Nakazy i zasady wyścigów konnych w Wielkiej Brytanii Anty-konkurencyjne postanowienia* albo dobre zarządzanie w wielostronnym sporcie. * Lub inaczej: Niedozwolone porozumienia
Wprowadzenie Drugi najpopularniejszy sport w Wielkiej Brytanii £ 275 mln – wydatki właścicieli, odzyskują 1/3 tej kwoty Dlaczego mówimy o wielostronnym sporcie? Dobre zarządzanie a zainteresowanie publiczności 250 lat doświadczenia „Orders and Rules of British Horseracing” Anty-konkurencyjne postanowienia (UK Office of Fair Trading, OFT – Biuro Sprawiedliwego Handlu)
Dobre zarządzanie Właściwe zabiegi zewnętrzne (pozytywne vs. negatywne) Efekty zewnętrzne i Twierdzenie Coase’a Restrykcyjne porozumienia Różne grupy konsumentów, jeden produkt Główna kwestia – wyższa cena uzyskana od bukmacherów za możliwość przeprowadzenia zakładu w brytyjskich wyścigach konnych, automatycznie i bezpośrednio prowadzi niższych cen dla właścicieli i większą jakość wyścigów dla widzów. Jeśli wnoszą mniej sytuacja jest taka sama. Dlatego niezbędne są STARANNE ANALIZY EKONOMICZNE
Odbiorcy/konsumenci – cel polityki konkurencji Rynek oparty na zdrowej konkurencji „Making markets work well for consumers” (misja OFT) Co kupują konsumenci? Pojedyncza impreza vs. Zawody W przypadku wyścigów konnych – nie ma pierwszej ligi Całościowy program podczas trwania sezonu - produkt
Kim jest konsument? Ten, kto wydaje pieniądze, by cieszyć się produktem Wiele różnych „cen”, które finansują produkt Waterbed Effect - Jeśli wśród konsumentów znajdują się jednocześnie „wyrafinowani” i „naiwni”, to pewne sytuacje decyzyjne mogą powodować efekt „wodnego łóżka”. Polega on na tym, że jedni na wprowadzeniu danej sytuacji zyskują, a inni tracą. Struktura cen a jakość produktu
Przywileje vs. wydatki konsumentów W 2003 r. ok 9 tys. koni, 13 tys. w trakcie szkolenia Koszt wyszkolenia konia - £17 tys./rok Średnia wygrana £6 tys. Koszt zakupu konia £28 tys. w 2005 r. Faktyczna wartość konia
Tory wyścigowe 59 torów wyścigowych płaskie, z przeszkodami, trawiaste, całoroczne (all-weather) Kto jest właścicielem torów? 3 grupy torów wyścigowych: 1.Racecourse Holdings Trust – 13 torów 2.Northern Racing – 9 torów 3.Arena – 7 torów (w tym 3 całoroczne)
W 2003 r. było 1220 wydarzeń, 8000 wyścigów, £94 mln – nagrody pieniężne. 80% kwoty dla zwycięskich właścicieli Charakterystyczna cecha wyścigów – zakłady Nakłady finansowe poniesione przez poszczególne grupy klientów: 50% - właściciele 25% - gracze 18% - widzowie 7% - sponsorzy i media
Co stanowi wartość dla widzów? Wyścigi w czasie rzeczywistym Zachowana równowaga konkurencji Oglądanie najszybszych koni na świecie Odpowiednie informacje pozwalające przewidzieć rezultat Różnorodność wyścigu i całej otoczki (spektakl) Prestiż i splendor
Preferencje pozostałych konsumentów Właściciele koni - podobnie jak widzowie + chcą mieć większy udział w sporcie, być na treningu, planować kampanie Gracze – dowód ekonometryczny – liczba zakładów wzrasta wraz ze wzrostem: zasięgu przekazu TV, wyścig odbywa się na brytyjskim torze duże zawody (10 + koni), wysokie wygrane, darnina, jednakowy stopień trudności, możliwość przewidzenia wyniku wyścigu w oparciu o informacje z poprzednich gonitw.
Instytucje zarządzające wyścigami Jockey Club Stworzony w Zarządzał większością spraw związanych z wyścigami brytyjskimi do 1993 r. Wydawał licencje dla poszczególnych zawodników, torów, prowadził działania antydopingowe na torze i poza, podczas wyścigów i nie tylko + weterynarią. Poza kwestiami regulacyjnymi w swoim portfelu mieli także 13 torów wyścigowych jako RHT. Organizacja ta nie działała dla zysku, lecz charytatywnie opiekując się ludźmi po kontuzjach (uszkodzenia trwałe) i wspierając tory wyścigowe. British Horseracing Board (BHB) Stworzona w 1993 by działać komercyjnie, przejąć wszystkie działania o charakterze komercyjnym – planowanie wyścigów, finansowanie, zarządzająca dobrami, zajmująca się współpracą z organizacjami zajmującymi się zakładami (HBLB), marketingiem, planowaniem strategicznym. Bardzo ważnym aspektem działalności BHB był fakt reprezentowania interesów konsumentów oraz interesów nadzorujących, ustalających zasady wyścigów. Nie dystrybuują zysków pomiędzy swoich członków, inwestują cały przychód w sport – wyścigi, hodowlę i badania z dziedziny weterynarii. OFT skupiała się na „Nakazach i Zasadach Brytyjskich Wyścigów” więc BHB nie może negocjować z bukmacherami i wpływać na plany wyścigów czy wyposażenie. Właściciele, tory wyścigowe i inni muszą zaakceptować te regulacje jeśli chcą brać udział w wyścigach które BHB wypuszcza/ organizuje.
Instytucje zarządzające wyścigami Horserace Betting Levy Board (HBLB) Oficjalnie powołane do życia, legalnie zaczęło działać w 1961 r. Powołani by oszacować i zebrać wkłady pieniężne od tych, którzy kupują zakłady. Rządowy organ nadzorczy nad prawidłowością przebiegu wyścigów. Cele statutowe, wspierane finansowaniem Ministerstwa Kultury i Sportu, służą: -wspieraniu badań weterynaryjnych -ulepszaniu ras koni i dbaniu o ich higienę genetyczną -poprawa jakości wyścigów konnych Na cele statutowe przeznaczane jest 90% budżetu. Wszystkie osoby i firmy posiadające pozwolenie na prowadzenie zakładów bookmakerskich na wyścigach konnych są zobowiązane prawem do wypełnienia i odesłania do HBLB wymaganych zgłoszeń i tam, gdzie to konieczne, do zapłacenia ustawowej opłaty. W następnych latach rząd planuje zastąpienie HBLB nowym organem.
Czy HBLB i Jockey Club łamią zasady ? Wszystkie organizacje zrzeszające uczestników rynku oraz organizacje kontrolujące wyścigi poprosiły o opinię urząd (OFT) na temat ich działalności i zgodności z zasadami uczciwej konkurencji. OFT zakwestionowało 3 sprawy : 1.Zamówienia i regulaminy za bardzo wpływają i decydują o ilości i częstotliwości wyścigów. 2.Proponowane kwoty właścicielom za start muszą gwarantować udział ich konia w wyścigu. 3.Tworzenie monopolu dostawców i wystawców oraz wybranych bukmacherów.
Rekomendacje do wdrożenia : Każdy tor wyścigowy powinien mieć swobodę decyzyjną dostaw sprzętu i organizacji wyścigów w dogodnych im terminach. Tory wyścigowe powinny być bardziej przyjazne widzom. Powinno się poluźnić system licencyjny, który nakazuje ilość biegów na danym torze. Brak systemu karania i nagradzania efektywnych i nieefektywnych torów.
Twierdzenie Coase’a nie zadziałało Twierdzenie mówi, że jeśli nie są jasno określone prawa własności i w przypadku braku określenia kosztów transakcyjnych, darmowe negocjacje powinny wyeliminować jakiekolwiek zniekształcenia spowodowane czynnikami zewnętrznymi, a więc prowadzić do optymalnego rezultatu ( w tym przypadku optymalnej liczby i jakości wyścigów). Sugerowano, że korzystne dla bukmacherów i właścicieli torów jest uzgodnienie opłaty rekompensującej właścicielom większą ilość wyścigów. Nie udało się dojść do porozumienia, ponieważ liczba właścicieli była zbyt duża i w związku z tym zagwarantować bukmacherom dostęp do takiej ilości koni na torze, aby odbył się wyścig.
Przykład z polskiego rynku -porozumienia między TP SA i PTK Centertel Sp. z o.o. Uzgodnienia między przedsiębiorcami należącymi do jednej grupy kapitałowej co do zasady nie będą stanowić porozumienia ograniczającego konkurencję. Istotą grupy kapitałowej jest bowiem wspólne działanie formalnie odrębnych podmiotów, nastawione na realizację wspólnego celu gospodarczego. Tak więc na rynku uczestnicy grupy kapitałowej występują de facto jako jeden organizm gospodarczy. Z tego m.in. względu. Prezes UOKiK umorzył postępowanie w sprawie porozumienia między TP SA i PTK Centertel Sp. z o.o. ustalając, że między tymi podmiotami są powiązania kapitałowe (PTK Centertel jest spółką-córką TP SA), osobowe i formalne oraz stwierdzając istnienie silnego wpływu podmiotu dominującego na kierunek działalności podmiotu zależnego (decyzja DOK-34/2007).decyzja DOK-34/2007). W pewnych okolicznościach porozumienie z udziałem członków grupy kapitałowej może podlegać ocenie antymonopolowej, m.in. wówczas, gdy nie dotyczy ono kształtowania relacji między tymi podmiotami, tylko pomiędzy każdym z nich a przedsiębiorcą spoza grupy. Taka sytuacja może zaistnieć w przypadku porozumienia wertykalnego zawartego przez producenta z dwoma dystrybutorami należącymi do jednej grupy kapitałowej (decyzja DOK-12/2011)decyzja DOK-12/2011)
Dziękujemy za uwagę ! Beniamin Kalisz Maciej Górka
PYTANIA 1. Czy uzgodnienia pomiędzy przedsiębiorcami należącymi do jednej grupy kapitałowej mogą stanowić porozumienie ograniczające konkurencję? a)Tak b)Co do zasady, nie będą stanowić porozumienia ograniczającego konkurencję c)To zależy d)Nie, jeśli firmy zawrą pisemne porozumienie potwierdzone przez notariusza Wytłumaczenie: uzgodnienia między przedsiębiorcami należącymi do jednej grupy kapitałowej co do zasady nie będą stanowić porozumienia ograniczającego konkurencję. Istotą grupy kapitałowej jest bowiem wspólne działanie formalnie odrębnych podmiotów, nastawione na realizację wspólnego celu gospodarczego. Tak więc na rynku uczestnicy grupy kapitałowej występują de facto jako jeden organizm gospodarczy.
2. Czy dostawca może ustalać z dystrybutorami minimalne lub sztywne ceny odsprzedaży? a)Tak b)Ustalenia są dopuszczalne, jeśli udział w rynku producenta (dystrybutora) czy dostawcy nie przekracza 30 % c)To zależy d)Takie ustalenia to poważne naruszenie prawa ochrony konkurencji Wytłumaczenie: ustalanie między producentem (dostawcą) a dystrybutorami docelowych cen jest co do zasady sprzeczne z prawem konkurencji. Ocena takich porozumień może być jednak różna, w zależności od tego, czy są to ceny sztywne, minimalne, rekomendowane (sugerowane), czy maksymalne. Uzgodnienie między dostawcą a dystrybutorem minimalnych cen odsprzedaży (cen poniżej których nie może być sprzedawany dany produkt) lub sztywnych cen odsprzedaży (cen o z góry określonej wysokości) stanowi ograniczenie konkurencji zakazane ze względu na sam swój cel (charakter). Porozumienia takie stanowią poważne naruszenie prawa ochrony konkurencji.
3. Co grozi za zawarcie porozumienia ograniczającego konkurencję? a)Grzywna do 100 tys. PLN b)Sankcje finansowe za naruszenia mogą sięgać do 50% obrotu osiągniętego przez w roku poprzedzającym wydanie decyzji c)Do trzech lat więzienia w zawieszeniu d)Kara pieniężna ustalana jest w takiej wysokości, by pełniła funkcję represyjną, a także prewencyjną i dyscyplinującą
4. Jak konsument, kontrahent może poznać, że przedsiębiorcy nielegalnie ustalają ceny? a)Zbieżność w czasie zmian cen (zarówno podwyżek jak i obniżek) b)Nieuzasadniony wysoki poziom cen c)Ujednolicenie cen w różnych kanałach sprzedaży d)Wszystkie odpowiedzi są prawidłowe
5. Czego dotyczy twierdzenie Coase’a? a)Jest to teoretyczne rozwiązanie problemu efektów zewnętrznych b)Mówi o wysokich kosztach transakcyjnych c)Precyzuje czym jest ekonomia instytucjonalna d)Definiuje czym jest miernik wartości (np. pieniądz) Wytłumaczenie: teoretyczne rozwiązanie problemu efektów zewnętrznych na gruncie teorii ekonomii instytucjonalnej przedstawione przez Ronalda Coase, lareata Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla.