Konsolidacja sprawozdań finansowych – rachunkowość i badanie

Prezentacja na temat: "Konsolidacja sprawozdań finansowych – rachunkowość i badanie"— Zapis prezentacji:

1 Konsolidacja sprawozdań finansowych – rachunkowość i badanie
Date Konsolidacja sprawozdań finansowych – rachunkowość i badanie Mirosław Szmigielski 12-13 maja 2014 r.

2 Agenda 1. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe
3/15/2020 Agenda 1. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe 2. Zastosowanie metody praw własności 3. Konsolidacja a odroczony podatek dochodowy 4. Zmiana regulacji MSSF dotyczących konsolidacji 5. Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji 6. Połączenia jednostek gospodarczych wg MSSF 3 7. Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF nr 2 8. Wymogi MSRF Badanie sprawozdań finansowych grupy

3 1. Skonsolidowane sprawozdania finansowe

4 Rodzaje sprawozdań finansowych
Jednostkowe sprawozdanie finansowe jest to sprawozdanie sporządzone przez jednostkę dominującą, inwestora w jednostce stowarzyszonej lub jednostce współkontrolowanej, w którym inwestycje wykazuje się na podstawie bezpośredniego udziału kapitałowego, (nazwa „jednostkowe” stosowana tylko w przypadku grupy kapitałowej). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest to sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej sporządzone w taki sposób, jakby było ono sprawozdaniem pojedynczej jednostki gospodarczej.

5 Ujęcie inwestycji w sprawozdaniach finansowych
Rodzaj inwestycji / sprawozdania jednostkowe* skonsolidowane Jednostka zależna w cenie nabycia lub według MSR 39 konsolidacja pełna Wspólne przedsięwzięcie w cenie nabycia lub według MSR 39 konsolidacja proporcjonalna lub metoda praw własności Jednostka stowarzyszona w cenie nabycia lub według MSR 39 metoda praw własności * Jeśli inwestycje są zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży, to wówczas stosuje się MSSF 5.

6 Podstawowe pojęcia Grupa kapitałowa kontrola Jednostka dominująca
Date Podstawowe pojęcia Grupa kapitałowa kontrola Jednostka dominująca Jednostka zależna (także SPE) MSR 27 (SKI 12) Wspólne przedsięwzięcie Wspólnik przedsięwzięcia współkontrola MSR 31 (SKI 13) Jednostka stowarzyszona Znaczący inwestor znaczący wpływ MSR 28

7 Sporządzanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Date Sporządzanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Jednostka dominująca sporządza sprawozdanie skonsolidowane, w którym obejmuje konsolidacją swoje inwestycje w jednostkach zależnych (bezpośrednie i pośrednie) zgodnie z MSR 27. Brak jakichkolwiek zwolnień, chyba że…

8 …, chyba że jednostka dominująca sama jest jednostką zależną a udziałowcy niekontrolujący zostali poinformowanie i nie zgłaszają sprzeciwu; instrumenty dłużne lub kapitałowe jednostki dominującej nie znajdują się w obrocie publicznym; jednostka dominująca nie ubiega się o wprowadzenie instrumentów do obrotu publicznego; jednostka dominująca najwyższego lub pośredniego szczebla dla danej jednostki sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe, które są publikowane i są zgodne z MSSF. /MSR 27 paragraf 10/

9 Date Podstawowe pojęcia Kontrola jest to zdolność do kierowania polityka finansową i operacyjną prowadzonej działalności gospodarczej w celu odniesienia korzyści ekonomicznych z tej działalności. Współkontrola jest to określony w umowie ustalony podział kontroli nad działalnością gospodarczą, który występuje tylko wówczas, gdy strategiczne decyzje finansowe i operacyjne dotyczące tej działalności wymagają jednomyślnej zgody stron współkontrolujących (wspólników). Znaczący wpływ jest to zdolność do uczestniczenia w podejmowaniu decyzji z zakresu polityki finansowej i operacyjnej prowadzonej działalności; nie oznacza on jednak sprawowania kontroli bądź współkontroli nad tą polityką.

10 posiadanie > 50% głosów
Kontrola nie zawsze świadczy o kontroli posiadanie > 50% głosów Inne czynniki wskazujące kontrolującego możliwość dysponowania >50% głosów (np. prawa poboru akcji) zdolność kierowania polityką finansową i operacyjną zdolność powoływania większości członków Zarządu/RN dysponowanie większością głosów na Zarządzie/RN zwykle wystarcza, aby zidentyfikować kontrolującego

11 Potencjalne prawa głosu
instrumenty, które jeśli zostaną wykonane lub skonwertowane, dają jednostce kontrolę nad politykami operacyjnymi i finansowymi innej jednostki aktualnie wykonywalne albo konwertowalne przykłady: warranty na akcje, opcje kupna akcji, instrumenty dłużne lub kapitałowe

12 Date Znaczący wpływ posiadanie pośrednio lub bezpośrednio więcej niż 20% praw głosów zasiadanie w zarządzie udział w tworzeniu polityki, w tym decyzji w sprawie dywidend istotne transakcje pomiędzy inwestorem a jednostką wzajemna wymiana personelu kierowniczego udostępnianie informacji technicznych o zasadniczym znaczeniu potencjalne prawa głosów, które są aktualnie wykonywalne

13 Date Utrata kontroli jednostka dominująca traci kontrolę, gdy traci zdolność do kierowania polityką finansową i operacyjna jednostki może nastąpić w połączeniu ze zmianą lub bez zmiany bezwzględnej lub względnej wysokości udziału w danej jednostce przykład: jednostka zależna znajdzie się pod kontrolą rządu, sądu lub organu nadzoru, zawarcie umowy

14 Procedury konsolidacyjne
Date Procedury konsolidacyjne

15 Na czym polega konsolidacja sprawozdań finansowych?
Date Na czym polega konsolidacja sprawozdań finansowych? proces agregowania i korygowania sprawozdań finansowych jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych dane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym są przedstawiane, tak jakby grupa kapitałowa stanowiła pojedynczą jednostkę gospodarczą

16 Konsolidacja krok po kroku
Date Konsolidacja krok po kroku Krok 1 – agregacja sprawozdań finansowych Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych Krok 2 – korekty „kapitałowe” Krok 3 – eliminacja wzajemnych obrotów i sald oraz eliminacja niezrealizowanych zysków Krok 4 – eliminacja transakcji jednostronnych Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących

17 Krok 1 – agregacja sprawozdań finansowych
Date Krok 1 – agregacja sprawozdań finansowych sprawozdania finansowe JD i JZ powinny być sporządzone na ten sam dzień bilansowy. Jeżeli jest to niewykonalne w praktyce, wówczas należy dokonać korekt w sprawozdaniu JZ różnica pomiędzy dniami bilansowymi JD i JZ nie może przekroczyć 3 miesięcy. długość okresów oraz różnica pomiędzy dniami powinna być taka sama w kolejnych okresach. JD i JZ powinny zastosować jednolite zasady rachunkowości.

18 Krok 1 – agregacja sprawozdań finansowych (cd.)
zsumowanie poszczególnych pozycji aktywów, zobowiązań, przychodów oraz kosztów ze sprawozdań JD i JZ przychody i koszty - od daty przejęcia JZ do dnia, w którym JD przestaje sprawować kontrolę

19 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych Definicja Jednostką działającą za granicą jest jednostka zależna, stowarzyszona wspólne przedsięwzięcie lub oddział jednostki dominującej, której działalność jest prowadzona w kraju lub walucie innych niż kraj lub waluta jednostki sporządzającej sprawozdanie finansowe KG. Pokazać bardzo prosty przykładzik na Teówkach.

20 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.)
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.) Waluta funkcjonalna kraju, w którym siły konkurencji i przepisy wywierają wpływ na ceny sprzedaży wywiera główny wpływ na ceny sprzedaży wywiera główny wpływ na koszty robocizny i materiałów generowane są środki z działalności finansowej utrzymywane są środki z działalności operacyjnej

21 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.)
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.) Waluta funkcjonalna jednostki działającej za granicą - przy ustalaniu waluty funkcjonalnej jednostki działającej za granicą uwzględnia się dodatkowo: czy działalność JZ prowadzona jest raczej jako rozszerzenie działalności JD niż jako działalność w znacznym stopniu niezależna; czy transakcje z JD stanowią wysoki czy niski odsetek działalności JZ za granicą; czy przepływy środków pieniężnych z działalności JZ za granicą mają bezpośredni wpływ na przepływy środków pieniężnych JD i czy mogą jej być w każdej chwili przekazane; czy przepływy środków pieniężnych z działalności JZ za granicą wystarczają do obsługi istniejącego i przyszłego zadłużenia powstałego w normalnym toku działalności bez konieczności udostępniania środków przez JD

22 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.)
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.) Metoda przeliczeniowa określenie waluty funkcjonalnej sporządzenie sprawozdania finansowego w walucie funkcjonalnej przeliczenie na walutę prezentacyjną przed rozpoczęciem procedur konsolidacyjnych wartość firmy i korekty do wartości godziwej są traktowane jako aktywa i zobowiązania jednostki zagranicznej i są przeliczane kursem zamknięcia KG. Pokazać bardzo prosty przykładzik na Teówkach.

23 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd)
Przy przeliczaniu transakcji i sald należy stosować następujące zasady: aktywa i pasywa są przeliczane po kursie zamknięcia na dany dzień bilansowy; przychody i koszty są przeliczane po kursach wymiany na dzień zawarcia transakcji (średni kurs może zostać zastosowany jeśli kursy walutowe nie zmieniają się znacznie w okresie); oraz wszystkie różnice kursowe powstałe w wyniku powyższych przeliczeń są ujmowane w odrębnej pozycji kapitału własnego (kapitał z przeliczenia różnic kursowych). Jak należy przeliczyć pozycje kapitałowe?

24 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.)
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.) Salda wewnątrzgrupowe Wewnątrzgrupowych aktywów lub zobowiązań pieniężnych, nie można wyeliminować bez wykazywania skutków wahań kursów wymiany walut w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym - różnice kursowe ujmuje się nadal w wyniku finansowym, chyba że...

25 Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.)
Date Krok 1a – przeliczenie jednostek zagranicznych (cd.) Aktywa pieniężne które stanowią część inwestycji w jednostce działającej za granicą Pozycja pieniężna, której rozliczenie nie jest planowane bądź prawdopodobne w dającej się przewidzieć przyszłości jest częścią inwestycji netto długoterminowe należności lub pożyczki nie obejmują one należności i zobowiązań z tytułu dostaw i usług. Różnice kursowe w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, początkowo ujmuje się w oddzielnej pozycji kapitału własnego, a w momencie zbycia inwestycji netto w wyniku finansowym.

26 Date Przykład 1 - pytanie Krok 1a - Przeliczenie kapitału zagranicznej jednostki zależnej Kursy przeliczeniowe EURO: - zamknięcia (rok bieżący) 4,2 - zamknięcia (rok poprzedni) 4,05 - średnioroczny (rok bieżący) 4,1 - wpłata kapitału podstawowego 3,0 - średni historyczny (niepodzielony wynik finansowy) 3,5 EUR Kurs PLN Kapitał podstawowy 22 000 Niepodzielony wynik lat ubiegłych 46 000 Wynik bieżącego okresu 14 400 Różnice kursowe z przeliczenia (PCD) x ? Razem kapitał własny 82 400

27 Date Przykład 1 - odpowiedź Krok 1a - Przeliczenie kapitału zagranicznej jednostki zależnej Kursy przeliczeniowe EURO: - zamknięcia (rok bieżący) 4,2 - średnioroczny (rok bieżący) 4,1 - wpłata kapitału podstawowego 3,0 - średni historyczny (niepodzielony wynik finansowy) 3,5 EUR Kurs PLN Kapitał podstawowy 22 000 66 000 Niepodzielony wynik lat ubiegłych 46 000 Wynik bieżącego okresu 14 400 59 040 Różnice kursowe z przeliczenia (PCD) x 60 040 Razem kapitał własny 82 400 Aktywa netto Różnice kursowe - na kapitale podstawowym 4,2 - 3,0 26 400 - na zyskach zatrzymanych 4,2 - 3,5 32 200 - na wyniku rok bieżącego 4,2 - 4,1 1 440

28 Krok 2 – korekty „kapitałowe”
wyłączenie wartości bilansowej inwestycji JD w każdej z JZ oraz tej części kapitału własnego każdej z JZ, która odpowiada udziałowi JD na moment przejęcia kontroli. uwzględnienie przeszacowania do wartości godziwej przejmowanych aktywów i zobowiązań ujęcie wartości firmy ujęcie udziałów niekontrolujących Powyższe korekty ustala się zgodnie z MSSF 3 „Połączenia jednostek gospodarczych”!

29 Przykład 1a Dane finansowe na dzień nabycia: JZ JD UN Cena nabycia
Date Przykład 1a Dane finansowe na dzień nabycia: JZ JD UN Cena nabycia 86 000 - Udział 70% 30% Kapitał podstawowy 50 000 35 000 15 000 Zyski zatrzymane 17 200 12 040 5 160 Wartość księgowa aktywów netto 67 200 47 040 20 160 Wzrost kapitałów o przeszacowanie 12 800 8 960 3 840 Wartość godziwa aktywów netto 80 000 56 000 24 000 Wartość firmy 30 000 Ma Inwestycja Wn Kapitał podstawowy Wn Zyski zatrzymane Wn Przeszacowanie Wn Wartość firmy Ma Udziały niekontrolujące

30 Krok 3 – eliminacja wzajemnych obrotów i sald
Date Krok 3 – eliminacja wzajemnych obrotów i sald po agregacji danych JD i JZ eliminacja: wzajemnych sald należności i zobowiązań, obrotów z tytułu wzajemnych transakcji (przychodów i kosztów) niezrealizowanych zysków i strat dywidend należnych i wypłaconych dywidenda należna udziałom niekontrolującym stanowi zobowiązanie

31 Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat)
Date Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) Niezrealizowane zyski: sprzedaż produktów/towarów/materiałów, sprzedaż środków trwałych, które miały miejsce od daty przejęcia

32 Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.)
Date Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.) Sprzedaż zapasów z zyskiem w ramach grupy sprzedaż zapasów pomiędzy spółkami w grupie sprzedaż zapasów poza grupę zapasy pozostają w grupie zrealizowano zysk zysk nie został zrealizowany

33 Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.)
Date Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.) Sprzedaż zapasów z zyskiem w ramach grupy (cd.) Korekty konsolidacyjne – eliminacja niezrealizowanego zysku: jeśli sprzedaż przez jednostkę dominującą: jeśli sprzedaż przez jednostkę zależną: Wn Wynik finansowy JD Ma Zapasy (skonsolidowane) Wn Wynik finansowy JZ Ma Zapasy (skonsolidowane) Uwaga – w tym przypadku korekta ma wpływ na udziały niekontrolujące!

34 Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.)
Date Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.) Sprzedaż środków trwałych w ramach grupy po cenie wyższej niż wartość księgowa netto - niezrealizowany zysk zawyżona amortyzacja w spółce nabywającej

35 Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.)
Date Krok 3 – eliminacja niezrealizowanych zysków (strat) (cd.) Sprzedaż środków trwałych w ramach grupy (cd.) Korekty konsolidacyjne: eliminacja zysku spółki sprzedającej: eliminacja zawyżonej amortyzacji w spółce nabywającej: Wn Wynik finansowy Ma Środki trwałe Wn Środki trwałe Ma Wynik finansowy/Niepodzielony wynik z lat ubiegłych Uwaga – jedna z powyższych korekt ma wpływ na udziały niekontrolujące (zależy od tego czy JZ sprzedała czy kupiła środek trwały)!

36 Krok 4 – eliminacja transakcji jednostronnych
Date Krok 4 – eliminacja transakcji jednostronnych Korekty transakcji jednostronnych tzn. dotyczących sald i transakcji wewnątrzgrupowych, ujętych jednak w sprawozdaniach tylko jednego podmiotu. Typowymi przykładami są: odpisy aktualizujące wartość należności rezerwy na naprawy gwarancyjne wycena kontraktów długoterminowych realizowanych wewnątrz grupy Czy mają Państwo pomysły na inne tego typu transakcje „jednostronne”.

37 Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących Model jednostki ekonomicznej
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe - pojedyncza jednostka ekonomiczna - Dostawcy kapitału to udziałowcy spółki dominującej i UnDK Transakcje z UnDK rozliczane w kapitale - bez ujmowania wartości firmy i zysków/strat Straty mogą być alokowane do UnDK nawet, jeśli ich rezultatem jest ujemne saldo

38 Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących (cd)
Date Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących (cd) Udziałowiec w JD 100% Udziały niekontrolujące Jednostka dominująca 10% 90% Jednostka zależna

39 Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących
Date Krok 5 – ujęcie udziałów niekontrolujących udziały niekontrolujące składają się z: udziału w wartości godziwej aktywów netto na moment transakcji połączenia udziału w wartości firmy (opcjonalnie); udziału w zmianie kapitału własnego JZ od dnia połączenia (np. w wyniku finansowym, wycenie ujmowanej w pozostałych dochodów całkowitych). udziały niekontrolujące prezentuje się w ramach pozycji „kapitał własny”.

40 Poziom wpływu może ulegać zmianom
Date Poziom wpływu może ulegać zmianom Jednostka zależna Jednostka stowarzyszona Inwestycja Instructor A This is the first slide of the section that will cover stepping up and stepping down investments in another entities. The key message of this slide is that investments in entities can be increased and decreased. These changes have different accounting impacts, that will covered in detail.

41 Wieloetapowe nabycie Inwestycja (10%) 0 + 10% = 10%
Date Wieloetapowe nabycie Inwestycja (10%) 0 + 10% = 10% W wartości godziwej jako składnik aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (lub w wartości godziwej przez wynik finansowy)

42 Date Wieloetapowe nabycie Od inwestycji (10%) do jednostki stowarzyszonej (25%) 10% +15% = 25% • Aktualizacja wyceny inwestycji do wartości godziwej • Ujęcie zysku/straty w rachunku zysku i strat wraz z przeniesieniem z kapitału z aktualizacji wyceny • Określenie wartości firmy: wartość godziwa zapłaty + wartość godziwa dotychczasowej inwestycji - wartość godziwa udziału w aktywach netto

43 Wieloetapowe nabycie Od inwestycji (10%) do jednostki zależnej (80%)
Date Wieloetapowe nabycie Od inwestycji (10%) do jednostki zależnej (80%) 10% +70% = 80% • Aktualizacja wyceny inwestycji do wartości godziwej • Ujęcie zysku/straty w rachunku zysku i strat wraz z przeniesieniem z kapitału z aktualizacji wyceny • Określenie wartości firmy: wartość godziwa zapłaty + wartość UNK (w wartości godziwej lub udział w aktywach netto) + wartość godziwa wcześniej posiadanej inwestycji – wartość godziwa aktywów netto

44 Date Wieloetapowe nabycie Od jednostki stowarzyszonej (25%) do jednostki stowarzyszonej (35%) 25% +10% = 35% • Określenie wartości firmy na każdym etapie (wartość godziwa zapłaty – wartość godziwa udziału w aktywach netto) • Nie wycenia się do wartości godziwej wcześniej posiadanej inwestycji 25%.

45 Date Wieloetapowe nabycie Od jednostki stowarzyszonej (35%) do jednostki zależnej (80%) 35% +45% = 80% • Aktualizacja wyceny jednostki stowarzyszonej do wartości godziwej • Ujęcie zysku/straty w rachunku zysków i stracie i przeniesienie pozycji pozostałych dochodów ogółem (o ile występują) • Określenie wartości firmy: wartość godziwa zapłaty: + wartość UNK (w wartości godziwej lub udział w aktywach netto) + wartość godziwa wcześniej posiadanej inwestycji - wartość godziwa aktywów netto

46 Date Wieloetapowe nabycie Od jednostki zależnej (80%) do jednostki zależnej (90%) 80% + 10% = 90% • Brak aktualizacji wyceny do wartości godziwej • Korekta udziału sprawujących kontrolę i UNK. • Różnica pomiędzy wartością godziwą zapłaty a kwotą korekty UNK przechodzi do kapitałów (przypisanych do właścicieli jednostki zależnej)

47 Date Wieloetapowe zbycie Od jednostki zależnej (90%) do jednostki zależnej (60%) 90% - 30% = 60% • Korekta udziałów sprawujących kontrolę i UNK. • Różnica pomiędzy wartością godziwą zapłaty a kwotą korekty UNK przechodzi do kapitałów (przypisanych do właścicieli jednostki zależnej)

48 Zasady utraty kontroli
Rozpoznanie otrzymanej zapłaty Wyłączenie z bilansu aktywów (włączając wartość firmy) i zobowiązań Różnica jest odniesiona do rachunku wyników Wyłączenie z bilansu UnDK Reklasyfikacja do rachunku wyników zysków/strat poprzednio rozpoznanych bezpośrednio w kapitale Rozpoznanie w wartości godziwej pozostałej inwestycji (jeśli występuje)

49 Date Wieloetapowe zbycie Od jednostki zależnej (60%) do jednostki stowarzyszonej (40%) 60% - 20% = 40% • Zaprzestanie ujmowania wartości firmy, aktywów i zobowiązań. • Zaprzestanie ujmowania UNK, w tym przypisanych do nich pozycji pozostałych dochodów ogółem. • Początkowe ujęcie inwestycji w jednostkę stowarzyszoną w wartości godziwej na datę utraty kontroli. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny aktywów dostępnych do sprzedaży i z tytułu różnic kursowych do zysku/straty na sprzedaży. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny wg MSR 16 do zysków zatrzymanych. • Ujęcie zysku/straty na sprzedaży w wyniku finansowym przypadającym na jednostkę dominującą.

50 Date Wieloetapowe zbycie Od jednostki stowarzyszonej (40%) do jednostki stowarzyszonej (30%) 40% - 10% = 30% Zaprzestanie ujmowania części (25%) wartości bieżącej inwestycji. • Przeniesienie części (25%) kapitału z aktualizacji wyceny aktywów dostępnych do sprzedaży i z tytułu różnic kursowych do zysku/straty na sprzedaży. Przeniesienie części (25%) kapitału z aktualizacji wyceny wg MSR 16 do zysków zatrzymanych Pozostała inwestycja ujmowana zgodnie z zasadami MSR 28

51 Wieloetapowe zbycie Od jednostki zależnej (60%) do inwestycji (10%)
Date Wieloetapowe zbycie Od jednostki zależnej (60%) do inwestycji (10%) 60% - 50% = 10% • Zaprzestanie ujmowania wartości firmy, aktywów i zobowiązań. • Zaprzestanie ujmowania UNK, w tym przypisanych do nich pozycji pozostałych dochodów ogółem. • Początkowe ujęcie inwestycji w jej wartości godziwej na datę utraty kontroli. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny aktywów dostępnych do sprzedaży i z tytułu różnic kursowych do zysku/straty na sprzedaży. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny wg MSR 16 do zysków zatrzymanych. • Ujęcie zysku/straty na sprzedaży w wyniku finansowym przypadającym na jednostkę dominującą.

52 Date Wieloetapowe zbycie Od jednostki stowarzyszonej (40%) do inwestycji (10%) 40% - 30% = 10% • Zaprzestanie ujmowania inwestycji w jednostce stowarzyszonej • Początkowe ujęcie inwestycji w jej wartości godziwej na datę utraty znaczącego wpływu. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny aktywów dostępnych do sprzedaży i z tytułu różnic kursowych jednostki stowarzyszonej do zysku/straty na sprzedaży. • Przeniesienie całego kapitału z aktualizacji wyceny wg MSR 16 do zysków zatrzymanych. Rozpoznanie zysku/straty w rachunku zysków i strat.

53 Ujawnienia informacji
Date Ujawnienia informacji

54 Ujawnienia W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ujawnia się następujące informacje: rodzaj powiązania między jednostką dominującą a jednostką zależną, w której jednostka dominująca bezpośrednio lub pośrednio – przez jednostki zależne – posiada nie więcej niż połowę głosów; powody, dla których posiadanie bezpośrednio lub pośrednio – przez jednostki zależne – więcej niż połowy głosów lub potencjalnych praw głosu nie stanowi o sprawowaniu kontroli; koniec okresu sprawozdawczego sprawozdania finansowego jednostki zależnej, jeżeli takie sprawozdanie finansowe jest wykorzystywane do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego, ale jest sporządzone na inny dzień lub za inny okres niż sprawozdanie finansowe jednostki dominującej, a także przyczyny zastosowania innego dnia lub okresu.

55 Ujawnienia (cd.) W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ujawnia się następujące informacje: charakter i zakres wszelkich znaczących ograniczeń (wynikających, na przykład, z umów o pożyczkę lub wymogów prawnych) zdolności jednostek zależnych do przekazywania funduszy jednostce dominującej, w postaci dywidend w środkach pieniężnych lub do spłaty pożyczek lub zaliczek; zestawienie ukazujące wpływ wszelkich zmian w udziałach własnościowych jednostki dominującej w jednostce zależnej, które nie skutkują utratą kontroli, na kapitał własny możliwy do przypisania właścicielom jednostki dominującej, oraz

56 Ujawnienia (cd.) W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym ujawnia się następujące informacje: jeśli nastąpiła utrata kontroli nad jednostką zależną, jednostka dominująca ujawnia ewentualne zyski lub straty, oraz część tego zysku lub straty, możliwą do przypisania przy ujęciu inwestycji utrzymanej w byłej jednostce zależnej według wartości godziwej na dzień utraty kontroli, oraz pozycję (pozycje) sprawozdania z całkowitych dochodów, w których zysk lub strata są ujęte (jeśli nie są przedstawione w osobnej pozycji).

57 2. Zastosowanie metody praw własności
Date 2. Zastosowanie metody praw własności

58 Wycena metodą praw własności - zastosowanie
Date Wycena metodą praw własności - zastosowanie Jednostka stowarzyszona (MSR 28) - jednostka, włączając jednostki nie posiadające osobowości prawnej, nad którą inwestor ma znaczący wpływ i która nie jest ani jednostką zależną ani udziałami we wspólnym przedsięwzięciu. Wspólne przedsięwzięcie (MSR 31) (joint venture) to ustalenie umowne, na mocy którego dwie lub więcej stron podejmuje działalność gospodarczą podlegającą współkontroli. Zgodnie z MSR 31 zezwala na stosowanie metody praw własności jako podejścia alternatywnego do wykazywania udziałów we współkontrolowanych podmiotach. Instructor then to provide the definition of an associate, with the key teaching point being “significant influence”, which will be explored further in the upcoming exercise. Ref: Para2

59 Na czym polega metoda praw własności?
Date Na czym polega metoda praw własności? początkowe ujęcie inwestycji wg kosztu; wartość bilansowa zwiększana (zmniejszana) o: udział inwestora w zyskach lub stratach jednostki po dacie nabycia udział w innych zmianach kapitałów własnych zmniejszana o otrzymane dystrybucje z kapitałów; udział inwestora w zysku/stracie ujęty w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym inwestora Slide provides the Instructor to provide a brief overview of the actual mechanics of equity accounting. Key point for Instructor to bring to the attention of participant’ is the “Outside Basis Difference” - temporary differences that arise in the calculation of deferred taxes in connection with investments in subsidiaries, associates and joint ventures. This arises because of the tax treatment of the associate will be based on its acquisition cost rather than the carrying value as determined by equity accounting. Common reasons for such a difference include the existence of undistributed profits in the associate which increase the carrying value post acquisition, or where there have been impairments in the carrying value. It does not affect the equity accounting, and is instead a point for consideration when calculating the tax charge of the investor. Ref: Para11

60 Jednostki stowarzyszone - ujęcie
Date Jednostki stowarzyszone - ujęcie Nabycie udziału w jednostce stowarzyszonej brak definicji kosztu w MSR 28 (wartość godziwa zapłaty) wycena wartości godziwych aktywów i zobowiązań alokacja ceny nabycia nadwyżka ceny nabycia nad udziałem w wartości godziwej – - wartość firmy ujęta w wartości księgowej jednostki stowarzyszonej nadwyżka udziału w wartości godziwej nad cena nabycia - „ujemna wartość firmy”, do ujęcia w rachunku wyników Where questions have been raised on earlier slide about what represents cost, Instructor can discuss the accepted PwC approach to assessing cost since it is not defined in IAS28. Slide builds in stages, and allows the Instructor to explain how this cost can be determined, before introducing the concept and importance of the Purchase Price Allocation assessment whereby the cost of acquisition is compared to the fair value of the assets acquired. . Instructor to cover that it is necessary to identify the value of the assets acquired, however, for the purposes of converting the share of profit of the associate per their financials into the share which should be consolidated e.g. where the fair value of PP&E is higher than the book value within the associate, there is a requirement to have an adjustment for an additional depreciation charge for the difference before finalizing the share of profit consolidated. Key messages here are, where goodwill exists, this is not disclosed separately but is instead just carried within the cost/carrying value number, and no amortisation is performed. Other key learning point is that negative should be immediately taken to the income statement. Ref: Para23,33

61 Metoda praw własności – kluczowe kwestie
Date Metoda praw własności – kluczowe kwestie Jednostka stowarzyszona może mieć inne polityki księgowe lub datę bilansową: sprawozdania finansowe inwestora muszą być przygotowywane z wykorzystaniem jednolitych polityk księgowych; w przypadkach, gdy jednostki stowarzyszone używają innych polityk księgowych, będą wymagane korekty do polityk inwestora; wymóg ujawnienia, gdy jednostka stowarzyszona ma inną datę raportowania i uzasadnienie korzystania z innej daty (różnica nie powinna być większa niż 3 miesiące). Slide of key reminders for Instructor to discuss on conforming accounting policies to an associate to those of the investor for consolidation. Ref: Para24 to 27

62 Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.)
Date Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.) Czy udział w stratach przewyższa wartość księgową inwestycji? Tak Nie Czy istnieje prawne lub zwyczajowe zobowiązanie inwestora do zapłaty w imieniu jednostki stowarzyszonej? Rozpoznaj udział w stracie w rachunku wyników i wartości bilansowej inwestycji Tak Należy ujawnić nierozpoznane straty Next stage in poster exercise, works the same as previous slides. Key learning point is that losses are capped unless there is a legal obligation to make payments, however, unrecognised losses must be disclosed within the financial statements. Instructor to note that the next slide provides a hot topic question related to recognition of losses. Ref: Para29,30 Nie Rozpoznać straty jedynie do momentu „wyzerowania” inwestycji w bilansie

63 Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.)
Date Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.) Zmiany w pozostałych dochodach całkowitych jednostki stowarzyszonej ? Przesłanki utraty wartości księgowej jednostki stowarzyszonej ? Zyski/straty z transakcji pomiędzy inwestorem i jednostką stowarzyszoną ? Tak Tak Tak Rozpoznaj udział w zmianie pozostałych dochodów całkowitych inwestora oraz dodaj do wartości księgowej jednostki stowarzyszonej. Rozpoznaj udział w zysku/stracie w sprawozdaniach inwestora tylko w zakresie udziału niepowiązanego inwestora. Wykonaj test na utratę wartości jako pojedyncze aktywo i skoryguj wartość księgową o nadwyżkę nad wartością odzyskiwalną. Moving on to the final section of the poster exercise – slide works as for previous slides, building incrementally. Instructor can note that the next slides provide opportunity for more-detailed explanation and discussion on each of the areas on this slide.

64 Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.)
Date Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.) Zyski i straty na transakcjach pomiędzy inwestorem i jednostką stowarzyszoną są ograniczone do poziomu udziałów niepowiązanego inwestora. udział inwestora w zysku / stratach jednostki stowarzyszonej jest eliminowany MSR 28 nie podaje wskazówek, jak dokonać eliminacji przy transakcjach „w górę” (sprzedaż od jednostki stowarzyszonej do inwestora) są dostępne opcje: Slide allows Instructor to discuss the topic of “intragroup” trading in more detail, with key message being to ensure elimination of profits or losses associated with the investor’s interest in the associate. Slide builds incrementally to allow the Instructor to focus separately on both upstream and downstream transactions. Ref: Transactions with associate – Para22

65 Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.)
Date Metoda praw własności – kluczowe kwestie (cd.) eliminacja w korespondencji z wartością księgową jednostki stowarzyszonej; eliminacja w korespondencji z wartością księgową sprzedanych aktywów; przy transakcjach „w dół” (sprzedaż od inwestora do jednostki stowarzyszonej) – eliminacja w korespondencji z wartością księgową jednostki stowarzyszonej.

66 Date Przykład 2- pytanie Znaczący inwestor- spółka ABC posiada jednostkę stowarzyszoną XYX, w której ma 20% akcji. XYZ sprzedała do ABC za 500 zapasy, których wytworzenie kosztowało 300. Zapasy te nie zostały sprzedane przez ABC na dzień bilansowy. Zadanie: Przedstaw korekty, które należy ująć przy metodzie praw własności: eliminacja zysku w korespondencji z wartością księgową jednostki stowarzyszonej, eliminacja zysku w korespondencji z wartością księgową sprzedanych aktywów

67 Przykład 2 - rozwiązanie
Date Przykład 2 - rozwiązanie Należy wyeliminować zysk na transakcji. Jednostka stowarzyszona uzyskała zysk w kwocie = 200. Udział ABC wynosi 200 x 20% = 40. 1. Eliminacja w korespondencji z wartością księgową jednostki stowarzyszonej Wn - Udział w zyskach jednostek stowarzyszonych Ma - Inwestycje w jedn. stowarzyszonych 2. Eliminacja w korespondencji z wartością księgową jednostki stowarzyszonej Wn - Udział w zyskach jednostek stowarzyszonych Ma - Zapasy Należy odwrócić powyższe księgowania po sprzedaży zapasów przez ABC.

68 Date Przykład 3 - pytanie Znaczący inwestor- spółka ABC posiada jednostkę stowarzyszoną XYX, w której ma 20% akcji. ABC sprzedała do XYZ za 500 zapasy, których wytworzenie kosztowało 300. Zapasy te nie zostały sprzedane przez XYZ na dzień bilansowy. Zadanie: Przedstaw korekty, które należy ująć przez ABC przy metodzie praw własności.

69 Przykład 3 - rozwiązanie
Date Przykład 3 - rozwiązanie Należy wyeliminować zysk osiągnięty na transakcji z jednostka stowarzyszoną. Znaczący inwestor ABC uzyskał zysk w kwocie = 200. Udział ABC wynosi 200 x 20% = 40. Wn - przychody ze sprzedaży (500 x 20%) Ma - koszt własny sprzedaży (300 x 20%) [Ma - udział w zyskach jednostek stowarzyszonych (alternatywa)] Wn – Inwestycje w jedn. stowarzyszonych Należy odwrócić powyższe księgowania po sprzedaży zapasów przez jedn. stowarzyszoną.

70 3. Konsolidacja a odroczony podatek dochodowy

71 Konsolidacja a odroczony podatek dochodowy
W sprawozdaniu skonsolidowanym należy porównać skonsolidowane wartości bilansowe z ich wartościami podatkowymi. W procesie konsolidacji różnice przejściowe powstają na: wycenie nabytych aktywów i zobowiązań w wartościach godziwych eliminacjach konsolidacyjnych niepodzielonych i zatrzymanych zyskach ujednoliceniu zasad rachunkowości w grupie zastosowaniu metody praw własności (jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia) W sprawozdaniu skonsolidowanym aktywa i rezerwy wynikające z poszczególnych sprawozdań jednostkowych prezentujemy w szyku rozwartym. Różnice przejściowe powstają, gdy wartość bilansowa inwestycji w jednostkach zależnych, oddziałach, jednostkach stowarzyszonych lub udziałów we wspólnych przedsięwzięciach (a w szczególności przypadający na inwestora udział w aktywach netto jednostki zależnej, stowarzyszonej, czy jednostki, w której dokonuje się inwestycji,włącznie z wartością bilansową wartości firmy) staje się różna od wartości podatkowej (która często jest ceną nabycia) inwestycji lub udziału. Takie różnice mogą wystąpić w wielu różnych okolicznościach, jak na przykład: a) występowania niepodzielonych zysków jednostek zależnych, oddziałów, jednostek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć; b) zmiany kursów wymiany walut, jeśli jednostka dominująca i jej jednostki zależne mają siedziby w różnych państwach; oraz c) obniżenia wartości bilansowej inwestycji w spółce stowarzyszonej do jej wartości odzyskiwalnej. 39 Jednostka gospodarcza tworzy rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego od wszystkich dodatnich różnic przejściowych związanych z inwestycją w jednostkach zależnych, oddziałach, jednostkach stowarzyszonych i udziałami we wspólnych przedsięwzięciach, z wyjątkiem sytuacji, w których spełnione są łącznie następujące dwa warunki: a) jednostka dominująca, inwestor lub wspólnik wspólnego przedsięwzięcia są w stanie kontrolować terminy odwracania się różnic przejściowych; oraz b) jest prawdopodobne, że różnice przejściowe nie odwrócą się w dającej się przewidzieć przyszłości. Jednostka gospodarcza ujmuje składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od wszystkich ujemnych różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach zależnych, oddziałach, jednostkach stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach wyłącznie w zakresie, w którym jest prawdopodobne, że: a) różnice przejściowe odwrócą się w dającej się przewidzieć przyszłości; oraz b) zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, od którego będzie można odpisać różnice przejściowe.

72 4. Zmiana regulacji MSSF dotyczących konsolidacji
Date 4. Zmiana regulacji MSSF dotyczących konsolidacji

73 Zmiany regulacji MSSF dotyczących konsolidacji Data obowiązywania
2013 2014 Jednostki stosujące standardy w wersji wydanej przez RMSR Jednostki stosujące standardy obowiązujące w UE Standardy wydane/zmienione w jednym pakiecie: MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe MSSF 11 Wspólne porozumienia MSSF 12 Ujawnianie udziałów w innych jednostkach Zmiany do MSR 27 Jednostkowe sprawozdania finansowe Zmiany do MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach Późniejsze zmiany: MSSF 10 – zmiana dotycząca jednostek inwestycyjnych MSSF 10, MSSF11, MSSF 12 – zmiana dot. przepisów przejściowych MSSF 10 wchodzi w skład pakietu standardów dotyczącego sprawozdań grup kapitałowych, który został uchwalony przez RMSR w Cały pakiet standardów w UE wejdzie w życie o rok później, niż przewidywała data podana w samym standardzie, czyli Jednostki stosujące wszystkie standardy wydane przez IASB stosują standard od Standard można zastosować wcześniej, pod warunkiem zastosowania pozostałych standardów i zmian z pakietu. Zastosowanie retrospektywne ograniczone zgodnie ze zmianą wprowadzoną później.

74 Zmiany regulacji MSSF dotyczących konsolidacji
Date Zmiany regulacji MSSF dotyczących konsolidacji Jednostka dominująca Jednostka zależna (także strukturalna) kontrola MSR 27 (SKI 12) Jednostka stowarzyszona Znaczący inwestor znaczący wpływ MSR 28 Wspólne przedsięwzięcie Wspólnik przedsięwzięcia współkontrola MSR 31 (SKI 13) Grupa kapitałowa MSSF 10 Wspólne porozumienie MSSF 11

75 MSSF 10 – Skonsolidowane sprawozdania finansowe
Skonsolidowane SF SKI 12 ‘Jednostki specjalnego przeznaczenia’ + zmiany MSR 27 ‘Skonsolidowane i jednostkowe SF’ Konsolidacja Jednostkowe sprawozdanie finansowe Ujawnienia + zmiany MSR 27 Jednostkowe SF + zmiany MSSF 12 Ujawnienia Przed zmianą Po zmianie

76 Zmiany regulacji MSSF dotyczących konsolidacji
Date Zmiany regulacji MSSF dotyczących konsolidacji Kontrola występuje, gdy inwestor z tytułu swojego zaangażowania w inwestycję podlega ekspozycji na zmienne wyniki finansowe, lub gdy ma prawa do zmiennych wyników finansowych, oraz ma możliwość wywierania wpływu na wysokość tych wyników finansowych poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką. Współkontrola jest umownie ustalonym podziałem kontroli w ramach ustalenia umownego, który występuje tylko wówczas, gdy decyzje dotyczące istotnych działań wymagają jednogłośnej zgody stron dzielących kontrolę. Znaczący wpływ jest to władza pozwalająca na uczestniczenie w podejmowaniu decyzji na temat polityki finansowej i operacyjnej jednostki, w której dokonano inwestycji, niepolegająca jednak na sprawowaniu kontroli lub współkontroli nad polityką tej jednostki.

77 MSSF 10 – Skonsolidowane sprawozdania finansowe
Podsumowanie głównych obszarów zmian Istotne prawa głosu („substantive”) a prawa ochronne („protective”) Potencjalne prawa głosu Kontrola „de facto” „Agent” czy „zleceniodawca”

78 MSSF 10 – Skonsolidowane sprawozdania finansowe
Jednostki, na które najbardziej wpłynie MSSF 10 jednostki posiadające opcje kupna udziałów lub opcje konwersji długu na kapitał jednostki posiadające znaczący lecz nie większościowy pakiet udziałów (i głosów) w inwestycji, gdy pozostałe prawa głosu należą do rozproszonych akcjonariuszy (kontrola „de facto”) jednostki zarządzające funduszami i podobne jednostki („asset manager”) inwestor jednostki strukturalnej, w których prawa głosu lub podobne nie są środkiem do wykonywania władzy

79 MSSF 11 – Wspólne porozumienia
MSR 31 Wspólne przedsięwzięcia (Joint ventures) Ujawnienia MSSF 11 Wspólne porozumienia (Joint Arrangements) + zmiany MSSF 12 The key point of the new standard is that the legal structure no longer determines the accounting – previously, if an arrangement was in a entity there was a choice between proportionate consolidation and equity accounting, and if an arrangement was not an entity then the investor accounted for their share of asset and liabilities. The new standard now requires you to look at the underlying rights and obligations of an arrangement, and use that to determine the classification and therefore accounting. The legal structure can provided some initial indicators of the type of arrangement is (such as a limited liability partnership) but is not the only factor to take into consideration. The new standard also introduces new terminology – joint arrangements is now the umbrella term used to describe all of the arrangements, and “joint venture” represents only a small sub-set of that. Jointly controlled assets will likely fall into the category of a joint operation under the new standard. The term jointly controlled entity is no longer used and joint venture now means something very specific. Therefore under the new standard a “jointly controlled entity” could meet the definition of either joint operation or joint venture. The classification is important as for joint ventures proportionate consolidation is prohibited – equity accounting must be used. It could, however, also mean that investors who previously equity accounted for a JCE may need to change to accounting for a share of assets and liabilities if the JCE meets the criteria for a joint operation. Some might say that is proportionate consolidation by a different name, but share of assets could mean something different – for example, investors may have a 30% share in one asset and 50% in another within the JCE. It is possible that parties may set up a framework agreement under which different joint arrangements are established. Although related to the same framework, the type of joint arrangement may be different if the parties have different rights and obligations when undertaking different activities. Therefore, joint operations and joint ventures can coexist when parties undertake different activities that form part of the same framework agreement. Przed zmianą Po zmianie

80 Rodzaje porozumień wg MSR 31
MSSF 11 – Wspólne porozumienia Forma prawna ma kluczowe znaczenie dla klasyfikacji Rodzaje porozumień wg MSR 31 Wspólnie kontrolowana jednostka Metoda konsolidacji proporcjonalnej lub Metoda praw własności Udział w aktywach Udział w zobowiązaniach Zobowiązania Przychody ze sprzedaży/wykorzystania Koszty poniesione Udział w przychodach ze sprzedaży towarów/usług Poniesione koszty Aktywa własne Zobowiązania poniesione Wspólnie kontrolowane aktywa In respect of its interests in jointly controlled operations, a venturer shall recognise in its financial statements:   (a) the assets that it controls and the liabilities that it incurs; and   (b) the expenses that it incurs and its share of the income that it earns from the sale of goods or services by the joint venture. In respect of its interest in jointly controlled assets, a venturer shall recognise in its financial statements:   (a) its share of the jointly controlled assets, classified according to the nature of the assets;   (b) any liabilities that it has incurred;   (c) its share of any liabilities incurred jointly with the other venturers in relation to the joint venture;   (d) any income from the sale or use of its share of the output of the joint venture, together with its share of any expenses incurred by the joint venture; and (e) any expenses that it has incurred in respect of its interest in the joint venture. Wspólnie kontrolowana działalność

81 MSSF 11 – Wspólne porozumienia
Główne zmiany w stosunku do MSR 31 struktura prawna nie ma kluczowego znaczenia dla ustalenia typu porozumienia oraz ujęcia księgowego – istotne są również inne czynniki główny nacisk na umowne prawa i obowiązki stron porozumienia The key point of the new standard is that the legal structure no longer determines the accounting – previously, if an arrangement was in a entity there was a choice between proportionate consolidation and equity accounting, and if an arrangement was not an entity then the investor accounted for their share of asset and liabilities. The new standard now requires you to look at the underlying rights and obligations of an arrangement, and use that to determine the classification and therefore accounting. The legal structure can provided some initial indicators of the type of arrangement is (such as a limited liability partnership) but is not the only factor to take into consideration. The new standard also introduces new terminology – joint arrangements is now the umbrella term used to describe all of the arrangements, and “joint venture” represents only a small sub-set of that. Jointly controlled assets will likely fall into the category of a joint operation under the new standard. The term jointly controlled entity is no longer used and joint venture now means something very specific. Therefore under the new standard a “jointly controlled entity” could meet the definition of either joint operation or joint venture. The classification is important as for joint ventures proportionate consolidation is prohibited – equity accounting must be used. It could, however, also mean that investors who previously equity accounted for a JCE may need to change to accounting for a share of assets and liabilities if the JCE meets the criteria for a joint operation. Some might say that is proportionate consolidation by a different name, but share of assets could mean something different – for example, investors may have a 30% share in one asset and 50% in another within the JCE. It is possible that parties may set up a framework agreement under which different joint arrangements are established. Although related to the same framework, the type of joint arrangement may be different if the parties have different rights and obligations when undertaking different activities. Therefore, joint operations and joint ventures can coexist when parties undertake different activities that form part of the same framework agreement.

82 MSSF 11 – Wspólne porozumienia
Rodzaje porozumień MSR 31 Wspólne przedsięwzięcia (Joint venture) MSSF 11 Wspólne porozumienia (Joint arrangements) Wspólnie kontrolowana jednostka Prawa do aktywów netto Wspólne przedsięwzięcie (joint venture) Prawa do aktywów i obowiązki w stosunku do zobowiązań Wspólna działalność (Joint operation) Wspólnie kontrolowane aktywa Prawa do aktywów i obowiązki w stosunku do zobowiązań The key point of the new standard is that the legal structure no longer determines the accounting – previously, if an arrangement was in a entity there was a choice between proportionate consolidation and equity accounting, and if an arrangement was not an entity then the investor accounted for their share of asset and liabilities. The new standard now requires you to look at the underlying rights and obligations of an arrangement, and use that to determine the classification and therefore accounting. The legal structure can provided some initial indicators of the type of arrangement is (such as a limited liability partnership) but is not the only factor to take into consideration. The new standard also introduces new terminology – joint arrangements is now the umbrella term used to describe all of the arrangements, and “joint venture” represents only a small sub-set of that. Jointly controlled assets will likely fall into the category of a joint operation under the new standard. The term jointly controlled entity is no longer used and joint venture now means something very specific. Therefore under the new standard a “jointly controlled entity” could meet the definition of either joint operation or joint venture. The classification is important as for joint ventures proportionate consolidation is prohibited – equity accounting must be used. It could, however, also mean that investors who previously equity accounted for a JCE may need to change to accounting for a share of assets and liabilities if the JCE meets the criteria for a joint operation. Some might say that is proportionate consolidation by a different name, but share of assets could mean something different – for example, investors may have a 30% share in one asset and 50% in another within the JCE. It is possible that parties may set up a framework agreement under which different joint arrangements are established. Although related to the same framework, the type of joint arrangement may be different if the parties have different rights and obligations when undertaking different activities. Therefore, joint operations and joint ventures can coexist when parties undertake different activities that form part of the same framework agreement. Wspólnie kontrolowana działalność Prawa do aktywów i obowiązki w stosunku do zobowiązań

83 MSSF 12 – Ujawnianie udziałów w innych jednostkach
March 2010 MSSF 12 – Ujawnianie udziałów w innych jednostkach wprowadza wymagane ujawnienia dla jednostek raportujących wg MSSF 10, MSSF 11, oraz zastępuje ujawnienia aktualnie występujące w MSR 28. wymóg ujawnienia informacji, które pozwalają czytelnikowi sprawozdania finansowego ocenić: naturę, ryzyko efekt finansowy związany z udziałem w jednostce zależnej, stowarzyszonej, wspólnym porozumieniu i niekonsolidowanej jednostki strukturalnej

84 Date 5. Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji

85 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji wyłączenia z konsolidacji definicja kontroli ujęcie ujemnej wartości firmy i prezentacja wartości firmy prezentacja udziałów niekontrolujących w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym transakcje z udziałami niekontrolującymi ujęcie utraty kontroli

86 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji Jednostka dominująca lub zależna - spółki handlowe lub PP Wyłączenia z konsolidacji udziały zostały nabyte z wyłącznym ich przeznaczeniem do późniejszej odprzedaży, w terminie jednego roku występują ograniczenia w sprawowaniu kontroli nieistotność Zwolnienia „małe” grupy kapitałowe zależne jednostki dominujące (kryterium 90% udziału i zgoda mniejszości) Ustawa: 56. 2Jednostka dominująca, zależna od innej jednostki, mającej siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego, może nie sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli: 1)   jednostka dominująca wyższego szczebla posiada co najmniej 90% udziałów tej jednostki, a wszyscy pozostali udziałowcy tej jednostki wyrazili zgodę; 2)   jednostka dominująca wyższego szczebla obejmie konsolidacją zarówno zależną od niej jednostkę dominującą, jak i wszystkie jednostki zależne od jednostki dominującej zwolnionej ze sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 4. Jeżeli jednostka dominująca lub jednostka jej podporządkowana jest emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu, zamierza ubiegać się lub ubiega się o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nie stosuje się zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 2. MSSF An entity that is a parent shall present consolidated financial statements. This IFRS applies to all entities, except as follows: 1. a parent need not present consolidated financial statements if it meets all the following conditions: - it is a wholly-owned subsidiary or is a partially-owned subsidiary of another entity and all its other owners, including those not otherwise entitled to vote, have been informed about, and do not object to, the parent not presenting consolidated financial statements; - its debt or equity instruments are not traded in a public market (a domestic or foreign stock exchange or an over-the-counter market, including local and regional markets); - it did not file, nor is it in the process of filing, its financial statements with a securities commission or other regulatory organisation for the purpose of issuing any class of instruments in a public market; and - its ultimate or any intermediate parent produces consolidated financial statements that are available for public use and comply with IFRSs. 2. post-employment benefit plans or other long-term employee benefit plans to which IAS 19 Employee Benefits applies.

87 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości w zakresie konsolidacji Kryteria kontroli większość liczby głosów w organie stanowiącym, także na podstawie porozumień, lub kierowanie polityką finansową i operacyjną, lub uprawnienie do powoływania i odwoływania większości członków organów zarządzających, nadzorujących, lub udziałowiec, którego członkowie zarządu w poprzednim roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do czasu sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy, stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu

88 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o Rachunkowości w zakresie konsolidacji
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o Rachunkowości w zakresie konsolidacji Ujęcie ujemnej wartości firmy ujemną wartość firmy, wykazuje się w pasywach skonsolidowanego bilansu w odrębnej pozycji jako "Ujemna wartość firmy jednostek podporządkowanych„ Wartości firmy osobna prezentacja poza WNiP amortyzacja Prezentacja kapitału mniejszości pozycja osobna, nie wchodząca w skład kapitałów własnych ograniczenie ujmowania strat 44b.11 Z zastrzeżeniem ust. 12, nadwyżkę wartości godziwej aktywów netto spółki przejętej nad ceną przejęcia, czyli ujemną wartość firmy, do wysokości nieprzekraczającej wartości godziwej nabytych aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, jednostka zalicza do rozliczeń międzyokresowych przychodów przez okres będący średnią ważoną okresu ekonomicznej użyteczności nabytych i podlegających amortyzacji aktywów. Ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość godziwą aktywów trwałych, z wyłączeniem długoterminowych aktywów finansowych notowanych na regulowanych rynkach, zaliczana jest do przychodów na dzień połączenia. 44b.12 . Ujemną wartość firmy odpisuje się w pozostałe przychody operacyjne do wysokości, w jakiej dotyczy oszacowanych w sposób wiarygodny przyszłych strat i kosztów, ustalonych przez spółkę przejmującą na dzień połączenia, niestanowiących jednak zobowiązania, o którym mowa w ust. 2. Odpis ten następuje w tym okresie sprawozdawczym, w którym straty i koszty wpływają na wynik finansowy. Jeżeli straty i koszty te nie zostały poniesione w uprzednio przewidywanych okresach sprawozdawczych, to dotyczącą ich ujemną wartość firmy odpisuje się w sposób określony w ust. 11 MSSF 3 Jeżeli całość przekazanej zapłaty, rozpoznanych udziałów niedających kontroli oraz uprzednio posiadanych udziałów jest niższa od wartości godziwej aktywów netto jednostki zależnej przejętej w wyniku okazyjnego nabycia, różnicę ujmuje się bezpośrednio w wyniku finansowym (nota 2.6). Prezentacja kapitału mniejszości 60.9 Jeżeli straty jednostek zależnych przypadające na kapitały mniejszości przekraczają kwoty gwarantujące ich pokrycie, to ich nadwyżka podlega rozliczeniu z kapitałem własnym grupy kapitałowej. MSSF 10.B95 – all earnings are attributed to NCI, even if it results in debit balance in shareholders’ equity

89 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o Rachunkowości w zakresie konsolidacji
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o Rachunkowości w zakresie konsolidacji Transakcje z udziałami niekontrolującymi - kalkulacja i ujęcie wartości firmy na każde nabycie dodatkowych udziałów po osiągnięciu kontroli Ujęcie utraty kontroli pozostała inwestycja wg niesprzedanych aktywów netto Korekty w okresie wyceny - tylko do końca roku obrotowego Transakcje z udziałami niekontrolującymi Nabycie: 60.3. Jeżeli sprawowanie kontroli nad jednostką zależną powstaje lub zostaje wzmocnione w wyniku kilku znaczących transakcji lub transakcje te następują w znacznych odstępach czasu, to różnice, o których mowa w ust. 2 (goodwill) , ustala się na każdy dzień nabycia poszczególnych części udziałów, przy czym po raz pierwszy ustala się je nie później niż na dzień powstania stosunku podporządkowania jednostki MSSF3p42 W przypadku połączenia przedsięwzięć realizowanego etapami, jednostka przejmująca ponownie wycenia uprzednio należące do niej udziały kapitałowe w jednostce przejmowanej do wartości godziwej na dzień przejęcia i ujmuje powstały zysk lub stratę w wyniku. Zbycie: 60.4. W przypadku zmian procentowego udziału jednostki dominującej lub grupy kapitałowej w aktywach netto jednostki współzależnej, w wyniku wydania (emisji) udziałów, powstałą z tego tytułu różnicę, o której mowa w ust. 2, zalicza się w całości do przychodów lub kosztów finansowych. MSSF Transakcje z udziałowcami niekontrolującymi, które nie powodują utraty kontroli, wykazuje się jako transakcje kapitałowe – tj. jako transakcje z właścicielami, działającymi w ramach uprawnień właścicieli kapitału. Różnicę pomiędzy wartością godziwą przekazanej zapłaty a nabytym udziałem w wartości bilansowej aktywów netto jednostki zależnej wykazuje się w kapitale własnym. Zyski lub straty ze zbycia udziałów niekontrolujących również wykazuje się w kapitale własnym. Ujęcie utraty kontroli MSSF W momencie utraty kontroli przez grupę ewentualny zachowany udział w jednostce podlega wycenie do wartości godziwej na dzień utraty kontroli, przy czym zmiana wartości bilansowej jest ujmowana w wyniku finansowym. 60.8. Jeżeli w ciągu roku obrotowego zbyto udziały w jednostce współzależnej, to w skonsolidowanym rachunku zysków i strat wykazuje się: 2)   wynik ze zbycia udziałów jednostki współzależnej, ustalony jako różnica między przychodem ze zbycia udziałów a odpowiadającą im częścią aktywów netto jednostki współzależnej, skorygowana o nieodpisaną część wartości firmy lub ujemnej wartości firmy, dotyczącą zbytych udziałów

90 6. Połączenia jednostek gospodarczych wg MSSF 3
Date 6. Połączenia jednostek gospodarczych wg MSSF 3

91 3/15/2020 Definicje – MSSF 3 Połączenie jednostek gospodarczych: transakcja lub inne zdarzenie, w którym jednostka przejmująca obejmuje kontrolę nad jednym lub większą liczbą przedsięwzięć. Przedsięwzięcie (business): zintegrowany zespół prowadzonych działań i zarządzanych aktywów w celu osiągania: zysku przez inwestorów lub niższych kosztów lub innych korzyści ekonomicznych, bezpośrednio i proporcjonalnie, przez posiadaczy polis lub uczestników. 5 min Poinformować czym jest połączenie MSSF 3.4 – Kwestia przejścia kontroli Definicje Połączenie jednostek Transakcja lub inne zdarzenie, w którym jednostka przejmująca obejmuje kontrolę nad jednym lub większą liczbą przedsięwzięć. Transakcje określane niekiedy jako „prawdziwe fuzje” lub „fuzje równych” stanowią także połączenie jednostek w rozumieniu niniejszego MSSF. Jakie są formy przejęć (aktywa netto, udziały, zorganizowana część przedsiębiorstwa). Jeżeli chodzi o Przedsięwzięcie – należy omówić przykład wskazujący na nabycie aktywów i pokazać obrazowo różnicę w ujęciu księgowych (głównie chodzi tu o pojawienie się goodwillu). pozycje wejściowe proces pozycje wyjściowe

92 Transakcje objęte zakresem MSSF 3
Date Transakcje objęte zakresem MSSF 3 Nabycie udziałów dające kontrolę Połączenie poprzez umowę Połączenie jednostek wzajemnych Przedsięwzięcia nie posiadające odrębnej osobowości prawnej Prawne połączenie x Połączenie pomiędzy przedsięwzięciami pozostającymi pod wspólną kontrolą Nabycie aktywów Utworzenie wspólnego przedsięwzięcia (Joint Venture) 92

93 Transakcje objęte zakresem MSSF 3 (cd.) Połączenie vs. nabycie aktywów
Cena Wartość firmy Aktywa, zobowiązania i zobowiązania warunkowe (w tym podatek odroczony) Na flipczarcie narysować bardzo prosty przykład: Nabywały spółkę, która posiada budynek o wartości historycznej 200 i wartości godziwej 300 za 300. Opodatkowanie 20%. Wariant 1 – zakładamy, że mamy do czynienia z połączeniem. Cena nabycia 300. Nabyte aktywa to 300 (budynek) ale rozpoznajemy podatek odroczony od różnicy z przeszacowania (-20). Zatem różnica między ceną nabycia a aktywami netto to 20 – rozpoznana jako wartość firmy. Gdy jednostka przejmuje przedsięwzięcie, wówczas do rozliczenia tej transakcji stosuje się MSSF 3. Gdy jednostka przejmuje grupę aktywów (aktywów netto), które nie spełniają definicji przedsięwzięcia, to wówczas przypisuje koszt nabycia tej grupy na poszczególne możliwe do zidentyfikowania aktywa i zobowiązania wchodzące w jej skład na podstawie ich względnych wartości godziwych w momencie przejęcia a do ich wyceny stosuje się wówczas odpowiedni standard np. MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”.

94 Transakcje objęte zakresem MSSF 3 (cd.) Połączenie vs. nabycie aktywów
Cena Aktywa, zobowiązania i zobowiązania warunkowe (brak ujęcia podatku odroczonego) Na flipczarcie narysować bardzo prosty przykład: Nabywały spółkę, która posiada budynek o wartości historycznej 200 i wartości godziwej 300 za 300. Opodatkowanie 20%. Wariant 2 – zakładamy, że mamy do czynienia z nabyciem aktywów. Cena nabycia 300. Nabyte aktywa to 300 (budynek) i nie rozpoznajemy podatku odroczonego ze względu na zwolnienie wynikające z MSR 12 (i odpowiedni KSR). Jeżeli byłoby więcej aktywów to proporcjonalnie (do wartości godziwej) należy rozliczyć cenę nabycia. Pytanie. Jak by Państwo postąpili gdyby występowały jeszcze zobowiązania? Należy je wycenić do wartości godziwej i powiększyć o nie cenę nabycia w celu proporcjonalnego rozliczenia na nabyte aktywa.

95 Główne zasady MSSF 3 Zastosowanie metody przejęcia wymaga:
zidentyfikowania jednostki przejmującej ustalenia dnia przejęcia ujęcia i wyceny możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów, przejętych zobowiązań oraz wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz ujęcia i wyceny wartości firmy lub zysku z okazyjnego nabycia Po tym slajdzie będzie CS nr 1.

96 Identyfikacja jednostki przejmującej
Date Identyfikacja jednostki przejmującej

97 Identyfikacja jednostki przejmującej
Date Identyfikacja jednostki przejmującej Przy każdym połączeniu jednostek gospodarczych jedna z łączących się jednostek jest identyfikowana jako jednostka przejmująca, czyli jednostka, która uzyskuje kontrolę nad jednostką przejmowaną. Jeżeli nie można wprost ustalić, kto przejął kontrolę, należy rozważyć dodatkowe czynniki która jednostka przekazuje środki pieniężne lub zaciąga zobowiązania, emituje udziały/akcje, względne prawa głosu po połączeniu, skład organów zarządzających i nadzorujących po połączeniu itd.

98 Identyfikacja jednostki przejmującej (cd.)
Przed Udziałowcy Alfa Udziałowcy Beta Spółka giełdowa 100% Beta Po Udziałowcy Alfa Udziałowcy Beta Spółka giełdowa 45% 55% Beta Czy wnioski zmienią się, jeżeli powiemy, że w RN spółki jest większość przedstawicieli Spółki Alfa i jest to zagwarantowane umową?

99 Ustalenie i wycena ceny nabycia oraz elementy z niej wyłączone
Jakie Państwo znają formy zapłaty? Można odpowiedzi wypisać na flipchart’cie.

100 Ile zapłacono za biznes?
Elementy wyłączone Zapłacone sprzedającemu: przekazane aktywa, zaciągnięte zobowiązania oraz wyemitowany kapitał Zapłata warunkowa Opcje nabycia akcji (w części nie będącej wynagrodzeniem za pracę) Wycena w wartości godziwej (WG) w momencie nabycia kontroli Cena Poprzednio posiadane udziały

101 Zapłata warunkowa – ujęcie księgowe
Na datę nabycia Wycena Wartość godziwa Klasyfikacja Aktywo/Zobowiązanie lub Kapitał

102 Korekty w okresie wyceny
Jeśli rozliczenie połączenia jednostek gospodarczych nie jest zakończone przed końcem okresu sprawozdawczego Nabywca ujmuje wartości prowizoryczne Korekty wartości prowizorycznych Odzwierciedlają nowe fakty odnośnie stanu na dzień nabycia Informacja otrzymana w ciągu 12 miesięcy od daty nabycia W korespondencji z wartością firmy Należy dokonać korekty danych porównawczych Korekty po upływie 12 miesięcy korygują rozliczenie nabycia, jeżeli istnieje ewidencja błędu zgodnie z MSR 8. W innych przypadkach jest to zmiana szacunków

103 Elementy wyłączone Elementy wyłączone Cena Poprzednio
Koszty transakcyjne Relacje istniejące przed nabyciem Wynagrodzenia za pracę po przejęciu Transakcje oparte na płatnościach w formie akcji Cena Poprzednio posiadane udziały

104 Kwestie do rozważenia przy saldach istniejących przed nabyciem
2020年3月 Kwestie do rozważenia przy saldach istniejących przed nabyciem Salda istniejące przed nabyciem rozliczone w ramach transakcji Zysk/strata: różnica pomiędzy wartością księgową a godziwą Przykład Jednostka nabywana jest leasingobiorcą środka trwałego od jednostki nabywającej (leasing finansowy): Relacja istniejąca przed nabyciem: Umowa leasingowa  rozliczenie umowy Saldo istniejące przed nabyciem: Należność z tytułu leasingu finansowego  rozliczenie salda

105 Ile zapłacono za biznes?
Elementy wyłączone Cena Poprzednio posiadane udziały Występują gdy nabycie jest etapami Wycena do wartości godziwej przez wynik finansowy na dzień objęcia kontroli

106 Ujmowanie i wycena nabytych aktywów i zobowiązań
Date Ujmowanie i wycena nabytych aktywów i zobowiązań

107 Ujmowanie i wycena nabytych aktywów i zobowiązań
Aktywa i zobowiązania Wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań będzie przyjęta jako wartość księgowa tych aktywów i zobowiązań w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych jednostki przejmującej. Accounting considerations shouldn’t drive acquisition decisions, but accounting can have a real impact on deal structures, on the planning and process that surround deals, and on communications with the marketplace. The standards are also likely to: • influence acquisition negotiations and deal structures in an effort to mitigate unwanted earnings impacts; • potentially impact the scope and extent of due diligence and data-gathering exercises prior to acquisition; • require new policies and procedures to monitor and determine changes in the fair value of some assets and liabilities; • call for the early input of accountants and lawyers, and expand the call for valuation expertise; and • influence the ‘how, when and what’ of stakeholder communications. All shareholders of a group − whether they are shareholders of the parent or of a part of the group (minority interest) − are providers of equity capital to that group. All transactions with shareholders are treated in the same way. What was previously the minority interest in a subsidiary is now the non-controlling interest in a reporting entity. Under the revised standard, goodwill will still be a residual but we will no longer allocate costs to the fair value of net assets and liabilities. [Instructor note: Please stress IFRS 3R is not an allocation model]. In future, pretty much all elements of a business combination will be fair valued. Let’s look at what makes up the elements of the “double” column approach. The first column (shown in blue) shows what under IFRS 3R we have transferred for the business combination: [Click once- consideration box will expand and reduce] Consideration is fair valued at the date of acquisition. The new standards include more items in consideration (for example, contingent consideration is always included and not just that which is probable) and give us more specific guidance on the items that can form part of consideration. [Click once- excluded elements box will expand & fly out]. Excluded elements are payments made at the time of the acquisition which do not form part of consideration- they may be employee benefits or payment for something else. We need to make sure these are deducted from payments made at the time of the acquisition. [Click once- previous interest box will expand and reduce] Previous interest- IFRS 3R considers that if we have a previous interest, for example an interest in associate, and we acquire the rest of the entity then we have exchanged the previous interest in return for gaining control. A gain or loss is recognised on fair valuing the previous interest at the acquisition date. This is even though we still retain the original interest. [Click once- NCI box will expand and reduce] Non-controlling interest (NCI) – this is the new name for minority interests. The NCI is seen as an equity participant providing finance to the acquired business - this reflects an economic entity view of the reporting entity. There is also an exception to the fair value principle for NCI which we will cover in detail later on in this session. The first session will focus on the left hand side of the column- this is where there have been the most changes under IFRS 3R. Now let’s look at the right hand column- this represents what we have acquired. [Click once- Net assets box will expand and reduce] IFRS 3R still requires assets and liabilities (including contingent liabilities) to be fair valued on acquisition. There are still some exceptions to this general principle e.g. deferred tax, employee benefits. IFRS 3R has also introduced significantly more specific guidance in this area. [Click once- goodwill box will expand and reduce]. Goodwill is still the residual balance representing the difference between what has been given up compared to what has been received. Remember the excluded elements will not included in the calculation for goodwill! [Excluded elements box will fly out on a timing after last click] However, there are two possible numbers depending on our choice as to how we measure NCI. Now we have gone through the principles of IFRS 3R let’s get ourselves on the grid and look at what transactions fall within IFRS 3R’s scope. 107

108 Określenie wartości godziwej – uczestnicy rynku
Wartość godziwa to kwota, za jaką składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie wykonane, pomiędzy poinformowanymi, zainteresowanymi i niepowiązanymi stronami transakcji niezależne, niepowiązane strony poinformowane nabywcy i sprzedawcy na głównym rynku będące w stanie dokonać transakcji nabycia aktywa/zobowiązania wyrażające chęć, a nie zmuszone do dokonania transakcji Perspektywa rynkowa! A nie perspektywa spółki Only IFRS discussion This statement affirms the following requirement of “Market Participants”, that are: Independent of the reporting entity; no related parties Knowledgeable concerning the asset or liability affected, and having a reasonable understanding about the asset or liability and the transaction based on all available information, including information that might be obtained through due diligence efforts that are usual and customary Able to transact for the asset or liability Willing, not forced, or otherwise compelled to transact for the asset or liability The fair value of the asset or liability shall be determined based on the assumptions that market participants would use in pricing the asset or liability. 

109 Aktywa i zobowiązania wyceniane są w wartości godziwej, za wyjątkiem:
2020年3月 Zasady wyceny Aktywa i zobowiązania wyceniane są w wartości godziwej, za wyjątkiem: Świadczenia pracownicze Aktywa z tytułu odszkodowania Podatek odroczony Aktywa przeznaczone do sprzedaży Płatności w formie akcji [Click once] The principle remains the same- assets and liabilities (including contingent liabilities) are all recognised and are all measured at fair value with some exceptions. [Optional question for instructor to ask participants (see how going for time)- what are the exceptions to the fair value principle?] [Click once for each box to appear]. Employee benefits are measured in accordance with IAS 19 ‘Employee benefits’. Deferred tax is measured in accordance with IAS 12 ‘Income taxes’ . [Instructor note for info only: Uncertain tax positions are not explicitly covered by IFRS 3R nor by IAS 12, though it is common for IFRS preparers to look to the principles of IAS 12 when accounting for such items. The IASB decided not to address uncertain tax positions in a business combination as part of the IFRS 3R project because there is an ongoing project dealing with income taxes. Uncertain tax positions are not explicitly addresses in the accounting literature and two approaches have emerged in practice. Uncertain tax positions in a business combination are either accounted for as a contingent liability using the guidance in IFRS 3R and recorded at fair value or accounted for under IAS 12 and only recorded if probable. If IAS 12 is followed, a liability would be recognised where a position is taken is unlikely to be sustained on estimation by the taxation authority. The liability is measured using either an expected value (weighted average probability) approach or a single best estimate of the most likely outcome. The current tax liability would be the aggregate liability in connection with current taxes and other uncertain tax positions]. An indemnification asset is recognised as an asset of the acquirer rather than the acquiree. It is measured according to the terms of the contract but the amount recognised is capped at the amount of the contingent liability it indemnifies. This effectively means that part of what has been paid over is for the indemnification asset – this is another slice that comes off the amount paid in determining the total consideration for the business combination. Share-based payment awards are measured in accordance with IFRS 2 ‘Share –based payment’. [Instructor note only: They are not considered to be within the general FV guidance as a market based measure is used. Non-market conditions (such as service conditions) are not reflected in the value of each award but are used to adjust assumptions as to how many of the awards will vest. In addition the market based measure is spread over the vesting period rather than recognised in full on day one]. Assets held for sale are measured in accordance with the principles set out in IFRS 5 ‘Non-current assets held for sale and discontinued operations’. They are measured at fair value less costs to sell, rather than at fair value.

110 Nabyte aktywa i zobowiązania – kryteria ujęcia
3/15/2020 Nabyte aktywa i zobowiązania – kryteria ujęcia Aktywa inne niż wartości niematerialne Jest prawdopodobne, że przyszłe korzyści ekonomiczne wpłyną i wartość godziwa może być oszacowana wiarygodnie Kryteria ujęcia identyfikowalnych aktywów i zobowiązań (w tym warunkowych) jednostki przejętej istniejących na dzień nabycia Zobowiązania inne niż warunkowe Jest prawdopodobne, że nastąpi wypływ zasobów reprezentujących korzyści ekonomiczne i wartość godziwa może być oszacowana wiarygodnie Wartości niematerialne i zobowiązania warunkowe Wartość godziwa może być oszacowana wiarygodnie IFRS 3. 37 Jednostka przejmująca ujmuje osobno możliwe do zidentyfikowania aktywa, zobowiązania i zobowiązania warunkowe na dzień przejęcia tylko wówczas, gdy spełniają one na ten dzień następujące kryteria: (a) w przypadku składnika aktywów nie będącego wartością niematerialną, jest prawdopodobne, że nastąpi z jego tytułu wpływ do jednostki przejmującej wszelkich przyszłych korzyści ekonomicznych oraz można wiarygodnie wycenić wartość godziwą tego składnika aktywów; (b) w przypadku zobowiązania nie będącego zobowiązaniem warunkowym, jest prawdopodobne, że wymagany będzie wypływ zasobów ucieleśniających korzyści ekonomiczne w celu wywiązania się z obowiązku, oraz można wiarygodnie wycenić wartość godziwą tego zobowiązania; (c) w przypadku wartości niematerialnej lub zobowiązania warunkowego, można wiarygodnie wycenić ich wartość godziwą. IFRS 3.41 Zgodnie z paragrafem 36, w ramach przypisywania kosztu połączenia, jednostka przejmująca osobno ujmuje tylko te możliwe do zidentyfikowania aktywa, zobowiązania i zobowiązania warunkowe jednostki przejmowanej, które istniały na dzień przejęcia i spełniają kryteria ujęcia określone w paragrafie 37. Oznacza to, że (a) jednostka przejmująca ujmuje zobowiązanie z tytułu zaniechania lub ograniczenia działalności jednostki przejmowanej w ramach przypisywania kosztu połączenia tylko wówczas, gdy jednostka przejmowana posiada, na dzień przejęcia, istniejące zobowiązanie restrukturyzacyjne, ujęte zgodnie z MSR 37„Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”. (b) przy przypisywaniu kosztu połączenia, jednostka przejmująca nie ujmuje zobowiązań z tytułu przyszłych strat lub innych kosztów, których poniesienia oczekuje się w wyniku połączenia. 10 As of the acquisition date, the acquirer shall recognise, separately from goodwill, the identifiable assets acquired, the liabilities assumed and any non-controlling interest in the acquiree. Recognition of identifiable assets acquired and liabilities assumed is subject to the conditions specified in paragraphs 11 and 12. 15 At the acquisition date, the acquirer shall classify or designate the identifiable assets acquired and liabilities assumed as necessary to apply other IFRSs subsequently. The acquirer shall make those classifications or designations on the basis of the contractual terms, economic conditions, its operating or accounting policies and other pertinent conditions as they exist at the acquisition date. 18 The acquirer shall measure the identifiable assets acquired and the liabilities assumed at their acquisition-date fair values. WARTOSCI NIEMATERIALNE Wartości niematerialne (MSSF 3.B31-B34) Wynikają z praw umownych lub przepisów Patenty, tajne formuły, procesy i wzory, prawa do działalności operacyjnej Filmy i grafiki, zamówienia, umowy z klientami lub Są możliwe do wyodrębnienia Umowne relacje z klientami, bazy danych, nieopatentowane technologie, lista klientów Po tym slajdzie omówiony zostanie CS 3.

111 Ujmowanie i wycena udziałów niedających kontroli
Date Ujmowanie i wycena udziałów niedających kontroli

112 Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK)
Date Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK) „Częściowa” wartość firmy lub „Pełna” wartość firmy Uprzednio posiadane udziały Wartość firmy Uprzednio posiadane udziały Wartość firmy Cena Cena 100% nabytych zidentyfikowanych aktywów i zobowiązań 100% nabytych zidentyfikowanych aktywów i zobowiązań UnDK - udział propocjonalny w aktywach netto Po tym slajdzie powinien być przykład. UnDK – wartość godziwa 112

113 Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK)
Date Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK) Przykład 4 - pytanie Spółka X kupiła 40% udziałów w Spółce Y za 120 mln zł. Wcześniej posiadał już 20% udziałów. UnDK = 40%. Wartość godziwa aktywów netto – 200 mln. Oblicz częściową i pełną wartość firmy oraz odpowiednie wartości dla udziałów niedających kontroli.

114 Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK)
Date Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK) Przykład 4 - rozwiązanie Udział proporcjonalny (metoda częściowa) Cena zapłacona Wartość godziwa istniejącej inwestycji 60 Razem Nabyte aktywa netto [200 x (20% +40%)] (120) Wartość firmy Udziały niedające kontroli (200 x 40%) 80

115 Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK)
Date Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK) Przykład 4 - rozwiązanie (cd) Metoda oparta na wartości godziwej (pełna) Wartość całej spółki Y (120 / 40%) Aktywa netto (wszystkie) (200) Wartość firmy Udziały niedające kontroli (300 x 40%) 120

116 Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK)
Date Wycena udziałów nie dających kontroli (UnDK) Przykład 4 - rozwiązanie UDZIAŁ PROPORCJONALNY METODA OPARTA NA WG Zapłata (120 mln zł) Wartość firmy (100 mln zł) Zapłata (120 mln zł) Wartość firmy (60 mln zł) Posiadane wcześniej udziały (60 mln zł) Aktywa, pasywa, i zobowiązania warunkowe (200 mln zł) Aktywa, pasywa i zobowiązania warunkowe (200 mln zł) Posiadane wcześniej udziały (60 mln zł) UnDK (120 mln zł) UnDK (80 mln zł)

117 Ustalenie wartości firmy
Date Ustalenie wartości firmy

118 Date Wartość firmy Wartość firmy to składnik aktywów reprezentujący przyszłe korzyści ekonomiczne powstające z aktywów nabytych w ramach połączenia jednostek, których nie można pojedynczo zidentyfikować ani osobno ująć. Kwota rozpoznanej wartości firmy odzwierciedla też różnice w wycenie niektórych aktywów nie ujętych w wartości godziwej (np. dotyczących podatków dochodowych, świadczeń pracowniczych).

119 Date Wartość firmy Wartość firmy jest wyliczana jako wartość pozostająca po odjęciu innych pozycji. Kwota wartości firmy będzie zależała od przyjętej metody rozliczenia udziałów niekontrolujących (wartość godziwa lub proporcjonalny udział w aktywach netto). Grupy kapitałowe muszą posiadać szczegółową ewidencję wartości firmy, aby móc prawidłowo przypisać ją do ośrodków generujących przepływy pieniężne dla celów testowania na utratę wartości. Wartość firmy nie jest amortyzowana, natomiast podlega obowiązkowemu corocznemu testowi na utratę wartości.

120 Aktywa nie wydzielane z wartości firmy
zatrudnieni pracownicy (kadra) zdolność obsługi klientów obecność na rynkach lub w określonych lokalizacjach brak związków zawodowych lub dobre relacje ze związkami zawodowymi trwające programy szkoleniowe lub rekrutacyjne znakomity rating kredytowy dostęp do rynków kapitałowych korzystne relacje z instytucjami This slide lists those assets that are not to be recognized apart from goodwill. The list is taken from U.S. GAAP guidelines. Some items should be left in goodwill, primarily because they are difficult to quantify. Good example is work force. In the past, work force was considered as a separate intangible asset; however, under the current rules, it should be grouped with goodwill. Others = synergies, growth prospects, new customers – ask students

121 Okazyjne nabycie – „ujemna wartość firmy”
Zysk na okazyjnym nabyciu - łączna kwota zapłaty, udziałów nie dających kontroli i poprzednio posiadanych udziałów jest niższa niż wartość godziwa zidentyfikowanych aktywów netto. Przed ujęciem zysku na okazyjnym nabyciu należy dokonać przeglądu: możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań, niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej, o ile występują, w przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami, należącego uprzednio do jednostki przejmującej udziału kapitałowego w jednostce przejmowanej oraz przekazanej zapłaty. Accounting considerations shouldn’t drive acquisition decisions, but accounting can have a real impact on deal structures, on the planning and process that surround deals, and on communications with the marketplace. The standards are also likely to: • influence acquisition negotiations and deal structures in an effort to mitigate unwanted earnings impacts; • potentially impact the scope and extent of due diligence and data-gathering exercises prior to acquisition; • require new policies and procedures to monitor and determine changes in the fair value of some assets and liabilities; • call for the early input of accountants and lawyers, and expand the call for valuation expertise; and • influence the ‘how, when and what’ of stakeholder communications. All shareholders of a group − whether they are shareholders of the parent or of a part of the group (minority interest) − are providers of equity capital to that group. All transactions with shareholders are treated in the same way. What was previously the minority interest in a subsidiary is now the non-controlling interest in a reporting entity. Under the revised standard, goodwill will still be a residual but we will no longer allocate costs to the fair value of net assets and liabilities. [Instructor note: Please stress IFRS 3R is not an allocation model]. In future, pretty much all elements of a business combination will be fair valued. Let’s look at what makes up the elements of the “double” column approach. The first column (shown in blue) shows what under IFRS 3R we have transferred for the business combination: [Click once- consideration box will expand and reduce] Consideration is fair valued at the date of acquisition. The new standards include more items in consideration (for example, contingent consideration is always included and not just that which is probable) and give us more specific guidance on the items that can form part of consideration. [Click once- excluded elements box will expand & fly out]. Excluded elements are payments made at the time of the acquisition which do not form part of consideration- they may be employee benefits or payment for something else. We need to make sure these are deducted from payments made at the time of the acquisition. [Click once- previous interest box will expand and reduce] Previous interest- IFRS 3R considers that if we have a previous interest, for example an interest in associate, and we acquire the rest of the entity then we have exchanged the previous interest in return for gaining control. A gain or loss is recognised on fair valuing the previous interest at the acquisition date. This is even though we still retain the original interest. [Click once- NCI box will expand and reduce] Non-controlling interest (NCI) – this is the new name for minority interests. The NCI is seen as an equity participant providing finance to the acquired business - this reflects an economic entity view of the reporting entity. There is also an exception to the fair value principle for NCI which we will cover in detail later on in this session. The first session will focus on the left hand side of the column- this is where there have been the most changes under IFRS 3R. Now let’s look at the right hand column- this represents what we have acquired. [Click once- Net assets box will expand and reduce] IFRS 3R still requires assets and liabilities (including contingent liabilities) to be fair valued on acquisition. There are still some exceptions to this general principle e.g. deferred tax, employee benefits. IFRS 3R has also introduced significantly more specific guidance in this area. [Click once- goodwill box will expand and reduce]. Goodwill is still the residual balance representing the difference between what has been given up compared to what has been received. Remember the excluded elements will not included in the calculation for goodwill! [Excluded elements box will fly out on a timing after last click] However, there are two possible numbers depending on our choice as to how we measure NCI. Now we have gone through the principles of IFRS 3R let’s get ourselves on the grid and look at what transactions fall within IFRS 3R’s scope. 121

122 Połączenia pod wspólną kontrolą
Date Połączenia pod wspólną kontrolą Definicja: połączenie jednostek pod wspólną kontrolą jest transakcją, w której wszystkie połączone jednostki są kontrolowane przez tą samą jednostkę lub jednostki przed i po transakcji, przy czym ta kontrola nie jest chwilowa. zakres udziałów niekontrolujących jest nieistotny. nabycia wyłączone są z zakresu IFRS 3. zbycie jest w zakresie IAS 27 lub IFRS 5.

123 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości
Date Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości

124 Różnice pomiędzy MSSF a Ustawą o rachunkowości
metody połączenia jednostek gospodarczych ustalenie kosztu połączenia korekta wartości firmy ujmowanie przejętych aktywów i zobowiązań wycena wartości firmy ujemna wartość firmy

125 7. Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF nr 2
Date 7. Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF nr 2

126 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 KSRF 2 uzupełnia KSRF 1 planowanie, przeprowadzanie, dokumentowanie i archiwizowanie dokumentacji - według wymogów KSRF 1 cel badania - wyrażenie opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z wymagającymi zastosowania zasadami (polityką) rachunkowości grupy kapitałowej oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy grupy kapitałowej ocena zasadności zasady kontynuacji działalności grupy kapitałowej

127 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Wykorzystanie badań innych biegłych rewidentów przekazanie wskazówek dot. dodatkowego przedmiotu badania możliwość uzyskania odpowiednich informacji i wyjaśnień (UoR) przegląd pracy wykonanej przez innego biegłego dla istotnej jednostki zależnej udokumentowanie wyników własnej pracy rewizyjnej opinia z zastrzeżeniem/ negatywna > ocena wpływu na sprawozdanie skonsolidowane Skonsolidowane sprawozdanie finansowe może uzyskać opinię bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami, mimo że objęte nim sprawozdanie finansowe jednostki zależnej uzyskało opinię negatywną lub podmiot uprawniony odmówił wyrażenia opinii, o ile w ramach korekt i wyłączeń usunięto – z uwzględnieniem istotności – zakwestionowane niedociągnięcia. Biegły rewident grupy musi w wyniku przeprowadzonego przez siebie badania rozstrzygnąć, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe, w skład którego wchodzą dane finansowe takiego sprawozdania, można – uwzględniając wymóg istotności – uznać za spełniające wymogi rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego grupy kapitałowej. W razie potrzeby należy zgłosić ewentualne zastrzeżenia lub w inny sposób zmodyfikować opinię o zbadanym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

128 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Co biegły rewident powinien sprawdzić: kompletność konsolidacji jednostek zależnych i ich danych jednolitość zastosowanych zasad rachunkowości jednolitość dat bilansowych i okresów sprawozdawczych przelicznie danych wyrażonych w walutach obcych jednostek zagranicznych rzetelność i prawidłowość korekt i wyłączeń kompletność i zgodność sprawozdania z działalności grupy kompletność i prawidłowość dokumentacji konsolidacyjnej

129 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Niebadane jednostki jednostki zależne powinny być zbadane biegły rozstrzyga (istotność) czy mimo to skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest rzetelne objaśnienie uzupełniające w opinii, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje także niezbadane sprawozdania finansowe

130 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Opinia z zastrzeżeniem, negatywna lub odmowa wyrażenia opinii nie objęcie odpowiednich danych finansowych wszystkich jednostek zależnych dane na inny dzień aniżeli dzień bilansowy grupy nieprawidłowości, nierzetelności lub nieuzasadnione istotne różnice w zasadach rachunkowości nieprawidłowe, nierzetelne bądź nieprzeprowadzone wyłączenia niewłaściwie ustalona wartości firmy, ujemna wartości firmy niekompletność sprawozdania finansowego błędy lub braki w dokumentacji konsolidacyjnej

131 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Raport z badania sytuacja finansowa i wynik grupy, a nie dane dotyczące poszczególnych jednostek objętych konsolidacją wykaz jednostek wchodzących na dzień bilansowy w skład grupy kapitałowej, ze wskazaniem: jednostek, których dane finansowe zostały objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym rodzaj opinii z badania nazwy podmiotów uprawnionych, które przeprowadziły badanie jednostek, których sprawozdania finansowe nie były badane rodzaj i wpływ zmian zakresu jednostek objętych konsolidacją.

132 Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2
Date Badanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych wg KSRF 2 Raport z badania (cd) kluczowe, specyficzne dla grupy kapitałowej, wielkości bezwzględne i wskaźniki (i dwa lata poprzedzające) wskazanie czynników, które istotnie negatywnie wpływają na wyniki i sytuację grupy przyjęte zasad rachunkowości i ich zmiany obliczenia wartości firmy, ujemnej wartości firmy konsolidacji kapitałów i ustalenia kapitałów mniejszości wyłączenia rozrachunków oraz obrotów wewnętrznych i niezrealizowanych zysków skutki sprzedaży udziałów w jednostkach objętych konsolidacją kompletności i poprawności dokumentacji konsolidacyjnej odstępstwa od zasad konsolidacji

133 Date 8. Wymogi MSRF Badanie sprawozdań finansowych grupy (w tym praca biegłych rewidentów komponentów grupy) – uwagi szczególne

134 Wymogi MSRF 600 Cele biegłego rewidenta
Date Wymogi MSRF 600 Cele biegłego rewidenta czy podjąć się funkcji biegłego rewidenta grupy - odpowiedzialność za badanie i opinię - akceptacja zlecenia - znajomość grupy, jej otoczenia - kontrole na poziomie grupy - proces konsolidacji ogólna strategia i plan badania ocena ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych komunikacja z biegłymi komponentu (części) grupy co do zakresu, czasu i rezultatu prac uzyskanie wystarczających i odpowiednich dowodów badania komponentu oraz procesu konsolidacyjnego partner odpowiedzialny za badanie grupy ustala, czy zasadne jest oczekiwanie, że w związku z procesem konsolidacji oraz informacjami finansowymi częsci grupy uzyska się wystarczające i odpowiednie dowody badania, które będą stanowić podstawę opinii z badania grupy. W tym celu zespół wykonujący badanie grupy poznaje grupę, jej części i ich otoczenie na tyle wystarczająco, aby zidentyfikować części grupy, które mogą okazać się znaczące. Jeżeli biegli rewidenci części grupy będą wykonywać prace związane z informacjami finansowymi dotyczącymi takich części grupy, partner odpowiedzialny za badanie ocenia, czy zespół wykonujący badanie grupy będzie w stanie zaangażować się w prace wykonywane przez biegłego może nastąpić jedynie w sposób przywidziany w danym MSRF.rewidenta częoeci grupy w zakresie koniecznym do uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania. (Zob. par. A10-A12) 13. Jeżeli partner odpowiedzialny za badanie grupy stwierdzi, że: (a) Zespół wykonujący badanie grupy nie będzie mógł uzyskać wystarczających i odpowiednich dowodów badania na skutek ograniczeń nałożonych przez kierownictwo grupy oraz (b) Możliwym skutkiem niemożności uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania będzie odstąpienie od wyrażenia opinii o sprawozdaniach finansowych grupy, partner odpowiedzialny za badanie grupy: W przypadku nowego zlecenia badania – nie przyjmuje go, zaś w przypadku kontynuacji badania – wycofuje się ze zlecenia,

135 Wymogi MSRF 600 Inne standardy warunki zlecenia - MSRF 210
Date Wymogi MSRF 600 Inne standardy warunki zlecenia - MSRF 210 ogólna strategia badania i plan badania - MSRF 300 kontrola jakości badania – MSRF 220

136 Wymogi MSRF 600 Ocena biegłego rewidenta komponentu grupy niezależność
Date Wymogi MSRF 600 Ocena biegłego rewidenta komponentu grupy niezależność zrozumienie i zobowiązanie do stosowania wymogów etycznych kompetencje gotowość współpracy

137 Wymogi MSRF 600 Współpraca z biegłymi komponentu grupy
Date Wymogi MSRF 600 Współpraca z biegłymi komponentu grupy rodzaj prac, które wykonają biegli rewidenci komponentu grupy rodzaj, czas i zakres swego zaangażowania w prace wykonywane przez biegłych rewidentów komponentu grupy ocena ryzyka dla komponentu ocena odpowiedniości procedur jako reakcja na znaczące ryzyko istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych grupy podatność na zniekształcenie Jeżeli biegły rewident częoeci grupy przeprowadza badanie informacji finansowych znaczącej częoeci grupy, zespół wykonujący badanie grupy uczestniczy w ocenie ryzyka częoeci grupy po to, aby rozpoznać znaczące ryzyko istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych grupy. Rodzaj, czas i zakres zaanga- żowania zespołu wykonującego badanie grupy zależy od oceny przez zespół wykonujący badanie grupy biegłego rewidenta częoeci grupy, ale obejmuje przynajmniej: (a) Omówienie z biegłym rewidentem częoeci grupy lub z kierownictwem częoeci grupy tych działalnooeci gospodarczych częoeci grupy, które są istotne dla grupy. (b) Omówienie z biegłym rewidentem częoeci grupy jej podatnooeci na istotne zniekształcenie informacji finansowych wywołane oszustwem lub błędem oraz (c) Przejrzenie dokumentacji biegłego rewidenta częoeci grupy dotyczącej rozpoznanego znaczącego ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych grupy. Dokumentacja taka może mieć formę memorandum zawierającego wnioski biegłego r

138 Wymogi MSRF 600 Date Znaczenie finansowe dla grupy ?
Znaczące ryzyko istotnego zniekształcenia ? Procedury analityczne Badanie informacji finansowych Badanie informacji finansowych lub sald, grup transakcji lub specyficzne procedury Zakres badania zapewnia wystarczające dowody ? Komunikowanie się z biegłymi rewidentami Badanie informacji finansowych części grupy, sald, grup transakcji. Przegląd informacji finansowych. Specyficzne procedury. NIE TAK

139 Wymogi MSRF 600 Instrukcje dla audytorów komponentów
Date Wymogi MSRF 600 Instrukcje dla audytorów komponentów zasady rachunkowości, które należy stosować identyfikacja i sprawozdawczości segmentów relacje i transakcje między jednostkami powiązanymi transakcje wewnątrz grupy i niezrealizowane zyski salda wzajemnych rozliczeń między komponentami harmonogram prac Jeżeli biegły rewident częoeci grupy przeprowadza badanie informacji finansowych znaczącej częoeci grupy, zespół wykonujący badanie grupy uczestniczy w ocenie ryzyka częoeci grupy po to, aby rozpoznać znaczące ryzyko istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych grupy. Rodzaj, czas i zakres zaanga- żowania zespołu wykonującego badanie grupy zależy od oceny przez zespół wykonujący badanie grupy biegłego rewidenta częoeci grupy, ale obejmuje przynajmniej: (a) Omówienie z biegłym rewidentem częoeci grupy lub z kierownictwem częoeci grupy tych działalnooeci gospodarczych częoeci grupy, które są istotne dla grupy. (b) Omówienie z biegłym rewidentem częoeci grupy jej podatnooeci na istotne zniekształcenie informacji finansowych wywołane oszustwem lub błędem oraz (c) Przejrzenie dokumentacji biegłego rewidenta częoeci grupy dotyczącej rozpoznanego znaczącego ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdań finansowych grupy. Dokumentacja taka może mieć formę memorandum zawierającego wnioski biegłego r

140 Wymogi MSRF 600 Współpraca z biegłymi komponentu grupy - komunikacja
Date Wymogi MSRF 600 Współpraca z biegłymi komponentu grupy - komunikacja podmioty powiązane przypadki nieprzestrzegania prawa lub regulacji nieskorygowane zniekształcenia informacji finansowych istotne niedociągnięcia kontroli wewnętrznej znaczące sprawy będą zakomunikowane osobom sprawującym nadzór

141 Wymogi MSRF 600 Konsolidacja - biegły rewident grupy
Date Wymogi MSRF 600 Konsolidacja - biegły rewident grupy test skuteczności działania kontroli na poziomie grupy ocena odpowiedniości, kompletności i dokładności korekt i przeklasyfikowań wynikających z konsolidacji korekty ujednolicające zasady rachunkowości uzgodnienie danych zbadanych i faktycznie skonsolidowanych różne daty sprawozdań finansowych zdarzenia po dniu bilansowym

142 Date Wymogi MSRF 600 Ocena wystarczalności i odpowiedniości uzyskanych dowodów badania omówienie znaczących spraw z biegłym komponentu, jego kierownictwem lub z kierownictwem grupy przegląd dokumentacji z badania komponentu wpływ nieskorygowanch błędów dodatkowe procedury

143 Wymogi MSRF 600 Komunikacja z osobami sprawującym nadzór nad grupą
Date Wymogi MSRF 600 Komunikacja z osobami sprawującym nadzór nad grupą zarys rodzajów prac do wykonania planowane zaangażowanie w prace biegłych komponentów uwagi dot. jakości pracy biegłych komponentów ograniczenia zakresu badania oszustwa i podejrzenie oszustwa

144 Date Wymogi MSRF 600 Istotność ogólna i wykonawcza dla sprawozdania finansowego grupy jako całości dla klasy transakcji, sald lub ujawnień (przypadku gdy zniekształcenia o kwotach niższych od istotności grupy jako całości mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze odbiorców) dla znaczącego komponentu grupy próg, powyżej którego zniekształcenie nie może być uznane za oczywiście nieważne (próg minimalny) Istotność części grupy, których badanie lub przegląd będą przeprowadzać biegli rewidenci części grupy na potrzeby badania grupy. Aby sprowadzić do odpowiednio niskiego poziomu prawdopodobieństwo, że łączne niepoprawione i niewykryte zniekształcenia w sprawozdaniach finansowych grupy przewyższą istotność ustaloną dla sprawozdań finansowych grupy jako całości, istotność części grupy powinna być niższa od istotności ustalonej dla sprawozdań finansowych grupy jako całości. Na potrzeby niniejszego standardu istotność wykonawcza oznacza wyznaczoną przez biegłego rewidenta kwotę lub kwoty, niższe od istotności wyznaczonej dla sprawozdań finansowych jako całości, służące do ograniczenia do odpowiednio niskiego poziomu prawdopodobieństwo, że łącznie, nieskorygowane i niewykryte zniekształcenia przekroczą istotność wyznaczoną dla sprawozdań finansowych jako całości. Jeżeli ma to zastosowanie, istotność wykonawcza dotyczy również kwoty lub kwot wyznaczonych przez biegłego rewidenta poniżej poziomu lub poziomów istotności określonych grup transakcji, sald kont lub ujawnień We use performance materiality in the planning and execution parts of fieldwork to plan which account balances, classes of transactions and disclosures to select for examination. It enables us to determine the nature, timing and extent of work necessary to reduce audit risk to an acceptably low level. For example, performance materiality is used in determining the tolerable misstatement level for audit sampling (PwC Audit 7044) or threshold for analytical procedures (PwC Audit 7030). Our assessment of materiality for the financial statements as a whole is termed overall materiality. We apply professional judgment to determine overall materiality when establishing the overall strategy for the audit based on the results of risk assessment analytical procedures, our understanding of the entity and its environment and appropriate discussion. Overall materiality is also considered in evaluating the effect of identified uncorrected misstatements on the financial statements as a whole and the opinion in our audit report

145 Wymogi MSRF 600 Istotność dla komponentów grupy:
Date Wymogi MSRF 600 Istotność dla komponentów grupy: ustalenie łącznej istotności ogólnej do podziału na komponenty podział istotności ogólnej na komponenty ustalenie lub ocena istotność wykonawczej dla komponentu oraz istotność dla klasy transakcji, sald lub ujawnień ustalenie progu minimalnego przekazanie ustalonych poziomy istotności audytorom komponentów procedury analityczne dla nieznaczących komponentów Slide 145

146 Wymogi MSRF 600 Łączna istotności ogólna do podziału
Date Wymogi MSRF 600 Łączna istotności ogólna do podziału maksymalna kwota, którą można alokować na komponenty w celu ustalenia istotności ogólnej komponentu zachowując akceptowalne ryzyko badania na poziomie grupy ilość komponentów podlegających badaniu mnożniki oparte na teorii prawdopodobieństwa Slide 146

147 Wymogi MSRF 600 Maksymalna kwota istotności do podziału
Date Wymogi MSRF 600 Maksymalna kwota istotności do podziału Ilość komponentów Mnożnik istotności 2 150% 3-5 200% 6-10 300% 11-20 400% 21-50 500% 51-75 600% 76-100 700% 800% 126+ 900% Slide 147

148 Przykład 5 - pytanie 1. Które spółki są znaczącymi komponentami Grupy?
Date Przykład 5 - pytanie 1. Które spółki są znaczącymi komponentami Grupy? 2. Jaki zakres badania wyznaczyłbyś do badania poszczególnych spółek? 3. Jak zaalokowałbyś ogólną istotność badania do poszczególnych komponentów? 4. Jak obliczyłbyś istotność wykonawczą i próg minimalny dla każdego komponentu? Slide 148

149 Przykład 5 - rozwiązanie
Date Przykład 5 - rozwiązanie Znaczące komponenty Slide 149

150 Przykład 5 – rozwiązanie (cd)
Date Przykład 5 – rozwiązanie (cd) Istotność ogólna Grupy Zysk brutto x 5% 14 512 ( x 5%) Ilość znaczących komponentów 6 Istotność ogólna x 300% 43 535 Group performance materiality is generally not a direct input used in determining component-level overall or performance materiality. Group performance materiality is used for procedures that are performed at the group level. Examples of these procedures include: The overall and performance materiality levels determined for the group financial statements as a whole. Work on the consolidation. Setting thresholds for analytical procedures performed on the consolidated group financial statements. Analytical procedures may be used at all stages of the audit and are required by ISAs to be used in the planning and completion phases. Detailed testing of balances accounted for on a centralized basis. The group performance materiality needs to consider the aggregation of risk factors at the various components; therefore, the group materiality haircut percentage and the percentage utilized for the component materiality haircuts are generally consistent. Slide 150

151 Istotność ogólna alokacja Istotność ogólna skorygowana
Date Przykład 5 – rozwiązanie (cd) Alokacja kwoty istotności łącznej na komponenty Przychody % Istotność ogólna alokacja ABC 44,71 19 464 ZAL 1 9,74 4 239 ZAL 2 16,31 7 099 ZAL 3 12,53 5 456 ZAL 4 14,53 6 326 ZAL 8 60 300 2,18 951 Razem 100% 45 535 Istotność ogólna skorygowana 12 000 4 200 7 000 5 500 6 300 9 000 44 000 Component Overall Materiality Professional judgment is to be applied in establishing the overall materiality for a component where audit procedures will be performed in support of the group audit (i.e., by head office, significant components where audits of the component's financial information or selected audit procedures are performed, or timely statutory audits). In forming such professional judgments, generally consider the following: The application of relevant training, knowledge and experience, within the context provided by auditing, accounting and ethical standards, in making informed decisions about the courses of action that are appropriate in the circumstances of the audit engagement. Sufficiency of evidence for the group as a whole, as component materiality and component performance materiality are used when establishing the overall audit strategy for a component. Aggregation risk for the possibility that misstatements of amounts less than group overall materiality could, in the aggregate, result in a material misstatement of the group financial statements. The sum of the overall materiality allocated to individual components generally exceeds group overall materiality. The greater the number of components where audit procedures will be performed in support of the group audit, the more the aggregated total of the overall materiality allocated to such individual components may exceed group overall materiality, as aggregation risk may be lower when spread amongst a larger number of components. For example, the optional framework that may be used as guidance for allocation of materiality to components (PwC Audit 2334) would allocate, prior to adjustments for auditor judgment, up to 200% of group overall materiality for a group audit with 3 to 5 components, 500% of overall materiality for a group audit with 21 to 50 components, and so on. However, in the optional framework, prior to adjustment for auditor judgment, the sum would typically not exceed 900% of group overall materiality for group audits with more than 125 components. The performance of timely statutory audits (fieldwork completed with results communicated to the group engagement team prior to the issuance of the group financial statements) at a stand-alone level of materiality that is lower than would typically be necessary for a component of a group audit may allow for higher levels of materiality to be allocated to the other components. Whether the materiality allocated to components is significantly affected by inter-company balances and transactions Slide 151

152 Przykład 5 – rozwiązanie (cd)
Date Przykład 5 – rozwiązanie (cd) Istotność wykonawcza komponentu - pierwsze badanie danego biegłego tej grupy kapitałowej - kontrole wewnętrzne efektywnie zaprojektowane 50% istotności ogólnej (60% po ocenie wyników testów kontroli wewnętrznych) Próg minimalny - 5% istotności ogólnej tj x 5% = 725 Slide 152

153 Wymogi MSRF 600 Dokumentacja
Date Wymogi MSRF 600 Dokumentacja analiza komponentów i wskazaniem, które z nich są znaczące rodzaj prac do wykonania rodzaj, czas i zakres zaangażowania w prace biegłych komponentów wymogi określone przez zespół wykonujący badanie grupy

154 Dziękuję za uwagę This publication has been prepared for general guidance on matters of interest only, and does not constitute professional advice. You should not act upon the information contained in this publication without obtaining specific professional advice. No representation or warranty (express or implied) is given as to the accuracy or completeness of the information contained in this publication, and, to the extent permitted by law, PricewaterhouseCoopers, its members, employees and agents accept no liability, and disclaim all responsibility, for the consequences of you or anyone else acting, or refraining to act, in reliance on theinformation contained in this publication or for any decision based on it. © 2012 PricewaterhouseCoopers. All rights reserved. “PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers LLP (US).