Stanisław Żółkiewski Hetman Wielki Koronny. Początki kariery  Był synem wojewody ruskiego Stanisława i Zofii Lipskiej z Goraja.  Karierę polityczną.

Prezentacja na temat: "Stanisław Żółkiewski Hetman Wielki Koronny. Początki kariery  Był synem wojewody ruskiego Stanisława i Zofii Lipskiej z Goraja.  Karierę polityczną."— Zapis prezentacji:

1 Stanisław Żółkiewski Hetman Wielki Koronny

2 Początki kariery  Był synem wojewody ruskiego Stanisława i Zofii Lipskiej z Goraja.  Karierę polityczną rozpoczął u boku kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego. W 1573 wyjechał z delegacją posłów do Paryża, w celu oznajmienia Henrykowi Walezemu jego wyboru na króla Polski. Wkrótce udał się na dwór cesarza Maksymiliana II Habsburga. Został sekretarzem króla Stefana Batorego.

3  12 maja 1584 r. aresztował słynnego banitę Samuela Zborowskiego.  W czasie wojny domowej opowiedział się po stronie Zygmunta III Wazy. W 1588 wyróżnił się w bitwie pod Byczyną, gdzie został ciężko ranny

4  Był stałym doradcą Jana Zamoyskiego. Dzięki jego protekcji dostał buławę polną koronną, a w 1590 został kasztelanem lwowskim. W 1595 uczestniczył u boku Zamoyskiego w wyprawie do Mołdawii, w celu osadzenia na tamtejszym tronie polskiego lennika Jeremiego Mohyły.

5  Wziął udział w pierwszej bitwie pod Cecorą. W 1596 stłumił powstanie Semena Nalewajki, przy czym w niejasnych okolicznościach doszło do wymordowania kozackich jeńców. Sam Żółkiewski tłumaczył to zajście niesubordynacją wojska.  W 1607 pokonał siły rokoszu Zebrzydowskiego w bitwie pod Guzowem. W nagrodę w 1608 został mianowany wojewodą kijowskim.

6 Bitwa po Guzowem Bitwa odbyła się 5 lipca 1607r. W bitwie starły się siły rokoszan(10 tysięcy piechoty, 600 jazdy oraz 28 dział i hakownic) i armia króla Zygmunta III (9100 piechoty, 3200 jazdy, 24 działa) dowodzoną przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, w której wojsko królewskie rozbiło oddziały buntowników. O wyniku bitwy zadecydowało uderzenie lewego skrzydła wojsk królewskich, gdzie wojska Żółkiewskiego starły się z piechotą węgierską Herburta. Atak doprowadził do Do przełamania szyku oddziałów buntowników i ich ucieczki z pola walki.

7 Dymitriady  W 1609 roku stanął na czele polskiego korpusu interwencyjnego, wysłanego na pomoc tzw. dymitriadzie, w której wojska magnatów polskich wplątały się w rosyjską wojnę domową. Interwencja rozpoczęła oficjalnie wojnę polsko- rosyjską 1609-1618. Rozpoczął długotrwałe oblężenie Smoleńska.

8 Bitwa pod Kłuszynem Bitwa odbyła się 4 lipca 1610r pomiędzy liczącymi ok. 6 tys. siłami polskimi,a liczącymi ok. 30-35 tys. siłami szwedzko-rosyjskimi. Zakończyła się zwycięstwem sił polskich pod przywództwem Stanisława Żółkiewskiego. To zwycięstwo umożliwiło marsz na Moskwę i zajęcie jej 12 września 1610r,a także obwołanie Władysława Wazy carem Rosji.

9  Był zwolennikiem osadzenia na tronie moskiewskim syna króla Zygmunta III Wazy, Władysława oraz unii między Polską a Moskwą. 28 sierpnia 1610 podpisał w Moskwie z bojarami rosyjskimi układ, mocą którego królewicz Władysław został ogłoszony carem Rosji.

10  Od 1612 roku kierował karierą przyszłego hetmana Stanisława Koniecpolskiego, za którego wydał swą córkę Katarzynę.  W tym też roku, wobec groźby najazdu Tatarów, zmuszony był pod Brahą (polskimi umocnieniami położonymi nad Dniestrem, naprzeciw Chocimia) do wejścia w układy z uzurpatorem tronu mołdawskiego, hospodarem Stefanem Tomżą.

11 Schyłek życia  Na sejmie w 1616 przedłożył projekt zwiększenia kompetencji urzędu hetmańskiego i zwiększenia liczby stałego wojska Rzeczypospolitej do 10 tys.

12  W 1618 został hetmanem i kanclerzem wielkim koronnym. Nie radził sobie z najazdami tatarskimi na Ruś, oskarżany o nieudolność i tchórzostwo po porażce pod Oryninem w 1618 roku. W 1619 podpisał porozumienie z kozakami pod Pawołoczą, gdzie zobowiązali się oni do nienapadania na imperium osmańskie.

13 Bitwa po Oryninem Bitwa odbyła się 28 września 1618 roku Między wojskami polskimi,a tatarskimi. Zakończyła się klęską Polski,a W rezultacie województwo podolskie, ruskie, bracławskie i wołyńskie zostały splądrowane. Do klęski doprowadził brak pomocy oddziałom Tomasz Zamoyskiego ze strony zrażonego do krewnego Stanisława Żółkiewskiego. Następnego dnia gdy wojska polskie przegrupowały się,tatarzy uniknęli bitwy i rozjechali się plądrując okoliczne ziemie.

14 Bitwa pod Cecorą Bitwa została stoczona we wrześniu 1620r pomiędzy siłami polskimi(8600 ludzi) i tureckimi(40000 ludzi). Zakończyła się ostateczną klęską sił polskich pod Mohyłowem i śmiercią hetmana Stanisława Żółkiewskiego.

15  W 1620 prowadził źle przygotowaną wyprawę na Mołdawię i poniósł ciężką klęskę w bitwie pod Cecorą – zginął w nocy z 6 na 7 października 1620 podczas odwrotu wojsk polskich. Jego głowę nadziano na pikę i odesłano sułtanowi, który na ponad dwa lata powiesił ją nad wejściem do swego pałacu.Został pochowany w żółkiewskiej farze.

16 Cytaty  Ze Stanisławem Żółkiewskim związane jest wiele cytatów ukazujących jego bohaterstwo i poczucie obowiązku wobec własnych ludzi i ojczyzny

17  Jednym z nich są słowa, które wypowiedział do dwunastu szlachciców po przegranej pod Cecorą, kiedy jego towarzysze przyprowadzili mu konia Żółkiewski rzekomo powiedział: „Nie wsiądę, miło mi przy was umierać. Niech Pan Bóg nade mną wyrok swój, który uczynił, kończy.” Po czym przebił konia szablą. Chodziło przy tym o fakt iż jego towarzysze biegli w tym czasie pieszo.

18  Słynnym zdaniem wypowiedzianym przez hetmana jest też przemowa z 1610 roku, przed bitwą pod Kłuszynem, gdzie powiedział: „Potrzeba w miejscu, nadzieja w męstwie, zbawienie w zwycięstwie. Czyńcie swoją powinność!”

19  Bardzo często w szacunku do wielkich czynów Żółkiewskiego wielu autorów przypisuje mu cytat z Horacego „Słodko i zaszczytnie jest umrzeć za ojczyznę”  Innym natomiast, wręcz proroczym, cytatem jest epitafium wyryte na trumnie bohatera korony na rozkaz jego żony „Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor” co tłumaczy się z łaciny na „ A kiedyś z kości naszych powstanie mściciel”  Przepowiednia spełniła się w prawnuku Żółkiewskiego Janie Sobieskim

20 Dziękujemy za uwagę