INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA

INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA
EPIDEMIOLOGIA PSSE - Wrocław

Dzięki uprzejmości Działu Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu
PSSE - Wrocław

Występowanie zakażeń meningokokowych
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Występowanie zakażeń meningokokowych Zakażenia Neisseria meningitidis są jedną z najczęstszych przyczyn zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych na świecie Epidemie wywoływane są głównie przez szczepy z grupy A i C. Szczepy grupy B są najczęściej związane z zachorowaniami sporadycznymi. PSSE - Wrocław

W Polsce i w Europie ponad 90% wszystkich zachorowań wywołują meningokoki należące do grup serologicznych B i C W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost przypadków z wysoką śmiertelnością wywoływanych przez meningokoki z grupy C, zwłaszcza z kompleksu klonalnego ST11/ET PSSE - Wrocław

Inwazyjna choroba meningokokowa to ciężkie zakażenie inwazyjne występujące pod postacią: Zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych Zakażenia krwi (posocznica, sepsa) PSSE - Wrocław

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych to stan zapalny tkanki otaczającej mózg (może być powodowany przez bakterie, wirusy, grzyby). PSSE - Wrocław

Posocznica (sepsa) to uogólniona odpowiedź organizmu człowieka na zakażenie bakteryjne, grzybicze lub wirusowe. PSSE - Wrocław

Z pojęciem posocznica (sepsa) spotykamy się coraz częściej, ale rzadko zdajemy sobie sprawę z tego, że nie jest to choroba. Sepsa, może występować z wielu powodów – jest skrajną reakcją organizmu na zakażenie. Sepsą nie można się zarazić, ale można z jej powodu umrzeć. PSSE - Wrocław

Inwazyjna choroba meningokokowa wywoływana jest przez bakterie z gatunku Neisseria meningitidis (meningokoki). PSSE - Wrocław

Meningokoki bytują w jamie nosowo-gardłowej i są przenoszone drogą kropelkową podczas kichania lub kaszlu, bezpośredni kontakt (pocałunek) lub także pośredni kontakt z osobą zakażoną (picie ze wspólnego naczynia, palenie jednego papierosa, jedzenie wspólnej kanapki, jabłka). PSSE - Wrocław

Meningokoki nie przeżywają poza organizmem człowieka, wykazują dużą wrażliwość na wysychanie i niższą temperaturę. Zakażenie meningokokami a co za tym idzie wywołane przez nie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica mogą być czasem trudne do rozpoznania w pierwszej fazie choroby. PSSE - Wrocław

Pierwsze objawy mogą być takie same jak w przeziębieniu. Objawy mogą rozwijać się w ciągu kilku dni, choć w niektórych przypadkach rozwijają się w ciągu kilku godzin. PSSE - Wrocław

Okres wylęgania choroby meningokokowej wynosi od 2 do 10 dni. PSSE - Wrocław

Charakterystyczne objawy choroby nie występują w określonej kolejności, część z nich może nie wystąpić w ogóle. Należy pamiętać także, o tym że zakażeniu mogą towarzyszyć inne, nie przedstawione poniżej objawy. PSSE - Wrocław

Objawy występujące przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych i posocznicy meningokokowej różnią się w przypadku niemowląt i osób dorosłych oraz starszych dzieci. PSSE - Wrocław

Objawy występujące u niemowląt: gorączka – dłonie i stopy mogą być zimne, brak apetytu, wymioty, biegunka, rozpaczliwy płacz, kwilenie, rozdrażnienie, odgięcie głowy do tyłu, osłupienie, pulsujące ciemiączko, senność, wybroczyny (plamy) na skórze PSSE - Wrocław

Objawy występujące u dorosłych i starszych dzieci: wymioty gorączka gól głowy sztywność karku światłowstręt senność bóle stawów drgawki mogą występować także: zimne dłonie i stopy przy jednoczesnej wysokiej gorączce oraz wybroczyny na skórze (wysypka krwotoczna) PSSE - Wrocław

Wysypka krwotoczna występuje w postaci drobnych czerwonych punkcików, które: nie bledną pod naciskiem mogą wystąpić na każdej części ciała w późniejszych stadiach choroby punkty te zlewają się w duże plamy PSSE - Wrocław

Wysypka krwotoczna PSSE - Wrocław

Wysypka krwotoczna w niektórych ale rzadkich przypadkach, może blednąć w pierwszym stadium choroby. PSSE - Wrocław

Wysypka krwotoczna czasem występuje na powierzchni gałek ocznych, w miejscach częściowo zakrytych powiekami. PSSE - Wrocław

Aby sprawdzić, czy wysypka może wskazywać na posocznicę meningokokową, możemy przeprowadzić „test szklankowy” – przyciskamy bok szklanki do zmian na skórze. W przypadku zakażenia meningokokowego plamki nie bledną pod naciskiem. PSSE - Wrocław

W przypadku podejrzenia inwazyjnej choroby meningokokowej nie czekajmy na wystąpienie wysypki – może to być ostatni z objawów, który wystąpi u chorego. U części chorych nie występuje wcale. PSSE - Wrocław

Organizm broni się: wzrost temperatury, wzrost produkcji białych krwinek wydzielanie substancji –cytokin – mają pomóc zwalczyć wroga (bakterie wirusy, …) PSSE - Wrocław

Duża ilość cytokin wydzielanych do krwioobiegu powoduje: przyśpieszenie akcji serca, obniżenie lub znaczne podwyższenie temperatury, jednocześnie uszkodzenie wyściółki naczyń krwionośnych - powstają zakrzepy szczególnie w małych naczyniach PSSE - Wrocław

Powstanie zakrzepów powoduje: niedotlenienie tkanek zatrucie tkanek produktami przemiany materii organizm nie rozpuszcza skrzepów, naczynia zostają uszkodzone PSSE - Wrocław

Uszkodzone naczynia przepuszczają osocze krwi do otaczających je tkanek - następuje: obniżenie ciśnienia wybroczyny na skórze upośledzenie lub nawet wyłączenie pracy narządów śmierć PSSE - Wrocław

Gdy ktoś z naszych bliskich jest chory i podejrzewamy chorobę meningokokową, należy: natychmiast skontaktować się z lekarzem, opisać dokładnie objawy z zaznaczeniem, że podejrzewamy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub posocznicę, gdy nie możemy wezwać lekarza, natychmiast należy zawieźć chorego do najbliższego szpitala PSSE - Wrocław

W przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej szybkie podjęcie leczenia jest kluczowe dla ratowania życia. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i posocznica wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. PSSE - Wrocław

Leczenie inwazyjnej choroby meningokokowej wymaga: natychmiastowego leczenia antybiotykami, podania profilaktycznie antybiotyków (chemioprofilaktyki) osobom, które miały bardzo bliski kontakt z chorym (najlepiej w ciągu 24 godzin). PSSE - Wrocław

Epidemiologia ekspozycja na szczep  kolonizacja noso-gardzieli  przejście przez bł. śluzową  przeżycie i namnożenie się bakterii we krwi (sepsa)  pokonanie bariery krew- mózg (ZOMR) rozwój zakażenia PSSE - Wrocław

Wyłączny, naturalny rezerwuar meningokoków stanowi człowiek Źródła zakażenia: chory albo bezobjawowy nosiciel Meningokoki kolonizują jamę nosowo-gardłową Nosicielstwo: ok %, w środowiskach zamkniętych 40 – 80 % Stosunkowo niska zakaźność - podczas epidemii 1/1000 do 1/5000 Do zakażenia może dojść na skutek kontaktu z osobą chorą lub bezobjawowym nosicielem drogą kropelkową przez kontakt bezpośredni i pośredni PSSE - Wrocław

Zachorowania wywołane przez meningokoki występują najczęściej zimą i wiosną Diagnozowanie schorzeń meningokokowych jest trudne, ich pierwsze objawy nie różnią się istotnie od pierwszych oznak innych infekcji W około 10 – 50 % przypadków występuje wysypka krwotoczna – głównie na skórze tułowia, kończyn, rzadziej na twarzy, dłoniach lub podeszwach (wykwity utrzymują się kilka dni) Choroba może mieć przebieg piorunujący prowadzący w ciągu kilku godzin do zgonu Leczenie musi być rozpoczęte jak najszybciej W Polsce u ok % osób po przebyciu choroby pozostają trwałe uszkodzenia PSSE - Wrocław

Śmiertelność 9-12% (posocznica: 20-80%) Wysypka krwotoczno-plamista (10-50%) Powikłania (neurologiczne, głuchota - 10% ozdrowieńców) Okres wylęgania: 2-10 dni, na ogół 3-4 dni Sezonowość zachorowań: Europa płn. i Ameryka Płn.: zima i wczesna wiosna Meningitis belt: epidemie wraz z porą suchą PSSE - Wrocław

Epidemie głównie grupy A i C, (USA – Y), W135 A – np – meningitis belt – przypadków, zgonów (dane WHO) C – np. Kanada, Czechy, USA, Hiszpania W135 – np Mekka, meningitis belt, rzadziej grupa B – np. Dania, Norwegia, Kuba, Brazylia PSSE - Wrocław

Małe dzieci i młodzież - grupy szczególnie narażone Dzieci w wieku od 3 miesięcy do 5 lat, są w porównaniu do innych grup wiekowych narażone najbardziej Drugi szczyt zachorowań jest notowany u młodzieży między 14 a 19 rokiem życia Ryzyko infekcji wzrasta w zbiorowiskach ludzkich, ogniska epidemiczne dotyczą zazwyczaj środowisk zamkniętych tj. szkoły, przedszkola, domy dziecka, akademiki, koszary, więzienia PSSE - Wrocław

Nosicielstwo: ok %, w środowiskach zamkniętych 40 – 80 % Stosunkowo niska zakaźność - podczas epidemii 1/1000 do 1/5000 Do zakażenia może dojść na skutek kontaktu z osobą chorą lub bezobjawowym nosicielem drogą kropelkową przez kontakt bezpośredni i pośredni PSSE - Wrocław

Postaci Inwazyjnej Choroby Meningokokowej zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych; zapalenie mózgu i/lub posocznica (sepsa); W 10% przypadków posocznica występuje bez jednoczesnego zajęcia OUN. Posocznica: śmiertelność wynosi ok % sepsa meningokokowa o przebiegu piorunującym - śmiertelność do 50%. PSSE - Wrocław

Postaci kliniczne inwazyjnej choroby meningokokowej (IChM) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych posocznica (5-20%) zapalenie płuc ropne zapalenie stawów zapalenie osierdzia zapalenie kości, szpiku kostnego zapalenie ucha środkowego, gardła, spojówek PSSE - Wrocław

Klasyfikacja Neisserii meningitidis Meningokoki podzielono na 13 grup serologicznych, A, B, C, Y, W odpowiadają za prawie wszystkie przypadki zachorowań Polska i Europa: najczęściej występują meningokoki grupy B i C Wystepują różne typy i podtypy serologiczne oraz immunotypy PSSE - Wrocław

Zapadalność: Kraje rozwinięte - 1-3/ Kraje rozwijające się - 25/ Epidemie w Afryce – /100 tys. (co 8-12 lat) Europa – 1,1/100 tys. Polska – 0,3/100 tys. (2004 r.) meningitis Polska -0,54 (2005 r.) IChM PSSE - Wrocław

Zapadalność na IChM potwierdzona laboratoryjnie przez KOROUN w roku 2006: od 0,03 (łódzkie) do 1,19 (warmińsko-mazurskie) w przedziale wieku 0-5; od 0,75 (łódzkie) do 11,5 (warmińsko- mazurskie) w przedziale wieku lat; od 0,13 (małopolskie) do 3,9 (opolskie) PSSE - Wrocław

Zwiększone ryzyko zachorowań Niedobory końcowych składników dopełniacza (C5-C9) Zaburzenia układu properdyny Funkcjonalna lub anatomiczna asplenia Czynne bądź bierne palenie Zakażenia wirusowe PSSE - Wrocław

Zwiększone ryzyko zachorowań Zachorowanie w środowisku ( X zwiększone ryzyko) Środowiska zamknięte (studenci, rekruci) Złe warunki socjalne (zatłoczenie) Styl życia (częste uczęszczanie do klubów, dyskotek, PUB-ów itp.) najczęstsze zachorowania: dzieci (3/12 - 1) i młodzież (16-21) nosicielstwo - ogólnie 2-25 % u starszych dzieci i młodzieży % wyższe u bliskich kontaktów, podczas epidemii w środowiskach zamkniętych (nawet >80%) PSSE - Wrocław

Wynik (zejście) zakażenia zależy zarówno od drobnoustroju (meningokok) jak i od gospodarza (człowiek) PSSE - Wrocław

W 2006 roku zaobserwowano dramatyczny wzrost zakażeń wywoływanych przez N. meningitidis grupy C, należącej do kompleksu klonalnego ST-11/ET-37 W bieżącym roku ten kompleks klonalny wyraźnie dominuje wśród izolatów grupy serologicznej C odpowiedzialnych za przypadki Inwazyjnej Choroby Meningokokowej (IChM) PSSE - Wrocław

Szczepy Neisseria meningitidis (grupa C, ST11) izolowane w 2006 roku (nosicielstwo, zachorowania, zgony) wg KOROUN PRZYCZYNY ZGONÓW PSSE - Wrocław

W Europie niektóre kraje zostały szczególnie dotknięte zachorowaniami wywoływanymi przez meningokoki grupy C, należą do nich: Anglia, Walia, Szkocja, Irlandia Północna, Islandia, Hiszpania, Szwajcaria, Czechy i Słowacja W Wielkiej Brytanii w roku 1999 zgłoszono przypadków (150 zakończyło się śmiertelnie!) W Niemczech co roku notuje się ok. 800 zachorowań. W Polsce w roku 2006 zarejestrowano 152 przypadki zachorowań wywołanych przez Neisseria meningitidis. PSSE - Wrocław

Przypadki IChM w województwie dolnośląskim INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA głogowski górowski Przypadki ICHM na terenie Dolnego Śląska. milicki polkowicki lubiński wołowski trzebnicki bolesławiecki oleśnicki legnicki zgorzelecki średzki lubański złotoryjski lwówecki wrocławski jaworski oławski świdnicki jeleniogórski Kamienno- górski strzeliński wałbrzyski dzierżoniowski Przypadki IChM 2006 ząbkowicki kłodzki Przypadki IChM 2007 PSSE - Wrocław

Przypadki potwierdzone IChM w 2007 roku na województwa dolnośląskiego do dnia 10 kwietnia 2007 roku: PSSE: Głogów – 1 Jawor – 1(C) Jelenia Góra – 1(B) Wołów – 1(B) Wrocław – 2(1 w tym 1- B) Ząbkowice -1 Złotoryja – 1(C) Łącznie 8 przypadków PSSE - Wrocław

W przypadku wystąpienia pojedynczego zachorowania, ryzyko kolejnego zakażenia wśród osób mających kontakt z chorym, poza osobami mieszkającymi razem z chorym, jest niskie. W takiej sytuacji nie zaleca się chemioprofilaktyki osobom stykającym się z chorym w przedszkolu, szkole, miejscu pracy itp. PSSE - Wrocław

Profilaktyka zakażeń meningokokowych
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Profilaktyka zakażeń meningokokowych Chemioprofilaktyka Immunoprofilaktyka PSSE - Wrocław

Chemioprofilaktyka Stanowi podstawę zapobiegania pojawianiu się dalszych przypadków IChM (przypadki wtórne) Identyfikacja kontaktów powinna być prowadzona w sposób zdecydowany (agresywny) Ma na celu przerwanie rozprzestrzeniania się szczepu, który spowodował zachorowanie Powinna być podawana wyłącznie osobom z bliskiego kontaktu z chorym, a także choremu bowiem nie każde leczenie eliminuje nosicielstwo nosogardłowe PSSE - Wrocław

W każdym przypadku zakażenia meningokokowego
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA W każdym przypadku zakażenia meningokokowego Bezwzględnie rozpocząć chemioprofilaktykę (najlepiej w ciągu 24 godz.) W żadnym wypadku chemioprofilaktyka nie powinna być opóźniona z powodu oczekiwania na pobranie lub wynik wymazu Podanie chemioprofilaktyki wydaje się uzasadnione jedynie do dni od wystąpienia zachorowania PSSE - Wrocław

Chemioprofilaktyka Chemioprofilaktyka jest zalecana osobom, które w ciągu 7 dni poprzedzających zachorowanie, miały kontakt z chorym: domownikom zamieszkującym/śpiącym razem z chorym osobom będącym w kontakcie intymnym z chorym (głębokie pocałunki) uczniom/studentom/osobom śpiącym w tej samej sali sypialnej, co chory studentom dzielącym kuchnię z chorym w jednym akademiku skoszarowanym żołnierzom i funkcjonariuszom osobom mającym krótki kontakt z chorym, jeśli miały one bezpośredni kontakt z wydzielinami chorego z dróg oddechowych tuz przed i w czasie przyjmowania chorego do szpitala. osobom przeprowadzającym resuscytację usta-usta, odsysanie i intubację. PSSE - Wrocław

Chemioprofilaktyka – schemat leczenia
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Chemioprofilaktyka – schemat leczenia Rifampicyna: 600mg co 12 godz, 2 dni, dorośli 10mg/kg (maks.600mg) dzieci ≥1m-ca ż 5mg/kg dzieci <1m-ca ż Ciprofloksacyna: 1 (jedna( dawka) 500mg (>18 r.ż) Ceftriakson: jednorazowo 250mg i.m - dorośli 125mg i.m.- dzieci< 15 r.ż PSSE - Wrocław

Immunoprofilaktyka - szczepienia
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Immunoprofilaktyka - szczepienia Podawana w ramach powszechnych szczepień ochronnych Podawana w wybranych rejonach Podawana wybranym grupom Podawana w przypadku wystąpienia ogniska/epidemii PSSE - Wrocław

KOROUN Prowadzi : pełną diagnostyke zakażeń meningokokowych pełną charakterystykę szczepów dysponuje technikami klasycznymi i niehodowlanymi (biologia molekularna) Wspomaga: działania Inspekcji Sanitarnej w dochodzeniu epidemiologicznym działania terapeutyczne i profilaktyczne Adres: Warszawa, Chelmska 30/34, tel ; Fax: ; PSSE - Wrocław

Schemat postępowania w przypadku wystąpienia zakażenia meningokokowego
INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA Schemat postępowania w przypadku wystąpienia zakażenia meningokokowego „Inwazyjna choroba meningokokowa i inne bakteryjne zakażenia ośrodkowego układu nerwowego” A.Skoczyńska, W.Hryniewicz, M.Kadłubowski PSSE - Wrocław

Schemat postępowania w przypadku wystąpienia zakażenia meningokokowego
Informacje na temat meningokoków PSSE - Wrocław

w dniach wolnych od pracy: tel. alarmowy WSSE 0 605 883 227
Postępowanie w przypadku rozpoznania potwierdzonego zakażenia meningokokowego Powiadomienie właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego i/lub Dział Epidemiologii WSSE: tel. (071) tel. kom w dniach wolnych od pracy: tel. alarmowy WSSE PSSE - Wrocław

INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "INWAZYJNA CHOROBA MENINGOKOKOWA"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres