Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17. lutego 2004 roku w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie,

Prezentacja na temat: "Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17. lutego 2004 roku w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie,"— Zapis prezentacji:

1 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17. lutego 2004 roku w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. z 2004 r., Nr 31, poz. 273).

2 § 3. pkt 4 Pomieszczenia z zakładzie, w których są świadczone usługi, powinny mieć powierzchnię umożliwiającą takie rozmieszczenie, zainstalowanie i użytkowanie stanowiących jego wyposażenie urządzeń i sprzętu, które zapewni właściwe świadczenie usług. Jedynie przy wykonywaniu usług kosmetycznych typu „pedicure” jest określona wielkość pomieszczenia (co najmniej 6 m kwadr.)

3 § 3 pkt 5. Ściany przy umywalkach i zlewach w pomieszczeniach, w których są świadczone usługi, pokrywa się do wysokości co najmniej 1,6 m nienasiąkliwym materiałem, łatwo zmywalnym i odpornym na działanie wilgoci oraz środków dezynfekcyjnych. Ściany przy umywalkach i zlewach muszą być pokryte materiałem łatwozmywalnym do wysokości 1,6 m, licząc od podłoża.

4 § 4. W zakładzie dopuszcza się: 2) podawanie lub sprzedaż napojów bezalkoholowych, przy zachowaniu warunków określonych w przepisach o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Można podawać klientom napoje, lecz tylko i wyłącznie w naczyniach jednorazowego użytku. W innym przypadku należy zaopatrzyć się w zmywarkę z funkcją wyparzania.

5 § 10. 1. Do wykonywania zabiegów używa się wyłącznie technicznie sprawnych narzędzi i urządzeń oraz preparatów o aktualnym terminie ważności i zaleconym stężeniu. Za brak środka do dezynfekcji narzędzi, przeterminowany środek, bądź nierozcieńczony roztwór roboczy – na osobę odpowiedzialną zostaje nałożony mandat karnym.

6 § 11. Narzędzia przechowuje się w warunkach zabezpieczających je przed zanieczyszczeniem lub uszkodzeniem. W niektórych zakładach narzędzia są porozrzucane na regałach. Powinny być przechowywane w taki sposób, aby zminimalizować ich zanieczyszczenie (np. w woreczkach i plastikowych- zamykanych opakowaniach).

7 § 11. 2. Narzędzia lub ich części, których stosowanie: 1) nie powoduje naruszenia ciągłości tkanek, po każdym użyciu dokładnie czyści się, myje i dezynfekuje (zakłady fryzjerskie); 2) powoduje naruszenie ciągłości tkanek, po każdym użyciu poddaje się dezynfekcji, a następnie myje i sterylizuje (gabinety kosmetyczne).

8 § 11. pkt 4. Niedopuszczalne jest wielokrotne używanie narzędzi przeznaczonych do jednorazowego użytku (brzytwy, pilniki jednorazowe, szpatułki itp.)

9 § 11 pkt 5 Narzędzia jednorazowego użytku używane przy świadczeniu usług, powodujące naruszenie ciągłości tkanek (np. igły), bezpośrednio po użyciu odkłada się do zamykanych, szczelnych pojemników o nienasiąkliwych ścianach. Są specjalne pojemniki na tego typu odpady (nieprzekłuwalne, brak możliwości wyciągnięcia zużytej igły).

10 § 12. Narzędzia wielorazowego użytku naruszające ciągłość tkanek poddaje się sterylizacji lub dezynfekuje przy użyciu specjalnych środków. Preferowaną metodą w gabinetach kosmetycznych, jest sterylizacja narzędzi za pomocą autoklawu parowo- ciśnieniowego. Do chwili wejścia w życie nowych przepisów dopuszczalne są aparaty kulkowe. Sterylizacja za pomocą środków jest praktycznie niemożliwa do wykonania w Państwa warunkach (czas dezynfekcji to 15- 60 minut, potrzebna woda wysokiej jakości – sterylna (zakupiona w aptece).

11 § 13. 1. Preparaty kosmetyczne wykorzystywane przy świadczeniu usług przechowuje się w oryginalnych opakowaniach, w sposób chroniący je przed utratą ich właściwości. Zdarzają się przypadki, że podczas kontroli jest rozcieńczony środek do dezynfekcji, lecz według oświadczenia osoby uczestniczącej podczas kontroli oryginalne opakowanie zostało wyrzucone - ponieważ środek się skończył. Pracownicy PPIS traktują to jako brak środka do dezynfekcji narzędzi. Rozcieńczony roztwór roboczy należy przechowywać w dostępnym miejscu.

12 § 14. Pomieszczenie lub miejsce do przechowywania sprzętu do utrzymania czystości wyposaża się w zamontowany na wysokości 0,5m od podłoża ZLEW, z tym, że w zakładach, w których znajdują się nie więcej niż 3 stanowiska, dopuszcza się wydzielenie miejsca wyposażonego, w zawór ze złączką do węża oraz wpust podłogowy z syfonem. W przepisie tym wyraźnie jest napisane, że ma być zlew; zdarza się, że montowana jest umywalka zamiast zlewu; umywalka może być wykorzystywana tylko i wyłącznie do mycia rąk, a nie do mycia sprzętu porządkowego.

13 § 16. 2. Materiały używane w czasie świadczenia usług mogących powodować naruszenie ciągłości tkanek przechowuje się w opakowaniach, na których umieszcza się etykietę zawierającą datę ich sterylizacji.

14 § 16. 3. W czasie świadczenia usług mogących powodować naruszenie ciągłości tkanek używa się wyłącznie jałowych materiałów, które przechowuje się oddzielnie w opakowaniach sterylizacyjnych, zabezpieczających je przed wtórnym skażeniem. Część posiada tylko i wyłącznie gaziki, waciki itp. w opakowaniach zbiorczych (niesterylne); każde powinno być pakowane osobno z aktualną datą do użycia.

15 § 17. 1.W zakładzie ustala się instrukcję postępowania z odpadami. Wymaga się jedynie instrukcji postępowania z odpadami niebezpiecznymi tj. igły, lampy solaryjne itp. Nie należy opracowywać instrukcji postępowania z odpadami komunalnymi.

16 § 17. 4. Zużyte materiały, które mogły ulec zanieczyszczeniu krwią lub wydzielinami, gromadzi się w oznakowanych, przeznaczonych do tego celu pojemnikach lub workach foliowych.

17 § 18. 3. Pracownicy zatrudnieni w zakładzie noszą czystą odzież roboczą lub ochronną, wykonaną z materiałów umożliwiających jej dezynfekcję. Dotyczy to wszystkich zakładów – fryzjerskich, kosmetycznych, solariów itp.

18 § 20. W zakładach kosmetycznych, w których stosuje się preparaty kosmetyczne powodujące zewnętrzne zanieczyszczenie ciała, wydziela się łazienkę wyposażoną w natrysk, miskę ustępową oraz umywalkę, dostępną bezpośrednio z pomieszczenia, w którym są świadczone usługi.

19 D ezynfekcja i sterylizacja narzędzi

20 Przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z 17 lutego 2004 (Dz. U. Nr 31 poz. 273) mówią jednoznacznie, iż narzędzia, których stosowanie powoduje naruszenie ciągłości tkanek - po każdorazowym użyciu należy zdezynfekować, umyć i poddać sterylizacji.

21 Dezynfekcja Proces, który przez wpływ na strukturę lub metabolizm drobnoustrojów, powoduje ich zabicie, redukcję liczby drobnoustrojów znajdujących się na nieożywionych powierzchniach lub rękach do poziomu bezpiecznego w określonych warunkach. Cel - przecięcie dróg przenoszenia drobnoustrojów

22 Dezynfekcja powierzchni

23 Zasady dezynfekcji powierzchni:  przestrzegać zalecanych parametrów,  nie używać preparatów o pełnym zakresie działania i sporobójczych do dezynfekcji powierzchni,  nie używać alkoholowych preparatów dezynfekcyjnych do dużych powierzchni,  w obecności klientów i personelu ograniczyć dezynfekcję tylko do małych powierzchni,  stężenie aldehydu glutarowego w roztworach użytkowych nie powinno przekraczać 0,2%.

24 Dezynfekcja narządzi i sprzętu po użyciu

25 Przygotowanie roztworu użytkowego:  zgodnie z instrukcją producenta,  w pomieszczeniach do tego celu wyznaczonych (ze sprawną wentylacją),  stosować odpowiednie do zagrożenia środki ochrony osobistej (okulary, rękawice ochronne, fartuchy),  chronić drogi oddechowe przy pracy z aldehydami, substancjami utleniającymi, pylącymi,  należy stosować odważki, sprawdzone miarki do preparatu i wody,  czyste naczynia (naczynia z roztworami użytkowymi oznakowane),  wodę o odpowiedniej jakości chemicznej i bakteriologicznej oraz temperaturze.

26 Stosowanie środków dezynfekcyjnych – błędy:  zbyt niskie stężenie,  skracanie czasu dezynfekcji,  nieprawidłowa wymiana roztworów – uzupełnianie pojemników z używanymi roztworami.

27 Preparaty przeznaczone do dezynfekcji narządzi, powinny wykazywać działanie:  bakteriobójcze,  prątkobójcze,  grzybobójcze,  wirusobójcze,  sporobójcze.

28 Dezynfekcję możemy traktować jako specyficzny sposób czyszczenia. Gdybyśmy płukali nożyczki, cążki itp. – prawdopodobnie usuniemy część ewentualnych mikroorganizmów z ich powierzchni. Nie potrafimy jednak odpowiedzieć na pytania, jakie drobnoustroje usunęliśmy i czy wszystkie usunęliśmy. Dopiero przeprowadzenie dezynfekcji (z zastosowaniem środka dezynfekującego) pozwala nam znaleźć odpowiedzi na powyższe pytania.

29 Znając spektrum działania środków dezynfekcyjnych wiemy, jakie drobnoustroje zniszczy on z powierzchni narzędzi. To skuteczne działanie ustalane jest dla bezpiecznego poziomu (99,999 proc.) tj. poziomu nie stwarzającego zagrożenia dla zdrowia i życia.

30 Uwaga: Należy pamiętać, żeby postępować zgodnie z zaleceniami producenta sprzętu, z uwzględnieniem parametrów działania preparatu (stężenie, czas, zakres działania).

31 Po prawidłowo przeprowadzonej dezynfekcji uzyskujemy gwarancję nieobecności mikroorganizmów niepożądanych. Jeżeli nasze zdezynfekowane narzędzie nie powoduje naruszenia ciągłości tkanek (czyli nie uszkodzi powierzchni skóry i nie będzie miało kontaktu z bardziej jałowymi sferami organizmu) na tym poziomie czystości mikrobiologicznej możemy pozostać. W przypadku jednak tzw. narzędzi ostrych bezwzględnie konieczny jest kolejny etap – sterylizacja.

32 „ Dezynfekcja wysokiego poziomu ” Istnieje jeszcze pojęcie „dezynfekcji wysokiego poziomu” – oznaczające dezynfekcję środkami o działaniu sporobójczym. Dotyczy sytuacji, w których niemożliwa jest sterylizacja!!!

33 Takie działanie jednak wymaga niezwykłej ostrożności postępowania, stosowania wody wysokiej jakości, nastręcza problemy postępowania z narzędziami po przeprowadzonym procesie i raczej w praktyce gabinetu kosmetycznego czy fryzjerskiego – jest trudne do wykonania w prawidłowy i zapewniający jałowość narzędzi sposób. Aktywność roztworu należy kontrolować codziennie specjalnymi paskowymi testami kontrolnymi. Ciemne zabarwienie testu świadczy o pełnej aktywności biobójczej roztworu. Brak zabarwienia świadczy o nadmiernym zużyciu składnika aktywnego –taki roztwór nie powinien być dłużej używany, należy wymienić go na nowy. Podczas pracy z preparatem należy nakładać rękawice i okulary ochronne. Proces dezynfekcji należy przeprowadzać w czystym, dobrze wietrzonym pomieszczeniu.

34 Sterylizacja narzędzi wielokrotnego użytku, których stosowanie powoduje naruszenie ciągłości tkanek

35 Sterylizacja Przez sterylizację rozumie się „celowe niszczenie wszystkich drobnoustrojów (włącznie z przetrwalnikami najbardziej odpornymi na daną metodę) w zdefiniowanych ilościach na powierzchniach, w płynach lub gazach poprzez nieodwracalne ingerencje w ich strukturę lub przemianę materii mające na celu zapobieganie ich dalszemu rozprzestrzenianiu się.”

36 „Sterylizacyjny łańcuch zależności” 1. dezynfekcja po użyciu, 2. dokładne umycie i wysuszenie, 3. odpowiednie opakowanie, 4. właściwe ułożenie w komorze sterylizatora, 5. przestrzeganie parametrów sterylizacji, 6. kontrola procesu, 7. wyładunek z komory, 8. przechowywanie, 9. aseptyczne otwieranie opakowań, 10. użycie.

37 Metody sterylizacji

38 Proces sterylizacji w gabinetach kosmetycznych zasadniczo nie powinien różnić się od metod, jakie są stosowane w praktyce szpitalnej. Tam najczęściej wykorzystuje się sterylizację parową – gorąca para wodna przekazując ciepło na chłodniejszą powierzchnię narzędzi powoduje inaktywację wszelkich form mikroorganizmów.

39 Przykładowy sterylizator parowy

40 W sterylizacji gazowej wykorzystuje się np. biobójcze działanie tlenku etylenu, czy par formaldehydu. Pozwala ona osiągnąć wymagany efekt bez konieczności stosowania wysokich temperatur. Jednak taki sposób sterylizacji nie ma praktycznego zastosowania w gabinecie kosmetycznym.

41 Kolejną metodą jest sterylizacja termiczna – generalnie wykorzystująca suche gorące powietrze. Wymaga ona jednak stosowania dłuższych czasów sterylizacji oraz stosowania dużo wyższych temperatur, niż w przypadku sterylizacji parowej.

42 Odwołując się dalej do praktyki szpitalnej zastanówmy się nad wykorzystaniem promieniowania UV i tzw. lamp bakteriobójczych. Służą one do utrzymania czystości mikrobiologicznej powietrza nie doprowadzając do zanieczyszczenia środowiska, które „naświetlają”. Nie można zatem twierdzić, że urządzenie wykorzystujące promieniowanie UV jest sterylizatorem!

43 Pojęcie sterylny w myśl różnych definicji może oznaczać: - przedmiot „pozbawiony zarazków zdolnych do rozmnażania” - „pozbawiony wszelkich form życia i pozostający w tym stanie”(…) - „wolny od form żywych” na skutek procesu wyjaławiania, z prawdopodobieństwem przeżycia drobnoustrojów jak 1 do 1.000.000.” Promieniowanie ultrafioletowe nie gwarantuje uzyskania takich standardów. Praktycznym wydaje się natomiast wykorzystanie urządzeń z promieniowaniem UV do przechowywania czystych narzędzi.

44 Praktyka w salonie Praktyka działań w salonie fryzjerskim czy kosmetycznym często przybliża nas do rozwiązań stosowanych w służbie zdrowia. Zagrożenia są bardzo podobne, ryzyko zakażeń również. Zatem rozwiązania systemów higieny także powinny zmierzać w tym kierunku. I z jednej strony możemy rozpatrywać problem sterylizacji w gabinecie z punktu widzenia przepisów, z drugiej natomiast – po co to robimy i co chcemy osiągnąć.

45 Jak prawidłowo wykonać sterylizację ? Szczególnie zaleca się metodę sterylizacji parą wodną – autoklawowanie. „W sterylizacji obowiązuje zasada, że dla sprzętu, który można wyjaławiać parą wodną pod ciśnieniem nie należy stosować innej metody sterylizacji”. Narzędzia poddawane sterylizacji powinny być pakowane –gwarantuje to ich jałowość w czasie po przeprowadzonym procesie. Nieopakowany sprzęt, który jest przechowywany trudno uznać za jałowy.

46  Opakowanie powinno spełniać odpowiednie normy (np. europejskie serii EN 868) i być pozytywnie zaopiniowane przez PZH.  Opakowanie sterylizacyjne dobrze wykonane i właściwie użyte, umożliwia prawidłową sterylizację i stanowi ochronę produktu sterylnego przed wtórnym skażeniem po zakończeniu procesu sterylizacji, a przed użyciem.  Obecnie dysponujemy różnymi rodzajami opakowań do sterylizacji między innymi: - papier sterylizacyjny, - włóknina, - torebki papierowe, - torebki lub rękawy papierowo-foliowe.

47 Torebki foliowo - papierowe

48 Taśmy kontrolne do sterylizacji 1.taśma kontrolna do autoklawu – zmiana barwy z białej na brązową. 2. taśma kontrolna do sterylizacji na suche gorące powietrze. 3. taśma kontrolna do sterylizacji tlenkiem etylenu.

49 Po procesie sterylizacji materiał pozostaje jałowy do czasu skażenia go w czasie przechowywania, transportu lub przy wyjmowaniu opakowania. Uwaga: Zawartość opakowania uszkodzonego uważa się za nie sterylną.

50 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ