Pobierz prezentację
1
Proces kształcenia
2
Planowanie procesu kształcenia
Określenie celów kształcenia Treści kształcenia Założenie osiąganych efektów przeprowadzonego procesu kształcenia. Dobór form i metod kształcenia Czas przeznaczony na organizację procesu kształcenia Dobór środków dydaktycznych i materiałów Przebieg procesu kształcenia
3
Nowe trendy w podejściu do procesu uczenia się
Konstruktywizm jest teorią kształcenia wiedza jest aktywnie tworzona (konstruowana) przez uczącego się na podstawie jego doświadczeń, przeżyć, chęci poznania nowego; doprowadza go do formułowania hipotez i projektowania działań. Kształcenie wyprzedzające Link do artykułu prof. Stanisława Dylaka „Strategia kształcenia wyprzedzającego” Istotą kształcenia wyprzedzającego jest aktywne organizowanie wiadomości w procesie samodzielnego zbierania informacji, a także przez poszukiwanie odniesień we własnej wiedzy dotychczasowej. (Kruszewski, 2004)
4
Scenariusz zajęć uwzględniający kształcenie wyprzedzające
Ramowy scenariusz zajęć w strategii kształcenia wyprzedzającego w: STRATEGIA KSZTAŁCENIA WYPRZEDZAJĄCEGO red. Stanisław Dylak (str. 130 – 132)
5
Strategie kształcenia wg Okonia
Strategia A asocjacyjna, uczenie się przez przyswajanie Nauczyciel stosuje podający tok pracy dydaktycznej, Uczeń: przyswaja informacje i posługuje się nową wiedzą w celu ukształtowania umiejętności Strategia P - problemowa, uczenie się przez odkrywanie Nauczyciel stosuje poszukujący tok pracy dydaktycznej) Uczeń poszukuje informacji do rozwiązania problemu Strategia E - emocjonalna, uczenie się przez przeżywanie Nauczyciel stosuje podejście eksponowania i przeżywania wartości Uczeń na podstawie doznanych przeżyć przy zetknięciu się z określoną wartością, dokonuje jej analizy i formułuje własne wnioski Strategia O - operacyjna, uczenie się przez działanie Nauczyciel stosuje kształcenie praktyczne Uczeń na podstawie wzoru działania wykonuje samodzielnie ćwiczenie prowadzące do określonego efektu
6
Nauczyciel sam projektuje proces kształcenia
Przebieg procesu dydaktycznego zależy od nauczyciela Cele kształcenia Efekty kształcenia
7
Nauczyciel, jak artysta, filozof i człowiek pióra może wykonać swą pracę tylko wtedy, gdy czuje się jednostką kierowaną przez wewnętrzne impulsy twórcze, nie zdominowane i spętane przez zewnętrzny autorytet. Bertrand Russell
8
Cele kształcenia Powinny być sformułowane zgodnie z modelem SMART S Specyfic – skonkretyzowany, specyficzny, oznaczony M Measurable Motyvational – mierzalny, motywujący A Attainable – osiągalny, ambitny, akceptowalny R Relevant – istotny, ważny, realny T Time – określony w czasie konkretną datą
9
sfera psychomotoryczna
Sfery w taksonomii celów kształcenia Blooma sfera poznawcza sfera psychomotoryczna sfera afektywna
10
Obejmuje wiedzę, rozumienie i krytyczne myślenie.
Sfera poznawcza Wiedza Rozumienie Zastosowanie Analiza Synteza Ewaluacja Obejmuje wiedzę, rozumienie i krytyczne myślenie.
11
Kategorie sfery poznawczej
Wiedza Rozumienie Zastosowanie Analiza Synteza Ewaluacja Obejmuje zapamięty-wanie pojęć, faktów, procesów, metod Interpre-towanie pojęć, porównywanie informacji Zastosowanie informacji w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych poprzez wybieranie właściwego rozwiązania z podanej listy Umiejętność rozpoznawania i znajdowanie powiązań pomiędzy elementami składowymi prowadzących do właściwego rozwiązania problemu edukacyjnego Tworzenie unikatowych rozwiązań problemów edukacyjnych poprzez tworzenie nowych powiązań (struktury) znanych elementów składowych Wartościowanie i ocenianie informacji
12
DOSKONALENIE TRENERÓW WSPOMAGANIA OŚWIATY POWR.02.10.00-00-7015/17
Sfera afektywna obejmuje empatię, uczucia, postawy, motywacje, wartości Otrzymy-wanie Odpowia-danie Wartościowanie Organizo-wanie Charakte-ryzowanie
13
Kategorie sfery afektywnej
Otrzymywanie Odpowiadanie Wartościowanie Organizowanie Charakteryzowanie Chęć otrzymywania informacji Chęć działania Akceptacja, wybór wartości Tworzenie systemu wartości Wybór i podporządkowanie się własnemu systemowi wartości
14
DOSKONALENIE TRENERÓW WSPOMAGANIA OŚWIATY POWR.02.10.00-00-7015/17
dotyczy rozwoju określonych zachowań i umiejętności Sfera afektywna Percep-cja Nasta-wianie Reago-wanie Mecha-nizm Komple-eksowe lub jawne reago-wanie Adap-tacja Orygi-nalność
15
Kategorie sfery psychomotorycznej
Percepcja Nastawienie Reagowanie Mechanizm Kompleksowe lub jawne reagowanie Adaptacja Oryginalność Zdolność postrzegania i wykorzystania bodźców do aktywności ruchowej Zdolność reagowania na różne sytuacje Umiejętność naśladowania czynności Umiejętność wykonywania złożonych czynności ukształtowana w wyniku wielokrotnego powtarzania Umiejętność automatycznego wykonywania czynności złożonych Umiejętność dostosowywania wykonywanych czynności do określonych warunków Tworzenie nowych unikatowych rozwiązań w zmieniających się warunkach
16
Formułowanie celów kształcenia
Formułowaniu celów kształcenia pomaga lista czasowników przyporządkowana każdej kategorii Na przykład dla kategorii „Synteza” „organizuje, zestawia, kategoryzuje, łączy, kompiluje, tworzy, projektuje, przygotowuje, zarządza, proponuje, reorganizuje, integruje, planuje, modyfikuje, dokonuje podsumowania”
17
Czynniki warunkujące przebieg procesu kształcenia
Predyspozycje uczniów (szczególnie uczniów ze specjalnymi potrzebami) Dobór metod kształcenia, stopień zaktywizowania uczniów Dobór form kształcenia, możliwość pracy zespołowej Dobór środków dydaktycznych i materiałów, możliwość wizualizacji treści kształcenia Liczba uczniów Czas przeznaczony na organizację procesu kształcenia Możliwość korzystania z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów internetowych Relacja uczeń - nauczyciel
18
Metody kształcenia m. podające m. problemowe m. aktywizujące
m. eksponujące m. programowane m. praktyczne wykład pogadanka opowiadanie opis; prelekcja; anegdota; odczyt; objaśnienie lub wyjaśnienie. wykład problemowy; wykład konwersatoryjny; klasyczna metoda problemowa; gry i zabawy dydaktyczne dyskusja szkolna Metoda przypadków metoda przypadków; metoda sytuacyjna; inscenizacja; gry dydaktyczne: seminarium; dyskusja dydaktyczna: film; sztuka teatralna; ekspozycja; pokaz połączony z przeżyciem. z użyciem komputera; z użyciem maszyny dydaktycznej; z użyciem podręcznika programowanego pokaz; ćwiczenia przedmiotowe; ćwiczenia laboratoryjne; ćwiczenia produkcyjne; metoda projektów; metoda tekstu przewodniego; symulacja.
19
Metody aktywizujące Metoda sytuacyjna Gry dydaktyczne Inscenizacja
symulacyjne, decyzyjne, psychologiczne Inscenizacja Seminarium Metoda przypadków Dyskusja dydaktyczna związane z wykładem, okrągłego stołu, wielokrotna, burza mózgów, panelowa, metaplan Zob. prezentacja nt. metod kształcenia
20
Rola nauczyciela Nauczyciel – jedyne źródło informacji Tutor Mentor
„podaje” informacje uczniowi Tutor wspiera, doradza i motywuje ucznia w procesie uczenia się Mentor motywuje ucznia do rozwoju ukazując własne doświadczenie, uczeń podąża za mentorem Coach nawiązuje relację z uczniem i stymuluje go do podjęcia decyzji o rozwoju jego wiedzy Facilitator tworzy właściwe warunki i atmosferę w procesie doświadczania, odkrywania, uczenia się
21
Środowisko edukacyjne sprzyjające uczeniu się
relacje nauczyciel–uczeń praca zespołowa odpowiednio dobrane metody kształcenia indywidualizacja nauczania odpowiednia organizacja przestrzeni szkolnej
22
Monitorowanie procesu kształcenia
W cyklu Deminga (planuj – działaj – badaj – zmieniaj) monitorowanie ma zasadniczy wpływ na doskonalenie procesu kształcenia. MONITOROWANIE to nieustanne OBSERWOWANIE ZBIERANIE INFORMACJI: badanie efektów kształcenia, Badanie opinii o przebiegu procesu kształcenia w wyniku wykorzystania: arkuszy obserwacji, wyników testów, efektów w postaci projektów uczniowskich, formularzy ankiet itp
