autor: Katarzyna Leśniewska Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych

Prezentacja na temat: "autor: Katarzyna Leśniewska Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych"— Zapis prezentacji:

1 autor: Katarzyna Leśniewska Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych
Zmiany w prawie w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkołach O Ś U J O W Z R O O I J C A K U D E E autor: Katarzyna Leśniewska Wydział Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych K

2 Problematyka poruszana w prezentacji
Umocowania prawne związane z realizacją doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkołach: Ogólne kierunki zmian w prawie oświatowym Szczegółowe regulacje dotyczące obowiązku realizacji doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkole Zadania doradcy lub nauczyciela pełniącego tę funkcję oraz innych nauczycieli i specjalistów Realizacja zadań z zakresu doradztwa – praktyczne wskazówki

3 Zasady Aby zadbać o komfort naszej wspólnej pracy,
serdecznie prosimy o zachowanie następujących zasad: wyłączenie lub wyciszenie telefonów komórkowych; stosowanie się do zasad dobrej komunikacji; zadawanie pytań w czasie, który wyznaczy osoba prowadząca szkolenie; aktywny udział w szkoleniu.

4 Podstawa prawna Sześć rozporządzeń podpisanych 17 listopada 2010 r.:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach  (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych  (Dz.U. Nr 228, poz. 1490) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1489) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 228, poz. 1491) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. Nr 228, poz. 1488) 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej (Dz.U. Nr 228, poz. 1492) Patrz publikacja MEN „Jak organizować edukację uczniów ze SPE?”

5 Informacje ogólne dotyczące wprowadzanych zmian
Wprowadzane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmiany związane ze zwiększaniem szans edukacyjnych dzieci i młodzieży, wynikające z wymienionych przepisów, nakładają na wszystkie Gimnazja od 01 IX 2011 Szkoły ponadgimnazjalne od 01 IX 2012 obowiązek realizacji działań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego, polegające na wspieraniu uczniów w planowaniu własnej ścieżki kształcenia i kariery zawodowej.

6 Odbiorcy oferty doradczej w szkole
SZKOŁA koordynowanie działań w szkole współpraca z nauczycielami działania doradcze skierowane do wszystkich uczniów Uczniowie wymagający pomocy psychologiczno-pedagogicznej udział doradcy w zespole powołanym dla ucznia zadania związane z udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej klasa a klasa b klasa c klasa d KLASA diagnozowanie informowanie prowadzenie zajęć wspieranie ucznia

7 Czym jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?
ZADANIE 1. Zapraszamy Państwa do przeprowadzenia burzy mózgów na następujący temat: Czym jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna? Osoba prowadząca zapisze wszystkie Państwa skojarzenia. Następnie proszę zapoznać się z koncepcją pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zawartą w nowych aktach prawnych (opisaną w skrócie na następnym slajdzie). cdn.

8 Czym jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna?
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna, w świetle nowych uwarunkowań prawnych, jest to zindywidualizowane wsparcie udzielane potrzebującemu uczniowi, w oparciu o rzetelne rozpoznanie potrzeb edukacyjnych i rozwojowych oraz możliwości psychofizycznych danego ucznia. Polega ona na dostosowaniu warunków oraz form i sposobów pracy na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach, co pozwala dziecku/młodemu człowiekowi maksymalnie wykorzystywać i rozwijać posiadany potencjał.

9 ZADANIE 1. – cd. Zapraszamy Państwa do podsumowania burzy mózgów:
Wśród spisanych w czasie burzy mózgów skojarzeń znajdźcie Państwo te zapisy, które dotyczą rozpoznawania potrzeb i możliwości uczniów – podkreślcie je na czerwono. Wśród spisanych w czasie burzy mózgów skojarzeń znajdźcie państwo te zapisy, które dotyczą zaspokajania indywidualnych potrzeb poprzez: dostosowanie warunków dostosowanie form pomocy dostosowanie sposobów pracy na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach Na ile spisane przez Państwa skojarzenia są spójne z koncepcją zawartą w rozporządzeniach?

10 Kto udziela wsparcia? Tworzą oni ZESPÓŁ.
Osobami odpowiedzialnymi za udzielanie wsparcia uczniowi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi są nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści (w tym doradcy zawodowi!) wykonujący zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Tworzą oni ZESPÓŁ. Jeśli w szkole lub placówce nie ma doradcy zawodowego, funkcję tę pełni nauczyciel wyznaczony przez dyrektora. szkoła rynek pracy

11 Doradca w szkole a doradca zewnętrzny
Doradca zawodowy zatrudniony w szkole staje się członkiem zespołu. Podobnie nauczyciel wyznaczony przez dyrektora do tej roli. Szkoła może skorzystać ze wsparcia doradcy niezatrudnionego w szkole – jeśli zdiagnozuje taką potrzebę. Dyrektor szkoły może wnioskować o udział w spotkanie zespołu doradcy zatrudnionego w poradni. Jeśli doradca jest zatrudniony w innej instytucji – z wnioskiem o jego udział w posiedzeniu zespołu może wystąpić wyłącznie rodzic.

12 Współpraca z doradcami z poradni
Pracownicy poradni (w tym również doradcy zawodowi) powinni: Udzielać pomocy rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień dzieci i młodzieży; współpracować przy opracowywaniu i realizowaniu indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych oraz planów działań wspierających; współpracować w zakresie udzielania i organizowania przez przedszkola, szkoły i placówki pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zakres zadań pracowników poradni (z uwzględnieniem zadań realizowanych poza poradnią, w tym w szkołach), powinien być zapisany w statucie poradni.

13 Zadania zespołu (1/2) 1) ustalenie zakresu, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne, w tym szczególne uzdolnienia; 2) określenie zalecanych form, sposobów i okresów udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej, z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, a w przypadku ucznia, posiadającego orzeczenie lub opinię – także z uwzględnieniem zaleceń zawartych w orzeczeniu lub opinii; 3) zaplanowanie działań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposobu ich realizacji – w przypadku ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej;

14 Zadania zespołu (2/2) 4) ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi, w tym efektywności realizowanych zajęć, dotyczącej: danej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej – po zakończeniu jej udzielania; pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielonej w danym roku szkolnym – przed opracowaniem arkusza organizacji przedszkola, szkoły lub placówki, na kolejny rok szkolny; 5) podejmowanie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych. Źródło: Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (paragraf 20,23,24) 

15 Formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole
1) klasy terapeutyczne; 2) zajęcia rozwijające uzdolnienia; 3) zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze; 4) zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, socjoterapeutyczne oraz inne zajęcia o charakterze terapeutycznym; 5) zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej – w przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych; 6) porady i konsultacje. Pomoc uczniowi w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych to nie tylko realizacja dodatkowych zajęć. Rozporządzenie obliguje do zaplanowania również sposobów udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

16 Jakie zajęcia? § 16. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej organizuje się w celu wspomagania uczniów gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy. Zajęcia prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści. Reasumując - kompleksowe wsparcie z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego polega na: - zdiagnozowaniu indywidualnych potrzeb konkretnego ucznia przez doradcę zawodowego, - zaplanowaniu przez zespół potrzebnych oddziaływań - i wdrażaniu ich na co dzień przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców na prowadzonych aktywnymi metodami obowiązkowych i dodatkowych zajęciach

17 ZADANIE 2. Zapraszamy Państwa do pracy w 8 grupach.
Grupy powinny się zdecydować na pracę nad jednym z wymienionych przedmiotów: j. polski, wiedza o społeczeństwie, biologia/geografia (zależnie od etapu edukacyjnego), WF. Każda grupa dostaje od osoby prowadzącej arkusz. Zawiera on tabelę z fragmentem z podstawy programowej oraz dwiema rubrykami do uzupełnienia. Prosimy Państwa o uzupełnienie tabeli. Prosimy o zastanowienie się, jakie tematy mające na celu rozwijanie kompetencji ważnych z punktu widzenia planowania własnej edukacji i kariery zawodowej mogłyby zostać wpisanie w tabelę. Jak mogłyby być one realizowane? Chodzi o tematy, które mogą być realizowane podczas lekcji przedmiotowych. Będą one zatem zarówno sposobem realizacji podstawy programowej, jak i będą przyczyniały się do realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego przez nauczycieli.

18 X ZADANIE 2. – przykład Wiedza o społeczeństwie
Zapis z podstawy programowej Temat Uwagi dotyczące sposobu realizacji tematu Wiedza o społeczeństwie 2. Życie społeczne. Uczeń: 2) wyjaśnia na przykładach znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi, w tym wzajemności, odpowiedzialności i zaufania Jak być proaktywnym w szkole, czyli o braniu odpowiedzialności za własną edukację Skojarzenia dotyczące określeń „człowiek proaktywny”, „człowiek bierny” Portret człowieka proaktywnego (jak się zachowuje, co myśli , jak się czuje, jakie ma przekonania) Analiza, co zyskuję, a co tracę, kiedy biorę odpowiedzialność za swoją edukację, a co zyskuję i co tracę, kiedy nie podejmuję tej odpowiedzialności Praca w grupach: jak ja (uczeń) mogę zaopiekować się własną edukacją – przykłady aktywności dotyczących nie tylko szkoły X

19 ZADANIE 2. – cd. Zapraszamy Państwa do omówienia zadania:
Zaprezentujcie Państwo wyniki pracy w grupach. Podzielcie się refleksją dotyczącą możliwości realizowania zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego w ramach zajęć lekcyjnych. Na bazie doświadczenia wynikającego z pracy w grupach, która miała miejsce przed chwilą, porozmawiajcie chwilę o tym, jakie korzyści niesie ze sobą grupowe planowanie zadań, a co może być trudne, kiedy pracuje się w takiej formule.

20 Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi można podzielić na 2 grupy: uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego uczniowie z innymi orzeczeniami (w przypadku gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych będzie to orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania), opiniami i rozpoznani w szkole jako potrzebujący pomocy psychologiczno- pedagogicznej Wobec każdej z tych grup stosuje się nieco odmienne procedury i inną dokumentację.

21 W modelu pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolu, szkole lub placówce wyróżnione zostały trzy poziomy: poziom diagnostyczny, programowy i praktyczny. Legenda do schematu: Na slajdzie, za pomocą trzech strzałek na górze zaprezentowane zostały symbolicznie trzy grupy uczniów ze SPE. Z lewej strony wymieniona jest poradnia psychologiczno pedagogiczna, w tym specjalistyczna. Nazwa ta ilustruje fakt, iż orzeczenia i opinie, o których była już mowa, wystawiane są przez te właśnie placówki. Poniżej napis przedszkole, szkoła, placówka (ośrodek) oznacza, miejsce realizacji pracy z uczniem ze SPE Szary prostokąt stanowiący tło dla elementów schematu ilustruje fakt pracy Zespołu osób, o czym będzie mowa w dalszej prezentacji. Z prawej strony na górze widniej litera P, która symbolizować będzie na następnych schematach poradnię psychologiczno-pedagogiczną, w tym specjalistyczną. Poniżej pokazany jest podział modelu na poziomy - poziome kreski pokazują granice podziału, podane są nazwy poziomów modelu - cyfry 1, 2, 3 będą je symbolizować na dalszych slajdach. Można byłoby postawić pytania: Czy jest sens dzielić postępowanie z uczniem ze SPE na poziomy i omawiać poszczególne fazy? Czy nie da się tego procesu edukacji przedstawić prościej? Odpowiedzi są następujące: - Gdyby obserwator, spoglądając na dziecko, które nazwaliśmy dzieckiem ze SPE, mógł w sposób idealny odczytać przyczyny trudności z jakimi ma ono do czynienia w swojej edukacji, to nie musielibyśmy określać poszczególnych faz prowadzenia rozpoznania diagnostycznego – pokazanych na schemacie w diagnostycznej części modelu. Mielibyśmy od razy gotowy wynik, potrafilibyśmy trafnie podać wszystkie specjalne potrzeby edukacyjne dziecka, nie wymieniając ich za dużo i nie zapominając o żadnej. - Gdyby następnie można było na podstawie takiego rozpoznania podać idealnie trafne działania, których podjęcie pozwoliłoby dziecku w maksymalnie korzystny dla siebie sposób rozwijać się i edukować, to nauczyciel od razu miałby do dyspozycji idealny program, według którego prowadziłby 100% skuteczną edukację. Można byłoby wtedy zrezygnować z poszukiwania form, metod, potrzebnych do skonstruowania IPET lub ustalenia Planu Działań Wspierających. Niepotrzebne byłoby również podejmowanie działań o charakterze ewaluacyjnym. Raz przyjęta strategia byłaby trafna i nie wymagałaby poprawek. Tak nie jest niestety. Nie jesteśmy idealni, nie potrafimy stawiać zawsze idealnych diagnoz, ani zawsze stosować idealnych rozwiązań. W związku z powyższym w ważnych, złożonych sytuacjach – a w takiej sytuacji znajduje się każdy uczeń ze SPE – powinniśmy działać zespołowo, kontrolować przebieg i efekty swoich działań. 21

22 Cele działań pedagogicznych
Rozpoznanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów oraz zaplanowanie sposobów ich zaspokojenia (w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej podkreślono rolę doradztwa edukacyjno-zawodowego). Rozpoznawanie zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz zaplanowanie wsparcia pomagającego uczniowi w rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień. Podkreślone zostało znaczenie pracy z uczniem szczególnie uzdolnionym.

23 Cele operacyjne X S – SKONKRETYZOWANY, czyli określa konkretnie, co zamierzamy osiągnąć M – MIERZALNY, czyli określa, jaki wskaźnik pokaże, że osiągnęliśmy cel A – AKCEPTOWALNY, czyli tak sformułowany, by nakłady nie przekraczały zysków R – REALNY, czyli taki, który uwzględnia posiadane zasoby (materialne, kadrowe, kompetencyjne kadry oraz możliwości ucznia) T – TERMINOWY, czyli zawierający doprecyzowanie, do kiedy zamierzamy osiągnąć dany cel Dokumenty ucznia są równocześnie dokumentami potwierdzającymi pracę zespołu – zespoły nie tworzą dodatkowo żadnych planów, sprawozdań, raportów itp. Zatem realizacja celów musi być widoczna w tej dokumentacji, którą zakładamy dla konkretnego ucznia.

24 PRZYKŁAD Kuba W. – chłopiec wychowuje się w środowisku dotkniętym
bezrobociem. Rozumie znaczenie i wagę pracy, a równocześnie ma przekonanie, że środowisko, w jakim wyrasta determinuje to, że on także będzie bezrobotny. Ma małą motywację do nauki, mimo dużych możliwości intelektualnych. Uzdolniony plastycznie. Przykładowe cele: Kuba w po 3 miesiącach współpracy z doradcą zawodowym będzie potrafił przedstawić informacje dotyczące przynajmniej 5 zawodów, w których wykonywaniu niezbędne są uzdolnienia plastyczne i informacje dotyczące możliwości wykonywania tych zawodów na rynku pracy w obrębie województwa. Kuba w połowie roku szkolnego będzie potrafił przeanalizować możliwość wykonywania określonego zawodu pod kątem własnych predyspozycji i ograniczeń oraz zakresów wpływu na przekraczanie swoich ograniczeń. W 80% stwierdzeń jego analiza będzie adekwatna.

25 ZADANIE 3. Zapraszamy Państwa do pracy w zespołach po 3-4 osoby
każdy zespół ma za zadanie określić dla dowolnego ucznia cel dotyczący wspierania go w zakresie planowania dalszej edukacji i kariery zawodowej, posiłkując się zasadą SMART. Każdy zespół przedstawia swój cel, omawiając jego sformułowanie zgodnie z zasadami SMART: S Co nam w tym celu pokazuje, że jest on skonkretyzowany? M Jakie wskaźniki zawarte w sformułowaniu pomogą nam w ewaluacji celu? A Co pozwala przypuszczać, że nakłady nie przekroczą kosztów? R Z czego wnosimy, że cel jest realny? T Do kiedy zamierzamy zrealizować cel?

26 Ścieżka 1.

27 Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (grupa 1.)
Uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego: niepełnosprawni: niesłyszący, słabosłyszący, niewidomi, słabowidzący, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z niepełnosprawnościami sprzężonymi; niedostosowani społecznie; zagrożeni niedostosowaniem społecznym.

28 Biorąc pod uwagę różne grupy dzieci ze SPE znajdujące się w przedszkolu, szkole, placówce, w postępowaniu Zespołu można wyróżnić dwie ścieżki. Ścieżkę 1 – realizowaną dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zgodnie z którą działania Zespołu są złożone i realizowane długofalowo. Ścieżka 1, którą będziemy omawiać w pierwszej kolejności w skrócie wygląda następująco: … dalsze treści na slajdzie W modelu uwzględnione są dwa typy działań diagnostycznych: wstępne i monitorujące. - Rozpoznanie wstępne przeprowadzane w przedszkolu, szkole lub placówce ma na celu zdobycie możliwie kompletnej wiedzy o możliwościach psychofizycznych i indywidualnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych ucznia. Informacje zawarte w orzeczeniach czy opiniach wydawanych przez poradnie mają zazwyczaj charakter ogólny i są niewystarczające do zaplanowania konkretnych działań wspierających. - Rozpoznanie monitorujące, przeprowadzane po określonym czasie, ma na celu pozyskanie informacji pozwalających na dokonanie oceny efektywności podejmowanych działań. Służy planowaniu dalszego wsparcia. 28

29 Co zawiera IPET? zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia; rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem; formy i metody pracy z uczniem; formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane, ustalone przez dyrektora przedszkola lub szkoły; działania wspierające rodziców ucznia oraz zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami specjalistycznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży; zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne oraz inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne ucznia; zakres współpracy nauczycieli i specjalistów z rodzicami ucznia w realizacji zadań.

30 Dlaczego ważne jest doradztwo? /na podstawie badań PFRON/
Badania wpływu kierunku i poziomu wykształcenia na aktywność zawodową osób niepełnosprawnych (2009): Stosunek do pracy osób niepełnosprawnych: rozumieją jej znaczenie i wagę, jednocześnie nie widzą siebie w sytuacji jej wykonywania (wprost zaprzeczają możliwości jej podjęcia, uzależniają ją od innych czynników lub uciekają w myślenie życzeniowe). Bardzo nisko oceniają swoje kwalifikacje i umiejętności, charakterystyczny dla tej grupy jest brak wiary we własne siły, braki twardych i miękkich kompetencji, które są ważne z punktu widzenia pracodawcy. Postawy wobec pracy, stan zdrowia i postawy wobec własnej niepełnosprawności, przekonania dotyczące miejsca osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, korzystanie z pomocy mają większy wpływ (76-84%) na aktywność zawodową niż poziom wykształcenia (3,4%).

31 ZADANIE 4. Zapraszamy Państwa do pracy w 6 grupach
Każdy zespół otrzymuje jeden z problemów wymienionych na poprzednim slajdzie. Proszę sobie wyobrazić, że wasz uczeń z niepełnosprawnością ruchową ma takie właśnie przekonanie na temat własnych możliwości zaistnienia w przyszłości na rynku pracy. Proszę określić kilka obszarów do pracy, które pomogą uczniowi pokonać trudności, które ma. Proszę do jednego z określonych przez grupę obszarów zaproponować konkretne zadanie do wykonania przez ucznia. Proszę przedstawić na forum efekty pracy grupy.

32 Ścieżka 2.

33 Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (grupa 2.)
Uczniowie z innymi orzeczeniami, opiniami i rozpoznani w szkole jako potrzebujący pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w szczególności z uwagi na: szczególne uzdolnienia; specyficzne trudności w uczeniu się; zaburzenia komunikacji językowej; choroby przewlekłe; sytuację kryzysową lub traumatyczną; niepowodzenia edukacyjne; zaniedbania środowiskowe związane z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami i inne.

34 Następnie omówimy działania Zespołu prowadzone z uczniami posiadającymi:
- orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, - orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną - opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, - rozpoznanie SPE na poziomie przedszkola, szkoły, placówki Działania prowadzone przez Zespół według ścieżki 2 wyglądają w skrócie następująco … dalsze treści na slajdzie. Na podstawie np. rozpoznania dokonanego na poziomie przedszkola/szkoły, Zespół określa specjalne potrzeby edukacyjne dziecka, zakłada i prowadzi Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia. Karta jest podstawą do opracowania Planu Działań Wspierających (PDW). PDW może być opracowany dla ucznia (plan indywidualny) lub dla grupy uczniów o jednorodnym lub zbliżonym rozpoznaniu. IPET i PDW realizowane są na zajęciach obowiązkowych, dodatkowych i nadobowiązkowych. W przedstawionych schematach ścieżek niektóre elementy w oczywisty sposób powtarzają się. W obydwu działaniach : - określane są specjalne potrzeby edukacyjne ucznia - prowadzone są zajęcia – obowiązkowe, dodatkowe, nadobowiązkowe - analizowane są efekty pracy i osiągnięcia ucznia 34

35 Co zawiera KIPU? 1) imię (imiona) i nazwisko ucznia;
2) nazwę przedszkola lub szkoły oraz oznaczenie grupy lub oddziału 3) informację dotyczącą orzeczenia lub opinii z podaniem numeru i daty wystawienia albo informację o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną stwierdzonej w wyniku przeprowadzonych działań pedagogicznych; 4) zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno- pedagogicznej; 5) zalecane przez zespół formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 6) ustalone przez dyrektora przedszkola lub szkoły formy, sposoby i okresy udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane; 7) ocenę efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 8) terminy spotkań zespołu; 9) podpisy osób biorących udział w poszczególnych spotkaniach zespołu.

36 Co zawiera PDW? 1) cele do osiągnięcia w zakresie, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 2) działania realizowane z uczniem w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej; 3) metody pracy z uczniem; 4) zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, o którym mowa w przepisach w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych; 5) działania wspierające rodziców ucznia; 6) w zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży.

37 Uczeń zdolny Zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi uczeń zdolny jest obiektem szczególnego zainteresowania. Uczeń szczególnie uzdolniony nadal, zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. nr 256 z 2004 r., poz. 2572, z późniejszymi zmianami) i Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na indywidualny program lub tok nauki oraz organizacji indywidualnego programu lub toku nauki (Dz.U. z 2002 r. nr 3, poz. 28), ma prawo realizować indywidualny tok lub indywidualny program nauczania. Art. 66. ust.1. Na wniosek lub za zgodą rodziców albo pełnoletniego ucznia dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, może zezwolić uczniowi na indywidualny program lub tok nauki oraz wyznaczyć nauczyciela-opiekuna.

38 ZADANIE 5. Zapraszamy Państwa do pracy w całej grupie.
Proszę postarać się podczas rozmowy odpowiedzieć na następujące pytania (osoba prowadząca notuje najważniejsze kwestie): Co chcemy osiągnąć w ramach doradztwa edukacyjno-zawodowego, pracując z uczniem zdolnym? Jak możemy dbać o rozwijanie potencjału ucznia zdolnego (ogólne wytyczne)? Z czym uczeń zdolny może mieć problem w szkole? (proszę wziąć pod uwagę rożne obszary funkcjonowania takiego ucznia)? Jak te trudności mogą wpływać na planowanie edukacji i kariery zawodowej? Jakie działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego mogą się przyczynić do pokonania tych trudności?

39 Zadania doradcy zawodowego
Ocena stanu wyjściowego (moje predyspozycje i ograniczenia) Analiza przyczyn (dlaczego jest tak, jak jest? Co jest jeszcze do zmiany?) Tworzenie wizji i precyzowanie celów (do czego dążę, co chcę osiągnąć? Jak chcę, żeby było?) Wstępne planowanie (co może mi pomóc sprawić, że będzie tak, jak chcę, żeby było? Jakie warunki zewnętrzne muszą być spełnione, jaki kompetencje będą mi przydatne – w jaki sposób je zdobyć?) Analiza zakresu wpływów (co jest zależne ode mnie, a co leży poza zakresem mojego wpływu) Umiejętność podejmowania decyzji (dostrzeganie różnych możliwości, analiza zysków i strat) Analiza skuteczności własnych działań (co udało mi się osiągnąć? co mi pomogło to osiągnąć? czego nie udało mi się osiągnąć? co było przyczyną?) § Do zadań doradcy zawodowego należą ponadto: 1) systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania poszczególnych uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2) gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych danemu poziomowi kształcenia; 3) prowadzenie zajęć przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej; 4) koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę; 5) współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego. § Do zadań doradcy zawodowego należą ponadto: 1) systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania poszczególnych uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej; 2) gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych danemu poziomowi kształcenia; 3) prowadzenie zajęć przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej; 4) koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę i placówkę; 5) współpraca z innymi nauczycielami w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego.

40 Doradco pamiętaj! – czyli o byciu częścią całości
Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi stanowi część Twoich zadań. Obszarem Twojego zainteresowania i działania jest cała szkoła. Zadania wykonywane przez doradcę to część wsparcia w zakresie doradztwa edukacyjno-zawodowego, jakie otrzymuje uczeń. Wielu nauczycieli kształtuje różne kompetencje przydatne na rynku pracy. Pamiętaj więc, że jesteś częścią zespołu nauczycielskiego, w którym Twoim zadaniem jest koordynowanie działań związanych z doradztwem. Uczeń ze specjalnymi potrzebami nie jest „odrębnym gatunkiem” – stanowi on część większej społeczności, jaką jest klasa, szkoła. Włączaj go na miarę jego możliwości we wszystkie wspólne działania. Specjalne potrzeby edukacyjne to część potrzeb młodego człowieka, z którym pracujesz – staraj się widzieć ucznia jako całego człowieka.

41 Podsumowanie Realizacja zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego jest obowiązkiem szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Jeśli w szkole nie ma doradcy zawodowego, dyrektor wyznacza nauczyciela, który będzie pełnił taką funkcję. Szkoła może korzystać ze wsparcia doradcy zatrudnionego poza szkołą. Doradca zatrudniony w szkole jest członkiem zespołu. Doradca zatrudniony w poradni może uczestniczyć w posiedzeniach zespołu na wniosek dyrektora. Zadania zespołu są również zadaniami doradcy. Doradca lub nauczyciel realizujący zadania doradcy współpracuje z nauczycielami i rodzicami.

42 Dziękuję za uwagę! Katarzyna Leśniewska Wydział Specjalnych Potrzeb
Edukacyjnych ORE (ul. Polna 46 A)