Utrzymanie monopolu : USA vs Microsoft Anna Maksymenko David Konopka Joanna Mądrawska Andżej Muchlida Krzysztof Zalewski

Agenda 1. Wstęp 2. Efekty ekonomiczne: 2.1 Czy Microsoft był monopolistą na rynku 2.2 Czy Microsoft blokował przeglądarkę Netscape, by utrzymać monopol na rynku oprogramowania? 2.3 Czy domniemane zachowanie antykonkurencyjne było szkodliwe dla konkurencji? 3. Podsumowanie sytuacji

4 kwietnia 1975 Dwóch młodych entuzjastów zakłada firmę o nazwie Microsoft. Mimo skromnych początków Bill Gates i Paul Allen mają ambitne plany rozwoju. Ich wizja zakłada, że w przyszłości w każdym domu i biurze znajdzie się komputer.

Premiera systemu operacyjnego Windows 1.0. Debiut giełdowy Microsoft. W ciągu pierwszego dnia ceny akcji rosną z 21$ do 28$, w ciągu tygodnia do 35$. Gates posiadając 11 milionów akcji (będąc właścicielem 45% firmy) w wieku 31 lat staje się miliarderem Premiera pierwszego pakietu biurowego od Microsoftu: Word, Excel oraz PowerPoint System Windows Sprzedaż w dwa lata od premiery przekracza poziom 10 milionów kopii. MS staje się liderem rynku. Debiut Windows 95. Najbardziej nagłośniona dotychczas premiera Microsoftu generuje sprzedaż 7 milionów kopii w ciągu pierwszych kilku tygodni. platforma systemowa Windows 98. Wprowadzona zostaje obsługa płyt DVD oraz nośników USB Premiera pierwszej konsoli do gier Microsoftu. Xbox w tym czasie staje najmocniejszą konkurencją Sony, PlayStation 2. Debiut Windows XP. System operacyjny staje się jednym z najlepiej sprzedających się produktów Microsoftu. Windows Vista (Zaawansowana kontrola użytkownika zapobiegająca działaniu szkodliwego oprogramowania.) 2009 – Premiera systemu operacyjnego Windows 7 oraz debiut systemu operacyjnego Windows 8. Pomysł, aby dotychczasowe wersje Windows oraz Windows Phone zastąpić Windows 10.

1997 – Sun oskarża Microsoft o złamanie umowy licencyjnej z –oskarżenie przez rząd amerykański o działania monopolistyczne kara w wysokoci 497 mln euro. Komisja Europejska uznała że Microsoft prowadzi praktyki monopolistyczne 2006 Komisja Europejska nakazaa Microsoftowi zapacenie 280,5 miliona euro sprzedaż systemu Windows wraz z odtwarzaczem multimedialnm Media Player, 140 mln odszkodowanie dla frirmy z4. Postępowanie antymonopolowe na skutek skargi onej przez Oper (norweskiego producenta znanej przegldarki internetowej) Firmiem zarzucono, że bezprawnie wykorzystała w swoich produktach dwa opatentowane rozwizania nalece do firmy Z Batalii prawne między firmą i4i i Microsoftem Microsoft złamał unijną zasadę konkurencji i zapłaci 860 milionów euro

Czy Microsoft był monopolistą? Amerykański rząd twierdził, że Microsoft posiadał pozycję monopolisty na rynku systemów operacyjnych do komputerów osobistych (PC). Microsoft nie zgadzał się z oskarżeniem i twierdził, że wszystkie jego działania są w granicach prawa oraz mają na celu ochronę firmy przed konkurencją.

Definicja Monopolu Monopol to struktura rynkowa charakteryzująca się: występowaniem na rynku tylko jednego dostawcy lub producenta danego towaru/usługi, który kontroluje podaż i ceny, oraz wielu odbiorców; występowaniem nieprzekraczalnych barier uniemożliwiających innym firmom wejście na rynek (np. ustawodawstwo, patenty, koszty, jakość itp.); unikatowością produktu monopolu (nie posiada on dobrego lub bliskiego substytutu).

Monopolista ustala cenę swojego produktu na takim poziomie jaki uzna dla siebie za optymalny (bierze pod uwagę koszty marginalne i krańcowe). Monopolista ma, więc pełną kontrolę nad ceną. Z tego powodu państwo stara się ograniczyć regulacjami działalność monopoli. Wybór poziomu produkcji przez monopolistę: P – cena, Q – poziom sprzedaży, 1 – popyt, 2 – przychód krańcowy, 3 – koszt krańcowy, 4 – cena ustalona przez monopolistę, 5 – cena w warunkach konkurencji doskonałej, 6 – ilość dobra sprzedawana przez monopolistę, 7 – ilość dobra sprzedawana w warunkach konkurencji doskonałej, B i C łącznie – zbędna strata społeczna

Kwestie Ekonomiczne Badając sprawę Microsoftu, rząd USA zastanawiał się nad dwoma pytaniami: Czy Microsoft jest monopolistą na rynku systemów operacyjnych do PC? Czy Microsoft utrzymywał swoją siłę monopolową poprzez serię antykonkurencyjnych zachowań, które zaostrzyły handel?

Stanowisko rządu USA Rząd USA stwierdził, że Microsoft posiada monopol na rynku oprogramowania do komputerów osobistych kompatybilnych z IBM ze względu na: bardzo wysoki udział w rynku oprogramowania systemów operacyjnych. istnienie prawie nieprzekraczalnej bariery wejścia na rynek systemów operacyjnych. Tą barierą była ogromna ilość programów pisana na system Windows.

Odpowiedź Microsoftu. Microsoft odpowiedział, że rządowa definicja rynku jest niepoprawna. Rynek jest znacznie szerszy i rozciąga się na palmtopy oraz serwery. Dodatkowo Microsoftowi zagrażają także jeszcze nie wynalezione innowacje. W odpowiedzi na duże bariery wejścia Microsoft zakwestionował istotność bariery w postaci liczby aplikacji. Jeżeli istniałaby taka bariera to zarówno Netscape jak i Java nie zdołałby przyciągnąć niezależnych producentów oprogramowania i Microsoft nie musiałby z nimi konkurować.

Decyzja sądu Sędzia Jackson uznał, że rząd USA: Poprawnie zdefiniował rynek, na którym działa Microsoft oraz to, że istotnie posiada on na nim pozycję monopolisty. Sąd dodatkowo uznał, że rzeczywiście istnieje wysoka bariera,,aplikacyjna” (Programów stworzonych pod software Microsoftu było w tym czasie 70tys. W porównaniu do 12 tys. na Apple i 2,5 na OS/2). Sąd apelacyjny podtrzymał wyrok sędziego Jacksona, ale debata o naturze konkurencji, sposobach mierzenia siły rynkowej była jeszcze kontynuowana w innych sprawach.

Czy Microsoft blokował przeglądarkę Netscape, by utrzymać monopol? Microsoftowi postawiono zarzuty dotyczące angażowania się w czynności, których pierwotnym celem było utrzymanie monopolu. Jednym z ważniejszych argumentów przemawiających za tą tezą był fakt, iż przed rozpoczęciem darmowej dystrybucji IE, istniał popyt na same przeglądarki (bez systemu operacyjnego). Według rządu USA, Microsoft blokował swobodne wejście na rynek przeglądarek firmom, którym wcześniej nie udało się z sukcesem wejść na rynek systemów operacyjnych.

Stanowisko rządu USA Microsoft prowadził działania ingerujące w rynek – padały propozycje podziału rynku podczas spotkań biznesowych, a w przypadku firmy Apple doszło do zawarcia porozumienia ograniczającego inne firmy oferujące przeglądarki.

Stanowisko rządu USA Microsoft prowadził agresywną strategię cenową – wydawał ogromne sumy na rozwój IE oraz marketing, rozdając w tym samym czasie przeglądarkę za darmo, a także dopłacając firmom za jej użytkowanie i rozpowszechnianie.

Stanowisko rządu USA Microsoft sprzedawał swoje systemy operacyjne w pakiecie z IE, mimo iż istniał popyt na same przeglądarki, niezależny od popytu na systemy operacyjne. Zdaniem rządu, gdyby Microsoft postrzegał przeglądarki wyłącznie jako dopełnienie systemów, nie miałby problemu z wsparciem wszystkich przeglądarek, podczas gdy umowy z firmami ograniczały możliwość promocji innych niż IE przeglądarek.

Stanowisko rządu USA Microsoft zawierał umowy z dostawcami Internetu, które wykluczały inne firmy – wymagały one promocji i dystrybucji Internet Explorer, a w tym samym czasie ograniczały te czynności w stosunku do innych przeglądarek.

Odpowiedź Microsoftu Microsoft przyznał, że Internet stał się zarówno miejscem pełnym możliwości, jak i zagrożeniem. Swoją bitwę o przeglądarki określił jako część większego planu skierowanego ku utrzymaniu pozycji lidera. Według Microsoftu były to normalne działania konkurenta na rynku. Jego działania przeciwko Netscape nie były agresywne, jako że prowadziły do ulepszenia IE oraz systemu operacyjnego Microsoftu. Dodatkowo, już od 1993 firma planowała wdrożyć więcej funkcji związanych z Internetem, a korzyści płynące z dodania przeglądarki do systemu są takie same jak z dodania jakiegokolwiek innego dodatku – zwiększają wartość samego systemu operacyjnego.

Decyzja sądu Microsoft przegrał z rządem USA. Sąd stanął po stronie rządu we wszystkich 4 zarzucanych mu działaniach antykonkurencyjnych przeciwko Netscape.

Czy domniemane zachowanie antykonkurencyjne było szkodliwe dla konkurencji? Według rządu Stanów Zjednoczonych firma Microsoft odniosła sukces w wyłączeniu Netscape z kanału dystrybucji OEM. Rząd Stanów Zjednoczonych postanowił, że odpowiednim miernikiem wskazującym efektywność działań antykonkurencyjnych Microsoft był jego udział na rynku przeglądarek internetowych, a mianowicie dynamika jego wzrostu.

Stanowisko rządu USA Udział Microsoft na rynku przeglądarek internetowych

Stanowisko rządu USA Podsumowanie Niezależnie od tego, jak był mierzony udział firmy Microsoft na rynku przeglądarek internetowych, jest oczywiste, że w latach udział przeglądarki Netscape drastycznie zmalał, gdy w tym samym czasie udział firmy Microsoft wyrósł kilkakrotnie i rósł aż dopóki zajął 85 procent na rynku w środku 2000 roku.

Stanowisko Microsoftu Zdaniem Microsoft jego działania były pro- konkurencyjne, bo: -> rocznie inwestowano ok. 100 mln dolarów w rozwój przeglądarki -> duże nakłady inwestycyjne były skierowane ku dystrybucji IE -> osiągnięto zawarcie umowy z AOL i zintegrowano przeglądarkę z Windows

Decyzja sądu Konkluzje sędziego Jacksona poparły punkt widzenia rządu USA o tym, że działania antykonkurencyjne prowadzone przez Microsoft wyrządziły natychmiastową szkodę konkurencji oraz konsumentom. Największa szkoda zdaniem sądu to fakt, że firma Microsoft podziałała na każde przedsiębiorstwo, które miało potencjał wprowadzenia innowacje w przemyśle komputerowym.

Podsumowanie Strukturalne zadośćuczynienie czy ograniczenie manewru na rynku Strukturalny podział w tym przypadku określono niesmacznym oraz nieefektywnym Sprawę przeniesiono do sądu okręgowego Tymczasowa ugoda Mnogość rozwiązań

Podsumowanie Antykonkurencyjne działania to szerszy problem Sąd apelacyjny zarządza zadośćuczynienie w 3 krokach Dalsze obiekcje w stosunku do wyroku Wydanie ostrzejszego wyroku Przewidywania i konsekwencje bezpośrednio po wyroku

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! IE dzisiaj...

Pytania 1) W procesie sądowym Microsoftu z UE (lata ) firma była oskarżona o : a) nadużywanie prawa antymonopolowego UE i dołączanie odtwarzacza multimedialnego do systemu operacyjnego b) niską jakość oprogramowania c) plagiat d) Microsoft wygrał proces, bo uznali, że firma była bezpodstawnie oskarżona 2) W których latach udział Microsoft na rynku przeglądarek zwiększył się najbardziej? a) b) c) d) udział Microsoft malał z roku na rok. 3) Które z poniższych nie dotyczy kartelu? a) Kartele ingerują w istotne czynniki konkurencji. b) Jedną z metod działania karteli jest zmowa przetargowa. c) Kartel to działania co najmniej 3 konkurentów. d) Tworzenie karteli jest nielegalne. 4) Monopol stosujący niedoskonałe różniocwanie cen sprzedaje ten sam produkt po cenie niższej niz na rynku, na który: a) popyt jest maksymalny b) popyt jest stosunkowo sztywny c) popyt jest stosunkowo elastyczny d) elastyczność cenowa popytu jest równa 1 5) Która odpowiedź jest prawdziwa? a) cena w monopolu ustalana jest przez rynek b) monopolista ustala cenę na poziomie kosztów przeciętnych c) monopol jest bardziej efektywny od konkurencji doskonałej pod względem produkcji d) Monopolista wytwarza unikatowy produkt, który nie ma bliskich substytutów. Odpowiedzi: 1) a 2) c 3) c 4) c 5) d