Plan adaptacji do zmian klimatu W wyniku zmian klimatycznych w Polsce w najbliższych dziesięcioleciach możemy spodziewać się następujących zjawisk: mniejszej liczby dni w roku z ujemną temperaturą powietrza, a co za tym idzie dłuższe okresy wegetacji roślin; większej liczby dni w roku z temperaturą maksymalną wyższą od 25oC, czyli silniejszych tzw. fal upałów; większego chwilowego natężenia opadów, tj. wielkości opadów w ciągu jednej doby, a co za tym idzie częstszych podtopień lokalnych; większej prędkości wiatrów i częstszego występowania tornad (trąb powietrznych) czy huraganów; dłuższych i silniejszych susz; dalszego podnoszenia się poziomu Morza Bałtyckiego, a tym samym m.in. szybszej erozji brzegów morskich.

Konieczne jest zatem podjęcie działań dostosowawczych, które powinny być realizowane jednocześnie z działaniami ograniczającymi emisję gazów cieplarnianych (m.in. opracowanie i realizacja planów gospodarki niskoemisyjnej). Adaptacja do nowych szybko zmieniających się warunków klimatycznych będzie powodowała zmiany w wielu obszarach. Dzisiejsze normy budowlane będą musiały zostać rozszerzone o normy zabezpieczające obiekty (kominy, wieże, mosty) w sytuacjach rosnącej siły huraganów. Ze względu na wzrost intensywności i częstotliwości opadów, przepustowość istniejących systemów kanalizacyjnych w miastach odprowadzających wody deszczowe może okazać się niewystarczająca i będą one wymagać przebudowania. Z uwagi na silniejsze i częstsze powodzie (zwłaszcza w okresie zimowym i wiosennym) wzrośnie również rola zabezpieczeń przeciwpowodziowych. Upalne lata mogą spowodować poważne trudności w zaopatrzeniu miast w wodę, a dodatkowo wzrastać będzie zagrożenie pożarowe. Fale ciepła oraz pojawianie się nowych chorób spowoduje konieczność przygotowania służby zdrowia w taki sposób aby mogła sprostać tym zagrożeniom Zasadniczych zmian, szkoleń, wzmocnienia kadrowego i sprzętowego wymagać będą wszelkie służby ratownicze.

W odpowiedzi na potrzebę podjęcie działań dostosowawczych Ministerstwo Środowiska opracowało projekt Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do 2020 r. z perspektywą do roku 2030 (SPA2020). Dokument wskazuje cele i kierunki działań adaptacyjnych, które należy podjąć w najbardziej wrażliwych sektorach i obszarach. Celem nadrzędnym dokumentu jest zapewnienie zrównoważonego rozwoju i efektywnego funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa w obliczu ryzyk, jakie niosą ze sobą zmiany klimatu. Strategiczny plan adaptacji ma istotne znaczenie w procesie ustanawiania ram dla działań, które mogą być finansowane w ramach celu tematycznego nr 5 nowej perspektywy finansowej Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem. Plan będzie również punktem wyjścia do programowania szczegółowych działań w poszczególnych sektorach na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym.

W związku z tym Miasto nie poniesie żadnych kosztów opracowania MPA. Nasze Miasto zgłosiło swój udział w realizowanym przez Ministerstwo Środowiska projekcie Plany adaptacji do zmian klimatu w miastach, którego głównym celem jest określenie podatności największych miast polskich na zmiany klimatu, zaplanowanie działań adaptacyjnych na poziomie lokalnym oraz podniesienie świadomości mieszkańców w tym zakresie. Efektami projektu będą Miejskie Palny Adaptacji (MPA) przygotowane indywidualnie dla każdego miasta oraz we współpracy z urzędami tych miast, które zadeklarowały swój udział w projekcie. MPA będą opracowywane z uwzględnieniem specyficznych lokalnych uwarunkowań geograficznych, społecznych i gospodarczych. Niezwykle istotnym założeniem projektu jest fakt, iż Ministerstwo Środowiska będzie koordynować to przedsięwzięcie, biorąc na siebie ciężar finansowy i główne zadania organizacyjne. Oznacza to, że MŚ będzie występowało jako beneficjent do POIiŚ oraz wyłoni w postępowaniu przetargowym wykonawcę, który we współpracy z miastami będzie odpowiedzialny za opracowanie MPA. W związku z tym Miasto nie poniesie żadnych kosztów opracowania MPA.

Dodatkowo korzyścią wynikającą z przystąpienia do projektu będzie możliwość uzyskania dofinansowania do realizacji zadań inwestycyjnych zagospodarowania wód opadowych, których wsparcie zostało przewidziane w POIiŚ 2014-2020 w ramach działania 2.1 – Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska (85%). W ramach działania 2.3 Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach również przewiduje się możliwość dofinansowania projektów związanych z zarządzaniem wodami opadowymi w zakresie budowy kanalizacji deszczowej, jednak w ograniczonym zakresie (25%). 24 kwietnia 2015 r. zostały przesłane do Ministerstwa Środowiska fiszki projektowe zadań inwestycyjnych dotyczących zagospodarowania wód opadowych, które pozwolą Ministerstwu na oszacowanie potrzeb inwestycyjnych w tym obszarze. W ramach projektowanego działania 2.1 w zakresie zagospodarowania wód opadowych, w tym odprowadzania wód, zatrzymania/retencji oraz wykorzystania wód opadowych Miasto zgłosiło 27 zadań inwestycyjnych o całkowitej wartości 199 336 238 zł (w tym 85% dofinansowania POIiŚ i 15% wkład własny). W ramach projektowanego działania 2.3 w zakresie infrastruktury wodno-ściekowej, w tym inteligentnych systemów zarządzania siecią wodno-kanalizacyjną Miasto zgłosiło 18 zadań o całkowitej wartości 82 632 500 zł (w tym 25% dofinansowania POIiŚ).