Jan Potocki. Jedną z podstawowych zasad demokracji jest jawność życia publicznego. Obywatel ma prawo być informowany o wszelkich decyzjach podejmowanych.

Prezentacja na temat: "Jan Potocki. Jedną z podstawowych zasad demokracji jest jawność życia publicznego. Obywatel ma prawo być informowany o wszelkich decyzjach podejmowanych."— Zapis prezentacji:

1 Jan Potocki

2 Jedną z podstawowych zasad demokracji jest jawność życia publicznego. Obywatel ma prawo być informowany o wszelkich decyzjach podejmowanych przez organy władzy i instytucje publiczne.

3 Prawo Europejskie Prawo europejskie - Traktat o Wspólnocie Europejskiej Art. 255 [191a] 1. Wszyscy obywatele Unii i wszystkie osoby fizyczne lub prawne, zamieszkałe lub posiadające swoją statutową siedzibę w Państwie Członkowskich, mają prawo dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, z uwzględnieniem zasad i warunków, które zostaną określone zgodnie z ustępami 2 i 3. (...) 3. Każda z wymienionych powyżej instytucji określi w swoim regulaminie wewnętrznym szczegółowe postanowienia odnośnie dostępu do jej dokumentów.

4 Konstytucja RP W 1997 roku wprowadzono do polskiego porządku prawnego konstytucyjne podstawy prawa dostępu do informacji, zamieszczając je w kilku artykułach drugiego rozdziału Konstytucji obejmującego wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela. Są to: art. 51 ust. 3 – dotyczący prawa dostępu każdego do dotyczących go urzędowych dokumentów i danych osobowych, art. 54 ust. 1 – dotyczący wolności pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, art. 61 – dotyczący prawa uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, art. 74 ust. 3 – dotyczący prawa do informacji o stanie i ochronie środowiska.

5 Konstytucja RP Art. 61 Konstytucji stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (ust. 1). Prawo do uzyskania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku i obrazu O jakie instytucje i informacje chodzi w tym dokumencie?

6 Ustawa o dostępie do informacji publicznej Do udostępniania informacji publicznej zobowiązane są, będące w ich posiadaniu, władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,

7 Instytucje: za informację publiczna uznajemy: - Sejm i Senat RP - akty normatywne - Prezydent RP - akty wykonawcze - Rada Ministrów - akty prawa miejscowego - sądy - decyzje administracyjne - urząd gminy - wyroki sądowe - rada gminy - prezydent miasta - wojewoda - kurator oświaty

8 Ustawa o dostępie do informacji publicznej Skonkretyzowanie prawa obywatela do informacji publicznej zapisanego w Konstytucji nastąpiło wraz z uchwaleniem 6 września 2001 roku ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.), której przepisy weszły w życie 1 I 2002 roku.

9 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Prawo do informacji publicznej zostało określone w art. 3 ust. 1 u.d.i.p. jako uprawnienie do: uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, wglądu do dokumentów urzędowych, dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.

10 Co to jest informacja publiczna?

11 Informacja publiczna jest to każda informacja o sprawach publicznych, czyli dotycząca działalności organów władzy publicznej. Należą do nich wszelkie dokumenty wydawane przez Sejm i Senat, Prezydenta RP, Radę Ministrów, sąd, urząd gminy, radę gminy, prezydenta miasta, wojewodę, kuratora oświaty itp. Są to: akty normatywne, akty wykonawcze, akty prawa miejscowego, decyzje administracyjne.

12 Kto może skorzystać z prawa do informacji?

13 W myśl Konstytucji RP Art. 61 z prawa do informacji publicznej może skorzystać każdy obywatel.

14 Jakich uprawnień dotyczy prawo do informacji?

15 Prawo do informacji dotyczy uzyskiwania wiedzy o wszelkich działaniach władzy publicznej z wyjątkiem informacji: - utajnionych (tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa, statystyczna), - informacji prywatnych osób i przedsiębiorstw, - ochrony danych osobowych, itp.

16 Jaką przyczynę do ubiegania się o informację należy podać?

17 Wniosek o informację publiczną nie musi zawierać uzasadnienia ubiegania się o nią.

18 Jakie instytucje są zobowiązane do udzielania informacji?

19 Do udzielania informacji zobowiązane są wszystkie instytucje publiczne: organy władzy ustawodawczej, wykonawczej, sądowniczej na poziomie władzy centralnej i samorządowej.

20 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Prawo do informacji publicznej zostało określone w art. 3 ust. 1 u.d.i.p. jako uprawnienie do: uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, wglądu do dokumentów urzędowych, dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.

21 Ulotka informacyjna „Odmowa udostępnienia informacji publicznej”. Obywatelu, masz konstytucyjne prawo do informacji! 1. Udostępnienie informacji na twój wniosek musi nastąpić nie później niż 14 dni od złożenia wniosku. 2. W razie uzasadnionych opóźnień musisz zostać poinformowany o przyczynach zwłoki, która nie może przekroczyć dwóch miesięcy. 3. Odmowa udostępnienia informacji musi być uzasadniona. Przyczynami mogą być: – ochrona informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych (tajemnica państwowa, służbowa, skarbowa, statystyczna); – prywatność osoby fizycznej lub tajemnica przedsiębiorcy; – ochrona danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnice inne niż państwowa, służbowa, statystyczna i skarbowa. 4. Jeśli odmówiono ci udostępnienia informacji z powodów innych niż ochrona informacji niejawnych lub innych tajemnic ustawowo chronionych, masz prawo do wniesienia powództwa do sądu powszechnego (jest nim sąd rejonowy właściwy ze względu na siedzibę organu odmawiającego udostępnienia). Od niekorzystnego wyroku sądu rejonowego przysługuje ci apelacja do sądu okręgowego. 5. Jeśli odmówiono ci z powodu ochrony tajemnicy ustawowo chronionej, masz prawo odwołać się do drugiej instancji (Samorządowego Kolegium Odwoławczego), a następnie trzeciej instancji (wojewódzkiego sądu administracyjnego).

22 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Zgodnie z normami prawnymi wynikającymi z ustawy, udostępnianie informacji publicznych odbywać się będzie następująco: przez ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej, na wniosek zainteresowanego podmiotu, w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych bądź przez zainstalowanie w nich urządzeń umożliwiających zapoznanie się z informacją publiczną (art. 11 u.d.i.p.), poprzez zapewnienie wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.

23 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Zgodnie z normami prawnymi wynikającymi z ustawy, udostępnianie informacji publicznych odbywać się będzie następująco: przez ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej, na wniosek zainteresowanego podmiotu, w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych bądź przez zainstalowanie w nich urządzeń umożliwiających zapoznanie się z informacją publiczną (art. 11 u.d.i.p.), poprzez zapewnienie wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.

24 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Wywieszenie informacji publicznej w miejscach ogólnie dostępnych ( art. 11 u.d.i.p.) może zostać zrealizowane zarówno przez udostępnienie informacji na tablicach ogłoszeń dostępnych na korytarzach czy przed urzędem, w punktach informacyjnych, albo też zainstalowanie w tych miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z tą informacją. Wyłożenie lub wywieszenie informacji powinno nastąpić w pomieszczeniu organu, miejsce to powinno być ogólnodostępne i odpowiednio oznakowane przez organ obowiązany. Punkt 2 art. 11 nie precyzuje, o jakie urządzenia chodzi. Można zatem domniemywać, że podmiot udostępniający informacje dysponuje w tym zakresie pełną dowolnością. Najprostszym - choć niekoniecznie najtańszym - sposobem jest zainstalowanie komputera włączonego do sieci Internet, np. w sali biblioteki publicznej, holu urzędu gminy.

25

26 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Informacje, które nie zostały udostępnione w BIP lub w drodze wyłożenia bądź wywieszenia udziela się na wniosek (art. 10 ust. 1 u.d.i.p.). Te, których można udzielić niezwłocznie, udostępnia się w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku. Podmiot udostępniający ma obowiązek zapewnić możliwość ich kopiowania lub wydrukowania bądź przesłania albo przeniesienia na powszechnie stosowany nośnik. Informacje udostępnia się bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jeśli w tym czasie jest to niemożliwe, podmiot zobowiązany powiadamia o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację (najpóźniej w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku). Informacje przekazuje się w sposób i w formie wskazanych we wniosku. Odstępstwo od tej reguły jest usprawiedliwione tylko, gdy podmiot zobowiązany nie dysponuje odpowiednimi środkami technicznymi.

27 Realizacja prawa dostępu do informacji publicznej Odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji administracyjnej do której stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 16 u.d.i.p.). Ustawodawca wprowadził pewne odrębności w wydawaniu tych decyzji administracyjnych, w porównaniu do zasad przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego dla odwołań od decyzji. Są nimi: odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni, uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia informacji zawierać musi także imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra wydano decyzję odmowną.

28 BIP W celu powszechnego udostępnienia informacji publicznej tworzy się Biuletyn Informacji Publicznej. Jest to urzędowy publikator teleinformatyczny w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci (art. 8 ust. 1 u.d.i.p.). Za udostępniane tam informacje podmiot zobowiązany bierze całkowitą odpowiedzialność. Struktura strony głównej, standardy struktury stron podmiotowych a także zakres i tryb przekazywania informacji, oraz standardy zabezpieczenia treści informacji publicznych udostępnionych w BIP zostały określone w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

29 BIP Ustawa nakłada obowiązki na organy administracji publicznej w zakresie udostępniania informacji publicznych przez te organy w BIP. Jak to wynika bezpośrednio z art. 8 ust. 6 podmioty udostępniające informacje publiczne w BIP obowiązane są do: oznaczenia informacji danymi określającymi podmiot udostępniający informację, podania w informacji danych określających tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji, dołączenia do informacji danych określających tożsamość osoby, która wprowadziła informację do Biuletynu Informacji Publicznej, oznaczenia czasu wytworzenia informacji i czasu jej udostępnienia, zabezpieczenia możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji.

30 Do informacji o podmiocie prowadzącym stronę BIP zaliczają się: Dane podstawowe nazwa podmiotu, logo podmiotu (opcjonalnie). Dane strony podmiotowej BIP adres URL (czyli adres internetowy strony podmiotowej BIP), imię i nazwisko redaktora (w przypadku wielu redaktorów wybranej osoby), numer telefonu redakcji, numer faksu redakcji. Dane uzupełniające kod pocztowy i miejscowość, ulica, numer domu, numer telefonu, numer telefaksu, lokalizacja na mapie wskazująca położenie podmiotu.

31

32 Rozdział drugi rozporządzenia określa strukturę strony głównej BIP, wg § 8 strona główna BIP zawiera w szczególności: logo (znak graficzny) BIP umieszczony w górnej części strony; adres redakcji strony głównej BIP; imię i nazwisko, numer telefonu, numer telefaksu i adres poczty elektronicznej co najmniej jednej z osób redagujących stronę główną BIP; instrukcję korzystania z BIP, która może być rozumiana w dwóch aspektach: pierwsze w aspekcie podmiotowym jako instrukcja adresowana do osób odwiedzających stronę główną BIP, po drugie w aspekcie przedmiotowym jako instrukcja obsługi strony głównej BIP albo strony głównej BIP wraz ze stronami podmiotowymi; spis podmiotów; menu przedmiotowe; informacje o podmiotach ( w szczególności URL strony podmiotowej BIP) prowadzących strony podmiotowe BIP; moduł wyszukujący.

33 BIP Omawiany paragraf zawiera elementy konieczne strony głównej BIP. Oznaczenie strony głównej za pomocą logo, której wzór udostępnia się w zasobach strony głównej BIP, zwiększa jednolitość systemu, czyniąc go rozpoznawalnym przez odwiedzających. Logo BIP

34 BIP