Energia w dobrych rękach

Andrzej Wołosz Wiceprezes Zarządu PSE-Operator S.A. V Kongres Nowego Przemysłu Warszawa, 2-3 czerwca 2008 r. Sieci elektroenergetyczne w Polsce. Bezpieczeństwo systemu elektroenergetycznego. Energia w dobrych rękach

Wybrane dane statystyczne dotyczące infrastruktury Długość linii: 750 kV114 km 400 kV4919 km 220 kV7908 km Średni „wiek” linii: 220 kV~25 lat 400 kV~20 lat Średni „wiek” transformatorów: ~27 lat

Energia w dobrych rękach Potrzeby rozwojowe elektroenerge- tycznej infrastruktury przesyłowej w kraju do 2020 roku (z dodatkowymi wzmocnieniami sieci w części północnej kraju dla potrzeb przyłączania i wyprowadzania mocy z OZE)

Energia w dobrych rękach Wydłużające się cykle budowy nowych obiektów sieciowych Diagnoza stanu: Czas realizacji nowej inwestycji sieciowej (od podjęcia decyzji do uruchomienia) wynosi obecnie nie mniej niż 7 lat, a w wielu przypadkach dochodzi do kilkunastu lat. Z uwagi na dynamicznie zmieniającą się sytuację gospodarczą kraju, w tym zróżnicowanie poszczególnych rejonów w zakresie tempa wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną, jest to czas zbyt długi dla skutecznej eliminacji powstających zagrożeń poprzez budowę nowych linii przesyłowych. Przyczyny: długotrwała procedura pozyskiwania tzw. „prawa drogi” ograniczenia wynikające z Ustawy o zamówieniach publicznych Niezbędne działania: zmiana regulacji prawnych dla efektywnego skrócenia czasu realizacji inwestycji sieciowych niezbędnych dla bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej wprowadzenie szczególnego trybu realizacji zamówień publicznych w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej

Energia w dobrych rękach Prawne uznanie inwestycji infrastrukturalnych w sieci elektroenergetyczne za inwestycje o znaczeniu państwowym, służące zapewnieniu bezpieczeństwa powszechnego Uregulowanie prawa własności nieruchomości pod liniami energetycznymi Ustanowienie służebności gruntowej dla inwestycji liniowych Zapewnienie spójności planów rozwoju sieci przesyłowej z planami zagospodarowania przestrzennego Najważniejsze zmiany legislacyjne postulowane przez PSE – Operator S.A.

Energia w dobrych rękach Ograniczenia techniczne dla importu energii elektrycznej Diagnoza stanu: Aktualne możliwości importu energii elektrycznej do Polski są bardzo ograniczone i wynoszą ok.800 MW. W tej sytuacji import energii elektrycznej, w ciągu najbliższych lat, nie będzie stanowić istotnej alternatywy dla pokrycia deficytu krajowych źródeł wytwórczych. Przyczyny: gwałtowny wzrost przepływów wyrównawczych mocy wywołanych rozwojem energetyki wiatrowej w północnej części Niemiec (praktycznie uniemożliwia import energii elektrycznej z sąsiednich krajów członków Unii Europejskiej), istniejąca linia 750 kV na granicy polsko-ukraińskiej nie może być wykorzystana bez znacznych nakładów inwestycyjnych (konieczność uruchomienia wstawki prądu stałego w związku z asynchroniczną pracą obu systemów) Niezbędne działania: realizacja działań przystosowawczych dla udostępnienia linii 750 kV dla handlowej wymiany energii elektrycznej budowa nowych linii dla umożliwienia importu energii elektrycznej z sąsiednich krajów członków UE (w większej części będą to linie na terenie Polski)

Dziękuję za uwagę Energia w dobrych rękach

Energia w dobrych rękach Działania PSE – Operator S.A. w perspektywie krótkoterminowej (przetargi na rezerwę operacyjną OSP, dodatkowe źródła mocy biernej, modernizacja linii przesyłowych, zwiększenie technicznych możliwości importu energii elektrycznej z UCTE) Ponadto niezbędne podjęcie działań w zakresie: –instalacji interwencyjnych źródeł wytwórczych, zwłaszcza w północnej części kraju –zmian regulacji prawnych pozwalających na uproszczenie przepisów dotyczących inwestycji sieciowych –zwiększenia możliwości importowych na granicy wschodniej poprzez uruchomienie istniejących połączeń transgranicznych –wprowadzenia zmian regulacji prawnych pozwalających na skuteczne wprowadzanie przez OSP ograniczeń w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dostaw Podsumowanie

Energia w dobrych rękach Kluczowe Problemy Niewystarczający dostęp do paliw kopalnych Brak realizacji wymaganego zakresu modernizacji i rozbudowy krajowych źródeł wytwórczych Wyższy od planowanego wzrost zapotrzebowania na moc elektryczną, szczególnie w okresach letnich Ograniczone możliwości oraz wydłużające się cykle budowy nowych obiektów sieciowych Ograniczenia techniczne dla importu energii elektrycznej

Energia w dobrych rękach Niewystarczający dostęp do paliw kopalnych Diagnoza stanu: Węgiel kamienny i brunatny jeszcze przez wiele lat stanowić będą podstawowe paliwo wykorzystywane w elektrowniach krajowych. Sygnalizowane ograniczenia podaży krajowego węgla kamiennego mogą stanowić poważne zagrożenie dla utrzymania ciągłości produkcji energii elektrycznej. Przyczyny: wieloletni okres nadmiernej regulacji cenowej (w tym regulacji cenowych dotyczących energii elektrycznej) brak spójnej polityki państwa w zakresie zaspokojenia krajowego zapotrzebowania na paliwa pierwotne Niezbędne działania: rezygnacja z regulacji cenowych opracowanie krajowego bilansu paliw pierwotnych na następne lata oraz podjecie przez Państwo niezbędnych działań dla uniknięcia deficytu paliw (przekształcenia własnościowe, rozbudowa infrastruktury transportowej, regulacje prawne)

Energia w dobrych rękach Stan zapasów węgla kamiennego w elektrowniach posiadających JWCD

Energia w dobrych rękach Brak realizacji wymaganego zakresu modernizacji i rozbudowy krajowych źródeł wytwórczych Diagnoza stanu: Z uwagi na istniejące opóźnienia i czasochłonność działań naprawczych deficyt krajowych zdolności wytwórczych może wystąpić już w ciągu najbliższych kilku lat. W konsekwencji może dojść do długookresowego spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego. Przyczyny: wieloletni okres nadmiernej regulacji cenowej (brak środków na modernizacje) wysokie ryzyko inwestycyjne w sektorze wytwarzania i brak spójnej polityki państwa w zakresie zapewnienia warunków rozwoju sektora wytwarzania Niezbędne działania: pełne uwolnienie cen energii elektrycznej zmiany strukturalne w sektorze wytwarzania pozwalające na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego (konsolidacja?, prywatyzacja? centralny przetarg na zdolności wytwórcze?) regulacje prawne dla skutecznego działania operatora systemu przesyłowego w warunkach deficytu zdolności wytwórczych

Energia w dobrych rękach Tylko 3 nowe bloki wytwórcze w ciągu 5 lat (Bełchatów 860 MW, Pątnów 464 MW, Łagisza 460 MW) Długookresowe odstawienia bloków - modernizacje lub ze względów ekonomicznych, względnie ich likwidacja (ponad 60% mocy zainstalowanych starsze niż 30 lat) Systematyczny spadek nadwyżek mocy dostępnych dla OSP (szczególnie w okresach letnich – kampania remontowa, mniejsza obciążalność linii, niska produkcja w EC) Ograniczony wpływ OSP na harmonogram remontów Brak możliwości pokrycia niedoborów mocy importem energii elektrycznej (zwiększające się przepływy karuzelowe, wynikające ze wzrostu mocy zainstalowanej w farmach wiatrowych w Niemczech) Brak tendencji wzrostowej mocy osiągalnej krajowych źródeł wytwórczych

Energia w dobrych rękach Szybkie tempo wzrostu gospodarczego Tendencja wzrostowa zapotrzebowania na moc, szczególnie wysoki wzrost w lecie i w dużych aglomeracjach (Warszawa, Wrocław, Poznań) Znacznie wyższy wzrost poboru mocy biernej Wyższy od planowanego wzrost zapotrzebowania na moc elektryczną

Energia w dobrych rękach Bilans mocy w dobowych szczytach obciążenia – wartości średnie tygodniowe z dni roboczych

Energia w dobrych rękach Średnie tygodniowe wartości krajowego szczytowego zapotrzebowania na moc w dniach roboczych

Energia w dobrych rękach Krajowe zapotrzebowanie maksymalne i średnie roczne w dniach roboczych

Energia w dobrych rękach Energia w dobrych rękach Zapotrzebowanie mocy w sezonach letnich

Energia w dobrych rękach Produkcja energii elektrycznej

Energia w dobrych rękach Wymagania ekologiczne zaostrzane co kilka lat (SO 2, NO x ) Niejednoznaczne i spóźnione przełożenie prawa unijnego na regulacje polskie (SO 2 – limity Traktatu Akcesyjnego dla dużych źródeł spalania, rozdział uprawnień do emisji CO 2 ) Nowe regulacje UE: pakiet klimatyczny (3X20), w tym obowiązek osiągnięcia 15% udziału OZE w zużyciu energii w Polsce do 2020 r nowe standardy emisji SO 2, NO x i pyłu – efekt: możliwe wyłączenie z eksploatacji ponad 50% mocy polskich elektrowni systemowych przed 2020r (ok. 12 tys. MW) Wymagania ekologiczne a bezpieczeństwo pracy KSE

Energia w dobrych rękach Ile mocy zainstalowanej w OZE potrzeba, aby spełnić wymagania UE? - szacunek Rok Oczekiwany udział OZE w finalnym zużyciu energii 5,1 %10,4 % 15 % Wymagana moc zainstalowana w elektrowniach wiatrowych 1300 MW 4000 MW 4900 MW 7900 MW 6300 MW na północy Polski (80 % całkowitej mocy zainstalowanej) Założono współczynnik wykorzystania mocy zainstalowanej na poziomie 0,25

Energia w dobrych rękach Stan na 9 maja 2008 r. Opis Moc [MW] Ilość Moc zainstalowana i ilość przyłączonych do sieci farm wiatrowych 2698 farm Moc farm wiatrowych w trakcie realizacji ich budowy 2005 farm Moc przyłączeniowa i ilość farm wiatrowych którym wydano warunki przyłączenia (w tym do sieci przesyłowej) 4379 (855) 98 farm (7 farm) ŁĄCZNIE: farm Stan aktualny w zakresie przyłączeń farm wiatrowych do KSE - liczby Moc i ilość farm wiatrowych którym określono i uzgodniono zakresy wykonania ekspertyz farm PSE-Operator S.A. w ciągu roku udostępnił modele obliczeniowe wykonawcom ekspertyz dla około 270 projektów farm wiatrowych