Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

Prezentacja na temat: "Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym"— Zapis prezentacji:

1 Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym
Zagadnienia wybrane Bartłomiej Swaczyna

2 Granica miejsca hipotecznego - Pojęcie i funkcja -
Art ust. 1 u.k.w.h.: „(…) właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym (…)” Funkcja: ochrona innych uprawnionych Suma i waluta hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

3 Granica miejsca hipotecznego - Suma hipoteki -
Suma hipoteki = suma miejsca hipotecznego Suma hipoteki < suma miejsca hipotecznego Suma hipoteki > suma miejsca hipotecznego Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

4 Granica miejsca hipotecznego - Suma hipoteki < suma miejsca -
Miejsce częściowo wykorzystane W pozostałej części można ustanowić hipotekę z równym pierwszeństwem (art u.k.w.h.) Wykreślenie wygasłej hipoteki bez wpisu uprawnienia do rozporządzania o.m.h.  wygasa uprawnienie właściciela do rozporządzenia pozostałą częścią miejsca Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

5 Granica miejsca hipotecznego - Suma hipoteki < suma miejsca c.d. -
Wykreślenie wygasłej hipoteki bez wpisu uprawnienia do rozporządzania o.m.h.  wygasa uprawnienie właściciela do rozporządzenia pozostałą częścią miejsca (arg. a contrario z art u.k.w.h.) Wykreślenie na wniosek wierzyciela  niezbędna zgoda właściciela (art ust. 2 u.k.w.h.) Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

6 Granica miejsca hipotecznego - Suma hipoteki > suma miejsca c.d. -
Brak praw o pierwszeństwie ≤  wpis dopuszczalny Istnieją prawa o pierwszeństwie ≤ Wpis dopuszczalny za zgodą uprawnionych Brak zgody uprawnionych  wpis niedopuszczalny Kwestia partycji hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

7 Granica miejsca hipotecznego - Waluta hipoteki -
Zasada: wymóg tożsamości waluty miejsca i hipoteki Brak praw o pierwszeństwie równym bądź niższym  dopuszczalny wpis hipoteki o innej walucie Istnieją prawa o pierwszeństwie równym bądź niższym Wpis hipoteki o innej walucie dopuszczalny za zgodą uprawnionych Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

8 Zmiana sumy lub waluty o.m.h. przez właściciela
Brak podstawy prawnej dla takich przekształceń Dopuszczalne przekroczenie na zasadach ogólnych granic miejsca przy ustanoweniu bądź przeniesieniu hipoteki na o.m.h. Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

9 Zabezpieczenie hipoteczne na wielu miejscach na tej samej nieruchomości
Miejsca sąsiadujące ze sobą Dopuszczalne ustanowienie jednej hipoteki gdy suma hipoteki równa się sumie sum miejsc W innych przypadkach wyłącznie partycja zabezpieczenia (wiele hipotek) Miejsca niesąsiadujące ze sobą Niedopuszczalne ustanowenie jednej hipoteki – zróżnicowane pierwszeństwo zabezpieczenia Kwesta dopuszczalności partycji zabezpieczenia Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

10 Rozporządzenie o.m.h. na nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków
Ustanowienie hipoteki na o.m.h. Wymóg zgody współmałżonka – art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o. Przeniesienie hipoteki na o.m.h. Nie ma zastosowania art. 37 k.r.o. – brak wymogu zgody współmałżonka Art. 36 k.r.o.: każdy z małżonków może zarządzać samodzielnie majątkiem wspólnym Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

11 Przeniesienie części hipoteki na o.m.h.
Dopuszczalne (arg. a fortiori z art ust. 1 zd. 2 u.k.w.h.) Skutek: podział hipoteki Także w odniesieniu do hipoteki zabezpieczającej wiele wierzytelności Dopuszczalność podziału hipoteki wynika wprost z art ust. 3 u.k.w.h. Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

12 Podział nieruchomości a o.m.h.
Analogia z art u.k.w.h. – na każdej z wydzielonych nieruchomości o.m.h. w pierwotnej wysokości Zagrożenie dla interesów osób uprawnionych z praw o równym bądź niższym pierwszeństwie Postulat de lege ferenda Podział miejsca w częściach równych Właściciel może jednostronnie określić sposób podziału nieruchomości na wypadek podziału nieruchomości; konstytutywny wpis dyspozycji Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

13 Roszczenie o przeniesienie hipoteki na o. m. h
Roszczenie o przeniesienie hipoteki na o.m.h. - Dopuszczalność ujawnienia a suma hipoteki - Suma hipoteki zajmującej przyrzeczone miejsce mniejsza niż suma hipoteki, która ma je zająć w przyszłości Zobowiązanie - wpis roszczenia dopuszczalny Skutek rozporządzający nastąpi w zakresie możliwym w chwili zwolnienia się miejsca Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

14 Roszczenie o przeniesienie hipoteki na o. m. h
Roszczenie o przeniesienie hipoteki na o.m.h. - Dopuszczalność ujawnienia a waluta hipoteki c.d. - Waluta hipoteki zajmującej przyrzeczone miejsce inna niż waluta hipoteki, która ma je zająć w przyszłości Zobowiązanie - wpis roszczenia dopuszczalny Uzgodnienie walut bądź zgoda uprawnionych z praw o pierwszeństwie równym bądź niższym condicio iuris skutku rozporządzającego Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

15 Roszczenie o przeniesienie części hipoteki na o.m.h.
Dopuszczalne przeniesienie części hipoteki na o.m.h. Dopuszczalne ujawnienie w k.w. roszczenia o przeniesienie części hipoteki na o.m.h. Hipoteka ma być przeniesiona na dwa o.m.h.  dwa roszczenia o przeniesienie części hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

16 Ujawnienie w k. w. roszczenia o przeniesienie na o. m. h
Ujawnienie w k.w. roszczenia o przeniesienie na o.m.h. hipoteki przysługującej bankowi Spór w doktrynie Dopuszczalny wpis na podstawie art. 95 ust. 1 lub 5 pr.bank. Wykluczone stosowanie Art. 95 pr.bank. Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

17 Ujawnienie w k. w. roszczenia o przeniesienie na o. m. h
Ujawnienie w k.w. roszczenia o przeniesienie na o.m.h. hipoteki przysługującej bankowi - Art. 95 pr.bank. - Art. 95 ust. 1 pr.bank.: „oświadczenia (…) w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń „ Art. 95 st. 5 pr.bank.: „przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do ujawnienia w księdze wieczystej zmiany treści hipoteki i przeniesienia hipoteki w związku ze zbyciem wierzytelności bankowej (…)” Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

18 Ujawnienie w k. w. roszczenia o przeniesienie na o. m. h
Ujawnienie w k.w. roszczenia o przeniesienie na o.m.h. hipoteki przysługującej bankowi - Art. 95 pr.bank. c.d. - Wpis roszczenia na podstawie oświadczenia banku w oparciu o art. 95 ust. 1 pr.bank. Gdy roszczenie zastrzeżone w czynności bankowej Roszczenie dotyczy zabezpieczenia ustanowionego na rzecz banku Wpis roszczenia na podstawie oświadczenia banku w oparciu o art. 95 ust. 5 pr.bank. Zmiana pierwszeństwa jako zmiana treści hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

19 Ujawnienie w k. w. roszczenia o przeniesienie na o. m. h
Ujawnienie w k.w. roszczenia o przeniesienie na o.m.h. hipoteki przysługującej bankowi - Wyłącznie reguły ogólne - Art. 95 ust. 1 pr.bank. nie uzasadnia per se wpisu zmian następujących wskutek czynności prawnych z udziałem innych osób niż bank Art. 95 ust. 3 pr.bank. Art. 95 ust. 5 pr.bank. Zmiana pierwszeństwa jako odrębne od zmiany treści ograniczonego prawa rzeczowego rozporządzenie Art. 95 ust. 5 pr.bank. nie obejmuje roszczenia z art u.k.w.h. Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

20 Ujawnienie przejścia hipoteki na o.m.h.
Art zd. 2 u.k.w.h. – wpis przejścia deklaratoryjny Podstawa wpisu: dokument uzasadniający wygaśnięcie hipoteki Wniosek o wykreślenie hipoteki i o ujawnienie przejścia hipoteki Sam wniosek o wykreślenie hipoteki Sam wniosek o ujawnienie przejścia hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

21 Ujawnienie przejścia hipoteki na o. m. h
Ujawnienie przejścia hipoteki na o.m.h. - Wniosek o wykreślenie i ujawnienie przejścia - Dwa wnioski – dwie opłaty Suma hipoteki objętej roszczeniem wyższa niż suma wygasłej hipoteki Hipoteka uzyskuje przyrzeczone pierwszeństwo tylko w zakresie sumy wygasłej hipoteki Niepotrzebna zgoda właściciela na wykreślenie hipoteki (art ust. 2 u.k.w.h.) Suma hipoteki objętej roszczeniem niższa niż suma wygasłej hipoteki Wykreślenie wygasłej hipoteki bez zgody właściciela tylko do wysokości hipoteki przeniesionej Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

22 Ujawnienie przejścia hipoteki na o. m. h
Ujawnienie przejścia hipoteki na o.m.h. - Wniosek o wykreślenie albo o ujawnienie przejścia - Jedynie wniosek o wykreślenie hipoteki Sąd nie ujawnia z urzędu przeniesienia hipoteki na o.m.h. Ostrzeżenie o niezgodności (art § 1 zd. 1 k.p.c.) Jedynie wniosek o ujawnienie przeniesienia hipoteki na o.m.h. Brak wniosku o wykreślenie hipoteki nie jest przeszkodą do ujawnienia przejścia Ostrzeżenie o niezgodności w zakresie wygasłej hipoteki Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

23 Hipoteczne zabezpieczenie na wielu przedmiotach
Umowna hipoteka łączna Art. 76 ust. 3 u.k.w.h. Jedna opłata za wpis w księgach wieczystych (art. 45 ust. 3 u.k.s.c.) Partycja zabezpieczenia? Wiele samodzielnych hipotek zabezpieczających całą wierzytelność? Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym

24 Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym. Zagadnienia wybrane
dr Bartłomiej Swaczyna Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym. Zagadnienia wybrane Dziękuję za uwagę Bartłomiej Swaczyna, Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym