Pakiet prawny Unijnego Kodeksu Celnego Unijny Kodeks Celny – nowe prawodawstwo celne Unii Europejskiej po 1 maja 2016 r.

Prezentacja na temat: "Pakiet prawny Unijnego Kodeksu Celnego Unijny Kodeks Celny – nowe prawodawstwo celne Unii Europejskiej po 1 maja 2016 r."— Zapis prezentacji:

1 Pakiet prawny Unijnego Kodeksu Celnego Unijny Kodeks Celny – nowe prawodawstwo celne Unii Europejskiej po 1 maja 2016 r.

2 Nowy porządek prawny Dlaczego powstał Unijny Kodeks Celny? Głównym celem politycznym unijnego kodeksu celnego jest poprawa funkcjonowania unii celnej jako całości, poprzez jednolite stosowanie przepisów celnych na całym obszarze celnym Unii Europejskiej przez krajowe służby celne państw członkowskich. Unia celna jest podstawą Unii Europejskiej.

3 Nowy porządek prawny 2008 r. - w ramach reformy prawa celnego opracowany został Zmodernizowany Kodeks Celny (ZKC) 2011 r. - zapadła decyzja o przekształceniu ZKC w UKC m.in. w związku z związku z koniecznością implementacji zmian wynikających z Traktatu Lizbońskiego (art. 290 i 291 – akty delegowane i wykonawcze) 2013 r. – publikacja UKC – stosowanie od 1 maja 2016r. 2013 r. – 2015/2016 r. – prace nad pakietem prawnym UKC

4 Nowy porządek prawny Pakiet prawny UKC: 1.Unijny Kodeks Celny (UKC) 2.Rozporządzenie Delegowane Komisji (DA) 3.Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (IA) 4.Rozporządzenie Delegowane Komisji określające zasady przejściowe w zakresie środków technik informacyjnych (TDA) 5.Program Prac związanych z Unijnym Kodeksem Celnym (UCC WP)

5 Unijny Kodeks Celny Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (publikacja w dniu 10.10.2013 r. w Dz. Urz. UE L 269 str.1) stosowane od 1 maja 2016 r. konieczne wcześniejsze przyjęcie: DA, IA oraz pozostałych aktów z pakietu prawnego UKC

6 Rozporządzenia: delegowane i wykonawcze Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad określających niektóre przepisy unijnego kodeksu celnego (publikacja w dniu 29.12.2015 r. w Dz. Urz. UE L 343 str.1) Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (publikacja w dniu 29.12.2015 r. w Dz. Urz. UE L 343 str. 558) stosowane od 1 maja 2016 r. ale zakres zależny od ostatecznego ustalenia zasad i zakresu środków przejściowych (na gruncie TDA oraz przepisów przejściowych w IA i DA) zatem pełne stosowanie od 1 stycznia 2021 r.

7 Okres przejściowy – UCC WP, TDA i IA UKC przewiduje pełną elektronizację wymiany i przechowywania danych Art. 6 UKC ust. 1 Wszelka wymiana informacji, takich ja deklaracje, zgłoszenia, wnioski lub decyzje, między organami celnymi oraz między przedsiębiorcami a organami celnymi, a także przechowywanie tych informacji zgodnie z wymogami przepisów prawa celnego, odbywa się za pomocą technik elektronicznego przetwarzania danych. Art. 278 UKC pozwala na wprowadzenie okresu przejściowego – środki wymiany i przechowywania informacji inne, niż techniki elektronicznego przetwarzania danych można wykorzystywać przejściowo, najpóźniej do dnia 31 grudnia 2020r., w sytuacji gdy nie zostały jeszcze wdrożone systemy teleinformatyczne niezbędne do stosowania przepisów kodeksu.

8 Okres przejściowy – UCC WP, TDA i IA Potrzeba opracowania przepisów przejściowych wynika z: ograniczeń w stosowaniu UKC wynikających z braku/niedostosowania systemów IT braku prawnej możliwości utrzymania w mocy obecnych przepisów WKC i RWKC oraz załączników - konieczne jest więc „przepisanie” właściwych części tych przepisów odpowiednio do TDA, IA oraz DA z ich jednoczesnym dostosowaniem do „ducha UKC”

9 Okres przejściowy – UCC WP, TDA, przepisy przejściowe w IA i DA Rozporządzenie Delegowane Komisji określające zasady przejściowe w zakresie środków technik informacyjnych (TDA) - przepisy wydane na podstawie art. 279 UKC, które mają określić dla których instytucji prawnych wspieranych środkami elektronicznymi będą obowiązywały okresy przejściowe i na jakich zasadach Program Prac związanych z Unijnym Kodeksem Celnym (UCC WP) – decyzja wykonawcza Komisji (2014/255/UE) z dnia 29 kwietnia 2014 r. ustanawiająca program prac związanych z unijnym kodeksem celnym określająca ostateczne terminy wdrożenia poszczególnych systemów IT/zmian w tych systemach koniecznych dla stosowania nowych zasad UKC. Obejmie systemy unijne oraz krajowe. Okres i zasady przejściowe będą też wynikały z przepisów Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (IA) i Rozporządzenia Delegowanego Komisji (DA), ponieważ niektóre elementy instytucji prawnych wymagające okresu przejściowego ze względu na brak dostosowanych systemów IT, wykraczające poza delegację określoną w art. 279 UKC, należą do materii przepisów „podstawowych” wykonawczych i delegowanych

10 Okres przejściowy – UCC WP, TDA i IA terminy określone w decyzji wykonawczej Komisji (2014/255/UE) Zarys graficzny

11 Stan prac w zakresie pakietu prawnego UKC Rozporządzenie Delegowane Komisji (DA) 29 grudzień 2015 r. - publikacja w Dz. Urz. UE L L 343 str.1 w wersjach językowych (z uwzględnieniem uwag lingwistycznych do wersji językowych). Uwaga: planowane zmiany DA przed 1 maja 2016 r.: -zmiana DA w zakresie przepisów przejściowych - razem z TDA (art. 60 TDA), -poprawki lingwistyczne i oczywiste błędy, -być może także inne zmiany, jeśli KE uzna je za konieczne (rozpoczęto prace nad docelowym wykazem zmian innych niż oczywiste błędy).

12 Stan prac w zakresie pakietu prawnego UKC Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (IA) 29 grudzień 2015 r. - publikacja w Dz. Urz. UE L 343 str.558 w wersjach językowych (z uwzględnieniem uwag lingwistycznych do wersji językowych). Rozporządzenie Delegowane Komisji określające zasady przejściowe w zakresie środków technik informacyjnych (TDA) tekst przejściowego rozporządzenia delegowanego przyjęty przez Komisję Europejską 17 grudnia 2015 r. i przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu oraz Radzie planowana publikacja w Dz. Urz. UE

13 Stan prac w zakresie pakietu prawnego UKC Równolegle trwa aktualizacja Programu Prac UKC i MASP (wieloletniego planu strategicznego w sprawie eliminowania papierowej formy dokumentów w sektorach ceł i handlu). grudzień 2015 r./styczeń 2016 r. – spotkania uzgodnieniowe oraz uzgodnienia wewnętrzne w Komisji połowa lutego 2016 r. – głosowanie w Komitecie Kodeksu Celnego marzec 2016 r. – publikacja w Dz. Urz. UE Program Prac związanych z Unijnym Kodeksem Celnym (UCC WP)

14 TDA – główne założenia nie będzie konieczności dokonywania zmian w systemach krajowych i systemach unijnych w terminach wcześniejszych, niż wynikające z UCC WP (w wersji uzgodnionej na przełomie 2015 i 2016 r.) elastyczny przepis w zakresie formy (papierowa lub elektroniczna) dla deklaracji/zgłoszeń i powiadomień, w zależności od rozwiązań stosowanych obecnie w państwach UE dotychczasowe pozwolenia wydane do 1 maja 2016r. zachowują ważność, nowe pozwolenia wydawane na podstawie danych w elastycznym ujęciu (poza 3 danymi PCz mogą określić, jakie nowe dane z zał. A zastosują, ale ma być możliwe dokonanie oceny nowych warunków i kryteriów). ICS/ECS/NCTS – na dotychczasowych zasadach uproszczenia w tranzycie 1 i 2 poziom oraz na CIM na dotychczasowych zasadach gwarancje ważne w UE – do czasu uruchomienia GUM – zasady alternatywne (podział kwoty na części, monitorowanie krajowe, mejlowa wymiana informacji o wydanych pozwoleniach)

15 Program Prac UKC – główne założenia uwzględnienie systemów krajowych ramy czasowe na wdrożenie systemów państwa UE decydują o dacie wdrożenia systemów krajowych, jak również początkowej i końcowej dacie „okna wdrożeniowego” zgodnie z krajowym harmonogramem (pod określonymi warunkami)

16 Przygotowanie do wdrożenia w ustawodawstwie krajowym przepisów unijnego prawa celnego Rozpoczęcie procesu legislacyjnego będzie możliwe dopiero po opublikowaniu wszystkich przepisów unijnego prawa celnego Aktualnie są prowadzone prace analityczne– wpływ zmian prawa unijnego na poszczególne obszary prawa krajowego (przygotowywane są już także projekty zmian) Zakłada się, że zmiana przepisów prawa krajowego będzie ograniczona jedynie do dostosowania regulacji krajowych do nowego prawa unijnego

17 Przygotowanie do wdrożenia w ustawodawstwie krajowym przepisów unijnego prawa celnego Kompleksowa zmiana przepisów ustaw i aktów wykonawczych: ustawa – Prawo celne, ustawa o Służbie Celnej, ustawa o podatku akcyzowym, ustawa o podatku od towarów i usług, innych ustaw odwołujących się do przepisów unijnego prawa celnego lub zmienianych przepisów prawa celnego, uregulowania dotyczące okresu przejściowego

18 Gdzie szukać informacji na temat wdrożenia Unijnego Kodeksu Celnego? Zorganizowanie przez MF spotkania z interesariuszami/partnerami SC, np. MG, inspekcje. Przekazanie podstawowych informacji na temat zmian wprowadzanych przez UKC; Rozpoczęcie w Izbach Celnych szkoleń dla przedsiębiorców. Szkolenia szczegółowe w ramach wytypowanych obszarów tematycznych; Zorganizowanie przez MF konferencji tematycznych z wybranych obszarów tematycznych UKC; Newslettery dla przedsiębiorców z najważniejszymi zmianami/ informacjami o UKC; Numer Specjalny Wiadomości Celnych – zakres tematyczny związany z Wdrożeniem UKC; Akcja informacyjna w prasie;

19 Gdzie szukać informacji na temat wdrożenia Unijnego Kodeksu Celnego? Akcja informacyjna na portalach społecznościowych kanał YouTube Ministerstwa Finansów; Akcja informacyjna na stronie internetowej SC http://www.finanse.mf.gov.pl/clo/unijny-kodeks-celny-wdrozenie; Ulotki/plakaty informacyjne; Centrum Informacji Służby Celnej - udzielanie przez CISC informacji z zakresu UKC, przy wykorzystaniu wszystkich kanałów komunikacji w ramach „Systemu Informacji telefonicznej”. Numer informacji celnej to: 1. z telefonów stacjonarnych 801 055 055 2. z telefonów komórkowych (22) 330 03 30 3. z zagranicy +48 22 330 03 30

20 Procedura w Unijnym Kodeksie Celnym (UKC) Nowe definicje pojęć podstawowych dla postępowania w sprawach celnych, decyzje wydawane na wniosek, zarządzanie decyzjami, decyzje „z urzędu”, postępowanie odwoławcze, tryby nadzwyczajne, terminy

21 Unijny Kodeks Celny reguluje procedurę w postępowaniu celnym Zgodnie z wolą unijnego ustawodawcy w UKC po raz pierwszy uregulowano jednolitą dla państw członkowskich procedurę dotyczącą wydawania i zarządzania decyzjami. -Zgodnie z wyrażoną w art. 6 UKC zasadą – proces docelowo będzie obsługiwany elektronicznie – wszelka wymiana informacji (po zakończeniu okresu przejściowego) odbywać się będzie za pomocą technik elektronicznego przetwarzania danych. -Ze względu na planowaną elektronizację procesów przewidziano harmonizację na poziomie UE.

22 Unijny Kodeks Celny reguluje procedurę w postępowaniu celnym W odniesieniu do decyzji dotyczących stosowania przepisów prawa celnego, w tym w odniesieniu do wiążących informacji, powinno się stosować te same zasady. Każda z tych decyzji powinna być ważna na całym obszarze Unii, przy czym należy przewidzieć możliwość jej unieważnienia, zmiany, chyba że postanowiono inaczej, lub jej cofnięcia, jeżeli nie jest zgodna z przepisami prawa celnego lub ich interpretacją. (Preambuła 22 Unijnego Kodeksu Celnego)

23 Nowe podejście do kwestii postępowania Sekcja 3 Rozdziału 2 UKC – reguluje zagadnienie decyzji dotyczących stosowania przepisów prawa celnego. -Przepisy Sekcji 3 regulują w sposób syntetyczny zakres obejmujący : -decyzje wydawane na wniosek i zarządzanie nimi, -ważność decyzji w całej Unii, -tryb unieważnienia korzystnych decyzji, -tryb cofnięcia i zmiany korzystnych decyzji, -tryb decyzji wydawanych z „urzędu”, -Tryb decyzji w sprawie WIT i WIP Skutkiem wejścia w życie powyższych przepisów UKC będzie konieczność przemodelowania „krajowego” postępowania celnego i oparcie go przede wszystkim na przepisach „unijnych”.

24 Decyzja  Unijny kodeks celny wprowadza w art. 5 pkt 39 nową definicję decyzji, zgodnie z którą: decyzją jest każdy akt wydany przez organy celne odnoszący się do przepisów prawa celnego zawierający orzeczenie w konkretnej sprawie, który pociąga za sobą skutki prawne dla zainteresowanej osoby lub zainteresowanych osób  „decyzję” w rozumieniu UKC należy utożsamiać z wszelkimi rozstrzygnięciami władczymi organów celnych zapadającymi w toku postępowania w sprawach celnych.  Dlatego posługujemy się tylko pojęciem decyzji i odchodzimy od podziału „ordynacyjnego”.

25 Systematyzacja decyzji UKC UKC w art. 22 dokonuje podziału decyzji na decyzje: Wydawane na wniosek albo z urzędu, oraz na Decyzje korzystne albo niekorzystne dla zainteresowanej osoby/wnioskodawcy.

26 Pojęcie „decyzji korzystnej” wydawanej na wniosek proponuje się przyjęcie założenia, że decyzją korzystną wydawaną na wiosek osoby zainteresowanej jest decyzja w pełni zgodna z treścią i intencją takiego wniosku. (Przepisy Ordynacji podatkowej nie zawierają takiej definicji, ale kierując się zasadami logiki można przyjąć, że jeżeli w wyniku postępowania „wnioskowego” zostaje wydana decyzja w całości uwzględniająca wniosek strony, to jest ona decyzją korzystną dla strony.). wydanej z urzędu nie można wykluczyć decyzji korzystnych wydanych z urzędu Przepisy UKC nie przewidują szczególnej formy dla tych decyzji, ani szczególnych wymogów co do jej zawartości.

27 Pojęcie decyzji „niekorzystnej” wydanej na wniosek Decyzja wydana na wniosek nie w pełni go uwzględniająca jest decyzją niekorzystną. wydanej z urzędu Zdecydowana większość decyzji wydawanych z urzędu będzie decyzjami niekorzystnymi. W wypadku wątpliwości, czy decyzja, którą zamierza wydać organ celny jest czy nie jest korzystna dla osoby proponuje się przyjąć tryb właściwy do wydania decyzji niekorzystnej i tym samym dać osobie prawo do wypowiedzenia się, zgodnie z art. 22 ust. 6 UKC. Po wyrażeniu opinii przez osobę organ celny podejmuje decyzję korzystną bądź niekorzystną.

28 Pojęcie decyzji „niekorzystnej” cd. Art. 22 ust. 7 UKC przewiduje, iż w decyzji niekorzystnej dla wnioskodawcy organ celny ma obowiązek określić podstawy, na których ją oparto oraz pouczyć wnioskodawcę o prawie do złożenia odwołania. W decyzji niekorzystnej organ celny (wzorem dzisiejszych wymogów) winien również zawrzeć uzasadnienie faktyczne i prawne swojego rozstrzygnięcia. Tylko dla trybu wydawania decyzji niekorzystnej UKC przewidziało konieczność zastosowania nowej na gruncie „krajowej” procedury instytucji „prawa do wysłuchania”. Art. 22 ust. 6 stanowi, iż organ celny przed wydaniem decyzji niekorzystnej, ma obowiązek powiadomić wnioskodawcę o podstawach, na których chce oprzeć swoje rozstrzygnięcie, dając jednocześnie wnioskodawcy możliwość przedstawienia swojego stanowiska (w terminie 30 dni). „Prawo do wysłuchania” to uprawnienie gwarantujące wnioskodawcy możliwość nie tylko zapoznania się ze stanowiskiem organu, ale także zaprezentowania swoich argumentów i przekonania organu do swojego sposobu rozwiązania sprawy.

29 Decyzje na wniosek – tryb wydawania decyzji (art. 22 UKC) 1 etap złożenie wniosku – składając wniosek o wydanie decyzji dotyczącej stosowania przepisów prawa celnego osoba powinna dostarczyć wszystkich informacji wymaganych przez właściwe organy celne (OC) niezbędne do wydania decyzji (art. 22 ust.1 UKC). 2 etap - OC niezwłocznie i nie później niż w terminie 30 dni od otrzymania wniosku sprawdza warunki przyjęcia wniosku (art. 22 ust. 2 UKC) Warunki przyjęcia wniosku określone są w art. 11 DA. jeżeli w przypadkach, gdy jest to wymagane przez procedurę, której dotyczy wniosek, wnioskodawca jest zarejestrowany zgodnie z art. 9 kodeksu; jeżeli w przypadkach, gdy jest to wymagane przez procedurę, której dotyczy wniosek, wnioskodawca posiada siedzibę na obszarze celnym Unii; wniosek złożono organowi celnemu wyznaczonemu do przyjmowania wniosków w państwie członkowskim właściwego organu celnego, o którym mowa w art. 22 ust. 1 akapit trzeci kodeksu; wniosek nie dotyczy decyzji wydanej z takim samym zamiarem co poprzednia decyzja adresowana do tego samego wnioskodawcy, którą unieważniono lub cofnięto w roku poprzedzającym wniosek ze względu na fakt, że wnioskodawca nie wypełnił obowiązku nałożonego na niego na mocy tej decyzji.

30 Decyzje na wniosek – tryb wydawania decyzji (art. 22 UKC) gdy wniosek spełnia warunki – OC powiadamia wnioskodawcę, w terminie 30 dni od daty otrzymania wniosku, o przyjęciu wniosku (art. 22 ust. 2 akapit drugi UKC), datą przyjęcia wniosku jest data otrzymania wniosku (art. 12 ust. 1 IA), gdy wniosek nie zawiera wszystkich wymaganych informacji – OC kieruje żądanie do wnioskodawcy o uzupełnienie informacji w rozsądnym terminie maksymalnie 30 dni (art. 12 ust. 2 IA), po tym gdy wnioskodawca uzupełni wniosek – następuje przyjęcie wniosku z datą otrzymania przez OC wymaganych informacji. OC powiadamia wnioskodawcę o przyjęciu wniosku (art. 12 ust. 1 zdanie drugie IA), gdy wnioskodawca nie uzupełni wniosku w określonym terminie – OC powiadamia go o odmowie przyjęcia wniosku (art. 12 ust. 2 zdanie drugie IA) Powiadomienie o odmowie przyjęcia wniosku – stanowi niekorzystną decyzję OC bez prawa do wypowiedzenia (art. 10 lit. a DA) brak informacji o przyjęciu lub odrzuceniu wniosku - należy traktować jako uznanie, że wniosek został przyjęty z datą złożenia lub datą przekazania ostatniej żądanej informacji (art. 12 ust. 3 IA)

31 Decyzje na wniosek – tryb wydawania decyzji (art. 22 UKC) 3 etap - po przyjęciu wniosku OC może zwrócić się o dostarczenie dodatkowych informacji w terminie maksymalnie 30 dni – termin na wydanie decyzji przedłuża się o ten okres (art. 13 ust. 1 DA) OC ma obowiązek poinformowania o tym wnioskodawcy 4 etap - przed wydaniem decyzji NIEKORZYSTNEJ dla wnioskodawcy organy celne: - powiadamiają wnioskodawcę o podstawach, na których zamierzają oprzeć decyzję - dają możliwość przedstawienia stanowiska w terminie 30 dni (art. 8 DA) rozpoczynającym swój bieg z dniem doręczenia powiadomienia lub z dniem uznania go za doręczone (art. 22 ust. 6 UKC) wyjątki od powyższej reguły przewidziane są w art. 22 ust. 6 UKC oraz art. 10 DA po upływie 30 dniowego terminu wnioskodawca jest powiadomiony w odpowiedniej formie o wydanej decyzji (art. 22 ust. 6 UKC). 5 etap - OC wydają decyzję i powiadamiają o niej niezwłocznie i nie później w terminie 120 dni od daty przyjęcia wniosku, jeśli nie przewidziano inaczej – (np. pozwolenie na procedurę uszlachetniania czynnego i biernego 30 dni - art. 22 ust. 3 UKC)

32 Przedłużanie terminu do wydania decyzji maksymalnie o 30 dni - jeżeli OC nie mogą dotrzymać terminu, powiadomienie wnioskodawcy przed terminem z podaniem przyczyn (art. 22 ust. 3 akapit drugi UKC) na wniosek wnioskodawcy, (również maksymalnie o 30 dni)aby dostosować się do warunków i kryteriów (art. 22 ust. 3 akapit trzeci UKC) po przyjęciu wniosku OC może zwrócić się o dostarczenie dodatkowych informacji w terminie maksymalnie o 30 dni – termin na wydanie decyzji przedłuża się o ten okres (art. 13 ust. 1 DA) + konieczność poinformowania wnioskodawcy jeżeli ma zastosowanie prawo do wysłuchania - termin na wydanie decyzji przedłuża się o 30 dni + konieczność poinformowania wnioskodawcy (art. 13 ust. 2 DA) przedłużenie terminu konsultacji z innym OC – przedłużenie o ten termin + konieczność poinformowania wnioskodawcy (art. 13 ust. 3 DA) Maksymalnie o 9 m-cy, jeżeli prowadzone jest dochodzenie (art. 13 ust. 4 DA)

33 Zarządzanie decyzjami wydawanymi na wniosek Posiadacz decyzji wypełnia wynikające z niej obowiązki (art. 23 ust. 1 UKC) Posiadacz decyzji niezwłocznie informuje organy celne o wszelkich okolicznościach zaistniałych po wydaniu decyzji, a mogących wpływać na jej dalsze obowiązywanie lub na jej treść (art. 23 ust. 2 UKC) Nie naruszając przepisów obowiązujących w innych dziedzinach, określających przypadki, w których decyzje są wadliwe lub nieważne, organy celne, które wydały daną decyzję, mogą w każdej chwili ją unieważnić, zmienić lub cofnąć, jeżeli nie jest ona zgodna z przepisami prawa celnego (art. 23 ust. 3 UKC) W szczególnych przypadkach organy celne: a) dokonują ponownej oceny decyzji; b )zawieszają decyzję, której nie planuje się unieważnić, cofnąć lub zmienić (art. 23 ust. 4 UKC) Organy celne monitorują warunki i kryteria, które mają być spełnione przez posiadacza decyzji. Monitorują też wypełnienie obowiązków wynikających z tej decyzji. Jeżeli posiadacz decyzji prowadzi działalność przez okres krótszy niż trzy lata, w pierwszym roku po wydaniu decyzji prowadzone jest ścisłe monitorowanie (art. 23 ust. 5 UKC)

34 Decyzje „z urzędu” Zgodnie z art. 29 UKC – do decyzji wydawanych przez OC bez uprzedniego wniosku zainteresowanej osoby stosuje się zasadniczą część przepisów określających tryb wydawania decyzji na wniosek. Ustawodawca nie sprecyzował, poza odesłaniem do przepisów regulujących procedurę na wniosek, żadnych bardziej szczegółowych zasad i wymogów mających zastosowanie do procedowania „z urzędu”. To co stanowi istotną konsekwencję takiego sposobu uregulowania działania OC „z urzędu” to przede wszystkim przyjęcie założenia, iż zainicjowanie takiego postępowania nie wymaga jego formalnego wszczęcia odrębnym aktem administracyjnym (tj. postanowieniem). Przyjęcie takiego założenia stanowi rezultat wcześniej opisanego podziału na decyzje korzystne i niekorzystne. Tylko bowiem w przypadku zamiaru wydania decyzji niekorzystnej istnieje obowiązek uprzedniego poinformowania przez OC zainteresowanej osoby o mającym nastąpić niekorzystnym dla niej rozporządzeniu. Takie poinformowanie przez OC osoby o zamiarze wydania decyzji niekorzystnej „z urzędu” spowoduje uruchomienie niezbędnego dla poprawności całego procesu etapu postępowania, w którym osoba zainteresowana będzie miała prawo do realizacji swojego uprawnienia do czynnym udziale w postępowaniu.

35 Uzupełnienie procedury unijnej przepisami krajowymi W podlegającej obecnie pracom projektowym (dostosowującym prawo krajowe przepisom UKC), ustawie Prawo celne istotne zmiany będą wprowadzone m. in. w art. 73. Nowe brzmienie wyżej wymienionego przepisu zapewni niezbędne uzupełnienie przepisami krajowymi „unijnej” procedury, w celu prawidłowego i skutecznego procedowania w sprawach celnych.

36 Postępowanie odwoławcze Zgodnie z art. 44 ust. 1 UKC– każda osoba ma prawo do odwołania się od wydanej przez OC decyzji w zakresie stosowania przepisów prawa celnego, dotyczącej jej bezpośrednio i indywidualnie. Przepis powyższy wprowadza i gwarantuje zasadę dwuinstancyjności postępowania celnego. Na mocy tego przepisu każda osoba, której bezpośrednio i indywidualnie dotyczy decyzja organów celnych, może od takiego rozstrzygnięcia się odwołać. Zgodnie ze zdaniem drugim powyższego przepisu, prawo do odwołania przysługuje również osobie, która wystąpiła do OC z wnioskiem o wydanie decyzji i której takiej decyzji nie wydano w terminie określonym w art. 22 ust. 3 UKC. Na podstawie art. 44 ust. 4 UKC – państwa członkowskie zostały zobligowane do zapewnienia procedury odwoławczej umożliwiającej szybkie potwierdzenie lub skorygowanie decyzji wydawanych przez OC.

37 Postępowanie odwoławcze – wstrzymanie wykonania decyzji Tak jak to miało miejsce pod rządami WKC, również UKC w art. 45 ust. 1 stanowi, iż wniesienie odwołania nie powoduje wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. W art. 45 ust. 2 UKC wskazano, że OC wstrzymują jednak wykonanie decyzji w całości lub w części, jeżeli mają uzasadnione powody, aby sądzić, że zaskarżona decyzja jest sprzeczna z przepisami prawa celnego lub istnieje obawa, spowodowania nieodwracalnej szkody dla osoby zainteresowanej. Ust. 3 w. pow. przepisu uzależnia wstrzymanie wykonania decyzji nakładającej należności celne od złożenia zabezpieczenia. Wyjątkiem jest sytuacja, w której złożenie zabezpieczenia mogłoby spowodować poważne gospodarcze lub społeczne trudności dłużnika.

38 Postępowanie odwoławcze – przepisy krajowe Realizując obowiązek nałożony na państwa członkowskie w art. 44 ust. 4 UKC wprowadza się do ustawy Prawo celne regulacje prawne zapewniające procedury odwoławcze umożliwiające szybkie potwierdzenie lub skorygowanie decyzji OC. W ustawie Prawo celne wprowadza się rozdział 6a pod nazwą Odwołania. W rozdziale tym, zdaniem twórców, pomieszczono przepisy niezbędne do szybkiego procedowania przy rozpatrywaniu odwołań od decyzji wydanych przez OC w I instancji. Procedura odwoławcza pomieszczona w Prawie celnym oparta została na dotychczasowych przepisach ustawy Ordynacja podatkowa z koniecznymi zmianami wynikającymi ze specyfiki unijnej procedury i założeń jakie mają zastosowanie dla procedury pierwszo instancyjnej.

39 „Tryby nadzwyczajne” Tryby przewidziane w art. 23 ust. 3 oraz art. 27 i 28 UKC, można określić z punktu widzenia dotychczasowych pojęć i kryteriów, trybami nadzwyczajnymi. Regulują bowiem sytuacje pozwalające na wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzje OC w trybie innym niż odwoławczy. Wymienione przepisy UKC pozwalają OC unieważnić, zmienić i cofnąć swoje decyzje (korzystne i niekorzystne wydawane na wniosek i „z urzędu”) obarczone wadami i przy spełnieniu przesłanek prawem przewidzianych. Konsekwencją wejścia w życie przepisów UKC regulujących „nowe” tryby nadzwyczajne funkcjonujące w postępowaniu w sprawach celnych, jest uznanie, aby do decyzji celnych wydanych w trybie UKC nie miały zastosowania tryby „nadzwyczajne” zamieszczone w ustawie Ordynacja podatkowa.

40 Przedstawicielstwo celne Unijny Kodeks Celny – nowe prawodawstwo celne Unii Europejskiej po 1 maja 2016 r.

41 Przedstawiciel celny W celu ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej, każda osoba powinna nadal mieć prawo do ustanowienia przedstawiciela reprezentującego ją w kontaktach z organami celnymi. Nie powinno być już jednak możliwe ograniczenie tego prawa do przedstawicielstwa na mocy prawa ustanowionego przez jedno z państw członkowskich. Ponadto przedstawiciel celny spełniający kryteria dotyczące przyznawania statusu upoważnionego przedsiębiorcy w zakresie uproszczeń celnych powinien mieć prawo świadczyć swoje usługi w innym państwie członkowskim niż to, w którym ma siedzibę. Co do zasady przedstawiciel celny powinien mieć siedzibę na obszarze celnym Unii. Obowiązek ten powinien być uchylany w sytuacji, gdy przedstawiciel celny występuje na rzecz osób, które nie muszą mieć siedziby na obszarze celnym Unii, lub w innych uzasadnionych przypadkach. (Preambuła 21 Unijnego Kodeksu Celnego)

42 Przedstawiciel celny Definicja przedstawiciela celnego Art. 5 pkt 6 UKC „przedstawiciel celny” oznacza każdą osobę ustanowioną przez inną osobę w celu prowadzenia czynności i załatwiania formalności wymaganych przepisami prawa celnego przed organami celnymi. „osoba” oznacza osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, ale uznaną – na mocy prawa unijnego lub krajowego – za mającą zdolność do czynności prawnych - Art. 5 pkt 4 UKC

43 Przedstawiciel celny Prawo do ustanowienia przedstawiciela celnego Każda osoba może ustanowić przedstawiciela celnego – Art. 18 ust. 1 UKC Przedstawicielstwo może być bezpośrednie - w tym przypadku przedstawiciel celny działa w imieniu i na rzecz innej osoby lub pośrednie — w tym przypadku przedstawiciel celny działa we własnym imieniu, lecz na rzecz innej osoby.

44 Przedstawiciel celny Warunki sprawowania przedstawicielstwa Art. 18 ust. 2 UKC Przedstawiciel celny musi mieć (co do zasady) siedzibę na obszarze celnym Unii Jeżeli nie przewidziano inaczej obowiązek ten zostaje uchylony, jeżeli przedstawiciel celny występuje na rzecz osoby, która nie musi mieć siedziby na obszarze celnym Unii. Uprawnienie Komisji (w drodze ustanowienia przepisów delegowanych) do określenia przypadków, w których nie obowiązuje zwolnienie, o którym mowa w art. 18 ust. 2 akapit drugi

45 Przedstawiciel celny Warunki sprawowania przedstawicielstwa Art. 18 ust. 3 UKC Państwa członkowskie mogą określić zgodnie z prawem unijnym warunki, na których przedstawiciel celny może świadczyć usługi w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę. Bez uszczerbku dla stosowania mniej rygorystycznych kryteriów przez dane państwo członkowskie, przedstawiciel celny spełniający kryteria określone w art. 39 lit. a)–d) (warunki ustanowione dla AEO) jest jednak uprawniony do świadczenia takich usług w państwie członkowskim innym niż to, w którym ma on siedzibę. Art. 18 ust. 4 UKC Państwa członkowskie mogą stosować warunki określone zgodnie z ust. 3 zdanie pierwsze wobec przedstawicieli celnych, którzy nie mają siedziby na obszarze celnym Unii.

46 Pełnomocnictwo Obowiązek zgłoszenia faktu przedstawicielstwa Art. 19 ust. 1 UKC Podczas kontaktu z organami celnymi przedstawiciel celny zgłasza fakt wykonywania czynności na rzecz osoby reprezentowanej i określa, czy jest to przedstawicielstwo pośrednie czy bezpośrednie. Osoba, która nie deklaruje faktu wykonywania działalności w charakterze przedstawiciela celnego lub osoba, która deklaruje, że działa w charakterze przedstawiciela nie będąc do tego umocowana jest traktowana jako działająca we własnym imieniu i na własną rzecz.

47 Pełnomocnictwo Obowiązek zgłoszenia faktu przedstawicielstwa Art. 19 ust. 2 UKC Organy celne mogą zażądać od osoby deklarującej, że działa w charakterze przedstawiciela celnego dostarczenia dowodu potwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa przez osobę reprezentowaną. W szczególnych przypadkach organy celne nie żądają dostarczenia takiego dowodu. Uprawnienie Komisji (w drodze ustanowienia przepisów delegowanych) do określenia przypadków, w których organy celne nie żądają dowodu potwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 19 ust. 2 akapit pierwszy.

48 Pełnomocnictwo Obowiązek zgłoszenia faktu przedstawicielstwa Art. 19 ust. 3 UKC Organy celne nie żądają od osoby działającej jako przedstawiciel celny regularnie wykonującej czynności i załatwiającej formalności, aby każdorazowo przedstawiała dowód potwierdzający udzielenie pełnomocnictwa, jeżeli jest ona w stanie przedstawić taki dowód na wniosek organów celnych.

49 Przepisy krajowe w zakresie przedstawicielstwa celnego Art. 75 do 77a ustawy Prawo celne (projekt) Art. 75. Przedstawicielem celnym może być każda osoba, o której mowa w art. 5 pkt 4 unijnego kodeksu celnego. Przedstawicielem celnym może być, w szczególności, agencja celna, agent celny, spedytor, przewoźnik. Art. 76. Czynności dokonane przez przedstawiciela celnego w granicach upoważnienia pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla osoby, która go ustanowiła. Art. 77. Przedstawiciel celny może udzielić dalszego upoważnienia do wykonania określonych czynności, za zgodą osoby udzielającej upoważnienia.”; Art. 77a. W zakresie nieuregulowanym w przepisach prawa celnego dotyczącym przedstawiciela celnego stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego.

50 Przepisy krajowe w zakresie przedstawicielstwa celnego Art. 79 do 80 ustawy Prawo celne – agenci celni Zgodnie z art. 18 ust. 3 unijnego kodeksu celnego możliwe jest określenie zgodnie z prawem unijnym warunków, na których przedstawiciel celny może świadczyć usługi w państwie, w którym ma siedzibę. Warunki te są określone w art. 79 i 80 ustawy – Prawo celne. wykreślenie dotychczasowego art. 78 PC Zgłoszenia celnego jako przedstawiciel bezpośredni osoby zainteresowanej może dokonać wyłącznie osoba, o której mowa w art. 4 pkt 1 Wspólnotowego Kodeksu Celnego, jeżeli jest agentem celnym lub…

51 Dziękuję za uwagę