Ekonomia wprowadzenie

Prezentacja na temat: "Ekonomia wprowadzenie"— Zapis prezentacji:

1 Ekonomia wprowadzenie
Dr Robert Pater

2 Proces formowania gospodarki światowej
System trwałych powiązań gospodarczych pomiędzy krajami obejmujący swoim zasięgiem cały świat Starożytość, średniowiecze Odrodzenie Wielka rewolucja przemysłowa Rewolucja informatyczna

3 Przedmiot ekonomii Zajmuje się ustaleniem prawidłowości rządzących procesami gospodarczymi. Prawidłowości te nazywane są prawami ekonomicznymi Ekonomia – co, jak i dla kogo produkować? Ekonomia pozytywna – bezstronne wyjaśnianie prawidłowości społeczno gospodarczych Ekonomia normatywna – formułowanie zaleceń, sądów wartościujących

4 Zasoby Zasoby wolne – występują w przyrodzie i nie pochodzą z produkcji Zasób rzadki (ograniczony) – przy cenie równej zero popyt (zapotrzebowanie) przewyższa podaż (ilość dóbr tego typu w obiegu) Nieograniczone Ograniczone Alokacja Potrzeby Zasoby (gospodarowanie) Po zaspokojeniu Specjalizacja pojawiają się nowe produkcyjna kraju Dobro – produkt materialny, Usługa – działanie zaspokajające potrzeby konsumenta jedynie w trakcie ich wykonywania.

5 Dochód (produkt) narodowy/krajowy
Wartość wszystkich sprzedanych dóbr i usług w gospodarce Suma dochodów mieszkańców 100=UE 27 Dochód narodowy UE 27 100,0 Czechy 82,5 UE 15 110,9 Bułgaria 39,3 Wielka Brytania 113,7 Słowacja 71,0 Niemcy 111,7 Polska 54,9 Luksemburg 274,8 USA 149,7 Norwegia 181,3 Japonia 111,2

6 Wytwarzanie dóbr (strona podażowa gospodarki)
Dotyczy możliwości produkcyjnych gospodarki. Przemysł (sektor produkcyjny) Usługi Rolnictwo Który sektor ma największe znaczenie? Sytuacja obecna Udział w produkcie narodowym w % Wielka Brytania USA Japonia Polska Rolnictwo 1 2 4 Przemysł 27 25 33 Usługi 72 73 66 71

7 Alokacja dóbr (strona popytowa gospodarki)
Dotyczy decyzji o wydatkach podmiotów gospodarczych Podział dochodu – proporcje, w jakich dochód dzielony jest pomiędzy jednostki. Dane roczne Kraje ubogie Kraje o średnim poziomie dochodu Kraje bogate Dochód narodowy na 1 mieszkańca (per capita) w funtach 285 1275 17162 % ludności świata 41 44 15 % dochodu światowego 4 81

8 Podział zmiennych ekonomicznych
Ze względu na okres pomiaru Zasób – mierzona na dany moment Strumień – dotyczy pewnego przedziału czasu Ze względu na wpływ cen Nominalna (w cenach bieżących) – w cenach z okresu pomiaru zmiennej Realna (w cenach stałych) – uwzględniający wpływ cen

9 Sposób prezentacji danych
Szeregi czasowe – obrazuje zmiany danej wielkości w czasie (jej „ewolucję”) Dane przekrojowe – pokazuje wartość danej zmiennej w poszczególnych grupach (jej strukturę) Wartości i przyrosty bezwzględne Tempo zmian (przyrosty względne) i dynamika jednopodstawowa Tempo zmian (przyrosty względne) i dynamika roczna Tempo zmian (przyrosty względne) i dynamika w stosunku do okresu poprzedniego Średnie tempo wzrostu Wskaźnik struktury (udział, odsetek) Relacja (np. per capita) Średnie (arytmetyczna, ważona)

10 Gospodarka Sfera realna Sfera monetarna Produkcja i konsumpcja dóbr
Rynek pracy (dochody, zatrudnienie i bezrobocie) Sfera monetarna Wymiana instrumentów pieniężnych Wymiana instrumentów finansowych

11 Rodzaje gospodarek Gospodarka centralnie planowana (nakazowa)
Zarządzanie informacją Bodźce do efektywnego gospodarowania Brak konkurencji Gospodarka wolnokonkurencyjna „Niewidzialna ręka” rynku Gospodarka mieszana Gospodarowanie podmiotów (zakres „wolnej woli”) Kontrola państwa (podatki, transfery, dobra publiczne)

12 Czynniki produkcji Praca - ludzie
Kapitał – środki finansowe oraz środki trwałe oraz surowce, zapasy produktów itp. Ziemia – zasoby naturalne Wiedza – licencje, patenty, wiedza produkcyjna.

13 Główne organy państwowe gospodarki
Bank Centralny – polityka monetarna (pieniężna) to oddziaływanie na warunki panujące na rynkach finansowych i ich powiązania z gospodarką realną (a przede wszystkim na stopy procentowe i kursy walutowe) Rząd – polityka fiskalna (budżetowa) dotyczy wydatków i podatków rządu

14 Gospodarka a rynek Mikroekonomia – badanie indywidualnych decyzji dotyczących rynków pojedynczych towarów Zawodność koordynacji przy analizie zdecentralizowanych rynków Makroekonomia – badanie wzajemnych związków zachodzących w gospodarce jako całości.

15 Główne nurty ekonomii Nurt główny (klasycy)
Rynki samoczynnie potrafią zapewniać wyniki najlepsze z możliwych. Zawodność rynku wynika z decyzji politycznych i biurokracji Kierowanie zagregowanym popytem (keynesiści) Rynek jest niedoskonały. Oddziaływanie rządu na gospodarkę w celu uniknięcia recesji jest uzasadnione

16 Ważne źródła statystyki oficjalnej
ec.europa.eu/eurostat

17 Model ekonomiczny Świadome uproszczenie rzeczywistości dla poznania wybranych zależności występujących w gospodarce Pierwszy prosty model ekonomiczny…

18 Możliwości produkcyjne hipotetycznej gospodarki
Każdy kolejny zatrudniony zwiększa produkcję w stopniu mniejszym niż jego poprzednik – prawo malejących przychodów Przy każdej wielkości jednego dobra maksymalną możliwą produkcję drugiego dobra obrazuje krzywa możliwości produkcyjnych Kosztem alternatywnym dobra A jest ilość dobra B, z której trzeba zrezygnować, żeby wyprodukować dodatkową jednostkę dobra A.

19 Krzywa możliwości produkcyjnych
Zatrudnienie przy produkcji posiłków Produkcja posiłków Zatrudnienie przy produkcji filmów Produkcja filmów 4 25 3 22 1 9 2 17 10 24 30