Stanisław Bogucki, sędzia NSA

Prezentacja na temat: "Stanisław Bogucki, sędzia NSA"— Zapis prezentacji:

1 Stanisław Bogucki, sędzia NSA
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa Ośrodek Studiów Fiskalnych UMK Toruń, marca 2017 r. Stanisław Bogucki, sędzia NSA Granice uznania administracyjnego (wyrok NSA z dnia 3 marca 2017 r., II FSK 2474)

2 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa UMK, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa UMK, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego … tezy wyroku Są pewne granice uznania administracyjnego, w obrębie których może procedować organ podatkowy, podejmując decyzję w następstwie wystąpienia przesłanki „ważnego interesu podatnika” lub „interesu publicznego”, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 3 o.p.; Przekroczenie tych granic ma m.in. miejsce wówczas, gdy wybór alternatywy decyzyjnej dokonany został z rażącym naruszeniem zasady sprawiedliwości, wskutek uwzględnienia kryteriów oczywiście nieistotnych (bagatelnych) lub nieracjonalnych albo na podstawie fałszywych przesłanek (argumentów, które są nieprawdziwe).

3 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego … stan faktyczny Skarżący złożył w 2013 r. wniosek do Naczelnika US o umorzenie kwoty zł z tytułu zaległego pdof za 2002 r. oraz odsetek za zwłokę w kwocie zł od tej zaległości podatkowej. Według skarżącego wniosek uzasadniony jest ważnym interesem indywidualnym oraz interesem publicznym, które wynikają z nadzwyczajnych okoliczności, w jakich doszło do powstania zobowiązania podatkowego za 2002 r.

4 Stanowisko Naczelnika US:
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko organów podatkowych Stanowisko Naczelnika US: Naczelnik US odmówił skarżącemu umorzenia zaległości podatkowej wraz z odsetkami; Naczelnik US zwrócił uwagę, że przedmiotem postępowania był wniosek o udzielenie ulgi w formie umorzenia, nie zaś prawidłowość postępowania organów podatkowych w zakresie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w pdof za 2002 r.

5 Stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko organów podatkowych Stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej - Utrzymał w mocy decyzję Naczelnika US. - Postępowanie w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowych nie stanowi kontynuacji postępowania w przedmiocie wymiaru zobowiązań. - W sprawie istotne było to, czy występuje ważny interes podatnika lub interes publiczny, ponieważ tylko w takim przypadku istnieje możliwość udzielenia ulgi. - Zauważono, że sytuacja skarżącego jest trudna z uwagi na brak dochodów (skarżący nie posiada majątku ruchomego i nieruchomego; nie jest zatrudniony; pozostaje na utrzymaniu żony)

6 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko organów podatkowych Stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej c.d. Okoliczności powstania zaległości nie noszą cech wyjątkowości i braku winy skarżącego, a długotrwałość sporu podatkowego nie wynika z winy organów podatkowych, co mogłoby wskazywać na występowanie interesu publicznego, ale z wykorzystania przez skarżącego swoich uprawnień w zakresie zaskarżania kolejnych decyzji i wyroków zapadających w sprawie wymiaru podatku.

7 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko organów podatkowych Stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej c.d. Skarżący dysponuje majątkiem, który może stanowić zabezpieczenie spłaty przedmiotowej zaległości podatkowej. W sprawie ze skargi paulińskiej organu podatkowego na dokonaną przez skarżącego czynność prawną darowizny na rzecz żony nieruchomości o wartości zł Sąd Okręgowy uwzględnił skargę.

8 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko WSA w Warszawie Stanowisko WSA w Warszawie Sąd pierwszej instancji doszedł do przekonania, że organy podatkowe wywiązały się z ciążących na nich obowiązków i w sposób uprawniony uznały, iż brak jest przesłanek do udzielenia skarżącemu wnioskowanej ulgi. Zwrócono uwagę, że z materiału dowodowego wynika, iż skarżący domaga się umorzenia zaległości podatkowych przede wszystkich z uwagi na przyczynę powstania tych zaległości.

9 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Naczelny Sąd Administracyjny zaakceptował stanowisko organów podatkowych oraz WSA w Warszawie, że w sprawie nie występuje przesłanka „ważnego interesu podatnika”.

10 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Naczelny Sąd Administracyjny uznał za nieprawidłowe i niepełne wyjaśnienie istnienia przesłanki interesu publicznego spowodowane przede wszystkim błędną wykładnią art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej.

11 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Sprawa powinna być przez organ odwoławczy ponownie przeanalizowana w kontekście istnienia przesłanki interesu publicznego, z uwzględnieniem wskazywanych przez skarżącego okoliczności. Zakresem powinien zostać objęty nie tylko aspekt budżetowy, ale również takie zasady, jak sprawiedliwość czy zaufanie podatnika do organów państwa. Organ winien także ocenić, co z punktu widzenia respektowania tychże reguł ogólnych oraz w okolicznościach ustalonego stanu faktycznego będzie korzystniejsze: uwzględnienie wniosku strony, czy też rozwiązanie przeciwne.

12 Sąd administracyjny w świetle art. 67a § 1 pkt 3 o.p. nie może:
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd administracyjny w świetle art. 67a § 1 pkt 3 o.p. nie może: - zobowiązać organu podatkowego do wydania decyzji o umorzeniu bądź odmowie umorzenia zaległości podatkowej (w przypadku stwierdzenia istnienia co najmniej jednej z przesłanek); oceniać kryteriów przyjętych przez organ podatkowy, a uzasadniających wybór opcji decyzyjnej.

13 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego Poza zakresem kontroli administracji publicznej sprawowanej przez sądy administracyjne nie mogą jednak pozostawać przypadki korzystania przez organy z przyznanej im kompetencji w sposób woluntarystyczny, zupełnie nieracjonalny, sprzeczny z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi.

14 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego - stanowisko NSA Teza Naczelnego Sądu Administracyjnego Są pewne granice uznania administracyjnego, w obrębie których może procedować organ podatkowy, podejmując decyzję w następstwie wystąpienia przesłanki „ważnego interesu podatnika” lub „interesu publicznego”, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 3 o.p. Przekroczenie tych granic ma m.in. miejsce wówczas, gdy wybór alternatywy decyzyjnej dokonany został z rażącym naruszeniem zasady sprawiedliwości, wskutek uwzględnienia kryteriów oczywiście nieistotnych (bagatelnych) lub nieracjonalnych albo na podstawie fałszywych przesłanek.

15 w art. 67a § 1 pkt 3 o.p. ustawodawca:
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego w art. 67a § 1 pkt 3 o.p. ustawodawca: obok zwrotu niedookreślonego „ważny” umieścił klauzulę generalną „interes podatnika”; zawarł również klauzulę generalną „interes publiczny”.

16 w przypadku klauzul generalnych następuje odesłanie do ocen
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego w przypadku klauzul generalnych następuje odesłanie do ocen umieszczenie w sąsiedztwie klauzul generalnych zwrotów niedookreślonych (np. ważny) pełni funkcję modyfikującą treść tej klauzuli generalnej, w której kontekście zostały użyte.

17 „ważny interes podatnika” „interes publiczny”
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego „ważny interes podatnika” „interes publiczny”

18 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego Uprawnienia organów podatkowych do zastosowania klauzul generalnych realizują się zarówno w warstwie materialnoprawnej, jak i procesowej. Materialną podstawę rozstrzygnięcia dotyczącego umorzenia zaległości podatkowych warunkuje nie tylko art. 67a § 1 pkt 3 o.p., lecz także dowodowe ustalenia, a następnie ich ocena prawna dokonana przez organ podatkowy.

19 II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń 30-31. 03. 2017 r
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. sędzia NSA S. Bogucki Granice uznania administracyjnego Każde orzeczenie powodujące szkodę dla ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego należy uznać za nieprawidłowe?

20 I to już koniec… Dziękuję za uwagę!
II Wiosenny Przegląd Orzecznictwa, Toruń r. S. Bogucki, sędzia NSA Granice uznania administracyjnego… I to już koniec… Dziękuję za uwagę!