowiska zostały przekroczone, g) obszary o krajobrazie mającym znaczenie historyczne, kulturowe lub archeologiczne, h) gęstość zaludnienia, i) obszary przylegające do jezior, j) uzdrowiska i obszary ochrony uzdrowiskowej;

3) rodzaj i skalę możliwego oddziaływania rozważanego w odniesieniu do uwarunkowań wymienionych w pkt 1 i 2, wynikające z: a) zasięgu oddziaływania – obszaru geograficznego i liczby ludności, na którą przedsięwzięcie może oddziaływać, b) transgranicznego charakteru oddziaływania przedsięwzięcia na poszczególne elementy przyrodnicze, c) wielkości i złożoności oddziaływania, z uwzględnieniem obciążenia istniejącej infrastruktury technicznej, d) prawdopodobieństwa oddziaływania, e) czasu trwania, częstotliwości i odwracalności oddziaływania.

Zapytanie o zakres raportu (art. 69 – dawniej 49 POŚ)
- Wnioskodawca może, składając wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, zamiast raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, złożyć kartę informacyjną przedsięwzięcia wraz z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu. - Ustalenie zakresu raportu jest obowiązkowe, w przypadku gdy przedsięwzięcie może transgranicznie oddziaływać na środowisko. - Organ określa zakres raportu w drodze postanowienia. W tym przypadku stosuje się przepisy art. 68. - Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.

Zapytanie o zakres raportu (art. 69)
Postanowienie, o którym mowa w art. 69 ust. 3, wydaje się po zasięgnięciu opinii: 1) regionalnego dyrektora ochrony środowiska; 2) organu, inspekcji sanitarnej w przypadku przedsięwzięć wymagających decyzji „inwestycyjnych” Organ zasięgający opinii przedkłada: 1) wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; 2) kartę informacyjną przedsięwzięcia. Opinię, wydaje się w terminie 14 dni od dnia otrzymania w/w dokumentów, stosuje się opisane wcześnie przepisy KPA (art. 35 § 5 i art. 36). Postanowienie, wydaje się w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; stosuje się opisane wcześnie przepisy KPA (art. 35 § 5 i art. 36).

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 74)
Do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach należy dołączyć: 1) w przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko – raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku gdy wnioskodawca wystąpił o ustalenie zakresu raportu – kartę informacyjną przedsięwzięcia; 2) w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – kartę informacyjną przedsięwzięcia; 3) poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie; 4) w przypadku przedsięwzięć wymagających decyzji dotyczących kopalin, prowadzonych w granicach przestrzeni niestanowiącej części składowej nieruchomości gruntowej, zamiast kopii mapy, – mapę sytuacyjno-wysokościową sporządzoną w skali umożliwiającej szczegółowe przedstawienie przebiegu granic terenu, którego dotyczy wniosek, oraz obejmującą obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie;

Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 74)
5) dla przedsięwzięć, dla których organem prowadzącym postępowanie jest regionalny dyrektor ochrony środowiska – wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony, albo informację o jego braku; nie dotyczy to wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu państwowym, dla przedsięwzięć Euro 2012 oraz dla przedsięwzięć wymagających koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin; 6) wypis z ewidencji gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmujący obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie. 2. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i kartę informacyjną przedsięwzięcia przedkłada się w trzech egzemplarzach, wraz z ich zapisem w formie elektronicznej na informatycznych nośnikach danych. 3. Jeżeli liczba stron postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przekracza 20, stosuje się przepis art. 49 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Właściwość organów do wydawania decyzji
1. Organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest: 1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – w przypadku: a) będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: – dróg, – linii kolejowych, – napowietrznych linii elektroenergetycznych, – instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, – sztucznych zbiorników wodnych, b) przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych, c) przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich, d) zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny; 2) starosta – w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów; 3) dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny; 4) wójt, burmistrz, prezydent miasta – w przypadku pozostałych przedsięwzięć

Uzgodnienia (art. 77) Jeżeli jest przeprowadzana ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do wydania tej decyzji: 1) uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska; 2) zasięga opinii organu inspekcji sanitarnej w przyapadku „decyzji inwestycyjnych”. 2. Organ występujący o uzgodnienie lub opinię, o których mowa w ust. 1, przedkłada: 1) wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; 2) raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko;

Uzgodnienia 3) wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony, albo informację o jego braku; nie dotyczy to uzgodnień i opinii dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu państwowym, dla przedsięwzięć Euro 2012 oraz dla przedsięwzięć wymagających koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin. 3. Uzgodnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, następuje w drodze postanowienia.

Uzgodnienia 4. W postanowieniu, regionalny dyrektor ochrony środowiska: 1) uzgadnia realizację przedsięwzięcia oraz określa warunki tej realizacji; 2) przedstawia stanowisko w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, (pozwolenie na budowę, zezwolenie na realizację inwestycji drogowych). 5. W stanowisku, o którym mowa wyżej, stwierdza konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, (pozwolenie na budowę, zezwolenie na realizację inwestycji drogowych), biorąc pod uwagę w szczególności następujące okoliczności:

Uzgodnienia - posiadane na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dane na temat przedsięwzięcia lub elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie pozwalają wystarczająco ocenić jego oddziaływania na środowisko; - ze względu na rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia oraz jego powiązania z innymi przedsięwzięciami istnieje możliwość kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie; - istnieje możliwość oddziaływania przedsięwzięcia na obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na występowanie gatunków roślin i zwierząt lub ich siedlisk lub siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, w tym obszary Natura 2000 oraz pozostałe formy ochrony przyrody.

Uzgodnienia - Uzgodnienia oraz opiniowania, dokonuje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentów, Przepisy art. 35 § 5 i art. 36 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio. - Do uzgodnienia i opinii, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów art. 106 § 3 (dwutygodniowego terminu), 5 (zażalenia) (zastosowanie art. 36 – 38 KPA)

Udział społeczeństwa (art. 79)
- Przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ właściwy do jej wydania zapewnia możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadza ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. - Organ prowadzący postępowanie może, w drodze postanowienia, wyłączyć stosowanie przepisów dotyczących udziału społeczeństwa w odniesieniu do przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych, jeżeli zastosowanie tych przepisów mogłoby mieć niekorzystny wpływ na cele obronności i bezpieczeństwa państwa.

Jeżeli była przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Właściwy organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, biorąc pod uwagę: 1) wyniki uzgodnień i opinii, 2) ustalenia zawarte w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; 3) wyniki postępowania z udziałem społeczeństwa; 4) wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone. Właściwy organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach po stwierdzeniu zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli plan ten został uchwalony. Nie dotyczy to decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydawanej dla drogi publicznej, dla linii kolejowej o znaczeniu państwowym, dla przedsięwzięć Euro 2012 oraz dla przedsięwzięć wymagających koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin.

Jeżeli była przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (art. 81).
Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia w wariancie innym niż proponowany przez wnioskodawcę, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, za zgodą wnioskodawcy, wskazuje w decyzji wariant dopuszczony do realizacji lub, w razie braku zgody wnioskodawcy, odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia. Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, właściwy organ: 1) określa: - rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia, - warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich, - wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w dokumentacji wymaganej do wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1-13, w szczególności w projekcie budowlanym, w przypadku decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 i 10, d) wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii e) wymogi w zakresie ograniczania transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko;

- w przypadku gdy z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba: a) wykonania kompensacji przyrodniczej – stwierdza konieczność wykonania tej kompensacji, b) zapobiegania, ograniczania oraz monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – nakłada obowiązek tych działań; - w przypadku, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, stwierdza konieczność utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania; - przedstawia stanowisko w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 i 10 (decyzje inwestycyjne); - może nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin przedstawienia

W stanowisku, w którym organ stwierdza konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji „inwestycyjnych”, bierze pod uwagę w szczególności następujące okoliczności: 1) posiadane na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dane na temat przedsięwzięcia nie pozwalają wystarczająco ocenić jego oddziaływania na środowisko; 2) ze względu na rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia oraz jego powiązania z innymi przedsięwzięciami istnieje możliwość kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie; 3) istnieje możliwość oddziaływania przedsięwzięcia na obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na występowanie gatunków roślin i zwierząt lub ich siedlisk lub siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, w tym obszary Natura 2000 oraz pozostałe formy ochrony przyrody.

Ocena przedsięwzięć Zgodnie z art. 84 ust. 1, w przypadku gdy nie została przeprowadzona ocena organ w decyzji „stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny”. W myśl zaproponowanej tutaj konstrukcji organ nie może określić w decyzji żadnych warunków realizacji przedsięwzięcia jeśli nie będzie raportu! Uniemożliwi to obecna często stosowaną i sensowną praktykę określania warunków środowiskowych bez żądania raportu. Co więcej, jak nie ma raportu to nie może w decyzji stwierdzić konieczności raportu na etapie pozwolenia budowlanego!

Schemat postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dla przedsięwzięć z grupy II

Odmowa w przypadkach określonych przez art.81.
Wniosek podmiotu planującego przedsięwzięcie (art.73) do wójta, burmistrza, prezydenta (RDOŚ w przypadku terenów zamkniętych) – art.75 ust. 1 pkt 3). Załączniki określa art. 74 ust. 1 pkt 2), 3), 4), 5), 6) Organ jw. zasięga (art. 64) opinii RDOŚ (przez rok starosty) i organu sanitarnego dla decyzji „inwestycyjnych” opinia uwzględnia wymogi art.63 ust.1 pkt 1) – 3) i wydawana w terminie 14 dni (art. 64 ust. 4) Zapewnia udział społeczeństwa art. 79. Uzgadnia z RDOŚ i zasięga opinii „inspekcji sanitarnej” (dla „inwestycyjnych”) – art. 77 ust. 1. Uzgodnienie (postanowienie) odnosi się do powtórnej oceny (art.77 ust.4). Uzgodnienia i opiniowania dokonuje się w terminie 30 dni, (art. 77 ust. 6) – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił opóźnieniu. Organ jw. stwierdza obowiązek przeprowadzenia OOŚ (art. 63 ust.1.) na postanowienie wydane w 30 dni (art. 63 ust.1) służy zażalenie (art. 65 ust.2) uzasadnienie zawiera informacje o których mowa w art.63 ust.1 pkt 1) – 3) Decyzja (art. 82) poza warunkami wykorzystania i ochrony środowiska, stwierdza m.in. konieczność kompensacji przyrodniczej, obowiązki ograniczania i monitorowania oddziaływania, analizy porealizacyjnej, wykonania powtórnej oceny oraz postępowania transgranicznego. Wymaga szczególnego uzasadnienia. Odmowa w przypadkach określonych przez art.81. Organ jw. nie stwierdza obowiązku przeprowadzenia OOŚ (art. 63 ust.2.) na postanowienie wydane w 30 dni (art. 63 ust.1) nie służy zażalenie - uzasadnienie zawiera informacje o których mowa w art.63 ust.1 pkt 1) – 3) Decyzja stwierdza brak potrzeby OOŚ (charakterystyka przedsięwzięcia i karta informacyjna stanowią załącznik - art. 84). Uzasadnienie zawiera informacje o których mowa w art.63 ust.1 pkt 1) – 3). Podaje się do publicznej wiadomości informacje o decyzji

Ocena przedsięwzięć - powtórna
W stworzonej przez proponowane przepisy sytuacji organ będzie zmuszony żądać raportu jeśli zauważy konieczność określenia jakichkolwiek warunków środowiskowych (nawet jeśli są oczywiste bez raportu!) albo też uzna że stan zaawansowania dokumentacji projektowej wprawdzie nie pozwala na sensowny raport na etapie decyzji ale będzie on konieczny na etapie pozwolenia na budowę!

Ustawodawca zakładał, że procedurę powtórnej oceny będzie się przeprowadzało tylko w odniesieniu do pozwolenia na budowę oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej (która ma być zastąpiona decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla przedsięwzięć), dla których konieczność taką wskazano na etapie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Przewidziano także, zgodnie z żądaniem Komisji Europejskiej, możliwość zażądania przeprowadzenia oceny przez organ właściwy do wydania pozwolenia na budowę oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej (zezwolenia na realizację inwestycji drogowej). W celu wyjścia naprzeciw potrzebom beneficjentów funduszy europejskich (uzasadnienie ustawy) przewidziano też możliwość wystąpienie z żądaniem przeprowadzenia powtórnej oceny przez samego inwestora.

Zakłada się ogólnie, że przeprowadzenie powtórnej oceny będzie raczej wyjątkiem, niż rutynowym elementem procedury inwestycyjnej. Tym bardziej dziwne więc jest, że powtórną ocenę przewidziano jedynie dla tych dwóch spośród całego szeregu decyzji wymienionych w art. 74 ust. 1 mających w istocie charakter „zezwolenia na inwestycję” w rozumieniu dyrektywy10.

Powtórna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko zasadniczo ma być prowadzona przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Organ właściwy do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi publicznej (zezwolenia na realizację inwestycji drogowej) będzie przeprowadzał jedynie postępowanie z udziałem społeczeństwa.

Konstrukcja „powtórnej oceny” zawarta w art budzi wiele wątpliwości pod względem zarówno poprawności merytorycznej jak i przydatności praktycznej. Przyczyna problemów jest konstrukcja, w której organ uzgadniający (regionalny dyrektor) teoretycznie odpowiada za przeprowadzenie oceny ale za część tej oceny (czyli udział społeczeństwa) odpowiada organ właściwy do wydania decyzji, przy czym pomysł ten jest niekonsekwentny gdyż za rozpatrzenie i uwzględnienie uwag i wniosków społeczeństwa odpowiada znowu organ uzgadniający.

Dyrektor Regionalny nie odpowiada za udział społeczeństwa! To już może lepiej niech całą procedurę zostawić organowi wydającemu decyzję? Trzeba być konsekwentnym – albo wierzymy tym organom, że poradzą sobie z tymi zadaniami, albo nie wierzymy w to i powierzamy całą ocenę regionalnemu dyrektorowi! Zgodnie z art. 88 ust. 4 organ właściwy do wydania decyzji wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu zakończenia oceny, tymczasem zgodnie z art. 90 ust. 2 pkt 1 i z ust.3 przed zakończeniem tej oceny ten organ ma pewne zadania związane z udziałem społeczeństwa! Jaka jest podstawa prawna tych działań jeśli postępowanie jest zawieszone?

Zgodnie z art. 90 ust. 2 pkt 2 o opinie do inspekcji sanitarnej występuje organ uzgadniający (czyli regionalny dyrektor) a nie organ właściwy do wydania decyzji! Jest to konstrukcja raczej niespotykana i wyjątkowo skomplikowana! Jaki to ma sens? Przecież to tylko przedłuża niepotrzebnie postępowanie!

Schematy postępowania w sprawie ponownej procedury ooś na etapie wydawania pozwolenia na budowę, zatwierdzenia projektu budowlanego, wznowienie robót budowlanych oraz zezwolenia na realizację inwestycji drogowej

O ocenie przesądza - organ właściwy do wydania pozwolenia, zezwolenia (art.72 ust. 1 pkt 1) i 2) wobec zmian w przedsięwzięciu (art. 88 ust. 1 pkt 2) lub wobec obowiązku z DUŚ art. 82 ust. 1 pkt 4) Organ właściwy do wydania decyzji wydaje postanowienie o obowiązku raportu określając jego zakres. Na postanowienie służy zażalenie (art. 88 ust 3) Organ występuje do RDOŚ o uzgodnienie (art. 89. ust. 1) przedkładając, wniosek raport i DUŚ. RDOŚ występuje do organu budowlanego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 90 ust. 2 pkt 1 i o opinię do „inspekcji sanitarnej” (art. 90 ust. 2 pkt 2), która winna być wydana w 30 dni (art. 70 ust. 6), stosowanie art. 106 nie jest wyłączone. Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu zakończenia OOŚ (art. 88 ust. 4). RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.90 ust.1). Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 90 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 90 ust. 3. Organ budowlany wydaje pozwolenie lub zezwolenie, w którym może w szczególności zmienić warunki dotyczące projektu budowlanego (musi jednak uwzględniać inne warunki z DUŚ) – art. 93 .

Podmiot planujący przedsięwzięcie może złożyć wniosek o przeprowadzenie OOŚ dostarczając równocześnie raport (art. 88 ust. 1, pkt 2). Przepis art. 69 i 70 stosuje się odpowiednio Organ występuje do RDOŚ o uzgodnienie (art. 89. ust. 1) przedkładając, wniosek raport i DUŚ. Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu zakończenia OOŚ (art. 88 ust. 4). RDOŚ występuje do organu budowlanego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 90 ust. 2 pkt 1 i o opinię do „inspekcji sanitarnej” (art. 90 ust. 2 pkt 2), która winna być wydana w 30 dni (art. 70 ust. 6), stosowanie art. 106 nie jest wyłączone. RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.90 ust.1). Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 90 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 90 ust. 3. Organ budowlany wydaje pozwolenie lub zezwolenie, w którym może w szczególności zmienić warunki dotyczące projektu budowlanego (musi jednak uwzględniać inne warunki z DUŚ) – art. 93 .

Ocena przedsięwzięć – NATURA 200
W celu zapewnienia pełnej zgodności z dyrektywą siedliskową, w ustawie wprowadzono odrębną procedurę oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, które nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony. Zmiany mają na celu uwzględnienie przekazanych, w trybie roboczym, przez Komisję Europejską, zarzutów odnośnie nieprawidłowej transpozycji wyżej wymienionej dyrektywy do prawa polskiego.

Ocena przedsięwzięć – NATURA 200
Dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, ale nienależących do kategorii mogących znacząco oddziaływać na środowisko, procedura oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko ma być prowadzona na etapie wydawania jakiejkolwiek wymaganej dla danego przedsięwzięcia decyzji administracyjnej. Niektóre z takich decyzji zostały wymienione w ustawie. Zawarcie w ustawie zamkniętego katalogu takich decyzji, tak jak zostało to zrobione w odniesieniu do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, jest niemożliwe z uwagi na ilość tych decyzji i niebezpieczeństwo pominięcia niektórych z nich. Dyrektywa Siedliskowa wymaga natomiast, aby wszystkie, najmniejsze nawet, przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, podlegały ocenie oddziaływania na ten obszar. Np. działania dotyczące gospodarki leśnej, łowieckiej czy rybackiej.

Schematy postępowania w sprawie procedury ooś dla przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływa na obszary NATURA 2000

Jeżeli organ, właściwy do zezwolenia na realizację przedsięwzięcia, uzna, że przedsięwzięcie, inne niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, wydaje postanowienie w sprawie nałożenia obowiązku przedłożenia właściwemu miejscowo regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska dokumentów określonych w art. 96 ust. 3 pkt 1)–5) Po otrzymaniu dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3, RDOŚ stwierdza (w ciągu 14 dni art. 97 ust. 1, 6), w drodze postanowienia, obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 zakres raportu ograniczony (art. 97 ust.4). Na postanowienie służy zażalenie (art. 97 ust. 7) RDOŚ występuje do organu głównego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 98 ust. 4) RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.98 ust.1), 2) uwzględniając okoliczności określone w art. 98 ust. 2. Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 98 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 98 ust. 5. Właściwy organ wydaje decyzję, o której mowa w art. 96 ust. 1, uwzględniając warunki realizacji przedsięwzięcia określone w postanowieniu, o którym mowa w art. 98 ust. 1. Po otrzymaniu dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3, RDOŚ stwierdza, w drodze postanowienia (art. 97 ust. 5), (w ciągu 14 dni art. 97 ust. 6) brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 – na postanowienie nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił opóźnieniu (art. 97 ust. 9) Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na ten obszar, i jeżeli nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy o ochronie przyrody, RDOŚ odmawia uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia (art.98 ust. 1) i 3) Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 96 ust. 1, odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy o ochronie przyrody.

Nowe wytyczne Nowe Wytyczne mają zastosowanie dla przedsięwzięć, dla których wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach złożono po 15 listopada 2008 r. Natomiast Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z 3 czerwca 2008 r. mają nadal zastosowanie dla przedsięwzięć przygotowywanych w stanie prawnym sprzed 15 listopada 2008 r., chyba że konkretny punkt niniejszych Wytycznych wprowadza nowe zasady. Celem Wytycznych jest ograniczenie ryzyka błędów w postępowaniach w sprawie oceny oddziaływania na środowisko mogących skutkować zagrożeniem dla przygotowania lub realizacji projektów współfinansowanych w ramach właściwych Programów Operacyjnych.

Orzeczenia Jeżeli postępowanie w sprawie zezwolenia na inwestycję jest postępowaniem wieloetapowym, w którym jedna z wydanych decyzji jest decyzją główną, a druga decyzją wykonawczą, nie mogącą wykraczać poza zakres ustaleń decyzji głównej, to właściwa władza ma w stosownych przypadkach obowiązek przeprowadzenia postępowania OOŚ także po wydaniu decyzji głównej. Chodzi o przypadki, w których oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie można określić na etapie decyzji głównej w sposób zadowalający (Sprawa C-508/03, Commission v United Kingdom, ECR 2006/I-3969). Ocena na etapie decyzji wykonawczej musi mieć charakter całościowy i dotyczyć wszystkich aspektów przedsięwzięcia, które nie zostały jeszcze poddane ocenie lub które wymagają ponownej oceny (Sprawa C-290/03 Barker, ECR 2006/I-3949)

Rozpoznanie, selekcja Screening jest pierwszym etapem procedury ustanowionej w art. 4 dyrektywy OOŚ w związku z jej Aneksem I, II i III. Etap ten ma na celu zakwalifikowanie przedsięwzięcia do przeprowadzenia OOŚ. Dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie I dyrektywy OOŚ przeprowadzenie postępowania OOŚ jest obligatoryjne. To oznacza, że dla tych przedsięwzięć zawsze zachodzi konieczność przeprowadzenia postępowania OOŚ, a screening polega na stwierdzeniu przez organ, że dokumentacja wnioskowa faktycznie dotyczy przedsięwzięcia z I grupy.

Rozpoznanie, selekcja Aneks II dyrektywy OOŚ określa rodzaje przedsięwzięć, dla których postępowanie OOŚ jest fakultatywne. Kryteria selekcji z Aneksu III dyrektywy stanowią, że cechy przedsięwzięć muszą być rozpatrzone z uwzględnieniem m.in.: rozmiaru przedsięwzięcia, kumulacji z innymi przedsięwzięciami, wykorzystania zasobów naturalnych, wytwarzania odpadów, zanieczyszczeń i zagrożeń, ryzyka wypadku, czy użytych substancji i technologii. Środowiskowa wrażliwość obszarów geograficznych, które mogą być dotknięte skutkami spowodowanymi przez przedsięwzięcie, musi być rozpatrywana natomiast pod kątem m.in.: dotychczasowego przeznaczenia obszaru, zdolności do odtwarzania zasobów naturalnych na danym obszarze oraz absorpcji środowiska naturalnego.

Rozpoznanie, selekcja Dokonując kwalifikacji kompetentne władze muszą zwrócić szczególną uwagę na: tereny podmokłe, strefy nabrzeżne, góry i obszary leśne, rezerwaty przyrody i parki, obszary chronione przez ustawodawstwo państw członkowskich, obszary wyznaczone przez państwa członkowskie zgodnie z dyrektywami Ptasią i Siedliskową, obszary, na których zostały już przekroczone normy jakościowe określone w ustawodawstwie wspólnotowym, obszary gęsto zaludnione, krajobrazy o znaczeniu historycznym, kulturalnym lub archeologicznym. Art. 4 ust. 4 dyrektywy OOŚ zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia, że wynik screeningu udostępniony zostanie opinii publicznej (art. 85 ust. 3).

Rozpoznanie, selekcja Biorąc pod uwagę cechy i lokalizację przedsięwzięć, potencjalne znaczące skutki ich realizacji muszą zostać ocenione z uwzględnieniem: 1) zakresu oddziaływania (obszar geograficzny i liczba mieszkańców, którzy znajdą się w zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia), 2) transgranicznego charakteru oddziaływania, 3) wielkości i kompleksowości oddziaływania, 4) prawdopodobieństwa wystąpienia oddziaływania, 5) czasu trwania, 6) częstotliwości i odwracalności oddziaływania.

Rozpoznanie, selekcja (zalecenia)
Wytyczne zalecają w szczególności: - Rzetelne przygotowanie KIP oraz rzetelne przeprowadzenie procedury screeningu. Za bardzo istotną kwestię na etapie rozpoznania uznaje się nieograniczanie go do aspektu skali/rozmiaru przedsięwzięcia; - Odniesienie się przez właściwy organ w uzasadnieniu do postanowienia w sprawie kwalifikacji do wszystkich niezbędnych kryteriów określonych w art. 63 ust. 1 Uooś. Jeżeli kompetentny organ krajowy uzna, że cechy charakterystyczne przedsięwzięcia nie rodzą obowiązku przeprowadzenia OOŚ, to rozstrzygnięcie w tym zakresie musi posiadać wszelkie informacje, które umożliwią stwierdzenie, zostało podjęte na podstawie należytego rozpoznania. - Unikanie dzielenia przedsięwzięć. Chodzi tu o praktyki, w ramach których dojdzie do dzielenia przedsięwzięć na dwie lub więcej części, tak aby każda z nich nie wymagała kwalifikacji i w efekcie całe przedsięwzięcie również jej uniknęło. Należy wskazać, iż w świetle art. 3 pkt. 13 Uooś - „przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty” – tak było i w dotychczasowych przepisach.

Rozpoznanie, selekcja (zalecenia)
Obowiązkowi OOŚ podlega jakakolwiek zmiana lub rozbudowa przedsięwzięć wymienionych w Aneksie I, gdy taka zmiana lub rozbudowa sama w sobie osiąga określone w nim progi. Zasadność OOŚ należy rozważyć także, przy wszelkich zmianach bądź rozbudowie już zatwierdzonych, zrealizowanych lub będących w trakcie realizacji przedsięwzięć z grupy I i II, które mogą mieć znaczące niekorzystne oddziaływanie na środowisko naturalne (nie dotyczy to zmiany lub rozbudowy, o której mowa w zdaniu pierwszym). Art. 4 ust. 4 dyrektywy OOŚ zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia, że wynik screeningu udostępniony zostanie opinii publicznej.

Ustalenie zakresu informacji na potrzeby postępowania OOŚ
Scoping uregulowany został w art. 5 ust. 2 – 4 dyrektywy OOŚ. Wykonawca przedsięwzięcia jeszcze przed złożeniem wniosku o zezwolenie na inwestycję może wystąpić do właściwych władz o wydanie opinii na temat informacji, jakie mają być przez niego dostarczone. Przed wydaniem opinii właściwa władza konsultuje się z wykonawcą i organami ochrony środowiska. Fakt, że władze wydały opinię w sprawie zakresu raportu nie wyklucza możliwości późniejszego domagania się od wykonawcy dalszych informacji. Państwa członkowskie mogą także żądać od właściwych władz wydania opinii w sprawie zakresu informacji, niezależnie od tego czy wystąpił o nią wykonawca.

Ustalenie zakresu informacji na potrzeby postępowania OOŚ
Do podstawowych informacji przedstawianych przez wykonawcę należą: opis przedsięwzięcia zawierający informacje o miejscu, projekcie i wielkości przedsięwzięcia, opis środków przewidzianych w celu uniknięcia, zmniejszenia i jeżeli to możliwe, naprawienia poważnych niekorzystnych skutków, dane wymagane do rozpoznania i oszacowania głównych skutków, które mogą być spowodowane w środowisku przez to przedsięwzięcie, -zarys zasadniczych alternatywnych rozwiązań rozważanych przez wykonawcę, łącznie ze wskazaniem głównych powodów dokonanego przez niego wyboru. Dokumentacja powinna zawierać również podsumowanie powyższych informacji w języku nietechnicznym

Pierwszeństwo prawa wspólnotowego
Z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego wiąże się tzw. Obowiązek prowspólnotowej wykładni prawa krajowego. Obowiązek ten ma zapewnić prawu wspólnotowemu należytą skuteczność i z tego powodu jest traktowany bardzo szeroko. Podobnie jak w przypadku zasady pierwszeństwa stosowania do zasady prowspólnotowej wykładni powinny się stosować „tak dalece jak to możliwe” zarówno sądy jak i organy administracji. Obowiązek wykładni prowspólnotowej można uznać za łagodniejszą formę niwelowania różnic pomiędzy prawem krajowym i wspólnotowym – różnic, które nie kwalifikują się do kategorii „kolizji”. Tak więc dopiero jeżeli norma krajowa nie da się właściwe stosować, nawet przy wykorzystaniu wykładni prowspólnotowej, wówczas konieczna będzie odmowa zastosowania.

Przepisy przejściowe Do spraw wszczętych na podstawie przepisów UPoś, przed dniem wejścia w życie Uooś, a niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się przepisy dotychczasowe (art. 153). Od tej zasady ustawa przewiduje wyjątek polegający na możliwości złożenia wniosku o przeprowadzenie OOŚ na etapie trwającego (niezakończonego decyzją ostateczną) postępowania w sprawie decyzji budowlanych (art. 154). W przypadku złożenia takiego wniosku podmiot planujący podjęcie realizacji przedsięwzięcia może albo wystąpić o ustalenie zakresu raportu OOŚ, albo przedłożyć raport OOŚ wraz z wnioskiem o przeprowadzenie OOŚ. Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie wydania decyzji budowlanej do czasu zakończenia postępowania OOŚ. W toku postępowania stosuje się przepisy Uooś o ponownym przeprowadzeniu OOŚ .

Kwalifikacja przedsięwzięć
W związku brakiem nowego rozporządzenia OOS Wytyczne zalecają przeprowadzenie procedury screeningu w przypadku planowanych przedsięwzięć, które nie znajdują się w krajowym rozporządzeniu OOŚ lub nie zostały wystarczająco doprecyzowane. Są nimi: - regulacje rzek i przebudowa urządzeń przeciwpowodziowych. Trybunał interpretuje definicję prac kanalizacyjnych i przeciwpowodziowych jako: wszystkie prace zatrzymujące wodę i zapobiegające powodziom. ETS podkreślił jednocześnie, że jedynym kryterium, które należy stosować przy kwalifikacji do postępowania OOŚ jest znaczenie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. W świetle Aneksu II dyrektywy OOŚ, oceny oddziaływania na środowisko mogą wymagać wszelkie zmiany bądź rozbudowy już zatwierdzonych, zrealizowanych lub będących w trakcie realizacji przedsięwzięć wymienionych w Aneksie I lub II, mogących znacząco niekorzystnie oddziaływać na środowisko naturalne (chodzi o zmiany lub rozbudowy niezawarte w Aneksie I).

Kwalifikacja przedsięwzięć
Do czasu wejścia w życie nowego rozporządzenia OOŚ (czy aby?) Wytyczne zalecają przeprowadzenie, w uzasadnionych sytuacjach, procedury screeningu w przypadku planowanych inwestycji, które znajdują się poniżej progów (lub w inny sposób nie spełniają kryteriów) określonych w obowiązującym rozporządzeniu OOŚ. Oznacza to, że beneficjent powinien zdobyć informacje, czy przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko pomimo, iż nie spełnia kryteriów ilościowych przewidzianych rozporządzeniem OOŚ. Jeżeli w świetle posiadanych informacji oddziaływanie jest prawdopodobne, powinien wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i stwierdzenie w postanowieniu obowiązku lub braku obowiązku sporządzenia raportu OOŚ. Zaleceń tych nie należy jednak stosować w odniesieniu do przedsięwzięć wymienionych w rozporządzeniu OOŚ i opierających się o progi ilościowe, jeżeli dane przedsięwzięcie nie zostało wymienione w I lub II aneksie do dyrektywy OOŚ.

Zgłoszenia W związku z niezgodnością systemu zgłoszeń z dyrektywą OOŚ, w Wytycznych z r. zalecono wstrzymanie dokonywania zgłoszeń planowanych inwestycji do czasu wejścia w życie Uooś. Dla przedsięwzięć, dla których dokonano już zgłoszenia, zalecono wstrzymanie rozpoczęcia ich realizacji do czasu wejścia w życie nowych przepisów, które umożliwią beneficjentowi wystąpienie z wnioskiem o pozwolenia na budowę. Uooś w art. 140 dokonała zmiany ustawy Prawo budowlane, wprowadzając do tej ustawy „nowy” przepis - art. 29 ust. 3 nakazujący, aby zawsze uzyskiwać pozwolenie na budowę w przypadku przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięcia mogącego znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000.

Zgłoszenia W przypadku przedsięwzięć podlegających zgłoszeniu, których realizacja została zakończona przed dniem wejścia w życie Wytycznych z r.120, a których zgłoszenie poprzedziło uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach spełniającej wszystkie wymogi dyrektyw OOŚ, Ptasiej i Siedliskowej, możliwe jest ubieganie się o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Należy jednak podkreślić, że jest to przypadek wyjątkowy, ponieważ istniała formalna niezgodność instrumentu zgłoszenia z definicją zezwolenia na inwestycję w rozumieniu dyrektywy OOŚ. W przypadku powyżej opisanego wyjątku, zrealizowanie przedsięwzięcia na podstawie zgłoszenia budowy (po przeprowadzeniu postępowania OOŚ spełniającego wszystkie wymogi dyrektywy OOŚ, Ptasiej i Siedliskowej) nie stanowi podstawy do odrzucenia wniosku o dofinansowanie przez właściwe instytucje odpowiedzialne za weryfikację takiego wniosku.

Zgłoszenia Bardzo ważne - dla przedsięwzięć, dla których, w ramach prowadzonego przed 15 listopada 2008 r. postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, właściwy organ wydał postanowienia o braku konieczności sporządzenia raportu OOŚ, a następnie stanowisko takie potwierdził w wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, nie ma przeszkód, by przedsięwzięcie realizować na podstawie zgłoszenia budowy. Nie występuje w takim przypadku niezgodność z dyrektywą OOŚ, ponieważ nie będzie realizowane przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu tej dyrektywy.

Raporty Właściwe rozstrzygnięcie sprawy może wiązać się z obowiązkiem przeprowadzenia inwentaryzacji przyrodniczej, której zakres właściwy organ określi w stosownym postanowieniu (dotyczy to wszystkich grup przedsięwzięć). Inwentaryzacja przyrodnicza ma na celu spis gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych stanowiących przedmiot ochrony. Zebranie kompletnych wyników, pozwalających na ocenę stanu lokalnych zasobów cennych gatunków i siedlisk przyrodniczych, powinno być przeprowadzone w sezonach wegetacyjnych zgodnych z wymaganiami ekologicznymi poszczególnych grup zwierząt, roślin i siedlisk przyrodniczych, tj. podczas całego roku kalendarzowego. W związku z powyższym należy uznać, iż orzeczenie przez organ, w uzasadnionych przypadkach, obowiązku w zakresie obserwacji terenowych prowadzonych w okresie co najmniej jednego roku może być konieczne, ponieważ ma na celu zebranie kompletnego materiału dowodowego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy co do istoty w rozumieniu art. 104 § 2 K.p.a.

Raporty - W przypadku przedsięwzięć powiązanych technologicznie niedopuszczalne jest „dzielenie” ich na części i sporządzanie cząstkowych raportów OOŚ dla poszczególnych elementów przedsięwzięcia [zob. art. 3 pkt. 13 Uooś]. - Ocena oddziaływań skumulowanych powinna dotyczyć wpływów związanych narastającymi zmianami w parametrach środowiskowych, wynikającymi z zsumowania wpływów powodowanych przez byłe, istniejące lub dające się przewidzieć działania. Tak więc oddziaływania skumulowane to suma wszystkich wpływów dotykających w sposób całościowy określonego odbiorcę oddziaływania. - Informacje o istniejących lub planowanych przedsięwzięciach, które należy poddać ocenie w ramach analizy oddziaływań skumulowanych mogą zostać udostępnione inwestorowi w trybie art. 8 Uooś.

Konsultacje - Uooś nie przewiduje obowiązku przekazania do uzgodnienia/zaopiniowania projektu decyzji. Organ uzgadnia/opiniuje środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia, a nie decyzję. Organy współdziałające przedstawiają stanowisko w trybie art. 106 K.p.a. Zgodnie z art. 106 § 1 K.p.a. - Wytyczne zalecają aby organy uwzględniały potrzebę podania do publicznej wiadomości informacji o istotnej zmianie w materiale dowodowym sprawy (wskutek uzupełnienia raportu OOŚ) oraz związaną z tym potrzebę wyznaczenia nowego terminu na złożenie uwag i wniosków (rodzi się jednak pytanie co uzgodnień i opinii).

Oddziaływania transgraniczne
Konwencja z Espoo w art. 1 pkt. (viii) definiuje oddziaływania transgraniczne jako: „jakiekolwiek oddziaływanie, nie mające wyłącznie charakteru globalnego, na terenie podlegającym jurysdykcji strony, spowodowane planowaną działalnością, której fizyczna przyczyna jest w całości lub częściowo położona na terenie podlegającym jurysdykcji innej strony”. W świetle Załącznika III Konwencji z Espoo właściwe organy rozpatrując planowane rodzaje działalności, mogą rozważyć, czy działalność danego rodzaju może mieć znaczące szkodliwe oddziaływanie transgraniczne. Kryteria: rozmiar proponowanej działalności, lokalizacja, narażenie. W szczególności należy wziąć pod uwagę możliwość oddziaływania szlakiem powietrznym lub wodnym.

Ocena integralności obszaru Natura 2000
– powierzchnia obszaru, – obecność istotnych gatunków i siedlisk przyrodniczych (zarówno chronionych, jak i mających dla tych chronionych znaczenie) oraz stan ich zachowania i ochrony, – obecność i dostępność istotnych elementów siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, np. żerowisk, schronień, tras wędrówek, – warunki ekologiczne, w tym parametry fizyczne i chemiczne – np. stosunki wodne, – wszelkie funkcjonalne połączenia i związki istniejące na danym obszarze i ich dynamika, – wszelkie procesy zachodzące lub przewidywane na tym obszarze, – stopień jednolitości (braku fragmentacji) siedlisk, – obecność i natężenie czynników i oddziaływań szkodliwych (np. powodujących niepokojenie zwierząt), z uwzględnieniem podatności celów ochrony na te zagrożenia.

Spójność Pojęcie spójności odnosi się do sieci obszarów Natura 2000, w tym także do korytarzy ekologicznych warunkujących ciągłość przestrzenną tego systemu. Interpretowane jest jako kompletność zasobów przyrodniczych w sieci i zachowanie powiązań funkcjonalnych pomiędzy poszczególnymi elementami sieci, czyli obszarami Natura 2000, na poziomie regionu biogeograficznego w danym kraju, gwarantujących utrzymanie we właściwym stanie ochrony wszystkich chronionych w jej ramach siedlisk przyrodniczych oraz gatunków w całym ich naturalnym zasięgu.

Dokumenty Beneficjenci są zobowiązani do dołączenia do wniosku o dofinansowanie dla projektu wymagającego przeprowadzenia postępowania OOŚ (załącznik Ia oraz Ib Wytycznych) wymaganej dokumentacji z postępowania OOŚ. Dokumenty powinny być przekazywane w postaci kserokopii potwierdzonych za zgodność z oryginałem przez osoby (organy) uprawnione do reprezentowania danej jednostki organizacyjnej. W przypadku, gdy projekt o charakterze infrastrukturalnym nie został wymieniony w Aneksie I albo II dyrektywy OOŚ (tj. uznano go za przedsięwzięcie nie mogące znacząco oddziaływać na środowisko), bądź nie wpływa znacząco na obszar Natura 2000, załącznik Ia należy wypełnić w ograniczonym zakresie (patrz: pkt 25 Instrukcji). W takiej sytuacji konieczne będzie także wypełnienie załącznika Ib.

Dokumenty Gdy przedmiotem projektu ubiegającego się o dofinansowanie jest inwestycja o charakterze nieinfrastrukturalnym (np. zakup sprzętu, urządzeń, taboru (jednak należy uwzględnić jakie to urządzenia – zapis Wytycznych jest nieprecyzyjny) albo tzw. projekt „miękki” (np. szkolenia, kampania edukacyjna), załącznik Ia również należy wypełnić w ograniczonym zakresie, jednakże wypełnienie załącznika Ib nie będzie w tym wypadku konieczne.

Umowy W przypadku przedsięwzięć z grupy I lub II umowy z beneficjentami mogą być podpisywane w przypadku zakończenia postępowania OOŚ na etapie decyzji budowlanych (od momentu wydania postanowienia przez RDOŚ) albo po zakończeniu OOŚ na etapie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach: - warunkowo w przypadkach, gdy w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach stwierdzono potrzebę ponownej oceny. - bezwarunkowo w przypadkach, gdy w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie stwierdzono potrzeby ponownej oceny. W przypadku przedsięwzięć z grupy III umowy z beneficjantami podpisywane będą od momentu wydania postanowienia przez RDOŚ kończącego postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na obszar Natura 2000

Dziękuję za uwagę Departament Rozwoju Regionalnego
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Dziękuję za uwagę Departament Rozwoju Regionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego

Oceny oddziaływania na środowisko - procedury

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Oceny oddziaływania na środowisko - procedury"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Oceny oddziaływania na środowisko - procedury

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Oceny oddziaływania na środowisko - procedury"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres